REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nowe odszkodowanie dla pracowników – kolejne zmiany w KP już coraz bliżej!

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Nowe odszkodowanie dla pracowników – kolejne zmiany w KP już coraz bliżej!
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Kolejne zmiany w prawie pracy w 2023 r.! Oprócz uprawnień rodzicielskich, zwolnień od pracy z powodu siły wyższej, zmian w umowach na czas określony i na okres próbny – będą wprowadzone zmiany w zakresie dyskryminacji. Pracownicy zyskają dodatkową ochronę w zatrudnieniu – jaką i czy pracodawcy mają się czego obawiać?

rozwiń >

Skąd wynikają zmiany w KP?

REKLAMA

W dniu 9 lutego 2023 r. przekazano Prezydentowi i Marszałkowi Senatu uchwaloną przez Sejm RP ustawę z dnia 8 lutego 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (dalej: ustawa). Prawdopodobnie nowe przepisy wejdą w życie na wiosnę 2023 r., ponieważ zgodnie z założeniem ustawa wchodzi w życie po upływie 21 dni od dnia ogłoszenia, a ustawa przechodzi jeszcze proces legislacyjny.

REKLAMA

Zmiany do ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 240, dalej: KP) wejdą na skutek wdrożenia do polskiego porządku prawnego postanowień dwóch dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady (UE):

1) 2019/1152 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej;

2) 2019/1158 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylającej dyrektywę Rady 2010/18/UE.

Zakaz dyskryminacji – ochrona przed zwolnieniem i niekorzystnym traktowaniem

REKLAMA

Aktualnie, pracownikom którzy korzystają z uprawnień związanych z realizacją zasady równego traktowania i niedyskryminacji – przysługuje ochrona stosunku pracy. Jaka? Taka, że pracodawca nie może swobodnie rozwiązać z pracownikiem umowy o pracę czy to za wypowiedzeniem czy bez wypowiedzenia. Jeżeli np. pracownik uzna, że pracodawca nie traktuje równo wszystkich pracowników i w jego zakładzie ma miejsce, np. dyskryminacja płacowa ze względu na płeć albo dochodzi do dyskryminacji rasowej, ze względu na orientację seksualną, wiek czy też rodzicielską itd. - to np. zgłaszając roszczenie do pracodawcy czy do Państwowej Inspekcji Pracy, pracownik korzysta z ochrony przed rozwiązaniem stosunku pracy, nie może też być niekorzytsnie traktowany.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Aktualnie przepis dość ogólnie wskazuje, że: skorzystanie przez pracownika z uprawnień przysługujących z tytułu naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu nie może być podstawą:

- niekorzystnego traktowania pracownika,

- nie może powodować jakichkolwiek negatywnych konsekwencji wobec pracownika,

- nie może stanowić przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie przez pracodawcę stosunku pracy lub jego rozwiązanie bez wypowiedzenia.

Co oznacza skorzystanie przez pracownika z uprawnień?

Sformułowanie: „skorzystanie przez pracownika z uprawnień” - jest dość ogólne, jednak nie może być utożsamiane jedynie z wystąpieniem przez pracownika z roszczeniami wobec pracodawcy. W pojęciu tym niewątpliwie mieszczą się bowiem także działania pracownika, które prowadzą do potwierdzenia ich istnienia (np. gromadzenie dowodów w celu wystąpienia z określonymi roszczeniami – zob. wyr. SN z 15.7.2011 r., I PK 12/11). 

Zakaz dyskryminacji – jak będzie po zmianach w KP?

Zmiana będzie duża, ponieważ ustawodawca rozszerzy zakres ochrony. Aktualnie ochrona przysługuje pracownikowi w zakresie skorzystania przez pracownika z uprawnień przysługujących:

- z tytułu naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu.

Po zmianach, zgodnie z ustawą ochrana będzie przysługiwała:

- z tytułu naruszenia przepisów prawa pracy

- w tym zasady równego traktowania w zatrudnieniu. 

Jeżeli więc zdaniem pracownika dojdzie do jakiegokolwiek naruszenia przepisów prawa pracy przez pracodawcę, nie tylko takich dot. naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu (jak dotychczas) – będzie on mógł ubiegać się o swoje prawa – bez obawy, że zostanie z tego powodu zwolniony czy źle potraktowany.

Oczywiście do rozwiązania umowy może dojść, bo pracodawca ma prawo rozwiązać umowę – wówczas pracownik będzie mógł to zakwestionować a pracodawca będzie musiał liczyć z zapłatą odszkodowania na rzecz pracownika. Zapewne pracodawcy będą omijali ten przepis i tak kreowali stan faktyczny, aby udowodnić, że przyczyna rozwiązania umowy o pracy z pracownikiem była inna – niż fakt dochodzenia przez pracownika przestrzegania prawa pract.  

Ważne
Zmieniło się jeszcze to, że korzystnie przez pracownika z ww. usprawnień, nie może być podstawą jakiegokolwiek niekorzystnego traktowania pracownika. Ustawodawca dodał więc słowo: „jakiegokolwiek”. 

Ochrona dla pracowników jest więc tak szeroka jak się tylko da. Szczególnie, że dalej przepis wskazuje, że skorzystanie przez pracownika z uprawnień nie może powodować jakichkolwiek negatywnych konsekwencji dla pracownika, zwłaszcza nie może stanowić przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie stosunku pracy lub jego rozwiązanie bez wypowiedzenia przez pracodawcę.

Polecamy: „Kodeks pracy 2023. Praktyczny komentarz z przykładami"
 

Ochrona dla współpracownika – udzielającego wsparcia 

Wyżej wymieniony zakres ochrony stosuje się odpowiednio do pracownika, który udzielił w jakiejkolwiek formie wsparcia pracownikowi korzystającemu z uprawnień przysługujących z tytułu naruszenia przepisów prawa pracy, w tym zasady równego traktowania w zatrudnieniu.

Nowy przepis nie określa, aby wsparcie udzielane było innemu pracownikowi zatrudnionemu u tego samego pracodawcy. W doktrynie wskazuje się, że: „(…) użyty w tym paragrafie termin "pracownik" obejmuje również kandydata (osobę ubiegającą się o zatrudnienie). Pracodawca nie może zatem wyciągnąć negatywnych konsekwencji zarówno w przypadku udzielania przez pracownika pomocy kandydatowi (osobie, której pracodawca odmówił zatrudnienia) korzystającemu z uprawnień, jak również kandydatowi do pracy, który udzielił takiej pomocy innej osobie”. (zob. P. Korus, w: Kodeks pracy. Komentarz. Wyd. 5, A. Sobczyk (red.), Warszawa 2020). 

Nowe odszkodowanie w KP – rewolucyjna zmiana 

Do przepisu art. 18 zn. 3e KP zostanie dodany: § 3 w brzmieniu: „Pracownik, o którym mowa w § 1 i 2, którego prawa zostały naruszone przez pracodawcę, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalane na podstawie odrębnych przepisów.”. 

Jeżeli więc pracownik będzie dochodził swoich praw, a współpracownik mu pomoże i pracodawca niekorzystnie ich potraktuje z tego powodu – np. nałoży na nich karę nagany czy upomnienia, rozwiąże umowę, będzie dyskryminował, stosował mobbing czy molestowanie – zatem w jakikolwiek sposób będzie chciał „ukarać” pracowników, że „upomnieli się o swoje” - będzie musiał zapłacić pracownikom odszkodowanie. Oczywiście pracownicy będą musieli udowodnić, że jest ono należne. 

W jakiej wysokości będzie płatne odszkodowanie dla pracowników?

Odszkodowanie nie będzie mogło być niże niż 3490 zł, a od 1 lipca 2023 r. nie niższe niż 3600 zł brutto. Jest ono powiązane z kwotą minimalnego wynagrodzenia obowiązującą w danym roku

Przykład
Dyskryminacja płacowa

Jeśli pracownik poskarży się np. do Inspekcji Pracy na naruszanie przepisów prawa pracy przez pracodawcę czy na niekorzystne traktowanie w zakresie wynagrodzeń, niestosowanie się do tzw. widełek – pracodawca nie będzie mógł rozwiązać z nim umowy z tego powodu, jeśli rozwiąże – zapłaci, niekiedy nawet podwójnie! Jeśli współpracownik udzieli wsparcia skarżącemu się pracownikowi i również zostanie z nim rozwiązania umowa – także ma prawo do odszkodowania od pracodawcy. Współpracownik też ochronę, np. w orzecznictwie wskazano, że nie jest bezprawne przekazanie przez pracownika innym pracownikom danych objętych tzw. klauzulą poufności wynagrodzeń w celu przeciwdziałania nierównemu traktowaniu i przejawom dyskryminacji płacowej (zob. wyr. SN z 26.5.2011 r., II PK 304/10). 

Środki niezbędne w celu ochrony pracowników - realizacja dyrektywy

Podsumowując zmieniany art. 18 zn. 3e KP wdraża do polskiego porządku prawnego postanowienia art. 14 dyrektywy 2019/1158, zgodnie z którymi państwa członkowskie wprowadzają środki niezbędne w celu ochrony pracowników, w tym pracowników będących przedstawicielami pracowników, przed jakimkolwiek negatywnym traktowaniem przez pracodawcę lub negatywnymi konsekwencjami wynikającymi ze skargi złożonej wewnątrz przedsiębiorstwa lub postępowań sądowych w celu wyegzekwowania zgodności z wymogami przewidzianymi w niniejszej dyrektywie.

