REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nowe odszkodowanie dla pracowników – kolejne zmiany w KP już coraz bliżej!

Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Krakowskiej Akademii im. A.F. Modrzewskiego w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
Nowe odszkodowanie dla pracowników – kolejne zmiany w KP już coraz bliżej!
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Kolejne zmiany w prawie pracy w 2023 r.! Oprócz uprawnień rodzicielskich, zwolnień od pracy z powodu siły wyższej, zmian w umowach na czas określony i na okres próbny – będą wprowadzone zmiany w zakresie dyskryminacji. Pracownicy zyskają dodatkową ochronę w zatrudnieniu – jaką i czy pracodawcy mają się czego obawiać?
rozwiń >

Skąd wynikają zmiany w KP?

W dniu 9 lutego 2023 r. przekazano Prezydentowi i Marszałkowi Senatu uchwaloną przez Sejm RP ustawę z dnia 8 lutego 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (dalej: ustawa). Prawdopodobnie nowe przepisy wejdą w życie na wiosnę 2023 r., ponieważ zgodnie z założeniem ustawa wchodzi w życie po upływie 21 dni od dnia ogłoszenia, a ustawa przechodzi jeszcze proces legislacyjny.

Autopromocja

Zmiany do ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 240, dalej: KP) wejdą na skutek wdrożenia do polskiego porządku prawnego postanowień dwóch dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady (UE):

1) 2019/1152 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej;

2) 2019/1158 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylającej dyrektywę Rady 2010/18/UE.

Zakaz dyskryminacji – ochrona przed zwolnieniem i niekorzystnym traktowaniem

Aktualnie, pracownikom którzy korzystają z uprawnień związanych z realizacją zasady równego traktowania i niedyskryminacji – przysługuje ochrona stosunku pracy. Jaka? Taka, że pracodawca nie może swobodnie rozwiązać z pracownikiem umowy o pracę czy to za wypowiedzeniem czy bez wypowiedzenia. Jeżeli np. pracownik uzna, że pracodawca nie traktuje równo wszystkich pracowników i w jego zakładzie ma miejsce, np. dyskryminacja płacowa ze względu na płeć albo dochodzi do dyskryminacji rasowej, ze względu na orientację seksualną, wiek czy też rodzicielską itd. - to np. zgłaszając roszczenie do pracodawcy czy do Państwowej Inspekcji Pracy, pracownik korzysta z ochrony przed rozwiązaniem stosunku pracy, nie może też być niekorzytsnie traktowany.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Aktualnie przepis dość ogólnie wskazuje, że: skorzystanie przez pracownika z uprawnień przysługujących z tytułu naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu nie może być podstawą:

- niekorzystnego traktowania pracownika,

- nie może powodować jakichkolwiek negatywnych konsekwencji wobec pracownika,

- nie może stanowić przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie przez pracodawcę stosunku pracy lub jego rozwiązanie bez wypowiedzenia.

Co oznacza skorzystanie przez pracownika z uprawnień?

Sformułowanie: „skorzystanie przez pracownika z uprawnień” - jest dość ogólne, jednak nie może być utożsamiane jedynie z wystąpieniem przez pracownika z roszczeniami wobec pracodawcy. W pojęciu tym niewątpliwie mieszczą się bowiem także działania pracownika, które prowadzą do potwierdzenia ich istnienia (np. gromadzenie dowodów w celu wystąpienia z określonymi roszczeniami – zob. wyr. SN z 15.7.2011 r., I PK 12/11). 

Zakaz dyskryminacji – jak będzie po zmianach w KP?

Zmiana będzie duża, ponieważ ustawodawca rozszerzy zakres ochrony. Aktualnie ochrona przysługuje pracownikowi w zakresie skorzystania przez pracownika z uprawnień przysługujących:

- z tytułu naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu.

Po zmianach, zgodnie z ustawą ochrana będzie przysługiwała:

- z tytułu naruszenia przepisów prawa pracy

- w tym zasady równego traktowania w zatrudnieniu. 

Jeżeli więc zdaniem pracownika dojdzie do jakiegokolwiek naruszenia przepisów prawa pracy przez pracodawcę, nie tylko takich dot. naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu (jak dotychczas) – będzie on mógł ubiegać się o swoje prawa – bez obawy, że zostanie z tego powodu zwolniony czy źle potraktowany.

Oczywiście do rozwiązania umowy może dojść, bo pracodawca ma prawo rozwiązać umowę – wówczas pracownik będzie mógł to zakwestionować a pracodawca będzie musiał liczyć z zapłatą odszkodowania na rzecz pracownika. Zapewne pracodawcy będą omijali ten przepis i tak kreowali stan faktyczny, aby udowodnić, że przyczyna rozwiązania umowy o pracy z pracownikiem była inna – niż fakt dochodzenia przez pracownika przestrzegania prawa pract.  

Ważne
Zmieniło się jeszcze to, że korzystnie przez pracownika z ww. usprawnień, nie może być podstawą jakiegokolwiek niekorzystnego traktowania pracownika. Ustawodawca dodał więc słowo: „jakiegokolwiek”. 

