Jak ustalić ryczałt za pracę w godzinach nadliczbowych

Wprowadzenie ryczałtu za pracę w godzinach nadliczbowych następuje na ryzyko pracodawcy. W przypadku wykonywania przez pracowników pracy w mniejszym, niż wynikający z ryczałtu, wymiarze godzin nadliczbowych nie można ich pozbawić części tego składnika wynagrodzenia. Natomiast w sytuacji, gdy pracownik będzie wykonywał pracę w godzinach nadliczbowych znacznie przekraczających ryczałt, będzie mu przysługiwało roszczenie o wynagrodzenia wraz z dodatkiem za pracę w tych dodatkowych godzinach. Z takim roszczeniem pracownik może wystąpić w przypadku powtarzającego się wykonywania przez niego pracy ponad liczbę godzin objętą ryczałtem, a ponadto w wymiarze znacznie przewyższającym tę liczbę godzin. W przeciwnym razie doszłoby do zaburzenia funkcji takiego ryczałtu oraz sensu jego wprowadzenia. Niewielkie wahania liczby godzin nadliczbowych w jedną lub drugą stronę w stosunku do przyjętego ryczałtu nie dają podstaw do takiego roszczenia pracownika. Ponadto wystąpienie przez pracownika z takim roszczeniem do sądu nakłada na niego ciężar udowodnienia pracy ponad ryczałt. Może on w takim przypadku skorzystać z wszelkich dostępnych dowodów, np. zeznań świadków, ksiąg wejść/wyjść itp. Obrona pracodawcy będzie się natomiast opierała w znacznym zakresie na podważaniu dowodów przedłożonych przez pracownika.

Pracodawca nie ma obowiązku udowodnienia niewykonywania przez pracownika pracy w określonych godzinach nadliczbowych, co jest związane z brakiem obowiązku ewidencjonowania godzin pracy tego pracownika. Brak obowiązku ewidencjonowania godzin pracy nie oznacza braku obowiązku prowadzenia ewidencji czasu pracy w pozostałym zakresie, co jest niezbędne do prawidłowego ustalenia wynagrodzenia pracownika.

Podstawa prawna:

• art. 149, art. 151 § 1, art. 151¹ § 1, § 4 Kodeksu pracy,

• § 8 pkt 1 rozporządzenia z 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika (DzU nr 62, poz. 286 ze zm.).

Aleksander P. Kuźniar

specjalista w zakresie prawa pracy