Umowa agencyjna a składki ZUS

Pisemne lub ustne porozumienie stron zobowią­zujące do stałego pośredniczenia przy zawiera­niu z klientami umów na rzecz dającego zlecenie albo do zawierania ich w imieniu zleceniodawcy. Zleceniodawca zobowiązuje się wówczas do zapła­ty umówionego wynagrodzenia (prowizji). Zarówno agent, jak i zleceniodawca są przedsiębiorcami, a agent jest zobowiązany działać w zakresie dzia­łalności swojego przedsiębiorstwa.

Autopromocja

W prawie pracy

Jest to rodzaj cywilnoprawnej umowy. Nie występuje w niej stosunek podrzędności jednej strony wobec drugiej, jak ma to miejsce w stosunkach pracy, gdzie pracownik powinien, co do zasady, wykonywać pole­cenia pracodawcy. W tym przypadku występują równe podmioty. Stosunek powstały na podstawie tej umowy cechuje się mniejszą szczegółowością oraz węższym zakresem wzajemnych obowiązków stron. Osoba angażująca nie ma obowiązku kierowa­nia osoby świadczącej usługi na badania lekarskie.

Rekomendowany produkt: Samozatrudnienie - krok po kroku (PDF)

Jeżeli jednak umowa jest wykonywana w zakładzie pracy lub miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, powinny być zapewnione odpowiednie warunki bez­pieczeństwa i higieny pracy.

Autopromocja

Wypadki przy pracy. Procedury i świadczenia

Sprawdź

W wynagrodzeniach

Z tytułu stałego pośredniczenia przy zawiera­niu z klientami umów na rzecz dającego zlecenie przedsiębiorcy albo za zawieranie ich w jego imie­niu agentowi przysługuje wynagrodzenie. Jeżeli umowa zlecenia nie określa sposobu wynagro­dzenia, należy się prowizja. Jest to wynagrodze­nie, którego wysokość zależy od liczby lub war­tości zawartych umów. Jeżeli wysokość prowizji nie została w umowie określona, przysługuje ona w wysokości zwyczajowo przyjętej w stosunkach danego rodzaju, w miejscu działalności prowadzo­nej przez agenta. W sytuacji gdy prowizji nie da się ustalić w ten sposób, agentowi przysługuje prowi­zja w wysokości uwzględniającej wszystkie okolicz­ności bezpośrednio związane z wykonaniem zleco­nych mu czynności.

Agent może żądać prowizji od umów zawartych w czasie trwania umowy agencyjnej, jeżeli:

• do ich zawarcia doszło w wyniku jego działal­ności lub
• zostały one zawarte z klientami pozyskanymi przez agenta już wcześniej dla danego przed­siębiorcy (dla umów tego samego rodzaju).

Jeżeli agentowi zostało przyznane prawo wyłączno­ści do zawierania umów z oznaczoną grupą klien­tów lub na określonym terenie, a w czasie trwania umowy agencyjnej została zawarta umowa z takim klientem bez udziału agenta, to agent może żądać prowizji od tej umowy.

Autopromocja

Podstawa wymiaru składek ZUS. Praktycznie rozliczenia

Sprawdź

Agent może żądać prowizji od umowy zawartej po rozwiązaniu umowy agencyjnej, jeżeli:

• dający zlecenie lub agent otrzymał propozycję zawarcia umowy od klienta przed rozwiązaniem umowy agencyjnej,
• do jej zawarcia doszło w wyniku działalności agenta w okresie trwania umowy agencyjnej, a zarazem w rozsądnym czasie od jej rozwiązania.

Prowizja nie przysługuje, jeśli agent nie wykona zlecenia. Prowizja nie przysługuje także agento­wi działającemu na danym obszarze lub dla danej grupy klientów, jeśli prowizja ta należy się agentowi poprzednio działającemu na tym terenie. Możliwy jest podział prowizji między agentów (poprzednie­go i obecnego), jeżeli przemawiają za tym wzglę­dy słuszności.

Autopromocja

Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych

Sprawdź

Agent nabywa prawo do prowizji z chwilą, w któ­rej dający zlecenie powinien, zgodnie z zawartą z klientem umową, spełnić świadczenie albo fak­tycznie je spełnił, albo swoje świadczenie spełnił klient. Umowa agencyjna może przewidywać inne postanowienia dotyczące momentu nabycia prawa do wynagrodzenia (prowizji). Prowizja nie przysługuje agentowi, jeżeli jest oczy­wiste, że umowa z klientem nie zostanie wykonana na skutek okoliczności, za które dający zlecenie nie ponosi odpowiedzialności. Jeżeli w tej sytuacji prowizja została już wypłacona, podlega zwrotowi.

Po rozwiązaniu umowy agencyjnej agent może żądać od dającego zlecenie świadczenia wyrów­nawczego, jeżeli w czasie trwania umowy agen­cyjnej pozyskał nowych klientów lub doprowadził do istotnego wzrostu obrotów z dotychczasowymi klientami, a dający zlecenie nadal czerpie znacz­ne korzyści z umów z tymi klientami. Świadczenie wyrównawcze nie przysługuje agentowi, jeżeli:

• dający zlecenie wypowiedział umowę na skutek okoliczności, za które odpowiedzialność pono­si agent, usprawiedliwiających wypowiedzenie umowy bez zachowania terminów wypowiedzenia;
• agent wypowiedział umowę, chyba że wypo­wiedzenie jest uzasadnione okolicznościami, za które odpowiada dający zlecenie, albo jest usprawiedliwione wiekiem, ułomnością lub cho­robą agenta, a względy słuszności nie pozwala­ją domagać się od niego dalszego wykonywania czynności agenta;
• agent za zgodą dającego zlecenie przeniósł na inną osobę swoje prawa i obowiązki wynikają­ce z umowy.

Agentowi przysługuje od zleceniodawcy odpowied­nia suma pieniężna za ograniczenie działalności konkurencyjnej. Jeżeli wysokość tej sumy nie zosta­ła określona w umowie, należy się suma w wyso­kości odpowiedniej do korzyści osiągniętych przez dającego zlecenie na skutek ograniczenia działal­ności konkurencyjnej oraz utraconych z tego powo­du możliwości zarobkowych agenta.

W ubezpieczeniach

Osoby wykonujące pracę na podstawie m.in. umowy agencyjnej, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia (lub osoby z nimi współpracujące), obowiązkowo podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu, rento­wym, wypadkowemu oraz ubezpieczeniu zdro­wotnemu. Ubezpieczenie chorobowe dla tej grupy ubezpieczonych jest dobrowolne. Każda zawarta umowa powoduje obowiązkowe ubezpieczenia za cały okres trwania umowy, chyba że ubezpieczony posiada inny tytuł do ubezpieczeń. W takiej sytuacji rozpatruje się tzw. zbieg tytułów do ubezpieczeń.