Jak uwzględniać miesięczną prowizję w podstawie wymiaru wynagrodzenia urlopowego

W podstawie wymiaru wynagrodzenia urlopowego powinni Państwo uwzględnić prowizję w łącznej wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie 3 miesięcy poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu. W przypadku znacznych wahań wysokości tego składnika mogą Państwo przyjąć go do podstawy z okresu najwyżej 12 miesięcy. Wskazane jest, aby zapis o przyjęciu dłuższego niż 3-miesięczny okres, z którego jest ustalana podstawa urlopowa ze zmiennych składników wynagrodzenia, znalazł się w obowiązujących u Państwa przepisach wewnątrzzakładowych.

UZASADNIENIE

Za czas urlopu wypoczynkowego pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował. Zmienne składniki wynagrodzenia należy przyjąć do podstawy przeciętnego wynagrodzenia z okresu 3 miesięcy poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu, a w przypadku znacznego wahania ich wysokości okres ten może być wydłużony do 12 miesięcy (art. 172 Kodeksu pracy). Szczegółowe zasady ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu określa rozporządzenie urlopowe, które zawiera również zamknięty katalog świadczeń, jakich nie należy przyjmować do podstawy wymiaru wynagrodzenia urlopowego. Po uwzględnieniu składników niewliczanych do podstawy wymiaru wynagrodzenia urlopowego należy przyjąć, że składnikami zaliczanymi do podstawy wymiaru wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy są przede wszystkim:

• wynagrodzenie za pracę,
• prowizja,
• dodatek za pracę w porze nocnej,
• wynagrodzenie oraz dodatki za pracę w godzinach nadliczbowych,
• inne dodatki związane z pracą,
• premie zadaniowe oraz premie regulaminowe o charakterze roszczeniowym.

---

Obliczając wynagrodzenie za urlop nie należy uwzględniać premii uznaniowej. Potwierdzeniem takiej wykładni jest wyrok Sądu Najwyższego z 20 lipca 2000 r. (I PKN 17/00, OSNP 2002/3/77), w którym sąd uznał, że „tak zwana premia uznaniowa, która nie ma charakteru roszczeniowego, nie stanowi składnika wynagrodzenia za pracę i wobec tego nie mieści się w pojęciu wynagrodzenia urlopowego”.

Sposób uwzględniania wymienionych składników wynagrodzenia w podstawie wymiaru wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy jest uzależniony od ich charakteru. Składniki wynagrodzenia określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości należy uwzględniać w wynagrodzeniu urlopowym w wysokości należnej pracownikowi w miesiącu wykorzystywania urlopu. Jeżeli jest to wynagrodzenie określone stałą stawką miesięczną, to podlega ono uwzględnieniu w wynagrodzeniu urlopowym w wysokości, w jakiej przysługuje w miesiącu wykorzystywania urlopu (zgodnie z umową o pracę lub z innym aktem, w którym została określona wysokość wynagrodzenia).

Zmienne składniki wynagrodzenia (w tym prowizja) przysługujące za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc, należy uwzględniać przy ustalaniu wynagrodzenia urlopowego w łącznej wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie 3 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu. W przypadkach znacznego wahania wysokości takich składników wynagrodzenia, można je uwzględniać przy ustalaniu wynagrodzenia urlopowego w łącznej wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie nieprzekraczającym 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu (może to być więc np. 6 czy 8 miesięcy). Ponieważ przepisy nie precyzują, czym są „znaczne wahania”, to kwestia ta podlega swobodnej ocenie pracodawcy. Jednak powinien on kierować się obiektywnymi przesłankami w tym zakresie.

WAŻNE!

Wprowadzenie dłuższego niż 3-miesięczny okres, z którego jest ustalana podstawa wymiaru wynagrodzenia urlopowego ze zmiennych składników wynagrodzenia, powinno być podyktowane obiektywnymi przesłankami.

Decyzja dotycząca okresu, z którego będą uwzględnianie zmienne składniki wynagrodzenia w podstawie wynagrodzenia urlopowego, należy do pracodawcy. Zatem jeżeli uznają Państwo, że wysokość wypłacanych składników podlega znacznemu wahaniu, np. w sytuacji gdy nie przysługuje za każdy miesiąc, to długość okresu, z którego będzie ustalana podstawa wymiaru wynagrodzenia urlopowego dla poszczególnych grup pracowników, powinna zostać uregulowana w obowiązujących u Państwa przepisach płacowych.