REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Umowy cywilnoprawne zamiast umowy o pracę

Zielona Linia
Centrum Informacyjno-Konsultacyjne Służb Zatrudnienia
Umowy cywilnoprawne zamiast umowy o pracę. /Fot. Fotolia
Umowy cywilnoprawne zamiast umowy o pracę. /Fot. Fotolia
fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Większość ludzi szuka stałego zatrudnienia, którego podstawą jest umowa o pracę na czas nieokreślony. Jednak jest również grupa osób wybierających zatrudnienie na podstawie umów cywilnoprawnych. Dlaczego preferują tzw. umowy śmieciowe?

Joanna Niemyjska (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjno-Konsultacyjne Służb Zatrudnienia)

REKLAMA

Autopromocja

Praca bez etatu zwykle jest postrzegana jako zjawisko negatywne. Są jednak osoby, które świadomie ją wybierają. Ci ostatni są jednak w zdecydowanej mniejszości.

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej podało, że w 2012 r. na 16,2 mln osób pracujących 3,4 mln osób było zatrudnionych na podstawie czasowego stosunku pracy, a 0,7 mln na podstawie umów-zleceń i o dzieło. Zwykle to tę drugą grupę osób nazywa się osobami zatrudnionymi na podstawie tzw. „umów śmieciowych”, podczas gdy wysoki odsetek umów na czas określony też nie działa pozytywnie na wyobraźnie pracowników, którym tego rodzaju umowy nie dają poczucia bezpieczeństwa i stabilności zawodowej. Tymczasem, zgodnie z zapowiedziami rządu od 1 stycznia 2016 roku zleceniodawca zapłaci składki od wszystkich umów-zleceń do kwoty płacy minimalnej.

Redakcja poleca produkt: Rewolucja w umowach zlecenie

Decyzja pracodawcy czy pracownika?

Problem umów cywilnoprawnych jest na tyle poważny, że budzi zainteresowanie polityków i mediów. Czy Polacy dobrowolnie decydują się na tego rodzaju umowy? Niekoniecznie. Większość osób zatrudnionych w ten sposób nie ma innego wyjścia. Pracodawcy, obawiając się dużych kosztów, woleli dotychczas oszczędzić, nie opłacając zbyt wielu składek za pracownika. Stąd też na rozmowie kwalifikacyjnej, obok pytań dotyczących doświadczenia zawodowego czy wykształcenia, może paść pytanie o… preferowaną formę zatrudnienia. Trudno w tym momencie ocenić, czy ostateczna decyzja rekrutera zależy od naszych umiejętności czy „kosztów utrzymania stanowiska”. Zamiast etatu niektórzy pracodawcy proponują więc umowę-zlecenie lub też etat, ale w wymiarze 1/8, a do tego reszta wynagrodzenia wypłacona w ramach umowy o dzieło. Wiele osób, którym zależy na pracy, nie mając wyjścia, jest zmuszonych przyjmować podobne propozycje. Nie jest to reguła, ale zjawisko, z którym mamy do czynienia w wielu regionach kraju. Szczególnie widoczne jest ono w powiatach, w których stopa bezrobocia jest wysoka, a pracodawcy, czując się pewnie, ograniczają koszty, bardzo często kosztem pracowników. Z drugiej jednak strony, nie można zapomnieć o sytuacjach, w których umowa o dzieło jest doskonałym rozwiązaniem, korzystnym dla obu stron. Jakie to sytuacje?

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zadaj pytanie: FORUM

Niektórzy nie chcą etatu

W przypadku wielu zawodów artystycznych, wśród humanistów, ale nie tylko, jest wiele osób, które świadomie rezygnują z etatu, wybierając pracę w ramach umowy o dzieło. Wynika to przede wszystkich ze specyfiki i charakteru ich pracy. Nie wymaga ona bowiem regularnego przychodzenia do określonego miejsca. Zwykle wiąże się z wykonaniem konkretnego zlecenia, zagraniem przedstawienia, wystąpieniem publicznym, napisaniem felietonu. Tego rodzaju sytuacje i przykłady można mnożyć.

