Obowiązki pracodawcy przy zatrudnieniu pracownika

Pojęcie pracownika

W potocznym rozumieniu, a także w rozumieniu ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych, pracownikiem jest zarówno osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, jak i osoba zatrudniona w oparciu o umowę o dzieło lub umowę zlecenie. Natomiast, zgodnie z kodeksem pracy pracownikiem jest osoba zatrudniona poprzez nawiązanie stosunku pracy, na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. Natomiast osoby wykonujące pracę w oparciu o umowę o dzieło lub umowę o pracę nie są pracownikami w rozumieniu kodeksu pracy. Kwestie wykonywania przez nich usług reguluje kodeks cywilny, a zawierane umowy nazywane są cywilnoprawnymi. Na potrzeby kreatora stosować będziemy (o ile nie zaznaczymy inaczej) potoczne znaczenie określenia pracownika.

Autopromocja

Rekomendowany produkt: Kodeks pracy 2016 z komentarzem + poradnik gratis

Do najpopularniejszych kanałów służących do znalezienia pracowników należą: zamieszczanie oferty w mediach, poszukiwanie pracowników wśród znajomych, korzystanie z usług agencji zatrudnienia, umieszczenie ogłoszenia w Internecie (własna strona lub serwisy ogłoszeniowe), zwracanie się do urzędów pracy i biur karier.

Dokumenty i dane osobowe

Pracodawca może żądać od osoby ubiegającej się o zatrudnienie złożenia następujących dokumentów:

Autopromocja

Wynagrodzenia 2024.
Rozliczanie płac w praktyce

Sprawdź

• wypełnionego kwestionariusza osobowego dla osoby ubiegającej się o zatrudnienie (wzór kwestionariusza – zgodny z załącznikiem nr 1 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 czerwca 2006 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika),
• świadectw pracy z poprzednich miejsc pracy lub innych dokumentów potwierdzających okresy zatrudnienia, obejmujących okresy pracy przypadające w roku kalendarzowym, w którym pracownik ubiega się o zatrudnienie,
• dokumentów potwierdzających kwalifikacje zawodowe, wymagane do wykonywania oferowanej pracy,
• świadectwa ukończenia gimnazjum - w przypadku osoby ubiegającej się o zatrudnienie w celu przygotowania zawodowego,
• orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku,
• innych dokumentów, jeżeli obowiązek ich przedłożenia wynika z odrębnych przepisów.

Osoba ubiegająca się o zatrudnienie może dodatkowo przedłożyć dokumenty potwierdzające jej umiejętności i osiągnięcia zawodowe, świadectwa pracy z poprzednich miejsc pracy lub inne dokumenty potwierdzające okresy zatrudnienia, obejmujące okresy pracy przypadające w innym roku kalendarzowym niż rok, w którym pracownik ubiega się o zatrudnienie oraz dokumenty stanowiące podstawę do korzystania ze szczególnych uprawnień w zakresie stosunku pracy.

Przy zatrudnianiu pracowników o umowę pracę pracodawca ma prawo żądać od osoby ubiegającej się o zatrudnienie podania danych osobowych obejmujących:

• imię (imiona) i nazwisko,
• imiona rodziców,
• datę urodzenia,
• miejsce zamieszkania (adres do korespondencji),
• wykształcenie,
• przebieg dotychczasowego zatrudnienia.

Pracodawca ma prawo żądać od pracownika podania, niezależnie od wymienionych powyżej danych osobowych, także:

Autopromocja

Webinarium: Rozliczanie czasu pracy w praktyce: podróż służbowa, bankiet, szkolenie

Termin: 13 maja 2024 r.

Sprawdź

• innych danych osobowych pracownika, a także imion i nazwisk oraz dat urodzenia dzieci pracownika, jeżeli podanie takich danych jest konieczne ze względu na korzystanie przez pracownika ze szczególnych uprawnień przewidzianych w prawie pracy,
• numeru PESEL pracownika nadanego przez Rządowe Centrum Informatyczne Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (RCI PESEL).

Pracodawca może żądać podania innych danych osobowych niż określone powyżej, jeżeli obowiązek ich podania wynika z odrębnych przepisów. Ponadto może domagać się udokumentowania danych osobowych. Udostępnienie pracodawcy danych osobowych następuje w formie oświadczenia osoby, której one dotyczą. Dane zawarte w składanych przez kandydatów ofertach pracy należy zabezpieczyć. Pracodawca przechowuje w aktach osobowych pracownika odpisy lub kopie składanych dokumentów. Pracodawca może żądać od pracownika przedłożenia oryginałów tych dokumentów tylko do wglądu lub sporządzenia ich odpisów albo kopii. Chcąc zatrudnić pracowników należy pamiętać, iż w Polsce pracownikami mogą być osoby, które ukończyły 18 lat (przepisy prawa dopuszczają zatrudnienie młodocianych – czyli osób w wieku 16-18 lat).

Jakie umowy?

Z pracownikami można zawrzeć następujące rodzaje umów o pracę:

Autopromocja

Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych

Sprawdź

• umowę na okres próbny,
• umowę na czas określony,
• umowę na czas wykonania określonej pracy,
• umowę na czas nieokreślony,
• umowę na zastępstwo,
• umowę zlecenie,
• umowę o dzieło,
• umowę o pracę nakładczą.

Od 22 lutego 2016 roku nastąpi ograniczenie rodzajów umów o pracę do trzech: umowy o pracę na okres próbny, umowy o pracę na czas określony oraz umowy o pracę na czas nieokreślony.

Źródło: biznes.gov.pl

Dołącz do nas na Facebooku!