REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak zapewnić bezpieczeństwo pracownikom zdalnym?

Bezpieczeństwo pracy zdalnej - obowiązki pracodawcy
Bezpieczeństwo pracy zdalnej - obowiązki pracodawcy
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Bezpieczeństwo pracowników zdalnych może stanowić duże wyzwanie. To w domu zdarza się najwięcej wypadków. Za co odpowiada pracodawca? Jakie są przepisy BHP?

Jak zapewnić bezpieczeństwo pracy zdalnej?

Dom. Krótkie słowo mające cały szereg znaczeń i skojarzeń, z reguły kojarzone też po prostu z miejscem zamieszkania. Od ponad 1,5 roku dom dla wielu pracowników stanowi też synonim miejsca pracy. Słowo to często kojarzy się także z miejscem, w którym jest bezpiecznie. Statystycznie jednak, najwięcej nieszczęśliwych wypadków ma miejsce właśnie w domu. Przykładowo, tylko w 2013 r. wypadków w miejscu zamieszkania miało zdarzyć się aż ponad 2,7 mln[1].

REKLAMA

Autopromocja

W kontekście tych statystyk, bezpieczne wykonywanie pracy zdalnej w miejscu zamieszkania pracownika (bądź w innym wskazanym przez pracownika miejscu) może rodzić wiele wątpliwości zarówno dla pracowników, jak i dla pracodawców. Jak bowiem zapewnić pracownikowi bezpieczne i higieniczne warunki pracy zdalnej oraz ograniczyć zagrożenia dla jego życia i zdrowia, kiedy pracodawca nie ma praktycznie żadnego władztwa w miejscu, w którym praca zdalna jest wykonywana? Jak też należy postąpić, gdy w trakcie pracy zdalnej pracownik ulegnie wypadkowi?

Odpowiedź na te pytania w aktualnym stanie prawnym nie jest prosta, bowiem żaden przepis prawa tego nie reguluje. Niemniej z pomocą w tym zakresie zmierza projekt zmiany Kodeksu pracy, który ma wprowadzić zasady wykonywania pracy zdalnej.

Współpraca i zaufanie mają kluczowe znaczenie

Wykonywanie pracy zdalnej jakkolwiek w wielu aspektach korzystne zarówno dla pracowników, jak i dla pracodawcy, rodzi wiele wątpliwości w zakresie kwestii zapewnienia pracownikom bezpieczeństwa i higieny pracy. Gdy praca wykonywana jest w biurze, bądź w innej lokalizacji pracodawcy, to właśnie pracodawca zapewnia niezbędne warunki pracy, tak, by była ona wykonywana bezpiecznie. Pracodawca nadzoruje i weryfikuje, czy zachowane są odpowiednie procedury bezpieczeństwa, a w przypadku, gdyby któraś z nich nie była spełniona, pracodawca może reagować na bieżąco w celu przywrócenia prawidłowego stanu. Brak jednak takiej możliwości, gdy praca wykonywana jest w domu czy też w innym miejscu wybranym przez pracownika. Pracodawca nie posiada bowiem żadnego władztwa w tych miejscach i nie ma faktycznej możliwości decydowania o wielu sprawach, takich jak chociażby warunki lokalowe, czy też kto, oprócz pracownika, przebywa w miejscu, w którym praca jest wykonywana. Może się przecież zdarzyć, że podczas tzw. home office’u, nawet bezpośrednio przy stanowisku pracy pracownika będą przebywali inni domownicy.

Oczywistym jest, że obowiązek zapewnienia pracownikowi bezpiecznych i higienicznych warunków pracy musi być dostosowany do specyfiki, jaką charakteryzuje się praca zdalna. Zapewnienie przestrzegania zasad BHP w miejscu pracy zdalnej nie może zatem obciążać tylko pracodawcy – w tym zakresie niezbędna jest ścisła współpraca zarówno zatrudnionego, jak i zatrudniającego, aby w możliwie jak najszerszym zakresie ograniczyć zagrożenia dla zdrowia i życia związane z pracą zdalną. I co najważniejsze, współpraca ta musi być oparta na wzajemnym zaufaniu pracodawcy do pracownika. Pracodawca musi wiedzieć, że pracownik faktycznie będzie przestrzegał zasad bezpieczeństwa i higieny pracy w miejscu wykonywania pracy, a pracownik powinien mieć świadomość, że pracodawca, kierując się dobrostanem pracownika, przedstawia mu szczegółowe ryzyko zawodowe i wiążące się z tym zasady BHP mające służyć jego ograniczeniu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo
Defańska-Czujko Edyta

Defańska-Czujko Edyta

BCC

Za co pracodawca nie odpowiada?

