REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zmiany w układach zbiorowych pracy - nowy kodeks zbiorowy prawa pracy

Zmiany w układach zbiorowych pracy - nowy kodeks zbiorowy prawa pracy /fot. Shutterstock
Zmiany w układach zbiorowych pracy - nowy kodeks zbiorowy prawa pracy /fot. Shutterstock
fot.Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Zgodnie z projektem kodeksu zbiorowego prawa pracy układy mają być zawierane na maksymalnie trzy lata. Ponadto będą mogły zawierać postanowienia mniej korzystne dla pracowników.

Związki zawodowe i pracodawcy będą mogli zawierać układy zbiorowe na maksymalnie trzy lata, a następnie je przedłużać. Porozumienie może dotyczyć na przykład tylko płac lub czasu pracy.

REKLAMA

Autopromocja

3 lata ma trwać maksymalnie czas obowiązywania układu (może być przedłużany)

Takie rozwiązania proponuje powołana przez rząd komisja kodyfikacyjna, która przygotowuje projekty nowego kodeksu pracy(indywidualnego i zbiorowego).

– Zależy nam na stworzeniu przepisów, które będą zachęcały do zawierania układów zbiorowych. W szczególności chodzi o zmianę ich obecnego wizerunku – w oczach partnerów społecznych powinny być elastycznymi porozumieniami, które w miarę potrzeb można modyfikować, a nie wieczystym zobowiązaniem, które jest nie do wzruszenia. W ten sposób chcemy doprowadzić do ich upowszechnienia – tłumaczy prof. Jakub Stelina, członek komisji, przewodniczący zespołu ds. opracowania projektu ustawy – Kodeks zbiorowego prawa pracy.

Dlatego zgodnie z projektem kodeksu zbiorowego prawa pracy układy mają mieć charakter terminowy, nie będą musiały regulować całości warunków zatrudnienia (mogą dotyczyć np. wyłącznie wynagrodzeń) i będą mogły zawierać postanowienia mniej korzystne, niż przewiduje kodeks pracy (np. w kwestii czasu pracy; o ile oczywiście zgodzą się na to związki zawodowe).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: Dokumentacja kadrowa. Wzory dokumentów i wyjaśnienia

Normy negocjowane

Obecnie układami zbiorowymi w Polsce objętych jest tylko maksymalnie kilka–kilkanaście procent pracowników. Tymczasem to właśnie one – jako porozumienia pracodawcy i reprezentacji pracowniczej – mogłyby najlepiej ukształtować warunki zatrudnienia w danej firmie i dopasować je do potrzeb branż, zakładów, pracowników (np. poziom płac, zasady premiowania, obowiązujące systemy czasu pracy).

Podstawową barierą w zawieraniu układów jest niski poziom uzwiązkowienia w przedsiębiorstwach (a tylko związki mogą je podpisywać) oraz niechęć ze strony pracodawców. Ta ostatnia wynika głównie z obowiązującej zasady, zgodnie z którą układ nie może zawierać postanowień mniej korzystnych dla pracowników niż te przewidziane w k.p. (czyli jeśli firma zasiada do rokowań układu ze związkami, to wie, że może tylko stracić – jego postanowienia mogą być bowiem tylko albo takie same jak obecnie obwiązujące w firmie na podstawie k.p., albo korzystniejsze dla zatrudnionych).

Projekt nowego k.p. ma to zmienić. Reprezentacja pracownicza ma być powszechniejsza w firmach (dzięki zróżnicowaniu przedstawicielstw – m.in. poprzez wprowadzenie instytucji delegata związkowego). Pracodawcy będą więc mieli partnera do negocjowania układu.

Z kolei obecną niechęć firm ma przełamać propozycja, aby układ zbiorowy mógł zawierać także postanowienia mniej korzystne dla pracowników niż te przewidziane w k.p., o ile przepisy szczególne to przewidują. Takie klauzule derogacyjne mają dotyczyć choćby urlopów czy czasu pracy. Pracodawca, któremu zależy na możliwości wydłużania wymiaru pracy, może ze związkami negocjować np. dłuższą pracę w nadgodzinach (niż przewiduje to kodeks). Oczywiście związki będą mogły uzależnić swoją zgodę na takie rozwiązanie np. od podwyżki wynagrodzeń zasadniczych lub nowego systemu premiowania. Jeśli obie strony się porozumieją, zawrą układ, zyskując coś, na czym im w szczególności zależy. Teraz takie negocjacje blokują sztywne normy k.p.