Popularne w wielu firmach usługi outsourcingowe są wykonywane często na podstawie umów cywilnoprawnych. Pozwalają one bowiem na większą swobodę w wykonywaniu zleconego zadnia niż np. umowa o pracę. Wykonujący zlecenie sam decyduje o tym, kiedy i gdzie je wykona. Najważniejszy jest bowiem efekt końcowy i dochowanie wcześniej ustalonego terminu realizacji zlecenia.
Rozwój elastycznych form zatrudnienia oraz ich popularyzacja często wiąże się ze świadomym wyborem formy zatrudnienia, np. w postaci umowy-zlecenia. Nie oznacza to jednak, że zawsze tak musi być. W wielu przypadkach tzw. „umowa śmieciowa” to świadomy wybór pracownika.

Umowa zlecenie - kiedy podatek, a kiedy ZUS?

Brak etatu a sytuacja prawna

Osoby, które dobrowolnie lub też pod wpływem pracodawcy decydują się na zatrudnienie w ramach umowy-zlecenia lub też umowy o dzieło mają mniejszą ochronę prawną niż osoby zatrudnione w ramach umowy o pracę. Przede wszystkim brak stabilności tego zatrudnienia jest brany pod uwagę np. przez banki udzielające kredytów. Osoby pracujące na „umowach śmieciowych” mają więc problem z podjęciem jakichkolwiek innych zobowiązań finansowych. Ponadto ich wynagrodzenie nie podlega ochronie prawnej, tak jak w przypadku umowy o pracę. W praktyce oznacza to możliwość utraty ostatniej pensji w  całości, np. na rzecz zadłużeń alimentacyjnych. Innym z kolei problemem jest rozpatrywanie spraw pracowników zatrudnionych w ten sposób przez sądy cywilne, a nie sądy pracy. Pracownik pokrzywdzony przez swojego zleceniodawcę nie ma szans na pomoc Państwowej Inspekcji Pracy, która z zasady zajmuje się sprawami osób zatrudnionych w ramach umowy o pracę.

Niektóre prognozy rynku pracy wieszczą zmierzch ery etatu. Tymczasem należy zauważyć, że polscy pracownicy nie są jeszcze na to gotowi. Warto uregulować niektóre kwestie prawne, dzięki którym „umowy śmieciowe” przestałyby nimi być. W tym celu pojawił się plan oskładkowania umów-zleceń od kwoty równej pensji minimalnej na etacie oraz wprowadzenie urlopów rodzicielskich, które będą przysługiwać wszystkim rodzicom, także tym, którzy nie są zatrudnieni na podstawie umowy o pracę, również studentom i bezrobotnym. Czy takie rozwiązanie się sprawdzi – okaże się w przyszłości.

Samozatrudnienie i umowy cywilnoprawne - wady i zalety

Źródło:

Raport pt. „Trendy HR 2013 – Zarządzanie talentami priorytetem dyrektorów HR” http://www.deloitte.com/view/pl_PL/pl/dla-prasy/Raporty/fffa27235f4a0410VgnVCM1000003256f70aRCRD.htm#
http://wyborcza.biz/biznes/1,100897,14480354,Swietnie_bez_etatu__Oderwani_od_rzeczywistosci.html
http://www.bankier.pl/wiadomosc/Meczennicy-bez-etatu-2979671.html

Źródło: Zielona Linia

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Trwa nabór wniosków o świadczenie wychowawcze. Jak uniknąć przerwy w wypłatach 800 plus?

1 czerwca 2025 r. rozpocznie się nowy okres świadczeniowy w programie 800 plus. Wniosek o świadczenie wychowawcze można złożyć jedynie drogą elektroniczną. Jak można uniknąć przerwy w wypłacie świadczenia?

