REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Badania profilaktyczne pracowników

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Katarzyna Tomaszewska

REKLAMA

Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika, jeżeli nie przedstawi on aktualnego orzeczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy na danym stanowisku.

Badania profilaktyczne przeprowadza się zarówno wśród kandydatów do pracy, jak i pracowników. Za każdym jednak razem mają one ten sam cel – sprawdzenie, czy osoba może wykonywać pracę na powierzanym jej stanowisku.

REKLAMA

Zasadą jest, że wszystkie rodzaje badań profilaktycznych wykonywane są na koszt pracodawcy.

Rozróżnia się 3 rodzaje badań profilaktycznych:

  • wstępne – wykonuje je wybrany do pracy kandydat, pracownik młodociany przenoszony na inne stanowisko pracy oraz inni pracownicy przenoszeni na stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe,
  • okresowe – wykonywane wśród pracowników w trakcie zatrudnienia,
  • kontrolne – wykonuje je pracownik, który przez co najmniej 30 dni był niezdolny do pracy wskutek choroby.

Aktualność badań

Zdarza się, że przychodzący do firmy pracownicy w poprzednim zakładzie pracowali na podobnym stanowisku. Z tego też zakładu mają wciąż aktualne badania lekarskie. Niemniej jednak takich badań nowy pracodawca nie może wykorzystać, nawet jeżeli poprzednio zajmowane stanowisko pracy było identyczne z tym, jakie pracownik ma objąć w nowej firmie. Często jest tak, że mimo wykonywania tych samych lub podobnych zadań w danej firmie warunki pracy w obu zakładach różnią się diametralnie. Badania profilaktyczne mają zaś na celu sprawdzić, czy na danym konkretnym stanowisku pracy pracownik może bezpiecznie wykonywać swoją pracę.

Ochrona zdrowia pracowników >>

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Nie zawsze jednak pracodawca będzie musiał kierować pracownika na ponowne badania wstępne. Istnieje przypadek, gdy „stare”, ale wciąż aktualne badanie można ponownie wykorzystać. Jest tak w sytuacji zawierania z pracownikiem kolejnej umowy o pracę na tym samym stanowisku.

Warunkiem wykorzystania aktualnego badania jest, aby:

  • pracownik podjął pracę na tym samym stanowisku lub na stanowisku o takich samych warunkach pracy,
  • umowa o pracę była zawarta bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy z tym pracodawcą.

REKLAMA

Może zdarzyć się i taka sytuacja, że pracownik jest zatrudniony w kilku zakładach pracy na takich samych stanowiskach. W takim przypadku, nawet jeżeli pracownik ma ważne badanie lekarskie z drugiego zakładu pracy, pracodawca zatrudniający go do pracy w swoim zakładzie musi skierować go na badania wstępne.

Badania kontrolne pracownik musi wykonać w razie trwającej co najmniej 30 dni nieobecności spowodowanej chorobą. Oznacza to, że takich badań nie musi np. przeprowadzać pracownica powracająca z urlopu macierzyńskiego czy wychowawczego, jeśli ma dalej ważne badania okresowe. Podobnie badań nie trzeba zlecać pracownikowi, który wraca z urlopu bezpłatnego.

Jeżeli natomiast w trakcie tej nieobecności stracą ważność okresowe badania kontrolne pracownika, przed przystąpieniem do pracy musi wykonać takie badania.

Może też zdarzyć się tak, że pracownik zachoruje (min. 30 dni), potem bezpośrednio uda się np. na urlop wychowawczy, w trakcie którego zdezaktualizują się jego badania okresowe. W tej sytuacji należy wykonać już tylko badania okresowe, nie ma potrzeby przeprowadzania kontrolnych.


Poza tym badania kontrolne przeprowadza się także:

  • na wniosek pracownika, gdy podejrzewa on, że warunki pracy źle wpływają na jego stan zdrowia lub że zapadł na chorobę, która może mieć charakter zawodowy,
  • na wniosek pracownicy w ciąży, która zgłosi niekorzystny wpływ warunków wykonywanej pracy lub nawet samej pracy na jej zdrowie.

WAŻNE!

Pracownik, który nie świadczył pracy z powodu choroby trwającej co najmniej 30 dni, może przed przeprowadzeniem badań kontrolnych wykorzystać urlop wypoczynkowy (wyrok SN z 20 marca 2008 r., II PK 214/07).

Uchylanie się od badań

Poddanie się badaniom lekarskim jest obowiązkiem pracownika. W związku z tym nie ma on możliwości odmowy wykonania zleconych mu przez pracodawcę badań.

Jeżeli pracownik nie podda się badaniom, nie można dopuścić go do wykonywania pracy. W związku z tym pracodawca może:

  • w przypadku badań wstępnych dla kandydata – nie zatrudnić go,
  • w przypadku badań pracownika:

– nie zapłacić za okres nieświadczenia pracy w związku z nieaktualnymi badaniami,

– zastosować karę upomnienia, nagany lub karę pieniężną,

– zwolnić pracownika dyscyplinarnie.

Odmowa poddania się badaniom lub uchylanie się od ich przeprowadzenia przez pracownika w konsekwencji może doprowadzić do rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika z powodu ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych, jakim jest niewykonanie przez pracownika zgodnego z prawem polecenia pracodawcy poddania się badaniom lekarskim (wyrok SN z 10 maja 2000 r., I PKN 642/99).

Kontrolne badania lekarskie >>

Orzeczenie lekarskie

REKLAMA

Zaświadczenie o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy na danym stanowisku wystawia lekarz medycyny pracy sprawujący opiekę medyczną nad pracownikami. Badanie wstępne, okresowe czy kontrolne odbywa się na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę. W skierowaniu tym pracodawca powinien zamieścić informacje m.in. o występowaniu na stanowisku pracy, na którym badana osoba ma być lub jest zatrudniona, czynników szkodliwych dla zdrowia lub warunków uciążliwych oraz aktualne wyniki badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia. Niemniej jednak to lekarz sprawujący opiekę profilaktyczną nad pracownikiem zadecyduje o dokładnym zakresie badania. Wyboru badań dokonuje on na podstawie skierowania od pracodawcy oraz wskazówek metodycznych w sprawie przeprowadzania badań profilaktycznych pracowników, stanowiących załącznik nr 1 do rozporządzenia w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy.

Jedynie lekarz medycyny pracy może przeprowadzać badania profilaktyczne i wydawać orzeczenia lekarskie o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy na danym stanowisku. Uprawniony lekarz powinien być wpisany do rejestru lekarzy przeprowadzających badania profilaktyczne. Rejestr ten znajduje się we właściwym miejscowo wojewódzkim ośrodku medycyny pracy. Zarejestrowany w nim lekarz otrzymuje potwierdzenie wpisu do rejestru.

Zaświadczenie lekarskie stwierdzające wynik badania profilaktycznego powinno być wystawione na określonym urzędowym druku. Powinno też być podpisane przez uprawnionego lekarza i opatrzone jego pieczęcią. Jeśli któryś z powyższych wymogów nie zostanie spełniony, zaświadczenia nie można uznać za wiążące.

Podstawa prawna:

  • orzeczenia Sądu Najwyższego z:

– 10 maja 2000 r. (I PKN 642/99, OSNP 2001/20/619),

– 28 marca 2008 r. (II PK 214/07, OSNP 2009/15–16/194).

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe zawody w klasyfikacji od 2026 roku. MRPiPS opublikowało projekt rozporządzenia [Projekt z 9 lipca 2025 r.]

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej opublikowało projekt nowego rozporządzenia dotyczącego klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy. Dokument trafił 14 lipca 2025 r. do konsultacji publicznych i opiniowania. Nowe przepisy mają wejść w życie 1 stycznia 2026 roku.

Wyższe wynagrodzenia w budżetówce od 2026 r. Pracodawcy chcą większej podwyżki dla pracowników

Płaca minimalna w 2026 r. wzrośnie o 3%, ale w budżetówce podwyżka powinna być wyższa. Pracodawcy chcą wyższych wynagrodzeń w sferze budżetowej, aby jakość usług publicznych również rosła.

Nie będzie w tym roku niższego dodatku za pracę w nocy niż w lipcu

W lipcu 2025 r. mamy najniższy dodatek za pracę w nocy. Taka sama kwota będzie obowiązywała w październiku. To miesiące z największą liczbą godzin pracy. Ile wynosi dodatek nocny w tym miesiącu?

Opieka nad małym dzieckiem podczas pracy zdalnej. Co z kontrolą pracodawcy?

Jak pracodawca może skontrolować pracę zdalną pracownika, który w czasie godzin pracy sprawuje bezpośrednią opiekę nad małoletnim dzieckiem (do 4. roku życia), szczególnie gdy dziecko nie ma zapewnionej w tym czasie opieki przez inną osobę (np. nianię, innego członka rodziny, żłobek, przedszkole)?

REKLAMA

PPK: od jakiej kwoty nalicza się wpłaty? Czy wczasy pod gruszą, świadczenia urlopowe, nagroda jubileuszowa i zasiłki liczą się do podstawy wymiaru wpłat?

Od jakiej kwoty liczy się wpłaty na PPK? Nie od każdego świadczenia na rzecz uczestnika PPK należy naliczać wpłaty do PPK. To, czy dane świadczenie stanowi podstawę wpłat do PPK, zależy od tego, czy jest ono podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Co z wczasami pod gruszą, świadczeniem urlopowym, nagrodą jubileuszową, zasiłkami i urlopem wychowawczym?

Odmowa renty wdowiej: 7 powodów odmowy renty wdowiej przez ZUS

Otrzymałaś odmowę przyznania renty wdowiej przez ZUS? Sprawdź, jakie są najczęstsze powody niepozwalające na wypłatę nowego świadczenia. Jeśli nie zgadzasz się z rozstrzygnięciem Zakładu, możesz odwołać się do sądu.

Czy jesteśmy gotowi na skrócony tydzień pracy? Jak go sobie wyobrażamy?

Jak sobie wyobrażamy skrócony tydzień pracy? Mniej godzin, ale pięć dni w tygodniu? Więcej godzin i dodatkowy dzień wolny? Ale kiedy, w poniedziałek czy piątek, a może środę? Badacze z Uniwersytetu SWPS przyjrzeli się wyobrażeniom.

Renta wdowia - kiedy pierwsze wypłaty? Terminy wypłat ZUS w lipcu i sierpniu

Renta wdowia pozwala na łączenie dwóch świadczeń renty rodzinnej po zmarłym małżonku i świadczenia emerytalno-rentowego. Lipiec to termin pierwszych wypłat renty wdowiej. Kiedy dokładnie ZUS wypłaci świadczenie w lipcu i sierpniu 2025 r.?

REKLAMA

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego [projekt]

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Wielce prawdopodobne, że tak. Bo ma dojść do dostosowania poziomu maksymalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatku funkcyjnego do zmienionej kwoty bazowej, wynikającej z ustawy budżetowej na rok 2025. Zatem z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. mają obowiązywać nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego w samorządzie.

PIP: 350 tysięcy bezpłatnych porad rocznie dla pracodawców. Inspekcja pracy nie tylko kontroluje, ale i pomaga

Działalność PIP to nie tylko kontrole, ale i bezpłatne porady prawne dla pracodawców. Inspekcja pracy wydaje 350 tysięcy porad rocznie, które skierowane są wprost do osób zatrudniających pracowników. Warto korzystać z pomocy PIP.

REKLAMA