– Chodzi o stworzenie przestrzeni do zawierania układów, tak aby obie strony dostrzegały korzyści, jakie może przynieść ich wdrożenie – tłumaczy prof. Stelina.

Nowe zachęty

Do zawierania układów ma też zachęcić ich elastyczna formuła. Zgodnie z propozycjami komisji mają być one podpisywane na czas określony nieprzekraczający 36 miesięcy. Nie wcześniej niż na 60 dni przed upływem terminu rozwiązania strony mogłyby zawierać porozumienia o przedłużeniu obowiązywania układu na kolejne 12 miesięcy. Jednocześnie żadna ze stron nie będzie mogła odmówić renegocjacji jego postanowień, jeżeli jest to uzasadnione istotną zmianą sytuacji ekonomicznej lub finansowej pracodawcy albo pogorszeniem się sytuacji materialnej pracowników. Tym samym w szczególności firmy mają zyskać świadomość, że układ nie jest aktem niewzruszalnym, który wiąże przedsiębiorcom ręce w razie problemów z rentownością.

W każdej chwili omawiane porozumienie będzie można też rozwiązać na podstawie zgodnego oświadczenia stron lub z upływem okresu wypowiedzenia przez jedną z nich (jeśli uzgodniono taką możliwość; jeżeli pracodawca i związki nie ustaliły okresu wypowiedzenia, to wyniesie on trzy miesiące). Co ważne, warunki pracy i płacy wynikające z rozwiązanego układu będą obowiązywać do czasu wejścia w życie nowego układu, jednak nie dłużej niż przez 12 miesięcy od rozwiązania poprzedniego (z wyjątkiem warunków wynagradzania, które mają obowiązywać nie dłużej niż przez okres 18 miesięcy).


REKLAMA

– To bardzo istotne rozwiązanie, bo oznacza, że układ będzie niejako aktem zewnętrznym, którego postanowienia obowiązują w określonym czasie, ale nie zmieniają postanowień umów o pracę – tłumaczy prof. Monika Gładoch, wiceprzewodnicząca komisji kodyfikacyjnej, ekspert Pracodawców RP.

Podkreśla, że istotnym ułatwieniem dla firm będzie też brak obowiązku rejestrowania układu w Państwowej Inspekcji Pracy (zakładowy trzeba będzie zgłosić do wojewódzkiej rady dialogu społecznego, a ponadzakładowy – resortowi pracy).

– Zaletą proponowanych rozwiązań jest także to, że układ nie będzie musiał regulować całości warunków zatrudnienia w firmie. Może dotyczyć jedynie danego elementu, np. czasu pracy lub bhp – dodaje prof. Gładoch.

Do rozmów

Propozycje komisji zakładają też obowiązek rokowań w sprawie zawarcia układu. Firma zatrudniająca co najmniej 50 pracowników, w której działa przedstawicielstwo związkowe, ale nie jest objęta układem, corocznie do 31 października ma inicjować rokowania i przedstawiać reprezentacji pracowniczej propozycje co najmniej w zakresie warunków wynagradzania, równego traktowania w zatrudnieniu oraz rozwoju zawodowego pracowników. Wprowadzenie podobnego rozwiązania postuluje NSZZ „Solidarność”, która zapowiada swoją inicjatywę w tej sprawie.

– Zaproponujemy, aby w firmie, w której działają reprezentatywne związki, obowiązkowe było zawarcie układu zbiorowego. Pracodawca nie mógłby odmówić negocjacji i rokowań w tej sprawie – wskazywał Piotr Duda, przewodniczący związkowej centrali (w wywiadzie dla DGP).

Inne związki wskazują na potrzebę analizy tego typu zmian.

– Dopóki nie znamy szczegółowych propozycji Solidarności, trudno je oceniać. Na pewno należy wzmacniać dialog pracodawców z załogą. Układy powinny być upowszechniane np. poprzez udogodnienia podatkowe lub preferencje przy zamówieniach publicznych dla firm, które są objęte takimi porozumieniami – podsumowuje Paweł Śmigielski, dyrektor wydziału prawno-interwencyjnego OPZZ. 

Źródło: gazetaprawna.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Opieka nad zwierzęciem może przyczynić się do awansu

Posiadanie psa lub kota może pomóc w rozwoju kariery? Tak wynika z ostatnich badań brytyjskich naukowców. Zależności obcowania ze zwierzakami a sukcesem jest jednak więcej.

Dodatek motywacyjny źródłem konfliktów. Czy będzie nowelizacja przepisów?

Samorządowcy domagają się zapewnienia dodatków motywacyjnych dla wszystkich pracowników zatrudnionych w ośrodkach pomocy społecznej, centrach pomocy rodzinie oraz w zespołach do spraw orzekania o niepełnosprawności. Przedstawiciele Związku Powiatów Polskich chcą rozmawiać o nowelizacji przepisów z MRPiPS.

100 zł na energię elektryczną do 6 miesięcy. Można już składać wnioski.

Kto z nas nie chciałby co miesiąc otrzymywać 100 zł dodatku finansowego przeznaczonego na energię elektryczną. Wiadomo - koszty prądu, życia, żywności i inne stale rosną. Dobrze więc, że chociaż część osób w społeczeństwie może liczyć na to wsparcie pieniężne. Okres objęty refundacją nie może być krótszy niż 3 miesiące i nie dłuższy niż 6 miesięcy. Jak uzyskać świadczenie?

Zostań artystą, a państwo dopłaci do składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne

Często można usłyszeć narzekania artystów na niskie emerytury i inne świadczenia. Rząd postanowił przyjrzeć się problemowi i w efekcie zaproponował projekt ustawy o zabezpieczeniu socjalnym osób wykonujących zawód artystyczny. Ustawa ma zapewnić wsparcie artystom o najniższych dochodach.

REKLAMA

Zatrudnianie cudzoziemców 2025. Będą nowe przepisy już od maja lub czerwca

Nowe przepisy o zatrudnianiu cudzoziemców wejdą w życie najprawdopodobniej w maju lub czerwcu 2025 roku. Nie będzie m.in. obowiązkowego testu rynku pracy. Planowana jest pełna elektronizacja legalizacji pracy cudzoziemca w Polsce. Jakie jeszcze zmiany przewidziane są na ten rok?

PPK to program długoterminowego oszczędzania. Czy opłaca się wycofywać środki?

Pracownicze Plany Kapitałowe są prostym i efektywnym sposobem systematycznego gromadzenia oszczędności. I chociaż ze środków gromadzonych w PPK można skorzystać w dowolnym czasie, głównym celem programu jest budowanie bezpieczeństwa finansowego na okres po zakończeniu aktywności zawodowej. Czy opłaca się wycofywać środki z PPK?

Darmowe wypożyczenie sprzętu rehabilitacyjnego dla osób z niepełnosprawnościami i ich rodzin

Wiadomo, że sprzęty do rehabilitacji osób z niepełnosprawnościami są bardzo specjalistyczne i zwykle bardzo drogie. Na szczęście funkcjonują różne programy i formy wsparcia osób potrzebujących i przykładowo możliwe jest całkowicie darmowe wypożyczenie sprzętu rehabilitacyjnego dla osób z niepełnosprawnościami i ich rodzin.

Aktualny wykaz dni wolnych od pracy w 2025 r.

11 marca 2025 r. w Dzienniku Ustaw opublikowane zostało obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z 6 marca 2025 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o dniach wolnych od pracy. Chodzi o uwzględnienie zmiany wprowadzonej nowelizacją z 6 grudnia 2024 r.

REKLAMA

Zatrudnianie wyłącznie na podstawie umów o pracę? Niekoniecznie, pozostaną wyjątki na umowy cywilnoprawne

Senat przyjął niedawno poprawki do ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Teraz propozycje te czekają na ponowne rozpatrzenie przez Sejm, a najpewniej w maju lub czerwcu nowe przepisy wejdą w życie. Jakie są najważniejsze zapisy tej ustawy?

215 zł miesięcznie dla zawałowców. Jak ubiegać się o świadczenie?

W Polsce coraz więcej osób przechodzi zawały. Mając na uwadze sposób życia w XXI w. wcale to nie dziwi. Można otrzymać 215 zł miesięcznie. Świadczenie jest także dla zawałowców i także w 2025 r. Jak ubiegać się o świadczenie, gdzie złożyć wniosek i jakie dokumenty wypełnić, podpowiadamy.

REKLAMA