Ochrona dla pracowników jest więc tak szeroka jak się tylko da. Szczególnie, że dalej przepis wskazuje, że skorzystanie przez pracownika z uprawnień nie może powodować jakichkolwiek negatywnych konsekwencji dla pracownika, zwłaszcza nie może stanowić przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie stosunku pracy lub jego rozwiązanie bez wypowiedzenia przez pracodawcę.

Polecamy: „Kodeks pracy 2023. Praktyczny komentarz z przykładami"
 

Ochrona dla współpracownika – udzielającego wsparcia 

Wyżej wymieniony zakres ochrony stosuje się odpowiednio do pracownika, który udzielił w jakiejkolwiek formie wsparcia pracownikowi korzystającemu z uprawnień przysługujących z tytułu naruszenia przepisów prawa pracy, w tym zasady równego traktowania w zatrudnieniu.

Nowy przepis nie określa, aby wsparcie udzielane było innemu pracownikowi zatrudnionemu u tego samego pracodawcy. W doktrynie wskazuje się, że: „(…) użyty w tym paragrafie termin "pracownik" obejmuje również kandydata (osobę ubiegającą się o zatrudnienie). Pracodawca nie może zatem wyciągnąć negatywnych konsekwencji zarówno w przypadku udzielania przez pracownika pomocy kandydatowi (osobie, której pracodawca odmówił zatrudnienia) korzystającemu z uprawnień, jak również kandydatowi do pracy, który udzielił takiej pomocy innej osobie”. (zob. P. Korus, w: Kodeks pracy. Komentarz. Wyd. 5, A. Sobczyk (red.), Warszawa 2020). 

Nowe odszkodowanie w KP – rewolucyjna zmiana 

Do przepisu art. 18 zn. 3e KP zostanie dodany: § 3 w brzmieniu: „Pracownik, o którym mowa w § 1 i 2, którego prawa zostały naruszone przez pracodawcę, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalane na podstawie odrębnych przepisów.”. 

Jeżeli więc pracownik będzie dochodził swoich praw, a współpracownik mu pomoże i pracodawca niekorzystnie ich potraktuje z tego powodu – np. nałoży na nich karę nagany czy upomnienia, rozwiąże umowę, będzie dyskryminował, stosował mobbing czy molestowanie – zatem w jakikolwiek sposób będzie chciał „ukarać” pracowników, że „upomnieli się o swoje” - będzie musiał zapłacić pracownikom odszkodowanie. Oczywiście pracownicy będą musieli udowodnić, że jest ono należne. 

W jakiej wysokości będzie płatne odszkodowanie dla pracowników?

Odszkodowanie nie będzie mogło być niże niż 3490 zł, a od 1 lipca 2023 r. nie niższe niż 3600 zł brutto. Jest ono powiązane z kwotą minimalnego wynagrodzenia obowiązującą w danym roku

Przykład
Dyskryminacja płacowa

Jeśli pracownik poskarży się np. do Inspekcji Pracy na naruszanie przepisów prawa pracy przez pracodawcę czy na niekorzystne traktowanie w zakresie wynagrodzeń, niestosowanie się do tzw. widełek – pracodawca nie będzie mógł rozwiązać z nim umowy z tego powodu, jeśli rozwiąże – zapłaci, niekiedy nawet podwójnie! Jeśli współpracownik udzieli wsparcia skarżącemu się pracownikowi i również zostanie z nim rozwiązania umowa – także ma prawo do odszkodowania od pracodawcy. Współpracownik też ochronę, np. w orzecznictwie wskazano, że nie jest bezprawne przekazanie przez pracownika innym pracownikom danych objętych tzw. klauzulą poufności wynagrodzeń w celu przeciwdziałania nierównemu traktowaniu i przejawom dyskryminacji płacowej (zob. wyr. SN z 26.5.2011 r., II PK 304/10). 

Środki niezbędne w celu ochrony pracowników - realizacja dyrektywy

Podsumowując zmieniany art. 18 zn. 3e KP wdraża do polskiego porządku prawnego postanowienia art. 14 dyrektywy 2019/1158, zgodnie z którymi państwa członkowskie wprowadzają środki niezbędne w celu ochrony pracowników, w tym pracowników będących przedstawicielami pracowników, przed jakimkolwiek negatywnym traktowaniem przez pracodawcę lub negatywnymi konsekwencjami wynikającymi ze skargi złożonej wewnątrz przedsiębiorstwa lub postępowań sądowych w celu wyegzekwowania zgodności z wymogami przewidzianymi w niniejszej dyrektywie.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Przygotuj się na ograniczenia w handlu w Wielką Sobotę. Sklepy będą pracować krócej!

    Wielkanoc tuż, tuż, więc nic dziwnego, że sklepy są oblężone. W Wielki Piątek wiele z nich przedłużyło godziny handlu. Warto zrobić wcześniej zakupy, bowiem w sobotę handel będzie ograniczony. W jakich godzinach sklepy będą handlować w Wielką Sobotę?

