REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Umowy cywilnoprawne zamiast umowy o pracę

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Zielona Linia
Centrum Informacyjno-Konsultacyjne Służb Zatrudnienia
Umowy cywilnoprawne zamiast umowy o pracę. /Fot. Fotolia
Umowy cywilnoprawne zamiast umowy o pracę. /Fot. Fotolia
fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Większość ludzi szuka stałego zatrudnienia, którego podstawą jest umowa o pracę na czas nieokreślony. Jednak jest również grupa osób wybierających zatrudnienie na podstawie umów cywilnoprawnych. Dlaczego preferują tzw. umowy śmieciowe?

Joanna Niemyjska (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjno-Konsultacyjne Służb Zatrudnienia)

REKLAMA

Autopromocja

Praca bez etatu zwykle jest postrzegana jako zjawisko negatywne. Są jednak osoby, które świadomie ją wybierają. Ci ostatni są jednak w zdecydowanej mniejszości.

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej podało, że w 2012 r. na 16,2 mln osób pracujących 3,4 mln osób było zatrudnionych na podstawie czasowego stosunku pracy, a 0,7 mln na podstawie umów-zleceń i o dzieło. Zwykle to tę drugą grupę osób nazywa się osobami zatrudnionymi na podstawie tzw. „umów śmieciowych”, podczas gdy wysoki odsetek umów na czas określony też nie działa pozytywnie na wyobraźnie pracowników, którym tego rodzaju umowy nie dają poczucia bezpieczeństwa i stabilności zawodowej. Tymczasem, zgodnie z zapowiedziami rządu od 1 stycznia 2016 roku zleceniodawca zapłaci składki od wszystkich umów-zleceń do kwoty płacy minimalnej.

Redakcja poleca produkt: Rewolucja w umowach zlecenie

Decyzja pracodawcy czy pracownika?

Problem umów cywilnoprawnych jest na tyle poważny, że budzi zainteresowanie polityków i mediów. Czy Polacy dobrowolnie decydują się na tego rodzaju umowy? Niekoniecznie. Większość osób zatrudnionych w ten sposób nie ma innego wyjścia. Pracodawcy, obawiając się dużych kosztów, woleli dotychczas oszczędzić, nie opłacając zbyt wielu składek za pracownika. Stąd też na rozmowie kwalifikacyjnej, obok pytań dotyczących doświadczenia zawodowego czy wykształcenia, może paść pytanie o… preferowaną formę zatrudnienia. Trudno w tym momencie ocenić, czy ostateczna decyzja rekrutera zależy od naszych umiejętności czy „kosztów utrzymania stanowiska”. Zamiast etatu niektórzy pracodawcy proponują więc umowę-zlecenie lub też etat, ale w wymiarze 1/8, a do tego reszta wynagrodzenia wypłacona w ramach umowy o dzieło. Wiele osób, którym zależy na pracy, nie mając wyjścia, jest zmuszonych przyjmować podobne propozycje. Nie jest to reguła, ale zjawisko, z którym mamy do czynienia w wielu regionach kraju. Szczególnie widoczne jest ono w powiatach, w których stopa bezrobocia jest wysoka, a pracodawcy, czując się pewnie, ograniczają koszty, bardzo często kosztem pracowników. Z drugiej jednak strony, nie można zapomnieć o sytuacjach, w których umowa o dzieło jest doskonałym rozwiązaniem, korzystnym dla obu stron. Jakie to sytuacje?

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zadaj pytanie: FORUM

Niektórzy nie chcą etatu

REKLAMA

W przypadku wielu zawodów artystycznych, wśród humanistów, ale nie tylko, jest wiele osób, które świadomie rezygnują z etatu, wybierając pracę w ramach umowy o dzieło. Wynika to przede wszystkich ze specyfiki i charakteru ich pracy. Nie wymaga ona bowiem regularnego przychodzenia do określonego miejsca. Zwykle wiąże się z wykonaniem konkretnego zlecenia, zagraniem przedstawienia, wystąpieniem publicznym, napisaniem felietonu. Tego rodzaju sytuacje i przykłady można mnożyć.

