Praca zdalna w Tarczy 4.0 – regulaminy wewnętrzne sposobem na wątpliwości

A co z ochroną i poufnością danych?

Istotnym zapisem dodanym w drodze nowelizacji specustawy, jest wyraźne nałożenie na pracodawcę obowiązku zapewnienia narzędzi i materiałów, a także obsługi logistycznej potrzebnych do wykonania pracy zdalnej. Pracownik będzie mógł używać własnego sprzętu technicznego (m. in. komputera, telefonu), jedynie pod warunkiem zapewnienia ochrony informacji poufnych, takich jak chociażby dane osobowe czy tajemnica przedsiębiorstwa. Chociaż nie istnieją regulacje zakazujące świadczenia pracy w innej formie niż wykonywana w zakładzie pracy, należy mieć na uwadze przepisy szczególne dotyczące ochrony danych osobowych, w tym RODO[2]. Wynika z nich, że podmioty przetwarzające dane osobowe mają obowiązek wdrożenia odpowiednich środków technicznych i organizacyjnych, aby zapewnić odpowiedni stopień bezpieczeństwa tych danych. W konsekwencji pracodawca w trosce o prawidłowe zabezpieczenie wszelkich informacji służbowych powinien uregulować kwestię odpowiedniego zabezpieczania i ochrony  danych osobowych w czasie pracy zdalnej np. w regulaminie pracy lub innym wewnętrznym dokumencie oraz zapewnić pracownikowi narzędzia pozwalające spełnić te wymagania.

Koszty i BHP – kwestie nadal nie rozwiązane

Problemem, który pozostaje po stronie pracowników wykonujących pracę zdalną, ponieważ nie został rozwiązany w ostatniej nowelizacji jest kwestia ponoszonych przez nich kosztów związanych z wykonywaniem pracy we własnym miejscu zamieszkania, w tym również kosztów eksploatacji prywatnego sprzętu. Strony stosunku pracy mogą uzgodnić sposób rozliczeń poniesionych przez pracownika wydatków, ale jeśli tego nie zrobią, otwarta pozostaje kwestia ewentualnych roszczeń pracownika o zwrot wydatków, o ile będzie w stanie wykazać ich wysokość i związek z wykonywaną pracą.  

Przepisy znowelizowanej ustawy nadal nie regulują kwestii bezpieczeństwa i higieny pracy oraz postępowania w przypadku ewentualnych wypadków przy pracy. Pomimo, że ustawa nie zawiera wyraźnych regulacji w tym zakresie, pracodawcę obowiązuje przestrzeganie jednej z podstawowych zasad prawa pracy, jaką jest obowiązek zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, określony szczegółowo w art. 207 Kodeksu pracy. W braku uregulowania ustawowego, znowu na pracodawcy spoczywa obowiązek określenia, jak zorganizować bezpiecznie pracę poza zakładem.

Przepisy, który wyważają otwarte drzwi

Nowelizacja wprowadziła dwa zaskakujące rozwiązania. Pierwsze z nich nie zmienia nic w sytuacji pracodawcy i pracownika. Otóż w świetle zmienionej ustawy pracodawca może polecić pracownikowi prowadzenie ewidencji wykonywanej przez pracownika pracy, zawierającej w szczególności: opis wykonywanych czynności, datę i czas ich wykonania. Wybór formy i częstotliwości wykonywania takiej ewidencji zależy wyłącznie od decyzji pracodawcy. Tymczasem nawet wtedy, gdyby tego przepisu nie wprowadzono, pracodawca mógłby takie polecenie wydać – mieści się ono bowiem w zakresie uprawnień kierowniczych pracodawcy.