Zwrot kosztów podróży zleceniobiorcy a składki ZUS

Niejednokrotnie zleceniodawca zwraca zleceniobiorcy koszty dojazdu i noclegu w związku z wykonywanym zleceniem. Jeżeli odpowiednie zapisy są zawarte w umowie zlecenia, wówczas świadczenia te podlegają wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na takich samych zasadach, jakie obowiązują pracowników, czyli do wysokości przewidzianej w przepisach określających zwrot należności z tytułu podróży służbowych.

Osoby zatrudnione na podstawie umowy zlecenia mogą ponosić koszty związane z realizacją umowy zlecenia, w tym wyjazdów do innej miejscowości lub innego kraju. Przy czym należy pamiętać, że w przypadku zleceniobiorców nie jest to podróż służbowa w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy.

Na podstawie art. 353¹ Kodeksu cywilnego (dalej: k.c.) strony zawierające umowę cywilnoprawną mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Stosownie do treści art. 742 k.c. dający zlecenie powinien zwrócić przyjmującemu zlecenie wydatki związane z należytym wykonaniem zlecenia. Z reguły zasady określające zwrot kosztów dla zleceniobiorcy są określone w umowie zlecenia. W związku tym, na zasadzie swobody umów, strony mogą uzgodnić, że zleceniobiorca oprócz wynagrodzenia otrzyma również zwrot wydatków poniesionych na wykonanie umowy.

Polecamy produkt: Podróże służbowe – praktyczne rozliczenia (PDF)

Podstawa wymiaru składek zleceniobiorcy

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zleceniobiorców (art. 18 ust. 3 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy systemowej) stanowi przychód w rozumieniu przepisów podatkowych osiągany z tytułu wykonywania umowy zlecenia, jeżeli w umowie tej określono odpłatność za jej wykonanie:

● kwotowo albo
● w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej, albo
● prowizyjnie.

Natomiast do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne zleceniobiorców stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób (art. 81 ust. 1 ustawy zdrowotnej).

Przy czym należy pamiętać, że pewne rodzaje przychodów zostały wyłączone z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (rozporządzenie składkowe). Na podstawie § 2 ust. 1 pkt 15 tego rozporządzenia z podstawy wymiaru składek wyłączono diety i inne należności z tytułu podróży służbowej pracownika – do wysokości określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju.