REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy pracodawca może pytać o to, gdzie pracownik wyjeżdża na urlop?

Łukasz Guza
Łukasz Guza
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Czy pracodawca może pytać o to, gdzie pracownik wyjeżdża na urlop? Pracodawca dba o bezpieczeństwo pracy i zapewnia prawidłowy tok pracy - nie na rękę mu kwarantanna. / fot. Shutterstock
Czy pracodawca może pytać o to, gdzie pracownik wyjeżdża na urlop? Pracodawca dba o bezpieczeństwo pracy i zapewnia prawidłowy tok pracy - nie na rękę mu kwarantanna. / fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Czy ze względu na epidemię koronawirusa pracodawca może pytać pracownika o to, gdzie wyjeżdża na urlop wypoczynkowy? Pracodawca musi zapewnić bowiem bezpieczeństwo pracownikom i prawidłowy tok pracy. Chce unikać kwarantanny.

Urlop wypoczynkowy a koronawirus: Czy pracodawca może pytać o to, gdzie wyjeżdżamy?

Firma nie powinna żądać informacji od wszystkich pracowników, gdzie dokładnie każdy z nich spędzi wypoczynek. Ale w konkretnych sytuacjach może pozyskiwać tego typu dane.

REKLAMA

Autopromocja

W dobie pandemii zatrudniający starają się zapewnić maksymalne bezpieczeństwo pracownikom i prawidłowy tok pracy, w szczególności aby uniknąć kwarantanny, która miałaby wpływ na działalność przedsiębiorstwa. Niektóre z nich pytają zatrudnionych o miejsce pobytu w okresie urlopu wypoczynkowego lub żądają od nich takich danych. Tego typu rozwiązanie – według informacji związków zawodowych – wprowadził m.in. KGHM. Problem w tym, że przepisy nie są w tej kwestii jednoznaczne. Firmy nie powinny żądać od każdego zatrudnionego takich informacji, bo byłaby to nadmierna ingerencja w prywatność. Ale dobrowolne przekazywanie tych danych albo ich pozyskiwanie w konkretnym celu (dotyczącym organizacji pracy) lub w związku ze szczególnymi wymogami bezpieczeństwa wydaje się dopuszczalne.

Polecamy: Dziennik Gazeta Prawna – wydanie cyfrowe

Tradycyjny bałagan

Zdrowy rozsądek podpowiada, że w obecnej sytuacji pracodawcy powinni móc pozyskiwać informacje o miejscu wypoczynku zatrudnionych. Ale w tej kwestii przepisy są równie niejasne, jak te dotyczące możliwości sprawdzania stanu trzeźwości pracowników – tłumaczy dr Paweł Litwiński, adwokat i partner w kancelarii Barta Litwiński, ekspert w zakresie ochrony danych osobowych.

Prawo do urlopu

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Prawo do urlopu

źródło: DGP

Podkreśla, że istotne znaczenie ma to, czy pytanie praco dawcy dotyczy informacji o zdrowiu pracowników. – Wiedza o miejscu pobytu pracownika w czasie urlopu ma najczęściej służyć ocenie ryzyka zagrożenia zakażeniem koronawirusem. W tym sensie trudno uznać, że nie dotyczy ona zdrowia zatrudnionego. A takie dane można pozyskiwać wyłącznie za zgodą pracownika i z jego inicjatywy – dodaje.

Proste żądanie takiej informacji od wszystkich zatrudnionych wydaje się więc niedopuszczalne. Na pewno dozwolone jest za to jej dobrowolne przekazywanie przez pracowników. Jeśli firma chce sama zapytać o miejsce wypoczynku, to powinna starać się to uzasadnić obiektywnymi powodami, np. stanowiskiem pracownika (bo pracuje w dziale obsługi klienta i ma bezpośredni kontakt z wieloma osobami, co ma istotne znaczenie z punktu widzenia zagrożeń epidemiologicznych).

