Razem 1454,48 zł (800 plus i 654,48 zł), ale tylko dla niektórych dzieci od 1 marca 2025 r.

• Jaka waloryzacja?
• Razem 1454,48 zł (800plus i 654,48 zł), ale tylko dla niektórych dzieci od 1 marca 2025 r.
• Ile wynosi dodatek sierocy w 2025 roku?
• Kto to jest sierota zupełna?
• Śmierć rodziców naturalnych jako przesłanka przyznania dodatku do renty rodzinnej dla sieroty zupełnej
• Śmierć osób sprawujących opiekę w ramach rodziny zastępczej a prawo do dodatku dla sierot zupełnych
• Dodatek dla sieroty a prawo UE
• Czy jest podatek od dodatku dla sierot?
• Komu się należy dodatek sierocy?
• Pobyt sieroty w domu dziecka
• Kilka sierot zupełnych a dodatek
• Wniosek o dodatek dla sieroty zupełnej

Jak wiemy w połowie lutego został wydany komunikat przez Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 18 lutego 2025 r. w sprawie kwoty najniższej emerytury i renty, dodatku pielęgnacyjnego i dodatku dla sierot zupełnych, kwot maksymalnych zmniejszeń emerytur i rent oraz kwot emerytur i rent wolnych od egzekucji i potrąceń (M.P. 2025 poz. 152). W komunikacie wprost określono wartości kwotowe w związku z tzw. marcową waloryzacją. Taką coroczną waloryzację przeprowadza się a komunikat wydaje się na podstawie art. 94 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 1631 i 1674, dalej: ustawa). Ta ustawa określa takie świadczenia:

• emeryturę;
• rentę z tytułu niezdolności do pracy, w tym rentę szkoleniową;
• rentę rodzinną;
• dodatek pielęgnacyjny;
• dodatek do renty rodzinnej dla sieroty zupełnej;
• zasiłek pogrzebowy.

Jaka waloryzacja?

Ostatecznie stanęło na tym, że w 2025 r. waloryzacja świadczeń jest tylko procentowa, a ich wysokość wzrośnie o 5,5 proc.

Razem 1454,48 zł (800plus i 654,48 zł), ale tylko dla niektórych dzieci od 1 marca 2025 r.

Dzieci, którym należ się dodatek sierocy mają też prawo do świadczenia 800 plus.

Ile wynosi dodatek sierocy w 2025 roku?

W 2025 r. dodatek sierocy wynosi 654,48 zł. Kwota ta uległa podwyższeniu, bo w 2024 r. wynosiła 620,36 zł. Wynika to wprost z tego, że tą kwotę dodatku podwyższa się przy zastosowaniu wskaźnika waloryzacji emerytur i rent od miesiąca, w którym przeprowadzana jest waloryzacja.

Kto to jest sierota zupełna?

Sierotą zupełną jest osoba, której oboje rodzice nie żyją (są jednak od tego pewne wyjątki), zawsze chodzi o rodziców biologicznych. Określenie sieroctwa jako zupełnego jest zbędne, gdyż "śmierć jednego z rodziców czyni z dziecka tzw. półsierotę" (M. Bartnicki). Zgodnie z wyr. SA w Katowicach z 19.11.2009 r. (III AUA 1829/09) śmierć obojga osób sprawujących w ramach rodziny zastępczej faktyczną opiekę nad dzieckiem nie daje podstaw do uznania, że jest ono sierotą zupełną w rozumieniu art. 76 ust. 1 ustawy, jeżeli żyje choćby jedno z jego rodziców biologicznych. W przypadku natomiast, gdy ojciec naturalny nie jest znany (np. nie jest ustalone ojcostwo), śmierć matki może być uznana za powodującą sieroctwo zupełne, jednakże nie można tej oceny rozciągać na sytuację, gdy ojciec nie utrzymuje kontaktów z dzieckiem (wyr. SA w Katowicach z 19.11.2009 r., III AUA 29/09, OSA 2011, Nr 6, poz. 12). Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 16 września 2014 r., III AUa 2498/13 też potwierdza, że sieroctwo zupełne zachodzi także i wtedy gdy matka biologiczna nie żyje a ojciec naturalny nie jest znany (np. nie jest ustalone ojcostwo).

Śmierć rodziców naturalnych jako przesłanka przyznania dodatku do renty rodzinnej dla sieroty zupełnej

Ustawodawca zamierzył przyznawanie dodatku wyłącznie osobom, które są dosłownie sierotami zupełnymi, tzn. takim, których oboje rodzice naturalni nie żyją i tak też ten dodatek - póki co - należy rozmieć. W przypadku, gdy ojciec naturalny nie jest znany (np. nie jest ustalone ojcostwo), śmierć matki może być uznana za powodującą sieroctwo zupełne, jednakże nie można tej oceny rozciągać na sytuację, gdy ojciec nie utrzymuje kontaktów z dzieckiem.

