REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kontrola ZUS w firmie - przebieg, czas trwania, prawa i obowiązki

 Kancelaria Prawna Piszcz i Wspólnicy sp.k.
Wszechstronne usługi dla biznesu, samorządów oraz jednostek administracji publicznej.
Kontrola ZUS w firmie - przebieg, czas trwania, prawa i obowiązki/shutterstock.com
Kontrola ZUS w firmie - przebieg, czas trwania, prawa i obowiązki/shutterstock.com
www.shutterstock.com

REKLAMA

REKLAMA

W każdym przedsiębiorstwie kontrola to zwykle dodatkowy stres - niezależnie od organu który ją przeprowadza. Poza kontrolą podatkową przeprowadzaną przez pracowników organów podatkowych i skarbowych, sprawdzeniu podlega również obowiązek oraz poprawność wywiązywania się z zadań w zakresie ubezpieczeń społecznych przez płatników składek.

Zakres kontroli ZUS

Kontrolę przeprowadzają inspektorzy kontroli Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Dotyczy ona wykonywania zadań i obowiązków w zakresie ubezpieczeń społecznych przez płatników składek. Może ona obejmować w szczególności:

REKLAMA

Autopromocja
  • zgłaszanie do ubezpieczeń społecznych;
  • prawidłowość i rzetelność obliczania, potrącania i opłacania składek oraz innych składek i wpłat, do których pobierania zobowiązany jest Zakład;
  • ustalanie uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych i wypłacanie tych świadczeń oraz dokonywanie rozliczeń z tego tytułu;
  • prawidłowość i terminowość opracowywania wniosków o świadczenia emerytalne i rentowe;
  • wystawianie zaświadczeń lub zgłaszanie danych dla celów ubezpieczeń społecznych;
  • dokonywanie oględzin składników majątku płatników składek zalegających z opłatą należności z tytułu składek.

Polecamy: E-składka. Jedno konto ZUS od 2018 r.

Przebieg kontroli

Co do zasady wszczęcie kontroli poprzedza doręczenie kontrolowanemu zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli. Zawiadomienie to inspektor kontroli doręcza płatnikowi składek lub osobie przez niego upoważnionej przez płatnika składek. Kontrolę wszczyna się nie wcześniej niż po upływie 7 dni i nie później niż przed upływem 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia. Możliwe jest natomiast wszczęcie kontroli przed upływem 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli, jednak wyłącznie na wniosek płatnika składek. Nie jest natomiast możliwe, nawet na wniosek płatnika składek, wszczęcie kontroli po upływie 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia. Upływ tego terminu powoduje, że chcąc jednak wszcząć kontrolę, organ musi o tym zamiarze ponownie powiadomić płatnika. Możliwe jest natomiast wszczęcie kontroli bez uprzedniego zawiadomienia. Stanie się tak przykładowo, gdy:

  • przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia, przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego popełnienia,
  • płatnik składek nie przebywa w miejscu zamieszkania lub zameldowania będącego siedzibą firmy lub miejscem prowadzenia działalności,
  • doręczanie pism na podane adresy było bezskuteczne lub utrudnione.

Kontrolę wszczyna inspektor kontroli Zakładu, po okazaniu legitymacji służbowej i doręczeniu płatnikowi składek upoważnienia do jej przeprowadzenia. W przypadku nieobecności płatnika, kontrolę wszczyna się po okazaniu wyżej wymienionych dokumentów osobie upoważnionej do reprezentowania płatnika składek. W braku zarówno płatnika, jak i osoby upoważnionej do jego reprezentowania, kontroli nie wszczyna się.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Czynności kontrolne prowadzone są w siedzibie płatnika składek oraz w miejscach prowadzenia przez niego działalności, a także w miejscu prowadzenia działalności przez osoby trzecie w związku z powierzeniem tym osobom niektórych czynności na podstawie odrębnych umów. Za zgodą kontrolowanego kontrola może zostać przeprowadzona także w siedzibie Zakładu, jeżeli może to usprawnić jej prowadzenie . W szczególnych przypadkach, kontrola może zostać przeprowadzona także w siedzibie Zakładu także w razie niewyrażenia na to zgody przez kontrolowanego, przykładowo w sytuacji, gdy wyznaczone przez płatnika składek pomieszczenie nie spełnia warunków technicznych określonych przepisami.

Czas trwania kontroli

Zasadniczo czas trwania wszystkich kontroli (nie tylko tych przeprowadzanych przez Zakład) u przedsiębiorcy w jednym roku kalendarzowym nie może przekraczać:

  • w odniesieniu do mikroprzedsiębiorców - 12 dni roboczych;
  • w odniesieniu do małych przedsiębiorców - 18 dni roboczych;
  • w odniesieniu do średnich przedsiębiorców - 24 dni roboczych;
  • w odniesieniu do pozostałych przedsiębiorców - 48 dni roboczych.

