Wynagrodzenie ustalone w walucie obcej - jak obliczyć w praktyce

Wynagrodzenie pracownika może być ustalone w umowie o pracę w innej walucie niż polska (bez względu na rodzaj zawartej umowy lub miejsce wykonywania pracy). Pensja wyrażona w walucie obcej może być również w niej wypłacana, ale powinno to być wyraźnie zastrzeżone w umowie o pracę. W przypadku wynagrodzenia płatnego w innej walucie niż złote szczególnie istotny z punktu widzenia rozliczeń podatkowo-składkowych jest kurs waluty oraz termin wypłaty.

Nieodzownym elementem związanym z wynagrodzeniem ustalonym w obcej walucie jest konieczność jego przeliczenia na złote. Przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu (art. 11a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Z doborem właściwego kursu nie ma problemu wtedy, gdy zatrudniony otrzymuje pensję w gotówce (np. w kasie walutowej). W takiej sytuacji dniem uzyskania przychodu przez pracownika jest dzień postawienia pieniędzy do jego dyspozycji. A zatem do przeliczenia pensji na złotówki trzeba przyjąć średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień postawienia środków do dyspozycji pracownika.

Przychody w walutach obcych należy przeliczać na złote według kursu średniego walut obcych z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.

Sprawa komplikuje się w przypadku, gdy wynagrodzenie jest przelewane na rachunek bankowy. Pojawia się wówczas wątpliwość, jaki dzień wypłaty należy uznawać za datę złożenia dyspozycji przelewu, datę obciążenia rachunku bankowego pracodawcy, czy może datę wpływu pieniędzy na konto zatrudnionej osoby?

Za moment uzyskania przychodu ze stosunku pracy należy przyjąć dzień obciążenia rachunku zakładu pracy, nie zaś dzień wpływu środków pieniężnych na konto pracownika. Potwierdzono to m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 18 lipca 2014 r., sygn. IPPB2/415-372/14-2/LS.

Polecamy książkę: Dokumentacja kadrowa. Wzory dokumentów i wyjaśnienia

Do przeliczenia na złote przychodu uzyskanego z tytułu wynagrodzenia w walucie obcej, otrzymanego przez pracownika przelewem na rachunek bankowy, podmiot zatrudniający powinien stosować średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień obciążenia konta pracodawcy. Nie należy tu więc brać pod uwagę dnia złożenia dyspozycji przelewu czy dnia wpływu kwoty pensji na rachunek bankowy pracownika.

Przedstawiona reguła obowiązuje zarówno przy obliczaniu zaliczki podatkowej, jak i składek ZUS.

Do obliczenia pensji netto niezbędne jest uprzednie skalkulowanie zaliczki na podatek dochodowy i składek ZUS w części finansowanej przez pracownika. Z tego powodu listę płac można sporządzić najwcześniej w dniu, w którym przelew z pensją obciąży konto bankowe pracodawcy. Dopiero wtedy wiadomo bowiem, jaki kurs waluty zastosować.

PRZYKŁAD

Spółka z o.o. zatrudnia pracownika (uprawnionego do podstawowych kosztów uzyskania przychodu i kwoty zmniejszającej zaliczki podatkowe), któremu wypłaca wynagrodzenie za pracę w walucie obcej (przed końcem danego miesiąca) w wysokości 1000 euro brutto. Przelew z jego pensją za październik 2017 r. zrealizowano 31 października 2017 r. Tego samego dnia:

● obciążono z tego tytułu konto bankowe spółki,

● spółka sporządziła październikową listę płac.

W tych okolicznościach do przeliczenia na złote przychodu pracownika w walucie obcej przyjęto średni kurs euro NBP z 30 października 2017 r., który wynosił 4,3520 zł (Uwaga! Kurs jest fikcyjny - kurs faktyczny był nieznany w dniu oddawania numeru do druku). Oznacza to, że lista płac za październik w rozstrzyganym przypadku powinna wyglądać następująco:

Lp.	Składniki	Wartości
1. Autopromocja Zatrudnianie cudzoziemców. Procedury i rozliczenia Sprawdź	Wynagrodzenie za pracę brutto po przeliczeniu na zł (1000 euro x 4,3520 zł)	4352,00 zł
2.	Podstawa składek na ub. społeczne	4352,00 zł
3.	Składka na ub. emerytalne (poz. 2 × 9,76%)	424,76 zł
4.	Składka na ub. rentowe (poz. 2 × 1,5%)	65,28 zł
5.	Składka na ub. chorobowe (poz. 2 × 2,45%)	106,62 zł
6.	Suma składek na ub. społeczne (poz. 3 + poz. 4 + poz. 5)	596,66 zł
7.	Podstawa wymiaru składki na ub. zdrowotne (poz. 2 - poz. 6)	3 755,34 zł
8.	Składka na ub. zdrowotne naliczona (poz. 7 × 9%)	337,98 zł
9.	Składka na ub. zdrowotne do odliczenia od podatku (poz. 7 × 7,75%)	291,04 zł
10.	Koszty uzyskania przychodu	111,25 zł
11.	Podstawa obliczenia zaliczki na podatek po zaokrągleniu do pełnych złotych (poz. 1 - poz. 6 - poz. 10)	3644,00 zł
12.	Zaliczka na podatek (poz. 11 × 18%) - 46,33 zł	609,59 zł
13.	Zaliczka na podatek do przekazania na rachunek urzędu skarbowego po zaokrągleniu do pełnych złotych (poz. 12 - poz. 9)	319,00 zł
14.	Kwota netto w złotych (poz. 1 - poz. 6 - poz. 8 - poz. 13)	3 098,36 zł
15.	Kwota do wypłaty w euro (poz. 14 : 4,3520 zł)	711,94 euro

Podstawa prawna:

● art. 300 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 1666; ost.zm. Dz.U. z 2017 r. poz. 962),

● art. 358 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 380; ost.zm. Dz.U. z 2017 r. poz. 1132),

● art. 11a ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 2032; ost.zm. Dz.U. z 2017 r. poz. 1530),

● art. 18 ust. 1 i 2, art. 21 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (j.t. Dz. U. z 2017 r. poz. 1778),

● art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 1793; ost.zm. Dz.U. z 2017 r., poz. 1386),

● § 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (j.t. Dz.U. z 2015 r. poz. 2236; ost.zm. Dz.U. z 2017 r. poz. 314).