REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy trzeba wypłacić odprawę ze zwolnień grupowych

Adam Malinowski

REKLAMA

Jeżeli pracodawca dokonuje zwolnień grupowych, wówczas powinien wypłacić odprawę każdemu zwalnianemu pracownikowi. Prawo do jej otrzymania nie jest uzależnione od rodzaju umowy, czasu pracy, a także tego, czy pracownik w trakcie zwolnień grupowych wykonywał swoje obowiązki.

Wypłata odprawy ze zwolnień grupowych jest obowiązkiem każdego pracodawcy, który zatrudnia co najmniej 20 osób i rozwiązuje umowę o pracę z przyczyn, które nie dotyczą pracownika (np. reorganizacja zakładu pracy). Jej wysokość zależy od stażu pracy u danego pracodawcy, nie może jednak przekraczać 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu rozwiązania stosunku pracy (w 2011 r. jest to 20 790 zł). Pracownikowi przysługuje odprawa w wysokości:

REKLAMA

Autopromocja
  • jednomiesięcznego wynagrodzenia – jeżeli pracownik był zatrudniony u pracodawcy krócej niż dwa lata,
  • dwumiesięcznego wynagrodzenia – jeżeli pracownik był zatrudniony u pracodawcy od dwóch do ośmiu lat,
  • trzymiesięcznego wynagrodzenia – jeżeli pracownik był zatrudniony u pracodawcy ponad osiem lat.

Okres zatrudnienia u pracodawcy

Przy ustalaniu okresu zatrudnienia wlicza się pracownikowi okres zatrudnienia u poprzedniego pracodawcy, jeżeli zmiana nastąpiła na zasadach określonych w art. 231 k.p. (przejęcie zakładu pracy), a także w innych przypadkach, gdy nowy pracodawca jest następcą prawnym w stosunkach pracy nawiązanych przez poprzednika. Na przykład na podstawie przepisów ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji pracownicy komercjalizowanego przedsiębiorstwa państwowego stają się, z mocy prawa, pracownikami spółki. Stosunek pracy dyrektora przedsiębiorstwa państwowego oraz pracowników zatrudnionych na podstawie powołania wygasa z mocy prawa z dniem wykreślenia przedsiębiorstwa z rejestru przedsiębiorców. Pracownikom tym przysługuje odprawa w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia, liczonego jak ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy.

Kiedy pracodawca tworzy regulamin zwolnień grupowych >>

Dla nabycia prawa do odprawy ze zwolnień grupowych ważne jest, aby przyczyna zwolnienia istniała w dacie składania oświadczenia woli pracodawcy o wypowiedzeniu lub zgodnych oświadczeń woli – w przypadku rozwiązania umowy na mocy porozumienia stron. Przepisy przewidują także możliwość dokonywania zwolnień indywidualnych – w efekcie nawet wówczas, gdy zostanie zwolniony jeden pracownik, nabędzie on prawo do odprawy, jeżeli wyłączny powód zwolnienia stanowią przyczyny dotyczące pracodawcy.

Obowiązek zapłaty

Obowiązek zapłaty odprawy dotyczy zarówno zwolnienia w trybie grupowym, jak i indywidualnym, a dla nabycia uprawnienia nie jest istotny rodzaj umowy (terminowa, bezterminowa), wymiar czasu pracy ani też faktyczne świadczenie pracy w chwili zwolnienia. Pieniądze trzeba zatem wypłacić, nawet jeśli pracownik przebywał na urlopie lub był nieobecny w pracy z innych powodów (np. długotrwałe zwolnienie lekarskie). Odprawa staje się wymagalna z chwilą rozwiązania stosunku pracy, a jej zapłata powinna nastąpić w miejscu przewidzianym do wypłaty wynagrodzenia. Jeśli pracodawca nie wypłaci odprawy w terminie, wówczas pracownikowi będą przysługiwać odsetki.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przykład

Odsetki od odprawy
Pracownik 28 grudnia 2010 r. otrzymał wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony z trzymiesięcznym okresem wypowiedzenia. Okres wypowiedzenia zakończy się z końcem marca 2011 r. 1 kwietnia 2011 r. będzie pierwszym dniem, za który pracownikowi będą przysługiwały odsetki ustawowe od odprawy. Dla oceny odpowiedzialności pracodawcy nie ma znaczenia fakt, czy opóźnienie było zawinione. Jeśli jednak odmówi on wypłaty odsetek, pracownik może wystąpić z pozwem do sądu.