Popularne w wielu firmach usługi outsourcingowe są wykonywane często na podstawie umów cywilnoprawnych. Pozwalają one bowiem na większą swobodę w wykonywaniu zleconego zadnia niż np. umowa o pracę. Wykonujący zlecenie sam decyduje o tym, kiedy i gdzie je wykona. Najważniejszy jest bowiem efekt końcowy i dochowanie wcześniej ustalonego terminu realizacji zlecenia.
Rozwój elastycznych form zatrudnienia oraz ich popularyzacja często wiąże się ze świadomym wyborem formy zatrudnienia, np. w postaci umowy-zlecenia. Nie oznacza to jednak, że zawsze tak musi być. W wielu przypadkach tzw. „umowa śmieciowa” to świadomy wybór pracownika.

Umowa zlecenie - kiedy podatek, a kiedy ZUS?

Brak etatu a sytuacja prawna

REKLAMA

Osoby, które dobrowolnie lub też pod wpływem pracodawcy decydują się na zatrudnienie w ramach umowy-zlecenia lub też umowy o dzieło mają mniejszą ochronę prawną niż osoby zatrudnione w ramach umowy o pracę. Przede wszystkim brak stabilności tego zatrudnienia jest brany pod uwagę np. przez banki udzielające kredytów. Osoby pracujące na „umowach śmieciowych” mają więc problem z podjęciem jakichkolwiek innych zobowiązań finansowych. Ponadto ich wynagrodzenie nie podlega ochronie prawnej, tak jak w przypadku umowy o pracę. W praktyce oznacza to możliwość utraty ostatniej pensji w  całości, np. na rzecz zadłużeń alimentacyjnych. Innym z kolei problemem jest rozpatrywanie spraw pracowników zatrudnionych w ten sposób przez sądy cywilne, a nie sądy pracy. Pracownik pokrzywdzony przez swojego zleceniodawcę nie ma szans na pomoc Państwowej Inspekcji Pracy, która z zasady zajmuje się sprawami osób zatrudnionych w ramach umowy o pracę.

Niektóre prognozy rynku pracy wieszczą zmierzch ery etatu. Tymczasem należy zauważyć, że polscy pracownicy nie są jeszcze na to gotowi. Warto uregulować niektóre kwestie prawne, dzięki którym „umowy śmieciowe” przestałyby nimi być. W tym celu pojawił się plan oskładkowania umów-zleceń od kwoty równej pensji minimalnej na etacie oraz wprowadzenie urlopów rodzicielskich, które będą przysługiwać wszystkim rodzicom, także tym, którzy nie są zatrudnieni na podstawie umowy o pracę, również studentom i bezrobotnym. Czy takie rozwiązanie się sprawdzi – okaże się w przyszłości.

Samozatrudnienie i umowy cywilnoprawne - wady i zalety

Źródło:

Raport pt. „Trendy HR 2013 – Zarządzanie talentami priorytetem dyrektorów HR” http://www.deloitte.com/view/pl_PL/pl/dla-prasy/Raporty/fffa27235f4a0410VgnVCM1000003256f70aRCRD.htm#
http://wyborcza.biz/biznes/1,100897,14480354,Swietnie_bez_etatu__Oderwani_od_rzeczywistosci.html
http://www.bankier.pl/wiadomosc/Meczennicy-bez-etatu-2979671.html

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Zielona Linia

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowoczesne BHP czyli jak zmiany klimatu wpływają na bezpieczeństwo pracy

Jakich działań ze strony pracodawcy wymaga nowoczesne podejście do BHP? Czym jest dziś bezpieczeństwo pracy? Jak zmiany klimatu wpływają na zarządzanie bezpieczeństwem w firmie?

Zmiany w Kodeksie pracy od 2026 roku. Dochodzą nowe obowiązki pracodawców

W Dzienniku Ustaw pojawiła się ustawa zmieniająca Kodeks pracy. Jej przepisy wejdą w życie na początku 2026 roku. Oznacza to nowe obowiązki dla pracodawców. Co zmienia się w Kodeksie pracy?

