W połowie lipca przelew na 3287 zł czy nawet 6574 zł. Świadczenie bez kryterium dochodowego

• Kto ma prawo do świadczenia pielęgnacyjnego?
• Odmowa świadczenia pielęgnacyjnego dla opiekuna matki, bo brat żyje i ma obowiązek alimentacyjny wobec matki
• Związek przyczynowo-skutkowy między rezygnacją wnioskodawcy z zatrudnienia a koniecznością opieki
• Grupa alimentacyjna a świadczenie pielęgnacyjne. Argumentacja NSA
• Komu przysługuje świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach? Jak to wygląda w 2025 r.?
• Możliwość łączenia pracy zawodowej z pobieraniem świadczenia pielęgnacyjnego
• Wnioski o świadczenie pielęgnacyjne 2025
• W połowie lipca przelew na 3287 zł czy nawet 6574 zł. Świadczenie bez kryterium dochodowego

Kto ma prawo do świadczenia pielęgnacyjnego?

Przedstawiamy rzeczywisty opis sprawy, która toczyła się o świadczenie pielęgnacyjne. Sprawa była głośna, bo przyłączył się do niej nawet Rzecznik Praw Obywatelskich. Chodziło o to, że obywatel wystąpił do  Ośrodka Pomocy Społecznej o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego - w związku z koniecznością opieki nad matką, mającą orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności (której daty nie da się ustalić). Dyrektor Ośrodka odmówił, gdyż niepełnosprawność "powstała po ukończeniu 18. lub 25. roku życia". Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję. Uznano brak wymaganego przez art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych związku pomiędzy rezygnacją z zatrudnienia przez stronę a koniecznością sprawowania opieki nad matką. Wskazano ponadto, że wraz z wnioskodawcą i matką mieszka też jego brat, który również ma obowiązek podjąć opiekę wobec matki.

Autopromocja

Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych

Sprawdź

Autopromocja

Obywatel zaskarżył to rozstrzygnięcie do WSA. Argumentował, że stan zdrowia matki i potrzeba zapewnienia jej opieki były powodem, że przez ostatnie 3 lata był zatrudniony tylko na część etatu. Choroba matki nie była jeszcze aż tak posunięta i umożliwiała pracę na 1/4 etatu i możliwość zarobkowania. Potem jej zdrowie bardzo się pogorszyło, co spowodowało wystąpienie o ustalenie niepełnosprawności. Brat pracuje zawodowo na pełny etat  i nie jest w stanie zapewnić matce stałej opieki. Wojewódzki Sąd Administracyjny oddalił skargę. Wskazał, że organy prawidłowo oceniły, iż rozwiązanie dotychczasowego stosunku pracy i niepodejmowanie kolejnego zatrudnienia nie miało bezpośredniego związku z koniecznością sprawowania opieki. Dodał, że art. 17 ust. 1 u.ś.r., należy stosować wyłącznie do takich stanów faktycznych, gdzie zakres opieki wyklucza możliwość podjęcia jakiejkolwiek pracy zarobkowej.  Sąd podzielił pogląd, że nawet wykonywanie zatrudnienia przez dzieci osoby wymagającej opieki nie stanowi obiektywnej okoliczności przesądzającej o tym, że nie są one w stanie sprawować opieki nad rodzicem. Mimo niekwestionowanego złego stanu zdrowia matki  i konieczności pomocy syna, samo sprawowanie opieki nie stanowi w świetle art. 17 ust. 1 samodzielnej podstawy do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego - wskazał.

Odmowa świadczenia pielęgnacyjnego dla opiekuna matki, bo brat żyje i ma obowiązek alimentacyjny wobec matki

Obywatelowi udało się wygrać sprawę, bo Naczelny Sąd Administracyjny nakazał uchylić zaskarżony przez opiekuna matki wyrok, jak i nakazał uchylić dwie niekorzystne dla niego decyzje administracyjne. Sprawiedliwość zwyciężyła. 

Autopromocja

Podstawa wymiaru składek ZUS. Praktycznie rozliczenia

Sprawdź

Związek przyczynowo-skutkowy między rezygnacją wnioskodawcy z zatrudnienia a koniecznością opieki

Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził w sprawie brak związku przyczynowo-skutkowego między rezygnacją wnioskodawcy z zatrudnienia a koniecznością opieki. W rzeczywistości było jednak tak, że przy prawidłowej wykładni przepisów wnioskodawca byłby uprawniony do wsparcia, bo sam fakt brak gotowości lub możliwości opieki nad matką przez rodzeństwo nie rzutuje na prawo osoby do świadczenia pielęgnacyjnego. Co zresztą w sprawie podnosił Rzecznik Praw Obywatelskich w skardze kasacyjnej na korzyść obywatela. RPO wnosił o uchylenie wyroku WSA oraz decyzji SKO i organu administracji. Ustawodawca nie przewidział bowiem takiej negatywnej przesłanki przyznania świadczenia.

Autopromocja

Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych

Sprawdź

Grupa alimentacyjna a świadczenie pielęgnacyjne. Argumentacja NSA

W  orzecznictwie NSA ukształtowało się stanowisko, że przepis art. 17 ust. 1 u.ś.r. nie określa tego, która z osób, tj. czy wnioskodawca, czy może ktoś z rodzeństwa, winna sprawować opiekę nad niepełnosprawnym członkiem rodziny i jakimi kryteriami należy się kierować przy wskazaniu takiej osoby. W takiej sytuacji nie powinno być podważane, iż rozstrzygnięcie tej kwestii należy pozostawić samej rodzinie. W sytuacji zatem, gdy jedno z uprawnionych w pierwszej kolejności dzieci podopiecznego zwraca się o przyznanie takiego świadczenia, to nie ma podstaw pozbawienia go tego prawa z tego powodu, że żyją inne dzieci osoby wymagającej opieki. Ustawodawca takiego wymogu nie przewidział w stosunku do osób należących do tej samej grupy alimentacyjnej. Wymóg ten dotyczy jedynie osób z różnych grup alimentacyjnych. W stosunku do pozostałych sytuacji znajdą zastosowanie ogólne zasady i przesłanki przyznawania tego świadczenia, a wśród nich przesłanka faktycznego sprawowania opieki. NSA wskazał, że nie można zgodzić się również ze stanowiskiem sądu I instancji, iż w kontekście świadczenia pielęgnacyjnego, pomoc jest możliwa jedynie wówczas, gdy wnioskodawca wykaże w sposób niebudzący wątpliwości, że wyczerpał wszystkie inne możliwości zapewnienia opieki osobie niezdolnej do samodzielnej egzystencji (w tym m. in. możliwości oparte na współdziałaniu wszystkich dzieci osoby potrzebującej, ewentualnie z możliwości zatrudnienia opiekuna, czy skorzystanie z usług opiekuńczych sfinansowanych przez osoby zobowiązane do alimentacji). Przepis art. 17 ust. 1 u.ś.r. takiego wymogu nie ustanawia, natomiast wyraźnie określa podmiotowe i przedmiotowe oraz pozytywne i negatywne przesłanki przyznania świadczenia pielęgnacyjnego. Jest to zatem wymóg pozaustawowy i słusznie podniosła strona skarżąca kasacyjnie, iż niedopuszczalne jest wprowadzanie przez sąd administracyjny, dodatkowych, nieprzewidzianych w u.ś.r., negatywnych przesłanek przyznania świadczenia pielęgnacyjnego.

Komu przysługuje świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach? Jak to wygląda w 2025 r.?

Świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach mogą otrzymać osoby, które sprawują opiekę nad osobami z niepełnosprawnościami w wieku do ukończenia 18. roku życia. Nie ulegają natomiast zmianie rodzaje orzeczeń o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności, które są wymagane przy ubieganiu się o świadczenie pielęgnacyjne.