Od tej reguły istnieją jednak wyjątki. Ograniczeń dotyczących czasu kontroli nie stosuje się chociażby w przypadku, gdy przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia, przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego popełnienia. W niektórych przypadkach kontrola może być także przedłużana. Do czasu trwania kontroli, pod pewnymi warunkami, nie wlicza się także okresu przerw.

Prawa i obowiązki w toku kontroli

W toku kontroli inspektorowi kontroli Zakładu przysługuje szereg uprawnień. Inspektor ma między innymi prawo:

  • badać wszelkie księgi, dokumenty finansowo-księgowe i osobowe oraz inne nośniki informacji związane z zakresem kontroli;
  • dokonywać oględzin i spisu składników majątku płatników składek zalegających z opłatą należności z tytułu składek;
  • zabezpieczać zebrane dowody;
  • żądać udzielania informacji przez płatnika składek i ubezpieczonego;
  • legitymować osoby w celu ustalenia ich tożsamości, jeśli jest to niezbędne dla potrzeb kontroli;
  • przesłuchiwać świadków;
  • przesłuchiwać płatnika składek i ubezpieczonego, jeżeli z powodu braku lub po wyczerpaniu innych środków dowodowych pozostały niewyjaśnione okoliczności mające znaczenie dla postępowania kontrolnego.

Uprawnieniom inspektora kontroli towarzyszą także pewne obowiązki, jakie ustawa nakłada na kontrolowanych płatników składek. Płatnicy ci są zobowiązani, nieodpłatnie:

  • udostępnić wszelkie księgi, dokumenty i inne nośniki informacji związane z zakresem kontroli, które są przechowywane u płatnika oraz u osób trzecich w związku z powierzeniem tym osobom niektórych czynności na podstawie odrębnych umów;
  • udostępniać do oględzin składniki majątku, których badanie wchodzi w zakres kontroli, jeżeli zalegają z opłatą należności z tytułu składek;
  • sporządzić i wydać kopie dokumentów związanych z zakresem kontroli i określonych przez inspektora kontroli Zakładu;
  • zapewnić niezbędne warunki do przeprowadzenia czynności kontrolnych, w tym udostępnić środki łączności, z wyjątkiem środków transportowych, oraz inne niezbędne środki techniczne do wykonania czynności kontrolnych, którymi dysponuje płatnik;
  • udzielać wyjaśnień kontrolującemu;
  • przedstawić tłumaczenie na język polski sporządzonej w języku obcym dokumentacji finansowo-księgowej i osobowej przedłożonej przez płatnika składek.

Poza wyżej wskazanymi obowiązkami, płatnicy składek mają także pewne uprawnienia. Najważniejszym uprawnieniem przysługującym kontrolowanemu jest prawo do uczestniczenia w czynnościach kontrolnych przez płatnika (o ile jest on obecny w czasie kontroli) i osobę przez niego wskazaną. Co do zasady kontrolowany płatnik powinien być także zawiadomiony o miejscu i terminie przeprowadzenia dowodu z zeznań świadków lub oględzin, w taki sposób, który umożliwi mu udział w przeprowadzaniu tego dowodu.

Środki odwoławcze

Płatnik składek lub osoba upoważniona do jego reprezentowania może złożyć sprzeciw wobec podjęcia i wykonywania przez inspektora kontroli Zakładu czynności kontrolnych z naruszeniem przepisów. Sprzeciw wnosi się na piśmie w terminie 3 dni roboczych od dnia wszczęcia kontroli i wymaga on uzasadnienia. W terminie kolejnych 3 dni roboczych od dnia otrzymania sprzeciwu organ kontroli rozpatruje go i wydaje postanowienie o odstąpieniu czynności kontrolnych bądź o ich kontynuowaniu. Samo wniesienie sprzeciwu powoduje natomiast wstrzymanie czynności kontrolnych prowadzonych przez Zakład. Na postanowienie wydane po rozpoznaniu sprzeciwu przedsiębiorcy przysługuje zażalenie. Należy je wnieść w terminie 3 dni od dnia otrzymania postanowienia. Zażalenie rozpoznawane jest nie później niż w terminie 7 dni od dnia jego wniesienia. Brak decyzji Zakładu w zakresie rozpoznania sprzeciwu bądź zażalenia w ustawowym terminie jest równoznaczny z wydaniem przez Zakład postanowienia uznającego słuszność wniesionego zastrzeżenia.

Płatnikowi składek przysługuje także uprawnienie do wniesienia środka odwoławczego od protokołu kontroli. Kontrolowany ma prawo w terminie 14 dni od daty otrzymania protokołu złożyć pisemne zastrzeżenia do jego ustaleń, wskazując równocześnie stosowne środki dowodowe, a inspektor kontroli Zakładu ma obowiązek rozpatrzyć zgłoszone zastrzeżenia i w razie potrzeby podjąć dodatkowe czynności kontrolne.

Autorzy:

Anna Szkudlarek, doradca podatkowy, radca prawny, wspólnik, Kancelaria Prawna Piszcz i Wspólnicy,

Karolina Durbacz, prawnik, Kancelaria Prawna Piszcz i Wspólnicy.

Zobacz serwis: Urlopy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
800 plus przysługuje na każde dziecko – czy także na ukraińskie?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpoczął przyjmowanie wniosków o 800 plus na nowy okres świadczeniowy. W ciągu pierwszych dziesięciu dni lutego 1,6 mln osób złożyło wnioski o świadczenie wychowawcze. Złożone dokumenty dotyczyły 2,4 mln dzieci.

Składki ZUS zwolnionych ze służby żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy służb mundurowych – wyjaśnienia ZUS. Kto i kiedy powinien zapłacić?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych udzielił kompleksowych wyjaśnień odnośnie trybu i zasad płacenia składek na ubezpieczenia społeczne do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zwolnionych ze służby żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy innych służb mundurowych (np. policjantów, strażników granicznych, strażaków PSP).

Od szybkiej kawy do wartościowego posiłku. Czyli nowoczesne benefity żywieniowe

Rynek pracy od kilku lat redefiniuje priorytety. Gdy dynamika kosztów życia łączy się z rosnącą świadomością pracowników, benefity stają się nie tylko dodatkiem do wynagrodzenia, lecz także kluczowym narzędziem motywacji i lojalności. Dane zawarte w raporcie Benefit Trendbook 2025, zrealizowanym przez Pluxee, pokazują, że aż 88 proc. pracowników oczekuje, by świadczenia wspierały codzienne wydatki, a dla 82 proc. stanowią one sposób na realizację drobnych przyjemności dla siebie i bliskich. W tej rzeczywistości karta na lunch finansowana przez pracodawcę staje się jednym z najbardziej uniwersalnych i elastycznych rozwiązań.

Komunikat PFRON: Przedłużanie orzeczeń o stopniu niepełnosprawności [refundacja składek, dofinansowanie do wynagrodzenia]

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przypomina o możliwości przedłużania orzeczeń miejskich, powiatowych lub wojewódzkich zespołów ds. orzekania o niepełnosprawności. Chodzi o orzeczenia, które wygasły 30 września 2024 r. lub później.

REKLAMA

W tym zawodzie jest dyskryminacja ze względu na wiek. Będzie zmiana ustawy i dostosowanie do dyrektywy Rady 2000/78/WE z 27.11.2000 r. ustanawiającej ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy

Podstawową zasadą wynikającą z KP jest zasada równości w zatrudnieniu i niedyskryminacji. Okazuje się, że w pewnych zawodach i przepisach jest więc jawna dyskryminacja ze względu na wiek. W związku z tym będzie zmiana ustawy co do konkretnego zawodu i dostosowanie do dyrektywy Rady 2000/78/WE z 27.11.2000 r. ustanawiającej ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy.

Czy jesienią 2025 wejdzie nowy dodatkowy urlop i wolne od szkoły dla milionów Polaków? Mamy stanowisko rządu

W ostatnim czasie w mediach wrze sprawa potencjalnego urlopu dla dorosłych i wolnego dla dzieci w okresie jesiennym w szkołach. Wielu zastanawia się czy jesienią 2025 wejdzie nowy dodatkowy urlop i wolne od szkoły i czy dojdzie w związku z tym do zmiany organizacji roku szkolnego 2024/2025 oraz 2025/2026. Mamy w tej sprawie stanowisko rządu a konkretnie Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz opinie rozgoryczonych ale i zachwyconych rodziców, uczniów i nauczycieli.

Przymusowy urlop 2025. Dla kogo?

Pracodawca może wysłać Cię na urlop nie pytając o zdanie. Tak, to zdanie jest prawdziwe. Zastanawiasz się jak to możliwe, skoro prawo pracy z założenia ma chronić pracownika. Okazuje się, że jest taka możliwość i nie będzie to naruszenie przepisów prawa pracy. Przymusowy urlop 2025. Dla kogo?

Waloryzacja emerytury 2025. Ile komornik może zabrać z emerytury w 2025?

Ile komornik może zabrać z emerytury w 2025? To zależy kiedy i zależy do jakich świadczeń i długów emeryta, bo od 1 marca 2025 r. będzie to więcej, ale musi zostać pewne minimum, tzw. wolna kwota od potrąceń. Wszystko za sprawą marcowej waloryzacji emerytur i rent w 2025 r.

REKLAMA

Coraz większe bezrobocie w Polsce. W styczniu po raz kolejny wzrosła liczba osób zarejestrowanych w urzędach pracy

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej szacuje, że w styczniu 2025 r. stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła 5,4 proc. To więcej niż w grudniu 2024 r. Resort jednak zapewnia, że sytuacja na rynku pracy w pierwszym miesiącu 2025 r. była stabilna.

Boże Ciało 2025 – kiedy wypada? [DATA]

Kiedy jest Boże Ciało w tym roku? Data Bożego Ciała w 2025 roku wypada w środku czerwca. Ile dni wolnych można otrzymać? Czy trzeba brać urlop wypoczynkowy? Już teraz zaplanuj długi weekend czerwcowy.

REKLAMA