Lipiec 2025. Kalendarz do druku [PDF]

Pobierz kalendarz lipca 2025 do druku z miejscem na notatki. Lipiec 2025 roku zawiera 8 dni wolnych od pracy. Jakie są ważne dni lipca? Wydrukuj i dopisz swoje notatki na ten miesiąc.

Wynagrodzenie lekarza rezydenta 2025. Podwyżka już od lipca

Nowe, wyższe wynagrodzenie lekarza rezydenta w 2025 roku zapewnia rozporządzenie Ministra Zdrowia. Podwyżka wchodzi w życie już od 1 lipca. Ile zarabia lekarz i lekarz dentysta odbywający specjalizację w ramach rezydentury?

REKLAMA

Oferta pracy bez kluczowych informacji powoduje rezygnację z aplikowania. Dlaczego firmy nie podają ważnych elementów oferty

Aż 36% kandydatów rezygnuje z aplikowania na ofertę pracy, w której brakuje kluczowych informacji, takich jak wynagrodzenie czy wskazanie konkretnej liczby dni przy pracy hybrydowej. Dlaczego pracodawcy nie zamieszczają w ofertach pracy najważniejszych elementów? Jaki wniosek dla pracodawców wynika z poniższych danych?

Do 30 tys. zł kary dla pracodawcy za nielegalne zatrudnienie. Czy dziecko może pracować w wakacje? [Przepisy prawne]

Prawo przewiduje do 30 tys. zł kary dla pracodawcy za nielegalne zatrudnienie. Czy dziecko może legalnie pracować w wakacje? Praca przy zbieraniu truskawek, innych owoców czy pomaganie w gastronomii to popularne sposoby na zarobek młodych Polek i Polaków. Czy zawsze przepisy prawne na to pozwalają?

Duże zmiany na rynku pracy od 1 czerwca 2025 r. dla bezrobotnych i pracodawców: zasiłek dla bezrobotnych, stypendium stażowe, bon na zasiedlenie

Zmiany na polskim rynku pracy od 1 czerwca 2025 r. dotyczące działalności urzędów pracy wprowadza ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Jest to zupełnie nowy akt prawny, który zamienia obowiązującą dotychczas (przez ponad 20 lat) ustawę o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Co się zmienia? Jest wiele nowości, które zadowolą osoby korzystające z usług urzędów pracy, m.in. w zasiłku dla bezrobotnych, stypendium stażowym i bonie na zasiedlenie. Oto najważniejsze z nich.

Jawność wynagrodzeń w Polsce staje się faktem: opublikowana ustawa nakładana na pracodawców nowe obowiązki: jakie i od kiedy

23 czerwca opublikowano w Dzienniku Ustaw ustawę, która wprowadza m.in. obowiązek podawania osobie ubiegającej się o zatrudnienie, w czasie rekrutacji i z wyprzedzeniem, informacji o proponowanym wynagrodzeniu. 62,3% firm uważa potencjalne napięcia i konflikty w zespole za najważniejsze wyzwanie związane z ujawnianiem wysokości płac.

REKLAMA

Pracownicy najczęściej zmieniają miejsce zatrudnienia z powodu niesatysfakcjonującego wynagrodzenia. Jakie oferty pracy przyciągają uwagę, a jakie poszukujący nowego miejsca pomijają

Pomimo wciąż niejednoznacznej sytuacji na rynku pracy, wielu profesjonalistów deklaruje otwartość na atrakcyjne propozycje zawodowe. Zarówno po stronie firm, jak i kandydatów dominuje jednak ostrożność. 36 proc. kandydatów zazwyczaj rezygnuje z aplikowania na ofertę pracy, jeśli brakuje w niej ważnych informacji.

Przeciętne wynagrodzenie [MAJ 2025]

GUS podał przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w maju 2025 roku. To kwota brutto. Ile wynosi przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w maju tego roku? Czy wzrosło w porównaniu z poprzednim rokiem? Komentarz ekonomisty.

REKLAMA