Odszkodowanie za zakaz konkurencji

W prawie pracy

Umowa o zaka­zie konkurencji powinna być zawarta na piśmie pod rygorem nieważności. Zakaz konkurencji powinien być zapisany w odrębnej umowie, choć w prakty­ce często stosowany jest w formie dodatkowego oświadczenia woli w umowie o pracę (klauzula kon­kurencyjna).

W umowie tej należy wskazać m.in.:

• zakres działalności uważanej przez pracodawcę za konkurencyjną, od której wykonywania pra­cownik powinien się powstrzymać,
• zasięg terytorialny obszaru, na którym pracow­nika obowiązuje zakaz,
• okres obowiązywania zakazu konkurencji.

W czasie zatrudnienia zakaz konkurencji może obo­wiązywać każdego pracownika i dotyczyć każdej umowy o pracę. Zakaz ustanowiony na okres po ustaniu zatrudnienia może być stosowany tylko do pracowników posiadających dostęp do szczegól­nie ważnych informacji, których ujawnienie mogło­by narazić pracodawcę na straty. Zakaz konkurencji przestaje obowiązywać z upły­wem terminu, na jaki został ustanowiony. Może prze­stać obowiązywać przed jego upływem, w razie usta­nia przyczyn, dla których został ustanowiony, lub niewywiązywania się przez pracodawcę z umowy.

W wynagrodzeniach

Odszkodowanie za powstrzymywanie się od działal­ności konkurencyjnej nie może być niższe od 25% wynagrodzenia otrzymanego przez pracownika przed ustaniem stosunku pracy przez okres odpowiadający okresowi obowiązywania zakazu konkurencji. Przez wynagrodzenie przed ustaniem stosunku pracy należy rozumieć zarówno wynagrodzenie zasadnicze, jak i inne składniki o charakterze wynagrodzenia za pracę, tj. wynagrodzenie za nadgodziny, premie, nagrody, dodatki, np. funkcyj­ny, za pracę w warunkach szkodliwych, stażowy. W razie sporu o odszkodowaniu orzeka sąd pracy. Strony umowy o zakazie konkurencji po ustaniu sto­sunku pracy mogą ustalić odszkodowanie w wyż­szej wysokości lub w inny sposób niż procento­wy. Ważne jest jednak, aby pracownik nie otrzy­mał niższego odszkodowania niż zagwarantowane przepisami. Odszkodowanie może być wypłacane w dowolny sposób, np. w miesięcznych ratach, kwartalnie albo od razu za cały okres z góry.

Jeżeli pracodawca podpisze umowę o zakazie kon­kurencji obowiązującą w czasie trwania zatrud­nienia, to odszkodowanie może być określone w dowolnej wysokości albo strony mogą postano­wić o jego niewypłacaniu.

W podatkach dochodowych

Odszkodowanie przyznane przez pracodawcę z tytułu powstrzymywania się byłego pracownika od działalności konkurencyjnej podlega opodatko­waniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Do przychodu z tego tytułu pracodawca powinien stosować podstawowe koszty uzyskania przycho­du. Co do zasady, nie powinien stosować miesięcz­nej kwoty zmniejszającej podatek, tzw. ulgi.

W ubezpieczeniach

Przychód z umowy o zakazie konkurencji po usta­niu stosunku pracy jest zwolniony ze składek. Gdy zakaz obowiązuje w trakcie zatrudnienia, jest oskładkowany łącznie z innymi przychodami pra­cownika.

Zostań naszym ekspertem!