Jak prawidłowo usprawiedliwić nieobecności w pracy. Nieprzyjemne konsekwencje zaniedbania tego obowiązku

W razie nieobecności w pracy pracownik zobowiązany jest do jej usprawiedliwienia. W tym celu przepisy prawa pracy określają, jakie są przyczyny usprawiedliwiające nieobecność w pracy. Wymieniają też dowody, na podstawie których można usprawiedliwić nieobecność pracownika.

Zmiany w wynagrodzeniach 2025 i 2026 - transparentnie i jawnie

Do 7 czerwca 2026 roku Polska musi wdrożyć dyrektywę o jawności i przejrzystości wynagrodzeń. Przedsiębiorcy mają niewiele czasu na poważne zmiany w zakresie polityki płacowej. Nowe przepisy oznaczają bowiem konieczność przeprowadzenia wnikliwej analizy struktury płac w firmie, wprowadzenie nowych procedur dotyczących prawa do informacji o wynagrodzeniu i kryteriów ustalania jego wysokości. Choć prace nad ustawą wprowadzającą te przepisy nadal trwają, już teraz warto podjąć działania, które przygotują firmę na nową sytuację.

Najlepiej teraz złóż wniosek o rentę wdowią ERWD. Sprawdź, dlaczego

ZUS podpowiada, że teraz jest najlepszy czas na złożenie wniosku o rentę wdowią ERWD. Dlaczego? Dopiero połowa osób uprawnionych złożyła wniosek o rentę wdowią. Od stycznia były duże kolejki. Kolejna fala wniosków przewidywana jest w maju 2025 r.

REKLAMA

Trzynasta emerytura już we wtorek 1 kwietnia 2025 r.

Trzynasta emerytura trafi do emerytów już we wtorek 1 kwietnia 2025 r. Otrzyma ją 889 tys. osób. Kiedy będą kolejne wypłaty trzynastek? Czy można je dostać kilka razy? Czy każdy je otrzyma? Ile wynosi trzynastka w 2025 roku?

Dodatkowe pieniądze dla seniorów. 1 kwietnia pierwsze trzynastki wpłyną na konta emerytów i rencistów

Pierwszy termin wypłaty trzynastych emerytur przypada na wtorek, 1 kwietnia 2025 r. Trzynastki znajdą się na kontach seniorów razem z ich emeryturą lub rentą. Dodatkowe wypłaty przysługują w wysokości najniższej emerytury.

Pracownika można ukarać, jeśli nie chce wykorzystać urlopu wypoczynkowego

Kara porządkowa grozi pracownikowi, który nie chce współpracować z pracodawcą w kwestii wykorzystania zaległego urlopu wypoczynkowego. Ekwiwalent za urlop powinien być wypłacany tylko wtedy, gdy odbiór dni wolnych w naturze nie jest możliwy.

Rekrutacja do KSAP 2025. Kształcenie stacjonarne i dualne

O rekrutacji do KSAP w 2025 r. opowiada Małgorzata Bywanis-Jodlińska, Dyrektor Krajowej Szkoły Administracji Publicznej. Co daje KSAP? Na czym polega kształcenie stacjonarne i dualne?

REKLAMA

Kwiecień 2025 - dni wolne od pracy i godziny pracy

Kwiecień 2025 - ile jest dni wolnych od pracy i godzin pracy w miesiącu? Kiedy wypadają święta? Czy drugi dzień świąt jest wolny od pracy? Jak liczy się liczbę godzin pracy w miesiącu?

Wielki Piątek wolny dla tych pracowników w 2025 r. Komu przysługuje wolne w ten dzień?

Zbliżają się święta Wielkiej Nocy. Jak co roku ożywiła się debata o ustanowieniu dnia wolnego od pracy w Wielki Piątek. Jednak mimo braku dnia wolnego w Wielki Piątek, część osób nie będzie musiała w tym dniu pracować. O kogo chodzi?

REKLAMA