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pracujesz na własnym laptopie? Co to oznacza dla ciebie i dla twojego pracodawcy

Jeszcze kilka lat temu strategia Bring Your Own Device - BYOD, polegająca na tym, że pracownik wykonuje swoje zadania na prywatnym komputerze, laptopie lub telefonie, była postrzegana jako nowoczesne podejście do organizacji pracy. Cyberzagrożenia w ostatnim czasie zasadniczo zmieniają tę optykę.

Od 1 lipca 2025 r. farmaceuci zarobią nawet 10 554 zł brutto. Nowa siatka płac w ochronie zdrowia

Od 1 lipca 2025 r. obowiązywać będą nowe minimalne wynagrodzenia dla farmaceutów zatrudnionych w placówkach ochrony zdrowia. Wzrost płac wyniesie nawet 1 300 zł brutto miesięcznie. To efekt corocznej waloryzacji stawek wynikającej z ustawy o minimalnych wynagrodzeniach w ochronie zdrowia, powiązanej ze wzrostem przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.

4 dni pracy i 35 dni urlopu? Tak może wyglądać 2026 rok!

Rząd zapowiada gruntowną reformę Kodeksu pracy. W centrum zmian są: skrócenie tygodnia pracy do czterech dni lub 35 godzin oraz wydłużenie urlopu wypoczynkowego do 35 dni. Nowe przepisy mogą wejść w życie już od 2026 roku. Choć projekt budzi entuzjazm wielu pracowników, jego wdrożenie wymaga kompromisów z pracodawcami i szczegółowych analiz kosztów.

Jaki stopień niepełnosprawności uprawnia do... ? [Przykłady 2025]

To pytanie często zadają osoby z niepełnosprawnościami. Z jakim stopniem można ubiegać się o określone ulgi i świadczenia? Co przysługuje ze stopniem lekkim, umiarkowanym, a co ze znacznym? Prezentujemy kilka ważnych przykładów.

REKLAMA

Zatrudniasz Ukraińców w 2025? Sprawdź nowe obowiązki, kary do 30 tys. zł i możliwe dofinansowania

Zatrudnianie obywateli Ukrainy w Polsce to temat, który nie traci na aktualności. W 2025 roku, po wejściu w życie nowych przepisów z 1 czerwca, pracodawcy muszą szczególnie uważać na formalności, terminy i obowiązki. Jednocześnie mogą skorzystać z atrakcyjnych form wsparcia finansowego. Sprawdź, jak legalnie zatrudnić obywatela Ukrainy i jakie dokumenty są potrzebne.

Autyzm lub ADHD przemilczany w rekrutacji. Dlaczego kandydaci o tym nie mówią

Osoby z autyzmem, ADHD czy inną formą neuroatypową nie mówią o tym fakcie podczas procesu rekrutacyjnego. Dlaczego? Okazuje się, że większy odsetek osób neuroatypowych częściej szuka pracy niż osób neuronormatywnych.

Working and living in Poland: nowa platforma dla cudzoziemców i pracodawców

„Working and living in Poland” to miejsce, w którym cudzoziemcy z całego świata będą mogli znaleźć sprawdzone i kompleksowe informacje na temat życia i pracy w Polsce. Ponadto możliwe będzie zadawanie pytań konsultantom w trakcie rozmowy telefonicznej lub rozmowy na czacie. Można będzie również napisać mail z pytaniem.

Dodatkowy urlop pracownika z niepełnosprawnością do zmiany

Czy pracownicy ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności będą mogli korzystać z dodatkowego urlopu już w pierwszym roku, w którym wydano orzeczenie? Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nie wyklucza wprowadzenia zmian. Chce jednak, by taki dodatkowy urlop był przyznawany proporcjonalnie, na podobnych zasadach jak „zwykły” urlop wypoczynkowy.

REKLAMA

Czerwiec 2025: dni wolne, godziny pracy

Czerwiec w 2025 roku – dni wolne i godziny pracy w szóstym miesiącu roku. Jaki jest wymiar czasu pracy w czerwcu? Kalendarz czerwca w 2024 roku nie zawiera ani jednego święta ustawowo wolnego od pracy. Sprawdź, kiedy wypada najbliższe święto.

Controlling personalny a prawo – gdzie kończy się analiza, a zaczyna odpowiedzialność

W epoce cyfrowej, gdzie dane pracownicze są coraz bardziej dostępne i kuszące do analizy, controlling personalny staje przed zadaniem nie tylko liczenia, ale także… rozumienia granic, których nie wolno przekroczyć. Odpowiednie systemy controllingowe (BI i EPM/CPM) mogą tu być nie tylko narzędziem, ale też gwarantem zgodności z prawem – o ile są mądrze skonfigurowane i używane.

REKLAMA