REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wybieranie rad pracowników przez związki zawodowe jest sprzeczne z konstytucją

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Trybunał Konstytucyjny orzekł w wyroku z 1 lipca 2008 r. (sygn. akt K 23/07) o niezgodności z konstytucją trybu powoływania rad pracowników przez związki zawodowe. Jednocześnie przesunął utratę mocy tych niekonstytucyjnych przepisów na okres 12 miesięcy od daty publikacji wyroku. Przestaną one zatem obowiązywać od 9 lipca 2009 r. Trybunał nie zakwestionował natomiast ważności mandatów już wybranych członków rad pracowników z udziałem związków zawodowych.

Ustawa o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji przewiduje 3 tryby powoływania rady pracowników:

REKLAMA

Autopromocja

• związkowy, oparty na art. 4 ust. 1-2 ustawy; w tym trybie radę pracowników wybiera zarząd reprezentatywnej organizacji związkowej, przy czym gdy w zakładzie pracy działają dwie lub więcej takich organizacji, to związki wspólnie dokonują wyboru rady pracowników,

REKLAMA

• mieszany, uregulowany w art. 4 ust. 3 ustawy; w tym trybie radę pracowników powołuje się tylko wówczas, gdy organizacje związkowe nie zawrą porozumienia w sprawie wspólnego wyboru członków rady; wtedy wyboru rady dokonuje ogół pracowników, ale tylko spośród kandydatów zgłoszonych przez reprezentatywne organizacje związkowe,

• załogowy, określony w art. 4 ust. 4 ustawy; w tym trybie jest wybierana rada pracowników wtedy, gdy u danego pracodawcy nie działa żadna reprezentatywna organizacja związkowa mogąca wybierać radę w powyżej przedstawionym trybie związkowym; w takim przypadku radę pracowników wybiera załoga przedsiębiorstwa spośród kandydatów zgłoszonych przez grupy pracowników.

Tryb załogowy ma jednak ograniczone znaczenie. Wybrana w tym trybie rada pracowników ulega rozwiązaniu, a mandat jej członków wygasa po upływie 6 miesięcy od dnia, w którym pracodawca, u którego nie działała do tej pory organizacja związkowa, został powiadomiony na piśmie o objęciu go zakresem działania takiej organizacji oraz o liczbie członków organizacji związkowej będących pracownikami.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Sposób powoływania rad pracowników zależy zatem od tego, czy w danym zakładzie funkcjonują związki zawodowe czy nie.

W wyroku z 1 lipca 2008 r. Trybunał Konstytucyjny uznał, że tryby związkowy i mieszany wyboru rad pracowników odbierają pracownikom niezrzeszonym w związkach zawodowych ich przedstawicielskie prawo do informacji o sprawach zakładu. Odebranie tego prawa jest zdaniem TK nadużyciem wolności związkowej, a zatem stanowi naruszenie art. 59 ust. 1 Konstytucji RP, który zapewnia wolność zrzeszania się w związkach zawodowych.

Skutki wyroku Trybunału Konstytucyjnego

REKLAMA

Konsekwencją wyroku Trybunału jest przede wszystkim podważenie podstawy prawnej powoływania rad pracowników w trybie związkowym i mieszanym. Nie oznacza to jednak automatycznej utraty mandatu przez wybrane w powyższe sposoby rady pracowników. Wynika to z dwóch przyczyn:

• po pierwsze, TK sam odroczył wejście w życie wyroku, zakwestionowane przepisy utracą moc obowiązującą z upływem 12 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw (przestaną obowiązywać od 9 lipca 2009 r.),

• po drugie, uzasadniając wyrok TK wskazał, że co do zasady kadencja rady pracowników trwa 4 lata i wybrani pracownicy powinni pełnić mandat do końca kadencji.

W praktyce oznacza to, że jeżeli pracownicy już zostali wybrani do rady i pełnią swoje funkcje, to powinni je pełnić do końca i wyrok nie pozbawia ich utraty mandatów. Nie tracą oni także uprawnień z tytułu szczególnej ochrony stosunku pracy.

WAŻNE!

Do momentu uchylenia niekonstytucyjnych przepisów, czyli do 8 lipca 2009 r., wybory do rad pracowników mogą się odbywać na dotychczasowych zasadach.

W przedsiębiorstwach, w których działają związki zawodowe, mogą one nadal powoływać rady pracowników do czasu uchylenia przepisów zakwestionowanych przez TK.

Ponadto jeszcze do 8 lipca 2009 r. będzie obowiązywać zasada, że rada pracowników ulega rozwiązaniu po upływie 6 miesięcy od dnia powiadomienia na piśmie o objęciu pracodawcy zakresem działania organizacji związkowej oraz o liczbie członków organizacji będących pracownikami.

Konieczna zmiana ustawy o radach pracowników

Trybunał Konstytucyjny zdecydował o odroczeniu wejścia w życie wyroku mając na uwadze głównie konieczność przeprowadzenia odpowiednich zmian legislacyjnych.

Zarazem jednak TK uznał możliwość uregulowania w przepisach przejściowych ustawy nowelizującej ustawę o radach pracowników, że rady wybrane w trybie związkowym i mieszanym przed ogłoszeniem wyroku zakończą swoją działalność w określonym terminie, przed upływem dotychczasowej kadencji. A zatem tylko w takim przypadku (uchwalenia stosownej zmiany ustawy) pracownicy - członkowie rad utracą swoje mandaty wcześniej niż przed upływem kadencji.

