Dobrowolna zasadnicza służba wojskowa. Jakie uprawnienia ma pracownik odbywający służbę wojskową?

• Zakaz rozwiązania umowy o pracę z pracownikiem powołanym do służby wojskowej
• Zakaz rozwiązania umowy o pracę z pracownikiem odbywającym służbę wojskową
• Urlop bezpłatny i pozostałe uprawnienia

Zakaz rozwiązania umowy o pracę z pracownikiem powołanym do służby wojskowej

Pracownik powołany do pełnienia zasadniczej służby wojskowej ma zagwarantowaną ochronę trwałości stosunku pracy. Zasadą jest, że jego umowa o pracę może być rozwiązana tylko za zgodą pracownika. 

Autopromocja

Istnieją jednak wyjątki od tej zasady. Zgoda pracownika nie jest wymagana w przypadku umów o pracę zawartych na okres próbny lub na czas określony nie dłuższy niż 12 miesięcy. Ponadto zgoda pracownika nie jest konieczna w sytuacji gdy pracodawca może rozwiązać stosunek pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika, oraz w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy.

Co w sytuacji, gdy pracownik lub pracodawca dokonali wypowiedzenia umowy o pracę przed dniem powołania do służby wojskowej? Jeżeli okres wypowiedzenia stosunku pracy upływa po dniu powołania pracownika do służby, to wypowiedzenie staje się bezskuteczne - niezależnie od tego, która strona stosunku pracy była inicjatorem zakończenia współpracy. W takim przypadku rozwiązanie umowy o pracę może nastąpić tylko na żądanie pracownika.

Zakaz rozwiązania umowy o pracę z pracownikiem odbywającym służbę wojskową

Pracownik w czasie pełnienia dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej realizuje:

• szkolenie podstawowe w wymiarze do 28 dni zakończone przysięgą wojskową i wydaniem książeczki wojskowej;

• szkolenie specjalistyczne, połączone z wykonywaniem obowiązków na stanowisku służbowym, w wymiarze do 11 miesięcy.

Ochrona trwałości stosunku pracy obowiązuje także podczas odbywania służby wojskowej pracownika. Mianowicie od dnia poinformowania pracodawcy o terminie rozpoczęcia szkolenia podstawowego, do dnia jego zakończenia oraz w okresie trwania szkolenia specjalistycznego, a także przez okres 12 miesięcy od dnia jego zakończenia, pracodawca nie może rozwiązać ani wypowiedzieć stosunku pracy bez zgody pracownika. 

Ochrona stosunku pracy nie obowiązuje:

• w przypadku umów o pracę zawartych na okres próbny albo na czas określony nie dłuższy niż 24 miesiące,

• w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji zakładu pracy,

• w razie rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika,

• w razie konieczności rozwiązania przez pracodawcę stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. 

Urlop bezpłatny i pozostałe uprawnienia

Podczas odbywania szkolenia w ramach dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej pracownik korzysta z bezpłatnego urlopu na czas trwania szkolenia. Mimo to okres dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego uzależnione są uprawnienia pracownicze, np. długość okresu wypowiedzenia umowy o pracę czy wymiar urlopu wypoczynkowego.

Osoby, które odbyły dobrowolną zasadniczą służbę wojskową, korzystają z pierwszeństwa w zatrudnieniu w urzędach administracji publicznej.

Podstawa prawna:

• art. 143, art. 149, art. 150, art. 303, art. 304 ustawy z 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (Dz.U. z 2022 r. poz. 2305 ze zm.)