Pracodawcy często nie wiedzą, czy mogą żądać zwrotu odprawy od pracownika, który został zwolniony w ramach zwolnień grupowych, otrzymał odprawę, a następnie zakwestionował legalność zwolnienia, odwołując się do sądu pracy z roszczeniem o przywrócenie do pracy lub odszkodowanie. Należy wtedy przyjąć, że jeżeli na mocy orzeczenia sądu pracownik zostanie przywrócony do pracy, wówczas nie ma obowiązku zwrotu odprawy pieniężnej. Podobnie należy postąpić w sytuacji, w której orzeczono na rzecz pracownika odszkodowanie zamiast przywrócenia do pracy. W tym przypadku odprawa przysługuje i nie podlega zwrotowi. Sąd może jedynie zaliczyć taką odprawę na poczet wynagrodzenia za czas pozostawania przez pracownika bez pracy. Zaliczenie będzie możliwe, pod warunkiem że pracownik wnosił w pozwie o zasądzenie takiego wynagrodzenia (wyrok SN z 9 listopada 1990 r., sygn. akt I PR 351/90, OSP 1991/7/169). Pewnym pocieszeniem dla pracodawców może być fakt, że Sąd Najwyższy wydał wyrok, w którym zakwalifikował odprawę wypłaconą pracownikowi przywróconemu do pracy jako nienależne świadczenie (wyrok z 12 marca 2010 r., sygn. akt II PK 272/09, niepublikowany). Oznacza to, że SN uznał w tym przypadku obowiązek zwrotu odprawy przez pracownika. Zwrot nie będzie jednak możliwy, jeżeli pracownik wyda pieniądze, ponieważ nie będzie już wzbogacony – np. wydał pieniądze z odprawy na remont domu.

Czy można wypłacić wyższą odprawę z tytułu zwolnień grupowych niż maksymalna kwota ustawowa >>


Zbieg przepisów

W niektórych sytuacjach może dojść do zbiegu odpraw z różnych tytułów. Będzie tak np., gdy pracownikowi odchodzącemu na emeryturę w ramach zwolnień grupowych przysługuje zarówno odprawa emerytalna, jak i odprawa z tytułu zwolnień grupowych. Dla pracodawcy oznacza to, że pracownik może otrzymać nawet czteromiesięczne wynagrodzenie (jednomiesięczne jako odprawa emerytalna i trzymiesięczne jako odprawa za zwolnienie grupowe, w przypadku gdy pracownik nabył prawo do jej maksymalnego wymiaru). Może się więc zdarzyć, że pracodawca będzie musiał wypłacić odchodzącemu pracownikowi więcej niż jedną odprawę.

Procedura przeprowadzania zwolnień grupowych >>

Zwolnienie z przyczyn nieleżących po stronie pracownika może objąć pracowników posiadających uprawnienia emerytalne. Wraz z osiągnięciem wieku emerytalnego przestaje bowiem działać szczególna ochrona. Polega ona na tym, że nie można zwolnić pracownika, któremu brakuje nie więcej niż cztery lata do osiągnięcia wieku emerytalnego.

Pracownikowi, który przechodzi na emeryturę, może przysługiwać odprawa ze zwolnień grupowych i odprawa emerytalna.

Nie ma wątpliwości co do tego, że uprawnienia emerytalne, do których pracownik nabył prawo, mogą mieć istotne znaczenie przy wyborze osób przewidzianych do zwolnienia. Osiągnięcie wieku emerytalnego związane jest z nabyciem prawa do świadczenia emerytalnego, które stanowi inne poza zatrudnieniem źródło dochodu. A zatem taki pracownik ma zapewnione środki egzystencji. Dotyczy to także nabycia uprawnień do wcześniejszej emerytury. Oczywiście sam fakt nabycia przez pracownika prawa do wcześniejszej emerytury nie może stanowić wyłącznej przyczyny wypowiedzenia mu umowy o pracę. Jednak spełnienie przesłanek do nabycia prawa do wcześniejszej emerytury samoistnie nie uzasadnia wypowiedzenia umowy o pracę, ale może stanowić kryterium wyboru pracownika do zwolnienia w pierwszej kolejności z przyczyn dotyczących pracodawcy w kryzysowej sytuacji wymagającej ograniczenia produkcji i zatrudnienia (wyrok SN z 15 października 1999 r., sygn. akt I PKN 111/99, OSNP 2001/5/143).

Odprawa pośmiertna a zasiłek pogrzebowy >>

Kiedy rozwiązanie stosunku pracy jest zwolnieniem grupowym

Przepisy ustawy o zwolnieniach grupowych stosuje się do pracodawców, którzy zatrudniają co najmniej 20 pracowników, pod warunkiem że rozwiązują umowy o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia lub na mocy porozumienia stron z przyczyn niedotyczących pracowników w okresie nieprzekraczającym 30 dni. Zwolnienie grupowe obejmuje co najmniej:

  • 10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników,
  • 10% pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 100, jednakże mniej niż 300 pracowników,
  • 30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 lub więcej pracowników.

Ustawę o zwolnieniach grupowych stosuje się również do tzn. zwolnienia indywidualnego z przyczyn leżących po stronie pracodawcy. Najczęściej dzieje się tak w przypadku, gdy likwidowane jest stanowisko pracy. W tej sytuacji rozwiązanie stosunku pracy następuje na podstawie wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę oraz na mocy porozumienia stron z inicjatywy pracodawcy. A także w przypadku wypowiedzenia pracownikowi warunków pracy i płacy, jeśli pracownik odrzucił zaproponowane w nim nowe warunki zatrudnienia i doszło do rozwiązania stosunku pracy.

Podstawa prawna:

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne
Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Komunikat ZUS: Infolinie i specjalne stanowiska obsługi klientów

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje przedsiębiorców z terenów objętych stanem klęski żywiołowej o uruchomieniu infolinii telefonicznych. Mogą oni uzyskać informacje o ulgach w opłacaniu składek ZUS.

Komunikat ZUS. Ograniczenia w dostępie do aplikacji mobilnych

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje o ograniczeniach w dostępie do aplikacji mZUS i mZUS dla Lekarza.

Zasiłek opiekuńczy. Komu przysługuje zasiłek i na jaki okres

Konieczność sprawowania opieki nad dzieckiem lub innym członkiem rodziny uprawnia do zasiłku opiekuńczego. Oczywiście, żeby otrzymać zasiłek, muszą być spełnione pewne warunki. Dotyczą one takich kwestii jak wiek dziecka czy powód sprawowania opieki.

Składki ZUS: Odroczenie, rozłożenie płatności na raty lub umorzenie. Przedsiębiorcy mogą starać się o pomoc

Od 18 września do 4 października ZUS uruchamia specjalną infolinię w zakresie ulg i umorzeń dla poszkodowanych przedsiębiorców. Przedsiębiorcy, którzy ponieśli straty w wyniku powodzi mogą składać wnioski do ZUS nie tylko o odroczenie terminu płatności składek na ubezpieczenia społeczne lub rozłożenie ich na raty, ale także o umorzenie.

REKLAMA

Sejm: Przepisy dla rencistów dziś nie mających orzeczenia o niesamodzielności. I opóźnia (z wyrównaniem) dodatek do renty socjalnej

Dodatek 2520 zł do renty socjalnej (tzw. dodatek dopełniający) miał być wypłacany od 1 stycznia 2025 r. Pierwsze wypłaty dopiero w maju 2025 r. Płatność wyniesie 12 600 zł. Jest więc wyrównanie. Ale bez odsetek. Sejm opóźni wypłaty z uwagi na ZUS.

ZUS informuje: Zawieszone zajęcia w szkołach. Jak uzyskać zasiłek opiekuńczy?

Od 16 września 2024 r. zawieszono zajęcia w 420 szkołach i placówkach edukacyjnych w 4 województwach narażonych najbardziej na skutki powodzi. Czy z tego tytułu przysługuje prawo do zasiłku opiekuńczego? ZUS odpowiada.

Urlop na żądanie 2024 i 2025

Okazuje się, że istnieje wiele wątpliwości związanych z urlopem na żądanie, np: z jakiego powodu można wziąć urlop na żądanie? Co grozi za urlop na żądanie? Czy szef może odmówić urlopu na żądanie? Czy urlop na żądanie jest płatny 100%? Przyglądamy się regulacjom prawa pracy na 2024 i 2025 r. w zakresie urlopu na żądanie.

Ulgi w spłacie składek do ZUS dla przedsiębiorców poszkodowanych w powodzi

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina, że przedsiębiorcy poszkodowani w powodzi mogą liczyć na ulgi w spłacie składek do ZUS. Chodzi m.in. o odroczenie terminu płatności składek. Sprawdź, co należy zrobić, by otrzymać ulgę. Gdzie złożyć wniosek?

REKLAMA

[2 dni wolnego na pięć lat] Nowy typ urlopu i prace rządu. Na dziś dla wybranej grupy zawodowej [Przykłady]

Ministerstwo proponuje urlop według formuły [2 dni urlopu za 5 lat pracy, 4 dni za 10 lat, 6 dni za 15 lat itd.]. Wysłaliśmy do biura prasowego Ministerstwie zapytanie, na jakim etapie prac jest wdrożenie tego pomysłu do formy zapisów projektu ustawy nowelizującej, a potem już finalnej nowelizacji. W artykule poniżej odpowiedź:

4666 zł - tyle wyniesie minimalne wynagrodzenie w 2025 r. W 2026 r. wszystko się zmieni - będzie nowa ustawa

To już pewne. Wreszcie wiadomo, że minimalne wynagrodzenie za pracę od 1 stycznia 2025 r. wyniesie 4666 zł. Natomiast minimalna stawka godzinowa dla określonych umów cywilnoprawnych w przyszłym roku równa się 30,50 zł.

REKLAMA