REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Programiści zagrożeni wypaleniem zawodowym?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Quercus Sp. z o. o.
ekspert w zakresie wdrażania i serwisowania systemów SAP, autoryzowany Partner SAP
wypalenie zawodowe
wypalenie zawodowe
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Zawód programisty od lat plasuje się w czołówce tzw. zawodów przyszłości. Okazuje się, że świat programistów ma też ciemniejszą stronę. Bo zawód ten wiąże się z wysokim ryzykiem wypalenia zawodowego. Dlaczego tak się dzieje i jakie działania mogą podjąć pracodawcy, by temu przeciwdziałać?

Czynniki ryzyka

Jeszcze niedawno termin „wypalenie zawodowe” łączony był z profesjami związanymi z bliskim kontaktem z innymi ludźmi, jak: opieka zdrowotna, edukacja, praca socjalna, ratownictwo medyczne, policja. Praca w tych zawodach jest wymagająca nie tylko dlatego, że wiąże się z koniecznością podnoszenia kwalifikacji oraz stresem, ale również ze względu na osobiste zaangażowanie w relacje z podopiecznymi oraz trudne decyzje, które trzeba podejmować. Dziś problem ten ma znacznie szerszy zasięg i dotyka coraz młodsze osoby.

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA

– Wypalenie zawodowe jest chorobą, zresztą niestety coraz powszechniejszą. Dlatego, jako pracodawcy, w żadnym wypadku nie powinniśmy lekceważyć tego problemu, a nawet wprowadzić w firmie działania profilaktyczne. Wypalenie zawodowe nie bierze się znikąd, choć nie zawsze mamy świadomość (jako pracownicy i jako pracodawcy), że czynnikami zwiększającymi ryzyko jego wystąpienia są np.: przeciążenie obowiązkami zawodowymi, przedłużający się stres, długotrwałe napięcie, którego nie potrafimy lub nie mamy okazji zniwelować. Nie bez wpływu pozostają również siedzący tryb życia, nieprawidłowa dieta, zbyt szybkie tempo życia, brak odpowiedniego odpoczynku oraz niestety często również praca zdalna – wyjaśnia Natalia Horbunova, reprezentująca firmę Quercus specjalizującą się we wdrożeniach SAP, zatrudniającą 30 programistów.

Praca zdalna, choć dla wielu okazała się strzałem w dziesiątkę, wiąże się również z zagrożeniami. Dotyczą one przede wszystkim dwóch aspektów – ograniczenia bezpośrednich kontaktów ze współpracownikami, a tym samym możliwości rozładowania napięcia podczas rozmowy, czy szansy uzyskania szybkiego wsparcia, oraz przeciążeń związanych z większym ryzykiem pracy w nienormowanym czasie. A zachowanie odpowiednich norm czasowych to podstawa higieny pracy. Pracując zdalnie, często wykonujemy obowiązki dłużej niż w biurze, albo o innych porach, na przykład zarywając noce. Nieregularnie i nieefektywnie wypoczywamy (może zdarzyć się nawet, że po skończeniu pracy „odpoczywamy”, oglądając film na tym samym sprzęcie, w tym samym miejscu, w tej samej pozycji). 

Pierwsze symptomy

Trójwymiarowa teoria wypalenia Christiny Maslach wyróżnia trzy elementy składowe tej choroby. Są to: wyczerpanie emocjonalne (ogólne zniechęcenie i drażliwość połączone z objawami somatycznymi), depersonalizacja (dystansowanie się, cynizm) i obniżone poczucie dokonań osobistych (apatia, niska samoocena, poczucie bezsensu, brak wiary w siebie). Wynika z niej, że wypalenie zawodowe jest złożonym problemem związanym ze stresem wywołanym pracą. Być może dlatego w dużej mierze może dotyczyć programistów. 

REKLAMA

– Choć wiele osób wyobraża sobie tę pracę jako komfortowe kodowanie z dowolnego miejsca na ziemi, tak naprawdę wiąże się ona z bardzo dużą odpowiedzialnością, presją czasu, skomplikowanymi projektami wymagającymi maksymalnego skupienia, z koniecznością szybkiego rozwiązywania nieoczekiwanych problemów. Dodatkowym obciążeniem jest perfekcjonizm – tak pożądany przy tworzeniu kodu, nie zawsze bywa sprzymierzeńcem programisty. W przypadku przedłużającej się jednostronnej, monotonnej, mało twórczej pracy wypalenie zaczynają odczuwać z kolei osoby kreatywne – podkreśla Natalia Horbunova z Quercus.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Z raportu pt. „Wypalenie zawodowe w branży IT” wynika, że ponad 70 procent badanych przedstawicieli branży zauważa u siebie symptomy wypalenia zawodowego, z czego ponad 18 procent od dłuższego czasu zmaga się z tym problemem. To niepokojące dane. W pełni rozwinięte wypalenie zawodowe wymaga bowiem fachowej pomocy. Jednak pracodawcy (i pracownicy) mają narzędzia, aby walczyć z pierwszymi sygnałami, mogącymi wskazywać na wypalenie. Do tych sygnałów należą m.in.:

