Praca zdalna a telepraca – czym się różnią?

Czym jest telepraca? Podstawa prawna telepracy

Telepraca, jak to już zostało wcześniej zasygnalizowane, została uregulowana w Kodeksie pracy. Zgodnie z art. 67⁵ § 1 Kodeksu pracy telepraca to regularne wykonywanie pracy poza zakładem pracy z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu przepisów o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Telepracownik wyniki swojej pracy, którą wykonuje poza zakładem, przekazuje pracodawcy – w szczególności za pośrednictwem komunikacji elektronicznej, jednakże nie jest to wymóg konieczny. Możliwe jest przekazywanie efektów pracy w inny, ustalony w porozumieniu zawieranym pomiędzy pracownikiem i pracodawcą, sposób.

Autopromocja

Czym jest praca zdalna? Podstawa prawna pracy zdalnej

Ustawodawca wprowadził do obrotu instytucję pracy zdalnej w efekcie wybuchu pandemii koronawirusa na podstawie art. 3 § 1 ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. Zgodnie z przywoływanym przepisem pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie, przez czas oznaczony, pracy określonej w umowie o pracę, poza miejscem jej stałego wykonywania w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19, oraz w okresie 3 miesięcy po ich odwołaniu. Początkowo przepisy przewidywały możliwość kierowania pracowników na pracę zdalną jedynie do 4 września 2020 r., jednakże nowelizacja specustawy dopuściła dłuższe stosowanie tej formy wykonywania pracy i na tę chwilę tzw. home office w oparciu o nowelizację ustawy nadal jest możliwy.

Inne różnice między telepracą a pracą zdalną

Źródło podstawy prawnej to nie jedyne różnice pomiędzy telepracą i pracą zdalną. Trzeba zaznaczyć, że do podstawowych rozbieżności możemy zaliczyć sposób wdrożenia czy czas trwania obu rozwiązań.

Telepraca, zgodnie z Kodeksem pracy, może wynikać z postanowień umowy o pracę bądź porozumienia pracodawcy i pracownika, natomiast wykonywanie pracy zdalnej jest wynikiem polecenia pracodawcy. Pracodawca może wydać takie polecenie niezależnie od zgody pracownika, jednakże czas trwania tzw. home office musi być oznaczony. W przypadku telepracy pracownik musi wyrazić zgodę na wykonywanie pracy w tej formie, a jej czas zależy od woli obu stron.

Autopromocja

Webinarium: Sygnaliści – co zrobić po zgłoszeniu wewnętrznym: procedura, upoważnienia, klauzule, protokoły

Sprawdź

Warunki stosowania telepracy muszą być określone w umowie o pracę bądź w porozumieniu (albo regulaminie) w oparciu o porozumienie zawierane przez pracodawcę i zakładową organizacją związkową. W przypadku pracy zdalnej jej zastosowanie warunkują przede wszystkim umiejętności i możliwości techniczne oraz lokalowe pracownika do wykonywania pracy, a także sam rodzaj wykonywanej pracy. Nietrudno wyobrazić sobie pracownika biurowego pracującego w formie pracy zdalnej, co przysparza jednak pewne trudności w odniesieniu do wielu zawodów fizycznych. Pomimo wymogu określenia czasu, w którym praca ma być wykonywana w formie pracy zdalnej, możliwe jest cofnięcie przez pracodawcę w każdym czasie polecenia do wykonywania pracy na tzw. home office. Obliguje to pracownika do powrotu do pracy na dotychczasowych zasadach w miejscu stałego wykonywania pracy.

W przypadku telepracowników, którzy skorzystali z tej formy wykonywania pracy już w trakcie zatrudnienia u danego pracodawcy, każda ze stron umowy o pracę w terminie 3 miesięcy od dnia podjęcia pracy w formie telepracy może wystąpić z wiążącym wnioskiem o zakończenie wykonywania pracy w formie telepracy i powrót do poprzednich warunków. Natomiast w przypadku telepracowników, którzy od samego początku wykonują pracę w formie telepracy, zakończenie możliwe jest w trybie wypowiedzenia zmieniającego bądź porozumienia pomiędzy stronami.

Zarówno wykonywanie pracy zdalnej, jak i telepracy, niesie za sobą pewnie zagrożenia. Istotne mogą być kwestie bezpieczeństwa i higieny pracy, a także ochrony danych osobowych. Nieprzystosowane na co dzień stanowiska pracy zorganizowane w warunkach domowych nie sprzyjają bezpiecznemu i zgodnemu z prawem przetwarzaniu danych osobowych. Do Urzędu Ochrony Danych Osobowych wpłynęła już pierwsza skarga dotycząca przetwarzania danych osobowych podczas pracy zdalnej, dlatego niesamowicie istotne jest wdrożenie adekwatnych i niezbędnych środków technicznych i organizacyjnych, które zapewnią bezpieczeństwo przetwarzanych danych. Niezbędne wydaje się dokonanie aktualizacji oceny ryzyk i polityk bezpieczeństwa, co może uchronić przed wyciekiem danych osobowych.

Autopromocja

Podstawa wymiaru składek ZUS. Praktycznie rozliczenia

Sprawdź

Jak więc widać pozornie identyczne instytucje, których nazwy mogłyby być stosowane wymiennie, znacząco się od siebie różnią. Zgodnie z zapowiedziami Ministerstwa rodziny, pracy i polityki społecznej praca zdalna ma zostać wprowadzona na stałe do Kodeksu pracy, co pozwoli na jej dalsze stosowanie, nie tylko w warunkach obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19.

Adrian Nowicki, Asystent prawny, Kancelaria Rachelski i Wspólnicy

Autopromocja

Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych

Sprawdź

Polecamy: INFORLEX Księgowość i Kadry

Polecamy: Monitor prawa pracy i ubezpieczeń