Śmierć osób sprawujących opiekę w ramach rodziny zastępczej a prawo do dodatku dla sierot zupełnych

Śmierć obojga osób sprawujących w ramach rodziny zastępczej faktyczną opiekę nad dzieckiem nie daje podstaw do uznania, że jest ono sierota zupełną w rozumieniu art. 76 ust.1 ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jeżeli żyje choćby jedno z jego rodziców biologicznych. Dodatek dla sieroty zupełnej o jakim mowa w art. 76 ustawy przysługuje wyłącznie osobie, która faktycznie pobiera rentę rodzinną.

Dodatek dla sieroty a prawo UE

Dodatek do renty rodzinnej dla sieroty zupełnej jest jednym ze świadczeń emerytalno-rentowych realizowanych przez ZUS podlegających unijnej koordynacji na podstawie rozp. Nr 883/2004. Dodatek dla sieroty zupełnej podlega transferowi, a zatem bez znaczenia jest zmiana miejsca zamieszkania uprawnionego na terenie objętym koordynacją – świadczenie podąża za uprawnionym. Artykuł 69 ust. 1. Jeżeli, na podstawie ustawodawstwa wyznaczonego zgodnie z przepisami art. 67 i 68, nie zostało nabyte prawo do skorzystania z dodatkowych lub specjalnych świadczeń rodzinnych dla sierot, świadczenia takie wypłacane są domyślnie i w dodatku do pozostałych świadczeń rodzinnych uzyskanych zgodnie ze wspomnianym wyżej ustawodawstwem, na podstawie ustawodawstwa Państwa Członkowskiego, któremu zmarły pracownik podlegał przez najdłuższy okres, w zakresie, w jakim prawo to zostało nabyte na podstawie tego ustawodawstwa. Jeżeli na podstawie tego ustawodawstwa nie przysługuje żadne prawo, warunki nabywania takiego prawa są rozpatrywane w świetle ustawodawstw pozostałych Państw Członkowskich i udzielane są świadczenia w porządku malejącej długości okresów ubezpieczenia lub zamieszkania spełnionych na podstawie ustawodawstwa tych państw. 2. Świadczenia wypłacane w postaci emerytur lub rent lub dodatków do emerytur lub rent są udzielane i wyliczane zgodnie z przepisami rozdziału 5.

Czy jest podatek od dodatku dla sierot?

Nie nie ma podatku. Dodatek dla sierot zupełnych jest wolny od podatku dochodowego (art. 21 ust. 1 pkt 64 PDOFizU) i nie podlega egzekucji sądowej (art. 833 § 6 KPC) i administracyjnej (art. 10 § 4 EgzAdmU).

Komu się należy dodatek sierocy?

Zgodnie z art. 76 ust. 1 ustawy, jeżeli do renty rodzinnej uprawniona jest sierota zupełna, przysługuje jej dodatek dla sierot zupełnych. Należy zwrócić uwagę na wyrażony w orzecznictwie pogląd, że przez osobę uprawnioną do renty rodzinnej rozumieć należy osobę, która faktycznie takie świadczenie pobiera, a nie osobę, która spełnia warunki i otrzymałaby to świadczenie, gdyby o nie wystąpiła (por. wyr. SA w Warszawie z 23.3.2005 r., III AUA 1511/04, OSA 2006, Nr 3, poz. 8).

Pobyt sieroty w domu dziecka

W przypadku pobytu sieroty zupełnej w zakładzie specjalnym, w domu dziecka lub w placówce opiekuńczo-wychowawczej rentę rodzinną wraz z dodatkiem dla sieroty zupełnej wpłaca się na rachunek oszczędnościowy w banku, wskazanym przez kierownika placówki lub opiekuna ustanowionego przez sąd.

Kilka sierot zupełnych a dodatek

W przypadku pobytu w zakładzie specjalnym, w domu dziecka lub w placówce opiekuńczo-wychowawczej więcej niż jednej sieroty zupełnej uprawnionych do jednej renty rodzinnej, każdej z nich wypłaca się przysługującą jej część renty oraz dodatek dla sieroty zupełnej. Przepis ust. 5 stosuje się odpowiednio.

Wniosek o dodatek dla sieroty zupełnej

Aby otrzymać dodatek dla sieroty zupełnej należy złożyć wniosek o dodatek dla sieroty zupełnej:

• dokumenty stwierdzające daty zgonu rodziców;
• dokument stwierdzający datę zgonu matki i akt urodzenia, z którego wynika brak danych ojca.

Wniosek można złożyć:

• osobiście lub przez pełnomocnika w dowolnej jednostce organizacyjnej ZUS (pisemnie lub ustnie do protokołu)
• za pośrednictwem: operatora pocztowego, polskiego urzędu konsularnego.

Wniosek rozpatruje organ rentowy właściwy ze względu na miejsce zamieszkania osoby zainteresowanej lub jednostka organizacyjna Zakładu wyznaczona przez Prezesa ZUS. Po analizie wniosku i załączonej dokumentacji oraz ewentualnym przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego organ rentowy wydaje decyzję w terminie 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.