Wynagrodzenie za czas przestoju

Co do zasady wynagrodzenie przysługuje pracownikowi za wykonaną pracę. Za czas niewykonywania pracy pracodawca ma obowiązek zapłacić tylko wtedy, gdy przepisy prawa pracy tak stanowią. Jedną z takich sytuacji jest przestój (art. 81 k.p.). Jest to sytuacja, gdy pracownik doznał przeszkody w wykonywaniu pracy, uniemożliwiającej świadczenie pracy określonej w umowie. Przyczyny wystąpienia przestoju mogą dotyczyć pracodawcy, pracownika bądź też wynikać z działania siły wyższej. To rozróżnienie jest o tyle istotne, że w zależności od przyczyny przestoju pracodawca za niego zapłaci bądź nie.

Autopromocja

Jak postąpić ze stażystą w trakcie przestoju w firmie? >>

W przypadku przestoju:

• z winy pracodawcy – pracownik otrzyma wynagrodzenie,

• z winy pracownika – wynagrodzenie nie przysługuje,

• z powodu złych warunków atmosferycznych – wynagrodzenie przysługuje pracownikowi zatrudnionemu przy takich pracach jedynie wtedy, gdy przepisy szczególne bądź wewnątrzzakładowe tak stanowią.

W sytuacji gdy przestój nastąpił z przyczyny nieleżącej po stronie pracownika, należy mu się wynagrodzenie, mimo że nie świadczy on de facto pracy. Wynagrodzenie za czas przestoju to wynagrodzenie wynikające z osobistego zaszeregowania pracownika określonego stawką godzinową lub miesięczną. Jeżeli zaś taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony – należy się 60% wynagrodzenia.

Autopromocja

Wypadki przy pracy. Procedury i świadczenia

Sprawdź

Jakie składniki wliczać do podstawy wynagrodzenia urlopowego >>

W każdym przypadku wynagrodzenie tak ustalone nie może być niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego w danym roku (w 2009 r. – 1276 zł).

Przestój z winy pracodawcy

Do obliczania wynagrodzenia przysługującego za czas niezawinionego przez pracownika przestoju odpowiednie zastosowanie mają zasady obowiązujące przy ustalaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy.

Autopromocja

Podstawa wymiaru składek ZUS. Praktycznie rozliczenia

Sprawdź

W celu określenia należności za 1 godzinę według:

• składników określonych w stawce miesięcznej – należy stawkę podzielić przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w danym miesiącu; następnie tak ustalone wynagrodzenie za 1 godzinę należy pomnożyć przez liczbę godzin, jakie pracownik przepracowałby w czasie przestoju w ramach normalnego czasu pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, gdyby w tym czasie nie było przestoju,

• składników zmiennych – wynagrodzenie ustalone według zasad obowiązujących przy ustalaniu wynagrodzenia za urlop należy podzielić przez liczbę godzin przepracowanych w okresie, z którego przyjęto to wynagrodzenie.

Autopromocja

Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych

Sprawdź

Przykład

Pracownik zatrudniony jest w systemie równoważnym. Na 14 i 15 grudnia miał zaplanowane po 12 godzin pracy. Wynagradzany jest stałą stawką miesięczną w wysokości 2760 zł. W tych dniach pracownik nie mógł wykonywać pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy. Za taki czas przestoju należy mu się wynagrodzenie obliczane w następujący sposób:

• 2760 zł : 168 (wymiar czasu pracy w grudniu) = 16,43 zł,

• 16,43 zł x 24 godz. (czas przestoju) = 394,32 zł.

Przestój z winy pracownika

Czasem może się zdarzyć tak, że to pracownik będzie winien przestojowi u pracodawcy. W takim przypadku za czas tego przestoju nie należy mu się wynagrodzenie. Oznacza to, że pracodawca będzie mógł odjąć od wynagrodzenia pracownika pensję za czas przestoju.

Wina pracownika >>

Przykład

Pracownik wynagradzany stawką godzinową w wysokości 17 zł przez swoje zaniedbanie spowodował zatrzymanie pracy maszyny, przez co została zatrzymana cała produkcja. Awarię udało się szybko usunąć, jednak przez 6 godzin (od 8.30 do 14.30) praca w zakładzie nie była wykonywana. Za ten czas pracownikowi nie należy się wynagrodzenie, dlatego od pensji należy mu odjąć:

17 zł x 6 godz. przestoju = 102 zł.

W związku z tym pensja pracownika w grudniu wyniesie:

Autopromocja

Zatrudnianie cudzoziemców. Procedury i rozliczenia

Sprawdź

• 168 godz. (wymiar czasu pracy w grudniu) – 6 godz. przestoju = 162 godz.,

• 162 godz. x 17 zł = 2754 zł.

Podstawa prawna:

• art. 80, 81 Kodeksu pracy,

• § 6, 7, 8, 9 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (DzU nr 2, poz. 14 ze zm.),

• § 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (DzU nr 62, poz. 289 ze zm.),

• wyrok Sądu Najwyższego z 2 września 2003 r. (I PK 345/02, OSNP 2004/18/308).