Odmowa udzielenia takiej informacji nie uzasadnia negatywnych konsekwencji wobec zatrudnionego, np. rozwiązania umowy o pracę. Można też oczywiście wystąpić do głównego inspektora sanitarnego o wydanie decyzji umożliwiającej podejmowanie takich działań przez pracodawcę, ale z praktyki wynika, że nie jest to łatwe. Zdarza się, że GIS odmawia rozpatrywania takich wniosków, uznając, że sam decyduje w tych sprawach z urzędu – tłumaczy dr Litwiński.

Ważne jest nie tylko samo uzasadnienie pytań i ich podstawa, lecz także właściwe sformułowanie.

Firma może pytać o to, czy pracownik zamierza w trakcie urlopu udać się do kraju poza UE, bo to oznaczałoby, że po powrocie będzie objęty obowiązkową dwutygodniową kwarantanną. A to wpływa na organizację pracy i zapewnienie prawidłowego jej toku, za co odpowiada zatrudniający – tłumaczy dr Dominika Dörre-Kolasa, radca prawny i partner w kancelarii Raczkowski.

Wskazuje, że wynika to z rozporządzenia Rady Ministrów z 19 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz.U. poz. 1066 ze zm.).

Pytania o miejsce wypoczynku są też dopuszczalne z uwagi na ewentualne odwołanie pracownika z urlopu, do czego firma ma prawo. Ta ostatnia opłaca wówczas koszty powrotu z jego miejsca pobytu i może chcieć je oszacować – dodaje dr Dörre-Kolasa.

Z ostrożnością

Ta nieprecyzyjność przepisów wymusza na pracodawcach bardzo staranne i ostrożne działanie. Wiele wskazuje, że nie zawsze jest to powszechna praktyka. Wątpliwości budzi np. sposób rozwiązania tej kwestii we wspomnianym KGHM.

Zgodnie z zarządzeniem prezesa każdy pracownik, który chce skorzystać z choćby jednego dnia urlopu, musi wypełnić ankietę dotyczącą miejsca pobytu i aktualizować na bieżąco te informacje w razie jakiejkolwiek zmiany. To naprawdę może być bardzo uciążliwe – tłumaczy Ryszard Zbrzyzny, przewodniczący Związku Zawodowego Pracowników Przemysłu Miedziowego.

Podkreśla, że takie rozwiązanie wprowadzono bez konsultacji ze związkowcami.

Na dodatek z zarządzenia wynika, że niezgłoszenie danych lub podanie nieprawdziwych informacji będzie kwalifikowane jako ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych uzasadniające stosowanie kar porządkowych lub rozwiązanie stosunku pracy – dodaje szef związku.

Sprawa ta trafiła już do Państwowej Inspekcji Pracy. Zdaniem reprezentantów załogi doszło do naruszenia k.p. (m.in. poprzez wymaganie przekazywania danych, których nie przewiduje kodeks pracy) oraz ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 263 ze zm.).

Czekamy już tydzień na reakcję PIP – podkreśla przewodniczący Zbrzyzny.

O komentarz w tej sprawie poprosiliśmy KGHM, ale do zamknięcia numeru nie otrzymaliśmy odpowiedzi.

Ważna prywatność

Sposób postępowania praco dawcy w omawianej kwestii ma bardzo istotne znacznie. Powinien on pamiętać o ochronie zatrudnionych na podstawie obowiązujących przepisów.

Firma ma ograniczone możliwości domagania się danych od pracownika na podstawie prawa pracy. Prewencyjne pytania o miejsce wypoczynku wydają się przesadną ingerencją w prywatność zatrudnionego i jego dobra osobiste. Pracodawca nie może „pójść za daleko” – tłumaczy Piotr Wojciechowski z Kancelarii Adwokackiej Piotr Wojciechowski.

Dobrym rozwiązaniem – w związku z zawiłością przepisów – wydają się więc próby porozumienia się z załogą w tej sprawie. W końcu tego typu działania mają służyć bezpieczeństwu obu stron stosunku pracy. 

 Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy INFOR Biznes. Kup licencję

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Obowiązkowe odpisy i dobrowolne zwiększenia na ZFŚS. Ile wynoszą w 2025 r. i w jakim terminie je wpłacić?