W związku z tym, że pracodawca nie ma możliwości stałego nadzoru nad zapewnieniem i przestrzeganiem przez pracowników zasad BHP w miejscu zamieszkania pracownika lub innym wskazanym przez pracownika, nie jest możliwe powierzenie pracownikowi wykonywania określonych prac, w tym prac szczególnie niebezpiecznych, wiążących się z przekroczeniem dopuszczalnych norm czynników fizycznych określonych dla pomieszczeń mieszkalnych, czy wiążących się z czynnikami chemicznymi stwarzającymi zagrożenie. Co więcej, ze względu na wspomniany wyżej brak możliwości nadzoru i wpływu na niektóre czynniki związane ze środowiskiem pracy, projekt nowelizacji zakłada zwolnienie pracodawcy z obowiązku zachowania:

  1. zasad dotyczących organizowania stanowiska pracy, dbania o stan pomieszczeń, wyposażenia, środków ochrony zbiorowej i ich stosowania zgodnie z przeznaczeniem;
  2. zasad dotyczących obiektów budowlanych i pomieszczeń pracy;
  3. zasad dotyczących zapewnienia odpowiednich urządzeń sanitarnych i dostarczania środków higieny osobistej.

Oświadczenie o warunkach pracy zdalnej

Właściwa organizacja stanowiska pracy (z uwzględnieniem wymagań ergonomii) leży zatem w gestii pracownika. Pracownik, przed dopuszczeniem go do pracy zdalnej, musi złożyć oświadczenie (w postaci papierowej lub elektronicznej) potwierdzające, że stanowisko pracy zdalnej w miejscu wskazanym przez pracownika i uzgodnionym z pracodawcą zapewnia bezpieczne i higieniczne warunki pracy.

Za co pracodawca odpowiada?

Wiemy jakie obowiązki będą leżały po stronie pracownika. A co z pracodawcą? Mianowicie pracodawca realizuje wobec pracownika pozostałe obowiązki BHP określone w dziale X Kodeksu pracy. Zobowiązany jest on w szczególności do sporządzenia oceny ryzyka zawodowego, przygotowania pracownika do zorganizowania zdrowego i bezpiecznego stanowiska pracy, zapewnienia szkoleń w zakresie BHP – przed dopuszczeniem do pracy, jak i okresowych (w tym zakresie projekt nowelizacji wprowadza obowiązek uczestniczenia w szkoleniu okresowym także dla pracownika zatrudnionego na stanowisku administracyjno-biurowym u pracodawców prowadzących działalność, dla której ustalono nie wyższą niż trzecia kategorię ryzyka, przy czym może być ono przeprowadzone za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej). Pracodawca zobowiązany jest także uczestniczyć w szkoleniach z zakresu BHP, aby móc prawidłowo wywiązywać się z nałożonych na niego obowiązków w tym zakresie.

Ryzyko zawodowe przy pracy zdalnej

Jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy w zakresie BHP przy pracy zdalnej będzie sporządzenie oceny ryzyka zawodowego. Z pracą zdalną wiąże się bowiem sporo zagrożeń. Najistotniejszymi z nich są (zwłaszcza w zakresie prac administracyjno-biurowych) zagrożenia związane z zaburzeniami układu mięśniowego czy szkieletowego, a także kwestia de facto pozbawienia pracownika fizycznego kontaktu ze współpracownikami. Ocena ta zatem musi uwzględniać specyfikę pracy zdalnej. Pracodawca przy jej sporządzaniu musi zbadać w szczególności wpływ tej pracy na wzrok, układ mięśniowy i szkieletowy pracownika oraz uwarunkowania psychospołeczne tej pracy. Ocena ryzyka zawodowego powinna być udokumentowana i może być uniwersalna dla poszczególnych stanowisk pracy zdalnej. Jakkolwiek projekt nowelizacji Kodeksu pracy nie wskazuje, w jaki sposób należy przeprowadzić taką ocenę ryzyka, to jednak można stwierdzić, że powinna ona być przeprowadzona w możliwe najprostszy sposób, tak, by pracownik był świadomy wszelkich zagrożeń oraz sposobów ich ograniczenia. Konieczne będzie zatem m.in. dokonanie identyfikacji zagrożeń (z uwzględnieniem czynników mechanicznych, chemicznych, biologicznych), oszacowanie ryzyka, określenie działań eliminujących lub ograniczających ryzyko zawodowe.