W związku z tym, od 1 stycznia 2024 r., tak jak dotychczas, aby otrzymać świadczenie pielęgnacyjne wymagane jest, aby osoba wymagająca opieki legitymowała się ważnym orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji (takie orzeczenie zawiera informację w punktach 7 i 8 o treści: „wymaga”) albo orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Zmienione przepisy rozszerzają również krąg osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego – od 1 stycznia 2024 r. świadczenie pielęgnacyjne przysługuje następującym opiekunom:

• matce albo ojcu,
• innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 oraz z 2022 r. poz. 2140) ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom,
• opiekunowi faktycznemu dziecka,
• rodzinie zastępczej, osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka, dyrektorowi placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo dyrektorowi interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego.

Możliwość łączenia pracy zawodowej z pobieraniem świadczenia pielęgnacyjnego

Jedną z najważniejszych wprowadzanych zmian jest możliwość łączenia aktywności zawodowej, bez żadnych ograniczeń, z pobieraniem świadczenia pielęgnacyjnego. Wynika to z nowelizacji art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych polegającej na wykreśleniu od 1 stycznia 2024 r., przy ustalaniu prawa do świadczenia pielęgnacyjnego na nowych zasadach, warunku rezygnacji bądź niepodejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przez opiekuna sprawującego opiekę nad osobą niepełnosprawną, jako warunku przyznania opiekunowi prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Ustawodawca wykreślił z treści ww. przepisu przesłankę rezygnacji/niepodejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej jako warunku otrzymywania przez opiekuna osoby niepełnosprawnej świadczenia pielęgnacyjnego, właśnie po to aby od 1 stycznia 2024 r., przy ustalaniu prawa do świadczenia pielęgnacyjnego na nowych, obowiązujących od 1 stycznia 2024 r. zasadach, zatrudnienie lub inna praca zarobkowa opiekuna - jej rodzaj/wymiar/miejsce wykonywania/wysokość uzyskiwanego wynagrodzenia, itp. - nie miały żadnego wpływu na prawo do świadczenia pielęgnacyjnego.

Wnioski o świadczenie pielęgnacyjne 2025

Wnioski o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego na nowych zasadach można składać od dnia wejścia w życie nowych przepisów czyli od 1 stycznia 2024 r. Organami właściwymi do przyjmowania rozpatrywania i wypłaty świadczenia pielęgnacyjnego pozostają wójtowie, burmistrzowie lub prezydenci miast właściwi ze względu na miejsce zamieszkania osoby ubiegającej się o to świadczenie. W praktyce w gminach i miastach to zadanie realizują najczęściej ośrodki pomocy społecznej lub centra usług społecznych, a także urzędy miast i gmin oraz inne jednostki organizacyjne danej gminy/miasta takie jak centra świadczeń socjalnych. Tak jak dotychczas, wnioski będzie można składać tradycyjnie na formularzach papierowych, które ma obowiązek udostępnić ww. organ lub drogą elektroniczną za pośrednictwem portalu Emp@tia na stronie https://empatia.mpips.gov.pl/

W połowie lipca przelew na 3287 zł czy nawet 6574 zł. Świadczenie bez kryterium dochodowego

Jak czytamy na portalu forsal.pl: "W 2025 roku kwota świadczenia pielęgnacyjnego to 3287 zł miesięcznie. Przeznaczone jest dla osób, które opiekują się bliskimi z niepełnosprawnościami. Ważną zmianą w przepisach jest to, że opiekunowie mogą teraz łączyć pobieranie świadczenia z pracą zarobkową. Oto szczegóły. (...) Świadczenie przysługuje również, gdy opiekun ma prawo do emerytury, renty lub innego świadczenia emerytalno-rentowego. Jeśli ktoś opiekuje się więcej niż jedną osobą z niepełnosprawnością, wysokość świadczenia pielęgnacyjnego wzrasta o 100 proc. na drugą i każdą kolejną osobę. To znaczy, że na drugą osobę otrzyma się dodatkowe 3287 zł, co łącznie da już 6574 zł. (...) Kiedy i jak są wypłacane pieniądze w ramach świadczenia pielęgnacyjnego? Świadczenie jest wypłacane co miesiąc, najczęściej 15. dnia każdego miesiąca. Oznacza to, że najbliższych wypłat można spodziewać się 15 lipca.".