  • chroniczne zmęczenie, niższa odporność,
  • problemy ze snem (bezsenność, koszmary nocne, częste przebudzenia),
  • bóle i zawroty głowy,
  • słabszy apetyt, częste mdłości,
  • zaburzenia lękowe,
  • pesymizm i poczucie beznadziei,
  • drażliwość, łatwe wpadanie w gniew,
  • mniejsza efektywność w pracy.

Zapobieganie wypaleniu

Pracownicy z zaawansowanym syndromem wypalenia zawodowego bardzo często po prostu rzucają pracę. Oczywiście jakiś odsetek kadry odejdzie (niezależnie od tego, czy cierpi z powodu wypalenia, czy nie), jednak zadaniem menedżerów jest zatrzymanie dobrych specjalistów w firmie. Zwłaszcza w branży, która od lat zmaga się z niedoborem fachowców. 

– Wypalenie zawodowe jest chorobą, dlatego – jako pracownicy – powinniśmy znać jego symptomy i nauczyć się mu przeciwdziałać. Zapobiegać wypaleniu pomagają m.in.: zachowanie zdrowego work-life balance, umiejętność odpuszczania i niepodejmowanie się zadań, które nas przerastają, nauczenie się proszenia o pomoc i korzystanie z niej. Musimy nauczyć się słuchać własnego organizmu, rozwijać się, znaleźć czas na realizację pasji, po prostu umieć wypoczywać efektywnie. Efektywnie, czyli z głową odłączoną od pracy – podkreśla Natalia Horbunova, zajmująca się m.in. rekrutacją programistów w firmie Quercus. 

Zatem z jednej strony sami możemy dużo zrobić dla siebie w ramach profilaktyki wypalenia zawodowego. Z drugiej – jest to również zadanie dla pracodawcy, który powinien zapewnić pracownikom wsparcie:

  • materialne – odpowiednie narzędzia pracy, satysfakcjonujący poziom zarobków,
  • informacyjne – transparentną komunikację, czytelne delegowanie zadań i obiektywną, opartą na wymiernych przesłankach ocenę ich realizacji, wsparcie w realizacji ścieżki rozwoju,
  • na poziomie emocjonalnym – dobrą atmosferę pracy, życzliwość, zrozumienie potrzeb, wsparcie, budowanie zaangażowania i dobrych relacji w zespole.

– Integracja to nie tylko wyjazdy grupowe, ale przede wszystkim codzienne aktywności i zrozumienie potrzeb współpracowników. Kiedy projektowaliśmy chillout room w naszym biurze, wiedzieliśmy, że to ma być odskocznia od… linii kodu. Dlatego pojawiły się w nim ultrakolorowe zabawne „potwory”, kolorowe zasobniki z różnorodnymi płatkami śniadaniowymi, miękkie sofy, pufy, dużo światła. Można tam grać, śmiać się lub wyciszyć. I wiele osób z tego korzysta – aby dać odpocząć głowie i nabrać energii do działania. W Quercus wierzymy w magię wspólnych posiłków – raz w tygodniu testujemy jedzenie z różnych restauracji, podczas tej degustacji wymieniamy się newsami (nie tylko dotyczącymi pracy, ale również spraw prywatnych), planujemy wspólne aktywności fizyczne (ostatnio na przykład morsowanie). Często wychodzimy do miasta na sponsorowane przez firmę spotkania (w restauracjach lub na przykład na gokarty). Organizujemy turnieje piłkarzyków, darta. Ponadto każdy pracownik, w ramach pakietu medycznego, ma również zapewnioną opiekę psychologiczną. Już kilka lat przed pandemią wprowadziliśmy również hybrydową formułę pracy – wymienia Natalia Horbunova.

Przedstawicielka Quercus podkreśla jednak, że choć formuła hybrydowa ma wiele zalet, jej wprowadzenie – właśnie z uwagi na dobrostan pracowników – wymagało zmiany podejścia do zarządzania

– Chodziło o to, aby zapewnić pracownikom z jednej strony poczucie, że ich praca jest nadzorowana przez przełożonego, a z drugiej – że z racji innej formy pracy – ocena postępów została do tej nowej formuły dostosowana. Praca jest obecnie rozliczana zadaniowo, projekty dzielone na mniejsze zadania i są delegowane w sposób klarowny, z precyzyjnie określonym celem, terminem, i w ten sposób rozliczane. Ułatwiło to komunikację, a przede wszystkim obniżyło poziom stresu w zespole, bo każdy ma dokładnie określone, co ma przygotować, dlaczego i na kiedy – podsumowuje. 