Następnie, na podstawie przeprowadzonej oceny, pracodawca będzie zobowiązany do opracowania informacji zawierającej:

  1. zasady i sposoby właściwej organizacji stanowiska pracy zdalnej;
  2. zasady bezpiecznego i higienicznego wykonywania pracy zdalnej;
  3. czynności do wykonywania po zakończeniu wykonywania pracy zdalnej;
  4. zasady postępowania w sytuacjach awaryjnych stwarzających zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzkiego.

Na podstawie tak przygotowanej oceny i informacji, pracownik powinien zdawać sobie sprawę z ryzyka związanego z pracą zdalną na tyle, aby móc podjąć świadomą decyzję, czy jest gotowy do jej bezpiecznego wykonywania. Przed przystąpieniem do wykonywanie pracy zdalnej pracownik będzie musiał potwierdzić (na papierze bądź elektroniczne) zapoznanie się z przygotowaną oceną ryzyka zawodowego oraz informacją zawierającą zasady bezpiecznego i higienicznego wykonywania pracy zdalnej, a także – co najistotniejsze – zobowiązać się do ich przestrzegania.

Praca zdalna a wypadek przy pracy – procedura postępowania

REKLAMA

Nie ulega wątpliwości, że do wypadku przy pracy może dojść nawet mimo najbardziej rygorystycznego przestrzegania zasad BHP. Jakie działania powinien wówczas podjąć pracodawca? Tak, jak w przypadku wypadków przy pracy w „standardowym” miejscu pracy, pracodawca zobowiązany jest powołać zespół powypadkowy, którego obowiązkiem będzie ustalenie przyczyn i okoliczności wypadku oraz sporządzenie protokołu ze zdarzenia, a także podjąć środki zapobiegające podobnym wypadkom w przyszłości. Pracodawca zobowiązany jest także zgłosić okręgowemu inspektorowi pracy i prokuratorowi każdy wypadek ze skutkiem śmiertelnym czy ciężkim oraz wypadek zbiorowy. Obowiązkiem pracodawcy jest również prowadzenie rejestru wypadków przy pracy (zdalnej).

Oczywiście, kwestia ustalania przyczyn i okoliczności wypadku przy pracy musi również uwzględniać specyfikę pracy zdalnej. Wobec tego przepisy projektu nowelizacji Kodeksy pracy wskazują, iż przeprowadzenie oględzin miejsca wypadku będzie możliwe po zgłoszeniu wypadku przy pracy zdalnej w terminie uzgodnionym przez pracownika albo jego domownika (co jest uzasadnione tym, iż pracownik nie zawsze, ze względu na skutki wypadku, może być w stanie dokonać uzgodnienia takiego terminu) i członków zespołu powypadkowego. Jeśli projekt wejdzie w życie, możliwe będzie także odstąpienie od dokonywania oględzin miejsca wypadku przy pracy zdalnej, jeżeli wg zespołu powypadkowego okoliczności i przyczyny wypadku nie budzą wątpliwości. Wówczas zespół będzie mógł ustalić przyczyny wypadku w oparciu o posiadane doświadczenie, wiedzę oraz posiadaną dokumentację.

Jakkolwiek, projekt nowelizacji Kodeksu pracy w zakresie zasad BHP przy pracy zdalnej daje sporo wskazówek, to jednak nadal może pojawiać się wiele wątpliwości, jak niektóre zasady będą funkcjonowały w praktyce. Nie ulega wątpliwości, że najlepszym rozwiązaniem dla pracodawców będzie uwzględnienie i możliwe najszersze uregulowanie szczegółowych zasad BHP w zakresie pracy zdalnej w regulaminie pracy zdalnej. Zmieniają się bowiem czasy i przepisy, ale wciąż bez zmian pozostaje to, że bezpieczna praca to efektywna praca.

[1] https://biznes.wprost.pl/branze/397443/co-roku-w-domu-zdarza-sie-ponad-27-miliona-wypadkow.html

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne
Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Stawka godzinowa 2025 netto [Rozporządzenie]

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów minimalna stawka godzinowa od 1 stycznia 2025 roku wyniesie 30,50 zł brutto. Ile to netto? Jaka będzie kwota netto minimalnej płacy? Jak stawka godzinowa zmieniała się od 2017 roku, kiedy to została ustanowiona po raz pierwszy?

W 2025 r. będą 2 dodatkowe dni wolne za święta wypadające w sobotę

Przepisy Kodeksu pracy nakładają na pracodawców obowiązek udzielenia innego dnia wolnego, jeżeli święto ustawowo wolne od pracy wypada w sobotę. Zgodnie z kalendarzem na 2025 rok dwukrotnie dojdzie do takiej sytuacji. Kiedy pracownicy będą mieli dodatkowe wolne?

Pracownicy narzekają na pracodawców, że nie inwestują oni w ich rozwój. Deficyt szkoleń jest powszechnie odczuwalny nie tylko w Polsce, ale i na innych rynkach pracy

Pracodawcy mają bardzo prosty i skuteczny sposób na utrzymanie pracowników w warunkach trudnego rynku pracy. To umożliwienie im rozwoju zawodowego. Inwestycja w szkolenia jest bardziej opłacalna niż kosztowne rekrutacje niezbędne do bieżącego uzupełninia ubytków w załodze.

Ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Będą m.in. pakiety aktywizacyjne, pożyczki edukacyjne i bony na zasiedlenie dla wszystkich bezrobotnych

Trwają prace nad rządowym projektem ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Jednym z jego najważniejszych celów jest zwiększenie skuteczności urzędów pracy i trwałości zatrudnienia. Projektodawcy zakładają, że ustawa wejdzie w życie 1 stycznia 2025 r.

REKLAMA

Zmęczenie w pracy: najmocniej dokucza najmłodszym pracownikom, zarówno psychiczne jak i fizyczne

Szczególnie we znaki młodym pracownikom daje się jednak zmęczenie psychiczne. Głównie wskutek monotonii w pracy, powtarzalności oraz zbyt dużej ilości zadań i obowiązków oraz nadmiernego stresu. Na rynku pracy to coraz większy problem.

Wnioski do końca listopada 2024 roku [Wakacje składkowe ZUS]

Nie chcesz płacić składek ZUS za grudzień 2024 roku? Złóż wniosek do końca listopada. Wakacje składkowe 2024 dotyczą tylko grudnia. W przyszłym roku przedsiębiorca wybierze miesiąc, w którym państwo opłaci składki za niego.

Czas pracy w 2025 r. - dni pracy, godziny pracy, święta, okresy rozliczeniowe

W 2025 r. będziemy musieli przepracować 250 dni roboczych obejmujących równe 2000 godzin. W przyszłym roku będą dwa święta przypadające w sobotę, które obniżą wymiar czasu pracy.

Od grudnia obowiązkowa podwyżka wynagrodzenia pracowników młodocianych

Od 1 grudnia 2024 r. zmieni się wynagrodzenie pracowników młodocianych. To skutek wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w III kwartale 2024 r.

REKLAMA

Od grudnia zmieni się wysokość obowiązkowych wpłat na PFRON

Od 1 grudnia 2024 r. zmieni się wysokość obowiązkowych wpłat na PFRON. Jest to efekt wzrostu wysokości przeciętnego wynagrodzenia w trzecim kwartale 2024 r.

Rynek pracy: narasta nowy konflikt między pracownikami - Zetki chcą ustalać nowe porządki

Choć osoby z pokolenia Z oraz starsi mają skrajnie różne poglądy na pracę, zależy im w gruncie rzeczy na tym samym. Chcą robić to co lubią, z ludźmi, którzy będą dla nich inspiracją, w miejscu, do którego będą co rano przychodzić z uśmiechem na twarzy. Dlaczego więc walczą ze sobą?

REKLAMA