Do 31 maja 2025 r. pracodawca tworzący zakładowy fundusz świadczeń socjalnych musi wpłacić na rachunek funduszu kwotę stanowiącą co najmniej 75 proc. równowartości dokonanych odpisów. Pozostałą kwotę dokonanych odpisów i zwiększeń należy przekazać na rachunek bankowy ZFŚS w terminie do 30 września 2025 r. Jaka jest wysokość odpisów i zwiększeń na ZFŚS w 2025 r.?

Komu przysługuje renta wdowia i w jakiej wysokości? ZUS zaprasza na dyżur telefoniczny

Od 1 lipca 2025 r. osoby owdowiałe będą mogły pobierać swoją emeryturę oraz powiększyć ją o część renty rodzinnej po zmarłym małżonku. Alternatywnie będą mogły pobierać rentę rodzinną wraz z częścią swojej emerytury. Jak starać się o rentę wdowią odpowiedzą eksperci ZUS podczas dyżuru telefonicznego.

Komunikat ZUS: Wdrożenie nowej metryki programu Płatnik

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje o planowanym wdrożeniu nowej metryki 307 dla wersji 10.02.002 programu Płatnik.

Polacy żyją coraz dłużej - GUS opublikował tablicę średniego dalszego trwania życia. Czy ZUS przeliczy emerytury?

Nowa tablica średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn wskazuje, że Polacy żyją coraz dłużej. Czy warto składać wnioski o ponowne przeliczenie już otrzymywanej emerytury?

REKLAMA

Trwa nabór wniosków o świadczenie wychowawcze. Jak uniknąć przerwy w wypłatach 800 plus?

1 czerwca 2025 r. rozpocznie się nowy okres świadczeniowy w programie 800 plus. Wniosek o świadczenie wychowawcze można złożyć jedynie drogą elektroniczną. Jak można uniknąć przerwy w wypłacie świadczenia?

Jak prawidłowo usprawiedliwić nieobecności w pracy. Nieprzyjemne konsekwencje zaniedbania tego obowiązku

W razie nieobecności w pracy pracownik zobowiązany jest do jej usprawiedliwienia. W tym celu przepisy prawa pracy określają, jakie są przyczyny usprawiedliwiające nieobecność w pracy. Wymieniają też dowody, na podstawie których można usprawiedliwić nieobecność pracownika.

Zmiany w wynagrodzeniach 2025 i 2026 - transparentnie i jawnie

Do 7 czerwca 2026 roku Polska musi wdrożyć dyrektywę o jawności i przejrzystości wynagrodzeń. Przedsiębiorcy mają niewiele czasu na poważne zmiany w zakresie polityki płacowej. Nowe przepisy oznaczają bowiem konieczność przeprowadzenia wnikliwej analizy struktury płac w firmie, wprowadzenie nowych procedur dotyczących prawa do informacji o wynagrodzeniu i kryteriów ustalania jego wysokości. Choć prace nad ustawą wprowadzającą te przepisy nadal trwają, już teraz warto podjąć działania, które przygotują firmę na nową sytuację.

Najlepiej teraz złóż wniosek o rentę wdowią ERWD. Sprawdź, dlaczego

ZUS podpowiada, że teraz jest najlepszy czas na złożenie wniosku o rentę wdowią ERWD. Dlaczego? Dopiero połowa osób uprawnionych złożyła wniosek o rentę wdowią. Od stycznia były duże kolejki. Kolejna fala wniosków przewidywana jest w maju 2025 r.

REKLAMA

Trzynasta emerytura już we wtorek 1 kwietnia 2025 r.

Trzynasta emerytura trafi do emerytów już we wtorek 1 kwietnia 2025 r. Otrzyma ją 889 tys. osób. Kiedy będą kolejne wypłaty trzynastek? Czy można je dostać kilka razy? Czy każdy je otrzyma? Ile wynosi trzynastka w 2025 roku?

Dodatkowe pieniądze dla seniorów. 1 kwietnia pierwsze trzynastki wpłyną na konta emerytów i rencistów

Pierwszy termin wypłaty trzynastych emerytur przypada na wtorek, 1 kwietnia 2025 r. Trzynastki znajdą się na kontach seniorów razem z ich emeryturą lub rentą. Dodatkowe wypłaty przysługują w wysokości najniższej emerytury.

REKLAMA