273 zł dożywotnio, co miesiąc, bez kryterium dochodowego do emerytury, waloryzowane co roku. Sprawdź czy Cię dotyczy

• Czym są świadczenia ratownicze?
• Ile wynosi świadczenie ratownicze w 2025 r.?
• Kto ma prawo do świadczenia ratowniczego?
• 25 lat stażu dla mężczyzn i 20 lat stażu dla kobiet i wiek 65 oraz 60 lat
• Wniosek o świadczenie ratownicze

Niewiele osób ma świadomość, że istnieje całkiem spora pula dodatków wypłacanych przez ZUS, KRUS czy ZER MSWiAZ, jeżeli tylko złoży się odpowiedni wniosek. Oczywiście, czasami trzeba spełnić kryteria wieku, dochodowe, czy konkretne warunki, np. posiadać odpowiedni staż, ale w wielu przypadkach też kryteria te nie są tak obostrzone. Jednym z nich jest tzw. świadczenie ratownicze. Opisujemy na czym polega i komu przysługuje.

Czym są świadczenia ratownicze?

Świadczenia ratownicze są świadczeniami pieniężnymi. Co ważne, świadczenie ratownicze przyznaje się w drodze decyzji na wniosek, a nie z urzędu. Jeżeli spełni się wymagane prawem kryteria, świadczenie jest wypłacane już dożywotnio, co miesiąc, dodatkowo do emerytury czy renty. Nie istotne, w jakiej wysokości pobiera się dotychczasową emeryturę czy rentę jest więc to dodatek, bez kryterium dochodowego. Jeżeli chodzi o podstawę prawną, to w oparciu o art. 16 ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 244, dalej jako: ustawa) strażakowi ratownikowi OSP przysługuje świadczenie ratownicze (corocznie waloryzowane) z tytułu wysługi lat w OSP. Prawo do świadczenia ratowniczego ustaje wraz ze śmiercią osoby uprawnionej.

Ile wynosi świadczenie ratownicze w 2025 r.?

Od 1 marca 2025 r. świadczenie ratownicze wynosi 273 zł. Zostało podwyższone o kilkadziesiąt złoty, w stosunku do tego ile wynosiło w 2024 r. czyli 258 zł. Od 1 stycznia 2026 r. świadczenie będzie wyższe i prawdopodobnie będzie wynosiło około 300 zł, bo świadczenie jest waloryzowane co roku. Oczywiście świadczenia są finansowane z budżetu państwa. Organ wypłacający dokonuje waloryzacji kwoty świadczenia ratowniczego z urzędu. Nie trzeba więc składać wniosku co roku.

Kto ma prawo do świadczenia ratowniczego?

Prawo do świadczenia ratowniczego przysługuje strażakowi ratownikowi OSP, który czynnie uczestniczył jako członek OSP w działaniach ratowniczych lub akcjach ratowniczych (wymagany bezpośredni udział co najmniej raz w roku) - przez co najmniej przez 25 lat (w przypadku mężczyzn) oraz 20 lat (w przypadku kobiet). Przy naliczaniu okresu czynnego uczestnictwa w działaniach ratowniczych nie jest wymagane zachowanie ciągłości wysługi lat w OSP. Najistotniejsze jest więc czynne uczestniczenie w działaniach ratowniczych, akcjach ratowniczych, szkoleniach lub ćwiczeniach. Strażacy powinni więc pilnować co jest wpisywane w ewidencji udziału strażaków OSP w działaniach ratowniczych, akcjach ratowniczych, szkoleniach lub ćwiczeniach, obejmującą datę, numer i miejsce podjętych działań ratowniczych, akcji ratowniczych, szkoleń lub ćwiczeń oraz imienny wykaz ich uczestników. Ewidencję prowadzi właściwy komendant powiatowy (miejski) Państwowej Straży Pożarnej.

25 lat stażu dla mężczyzn i 20 lat stażu dla kobiet i wiek 65 oraz 60 lat

Czynne uczestnictwo powinno się odbywać w przypadku mężczyzn przez co najmniej 25 lat, a w przypadku kobiet przez co najmniej 20 lat. Skąd wynika taki zróżnicowany wiek. Zróżnicowany wiek ma swoje podłoże w płci i wieku. Świadczenie to może otrzymać mężczyzna, który ukończył 65. rok życia oraz kobieta, która ukończyła 60. rok życia. W. Borysiak podkreśla, „sama możliwość zagwarantowania kobietom wcześniejszego przejścia na emeryturę, ze względu na ich różnice biologiczne z mężczyznami (np. fakt wielokrotnego macierzyństwa czy długoletniego osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem), nie może być uznane za niekonstytucyjną. (W. Borysiak, w: Konstytucja RP. T. I–II. Komentarz, prof. dr hab. M. Safjan, dr hab. L. Bosek, Legalis (red.), komentarz do art. 33 Konstytucji RP).

Wniosek o świadczenie ratownicze

Świadczenie ratownicze przyznaje się na wniosek zainteresowanego złożony do komendanta powiatowego (miejskiego) PSP – tj. organu przyznającego, właściwego dla siedziby jednostki OSP, do której należy strażak ratownik OSP. Świadczenie wypłaca Zakład Emerytalno-Rentowy MSWiA:

• wypłata następuje miesięcznie, do 15. dnia każdego miesiąca kalendarzowego, począwszy od miesiąca, w którym przyznano świadczenie ratownicze (art. 18 ust. 2 ustawy);
• zgodnie z art. 51. ust 1. ustawy, osobie, która złoży wniosek o przyznanie świadczenia ratowniczego w terminie 9 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, przyznaje się prawo do świadczenia ratowniczego od miesiąca wejścia w życie ustawy, o ile w miesiącu tym spełniała wszystkie niezbędne warunki do nabycia prawa do świadczenia ratowniczego.

Wzór wniosku o przyznanie świadczenia określa rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych z dnia 2 lutego 2022 r. (Dz.U. 2022 r. poz. 316) wydane na podstawie art. 17 ust.11 ustawy. Organ przyznający przekazuje właściwemu komendantowi wojewódzkiemu Państwowej Straży Pożarnej kopię wniosku o przyznanie świadczenia ratowniczego oraz kopię decyzji o przyznaniu świadczenia ratowniczego, poświadczone za zgodność z oryginałem. Od decyzji w sprawie przyznania świadczenia ratowniczego przysługuje wnioskodawcy odwołanie do właściwego komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej.