System równoważnego czasu pracy - porada

Równoważny system pozwala na elastyczne jego kształtowanie przez pracodawcę, bez naruszenia jednolitości miesięcznego wynagrodzenia pracownika oraz jego prawa do odpoczynku. System ten daje możliwość wydłużenia dobowej normy czasu pracy do  maksymalnie 12 godzin na dobę, w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym jednego miesiąca. Kwestię tę reguluje art. 135 Kodeksu pracy. Przydatne może się to okazać zwłaszcza w okresach wzmożonego popytu na usługi świadczone przez dane przedsiębiorstwo. Takie wydłużenie normy dobowej musi być zrównoważone krótszymi godzinami pracy w innych częściach okresu rozliczeniowego lub dniami wolnymi. W  określonych w art. 136 i 137 Kodeksu pracy przypadkach, norma czasu pracy może być wydłużona do 16 godzin na dobę. Dotyczy to prac polegających na dozorze urządzeń lub związanych z pozostawaniem w pogotowiu do pracy. Ponadto pracownicy zatrudnieni przy pilnowaniu mienia lub ochronie osób oraz pracownicy zakładowych służb ratowniczych i straży pożarnych mogą mieć wydłużoną normę czasu pracy nawet do 24 godzin na dobę.

W uzasadnionych wypadkach okres rozliczeniowy może być wydłużony do trzech miesięcy. W przypadku prac uzależnionych od pory roku lub warunków atmosferycznych do czterech miesięcy. Przepisy nie definiują jakie wypadki należy uznać za uzasadnione. Przyjmuje się jednak, że w takich branżach jak rolnictwo, budownictwo i roboty drogowe, decyzja o zastosowaniu wydłużonego okresu rozliczeniowego należy do pracodawcy. Na takim stanowisku stoi również Państwowa Inspekcja Pracy. Należy wskazać, że im dłuższy okres rozliczeniowy, tym bardziej elastycznie pracodawca będzie mógł rozdysponować czas pracy.

Polecamy: Zakaz dyskryminowania pracownika na wychowawczym

Z pomocą pracodawcom w tym zakresie przychodzi ustawa z dnia 1 lipca 2009 r. o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców. Art. 9 Ustawy stanowi o możliwości wydłużenia okresu rozliczeniowego nawet do 12 miesięcy. Trzeba jednak pamiętać, że  jedynie do 31 grudnia 2011 r. Oznacza to, że wydłużenie okresu rozliczeniowego począwszy od marca 2011r. może nastąpić na maksymalnie 10 miesięcy.

System równoważnego czasu pracy nie wyklucza stosowania nadgodzin, jeżeli po stronie pracodawcy powstanie taka potrzeba. Jeżeli jednak nadgodziny przypadną w dniu, kiedy norma ta wynosić będzie poniżej ośmiu godzin, nadgodziny liczone będą dopiero od dziewiątej godziny pracy.