Wypalenie zawodowe pracownika to obosieczny miecz. Konsekwencje jego działania odczuwają obie strony. I obie powinny spróbować znaleźć takie rozwiązania, które pozwolą ograniczyć ryzyko wystąpienia jego syndromów. Pracownicy – przede wszystkim skupić się na osiągnięciu work-life balance, a pracodawcy – na wdrażaniu rozwiązań, które ograniczają stres w pracy, budują zaangażowanie zespołu i dają satysfakcję.

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Samotni wśród ludzi

Rozmowa z dr Sylwią Hałas-Dej, dziekanem Kozminski Executive Business School w Akademii Leona Koźmińskiego, o tym, jak radzić sobie z izolacją na wysokim stanowisku.

Praca zdalna, zadaniowy czas pracy. Nie, teraz zupełnie inna forma zatrudnienia jest na absolutnym topie rynku pracy, jaka

80 proc. pracowników tymczasowych i kontraktorów odczuwa satysfakcję z pracy projektowej. Wielu specjalistów, kiedy pozna zalety takich form współpracy z firmami, to nie chce już wracać na etat. Dlatego praca projektowa szybko zyskuje zwolenników.

Nowe przepisy o rynku pracy i zatrudnianiu cudzoziemców od 1 czerwca 2025. Co się zmienia?

Od 1 czerwca 2025 r. wchodzą w życie dwie kluczowe ustawy reformujące polski rynek pracy i zasady zatrudniania cudzoziemców. Nowe przepisy zmienią sposób rejestracji bezrobotnych, zniosą ograniczenia wiekowe i wprowadzą nowoczesne narzędzia informatyczne. Co dokładnie się zmienia i kogo dotyczą nowe regulacje?

Debata. Syndrom oszustki - między sukcesem a wątpliwościami

To będzie jedno z najważniejszych spotkań w naszym studio, transmitowane w czasie rzeczywistym na stronie infor.pl.

REKLAMA

Ile godzin tygodniowo pracuje się w UE? Najmniej w Holandii, najwięcej w Grecji, Bułgarii i Polsce

Według danych Eurostatu pracownicy w Unii Europejskiej pracowali średnio 36 godzin w tygodniu. Okazuje się, że w Polsce było to znacznie więcej. Gdzie odnotowano najdłuższe, a gdzie najkrótsze tygodnie pracy?

Jakie kody uprawniają do wyższego dofinansowania z PFRON? [KWOTY 2025]

Kwota dofinansowania, jaką może uzyskać pracodawca, zależy nie tylko od stopnia niepełnosprawności, ale również od rodzaju schorzenia. Czy pojawią się kolejne kody uprawniające do wyższego dofinansowania? Jakie kwoty obowiązują w 2025 r.?

Kapitał początkowy można przeliczyć. To klucz do wyższej emerytury!

Kapitał początkowy to odtworzona wartość składek emerytalnych z okresu przed 1 stycznia 1999 roku, kiedy składki nie były przypisane do indywidualnych kont. Bez kapitału początkowego Twoja emerytura może być znacznie niższa. Sprawdź, jak go wyliczyć i jakie dokumenty są potrzebne, by nie stracić pieniędzy.

Menadżerowie wysokiego szczebla chcą się dogadywać mimo barier budowanych przez przywódców świata

Menadżerowie i światowy biznes stoi w obliczu rosnącej niestabilności – od napięć geopolitycznych i przesunięcia wpływów globalnych, po coraz bardziej spolaryzowaną scenę międzynarodową. Mimo to, wielu menedżerów najwyższego szczebla wciąż wykazuje wiarę w trwałość dotychczasowych struktur i scenariuszy współpracy.

REKLAMA

Pracodawco! Nie zawsze możesz zlecić dodatkowe zadania pracownikowi

Podpisując umowę o pracę, strony zawierają dwustronne zobowiązanie - pracownik obliguje się do świadczenia określonej w umowie pracy, a pracodawca do wypłacania pracownikowi uzgodnionego wynagrodzenia. W praktyce jednak wielu pracodawców wychodzi z założenia, że skoro to oni płacą, to mogą zlecać swoim podopiecznym różnorodne zadania, również te wykraczające poza ustalony zakres obowiązków.

Jawność wynagrodzeń w Polsce: Sejm uchwalił nowelizację Kodeksu pracy. Co się zmieni dla pracodawców i kandydatów do pracy?

Nowelizacja Kodeksu pracy uchwalona przez Sejm wprowadza obowiązek informowania kandydatów do pracy o wynagrodzeniu w procesie rekrutacji. Eksperci podkreślają jednak, że to dopiero początek drogi do pełnej jawności płac w Polsce.

REKLAMA