    ZUS: 1431 zł odszkodowania za każdy procent uszczerbku na zdrowiu. Od 1 kwietnia 2024 r. nowe kwoty odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej

    Od 1 kwietnia 2024 r. obowiązują nowe, wyższe kwoty odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Lekarz orzecznik może przyznać 1431 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

    Czy 14 kwietnia 2024 to niedziela handlowa?

    Czy 14 kwietnia 2024 to niedziela handlowa? Czy przed weekendem majowym jest niedziela handlowa? Jak wypadają niedziele handlowe w kwietniu?

    Czy 7 kwietnia 2024 to niedziela handlowa?

    Czy 7 kwietnia 2024 to niedziela handlowa? Czy w kwietniu 2024 jest niedziela handlowa? Jakie kary za pracę w dni niehandlowe?

    REKLAMA

    ZUS odpowiada: Czy po 1 kwietnia składać wniosek o ponowne przeliczenie emerytury [nowe tablice GUS]?

    Od 1 kwietnia, przy obliczaniu przyszłych emerytur, ZUS skorzysta z nowej tablicy dalszego trwania życia GUS, co sprawi, że emerytura osoby w wieku 60 lat będzie niższa o 3,7 proc., a osoby w wieku 65 lat – o 4,1 proc. niż obliczona na podstawie poprzedniej tablicy – poinformował rzecznik ZUS Paweł Żebrowski.

    Dodatki funkcyjne w sądach

    Dodatki funkcyjne w sądach - trwają prace nad przepisami. Mają się zmienić zasady wynagradzania sędziów pełniących funkcje rzeczników dyscyplinarnych. Proponowane zmiany mają charakter przekrojowy, dotyczą modyfikacji wysokości dodatków funkcyjnych przysługujących Rzecznikowi Dyscyplinarnemu Sędziów Sądów Powszechnych, Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych, zastępcy rzecznika dyscyplinarnego działającemu przy sądach apelacyjnych, zastępcy rzecznika dyscyplinarnego działającemu przy sądach okręgowych oraz Rzecznikowi Dyscyplinarnemu Ministra Sprawiedliwości, i służą dostosowaniu wysokości dodatków do rzeczywistego obciążenia zadaniami związanymi z pełnieniem tych funkcji. 

    Jak zarządzać zespołem? Liderem nie trzeba się urodzić. Liczy się cel i chęć współpracy z innymi

    Osoby zarządzające zespołem mają kluczowe znaczenie dla firmy. Prawie co czwarty pracownik chciałby, by jego przełożony częściej go doceniał. Blisko połowa jest gotowa odejść z pracy z powodu szefa.

    Odmienne poglądy polityczne pracownika a dyskryminacja

    Zbliżają się wybory samorządowe. W wielu miejscach, w tym w pracy, trwają rozmowy, spory i wymiana myśli politycznych co do programów i kandydatów. Trzeba jednak wiedzieć, że pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych, m.in. bez względu na przekonania polityczne. Nie można więc ponosić negatywnych konsekwencji w miejscu pracy, szczególnie jeżeli ma się odmienne poglądy od pracodawcy. Nawet jeżeli jest się zatrudnionym w jednotach samorządu terytorialnego, gdzie niestety często ma miejsce rotacja pracowników ze względu na tzw. układy polityczne - powinna obowiązywać zasada wolności słowa i własnych poglądów politycznych.

    REKLAMA

    Urlop bezpłatny - zastanów się czy chcesz iść, możesz być wytypowany do zwolnienia

    Urlop bezpłatny - zastanów się czy chcesz iść, możesz być wytypowany do zwolnienia. Dal pracodawcy liczy się dyspozycyjność pracownika. Wytypowanie do zwolnienia pracownika, przebywającego na długotrwałym urlopie bezpłatnym i korzystającego w tym czasie z innego źródła utrzymania, stanowi obiektywne i racjonalne kryterium doboru do wypowiedzenia umowy o pracę, co nie świadczy o charakterze dyskryminacyjnym zwolnienia. Zgodne z zasadami współżycia społecznego jest przyjęcie przez pracodawcę jako kryterium doboru pracowników do zwolnienia ich dyspozycyjności, rozumianej jako możliwość liczenia na obecność pracownika w pracy, w czasie na nią przeznaczonym, gdy przeciwieństwem tak rozumianej dyspozycyjności są częste absencje pracownika, spowodowane złym stanem zdrowia, jak również inne przypadki usprawiedliwionej nieobecności.

    Elektroradiolog - kim jest i co robi?

    Elektroradiolog to nowy zawód medyczny. Wielu idąc na tzw. prześwietlenie, tj. n. badanie w pracowniach rentgenowskich RTG - nie zdaje sobie sprawy, że jest to wymagający zawód, który wiąże się z pracą w szkodliwych i trudnych warunkach dla zdrowia tego pracownika - ze względu na promieniowanie. Praca przy wykonywaniu badań z zakresu diagnostyki obrazowej (rentgenografia, rentgenoskopia, radiologia stomatologiczna, mammografia, densytometria rentgenowska, tomografia komputerowa) jest wymagająca.

    REKLAMA