• art. 4 ustawy z 7 kwietnia 2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji (DzU nr 79, poz. 550 ze zm.),

• wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 1 lipca 2008 r., sygn. akt K 23/07 (DzU nr 120, poz. 778),

• art. 59 ust. 1 Konstytucji RP.

Michał Culepa

specjalista w zakresie spraw pracowniczych

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowa płaca minimalna: 4806 zł czy 5015 zł, podwyżka o 140 czy 250 zł. Nie ma zgody co do najniższej krajowej, rząd sam zdecyduje

Na ostateczną wysokość najniższej krajowej jaka będzie obowiązywała od 1 stycznia 2026 roku trzeba poczekać do pierwszej połowy września. Rada Dialogu Społecznego nie wypracowała w sprawie minimalnego wynagrodzenia za pracę wspólnego stanowiska do połowy lipca więc zgodnie z prawem decyzję co do płacy minimalnej arbitralnie podejmie rząd za dwa miesiące.

Będzie łatwiej o ten zasiłek. Skorzystają ubezpieczeni, płatnicy składek, biura księgowo-rachunkowe

Będzie łatwiej o ten zasiłek. Skorzystają ubezpieczeni, płatnicy składek, biura księgowo-rachunkowe. Dlaczego? Bo planowane są spore zmiany w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz. U. z 2025 r. poz. 501) w zakresie ubiegania się o zasiłek.

Na ile oszacowano miesięczną wartość nieodpłatnej pracy domowej? Wartość „ukrytej” pracy kobiet była znacznie wyższa niż mężczyzn

Ile wynosi średnia miesięczna wartość nieodpłatnej pracy domowej? Kobiety, zwłaszcza matki małych dzieci, wykonują znacząco więcej nieodpłatnej pracy domowej niż mężczyźni. Różnice te są widoczne we wszystkich obszarach codziennych obowiązków. Ocenia Polski Instytut Ekonomiczny, powołując się na badania GUS.

Nowe zawody w klasyfikacji od 2026 roku. MRPiPS opublikowało projekt rozporządzenia [Projekt z 9 lipca 2025 r.]

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej opublikowało projekt nowego rozporządzenia dotyczącego klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy. Dokument trafił 14 lipca 2025 r. do konsultacji publicznych i opiniowania. Nowe przepisy mają wejść w życie 1 stycznia 2026 roku.

REKLAMA

Wyższe wynagrodzenia w budżetówce od 2026 r. Pracodawcy chcą większej podwyżki dla pracowników

Płaca minimalna w 2026 r. wzrośnie o 3%, ale w budżetówce podwyżka powinna być wyższa. Pracodawcy chcą wyższych wynagrodzeń w sferze budżetowej, aby jakość usług publicznych również rosła.

Nie będzie w tym roku niższego dodatku za pracę w nocy niż w lipcu

W lipcu 2025 r. mamy najniższy dodatek za pracę w nocy. Taka sama kwota będzie obowiązywała w październiku. To miesiące z największą liczbą godzin pracy. Ile wynosi dodatek nocny w tym miesiącu?

Opieka nad małym dzieckiem podczas pracy zdalnej. Co z kontrolą pracodawcy?

Jak pracodawca może skontrolować pracę zdalną pracownika, który w czasie godzin pracy sprawuje bezpośrednią opiekę nad małoletnim dzieckiem (do 4. roku życia), szczególnie gdy dziecko nie ma zapewnionej w tym czasie opieki przez inną osobę (np. nianię, innego członka rodziny, żłobek, przedszkole)?

PPK: od jakiej kwoty nalicza się wpłaty? Czy wczasy pod gruszą, świadczenia urlopowe, nagroda jubileuszowa i zasiłki liczą się do podstawy wymiaru wpłat?

Od jakiej kwoty liczy się wpłaty na PPK? Nie od każdego świadczenia na rzecz uczestnika PPK należy naliczać wpłaty do PPK. To, czy dane świadczenie stanowi podstawę wpłat do PPK, zależy od tego, czy jest ono podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Co z wczasami pod gruszą, świadczeniem urlopowym, nagrodą jubileuszową, zasiłkami i urlopem wychowawczym?

REKLAMA

Odmowa renty wdowiej: 7 powodów odmowy renty wdowiej przez ZUS

Otrzymałaś odmowę przyznania renty wdowiej przez ZUS? Sprawdź, jakie są najczęstsze powody niepozwalające na wypłatę nowego świadczenia. Jeśli nie zgadzasz się z rozstrzygnięciem Zakładu, możesz odwołać się do sądu.

Czy jesteśmy gotowi na skrócony tydzień pracy? Jak go sobie wyobrażamy?

Jak sobie wyobrażamy skrócony tydzień pracy? Mniej godzin, ale pięć dni w tygodniu? Więcej godzin i dodatkowy dzień wolny? Ale kiedy, w poniedziałek czy piątek, a może środę? Badacze z Uniwersytetu SWPS przyjrzeli się wyobrażeniom.

REKLAMA