REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Świadczenia pieniężne z ZUS dla przedsiębiorców w razie choroby i macierzyństwa

zasiłek chorobowy 2012 / 2013, świadczenie rehabilitacyjne 2012 / 2013, zasiłek macierzyński 2012 / 2013, zasiłek opiekuńczy 2012 / 2013
zasiłek chorobowy 2012 / 2013, świadczenie rehabilitacyjne 2012 / 2013, zasiłek macierzyński 2012 / 2013, zasiłek opiekuńczy 2012 / 2013
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Zasiłek chorobowy, zasiłek macierzyński, zasiłek opiekuńczy, świadczenie rehabilitacyjne. Takie świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego przysługują w razie choroby lub macierzyństwa osobom prowadzącym działalność pozarolniczą (to nie tylko przedsiębiorcy) oraz osobom z nimi współpracującym (rodzina).

Wysokość, zasady przyznawania, obliczania i wypłaty świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, regulują przepisy ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. 2010 nr 77, poz. 512 z późn. zm.).

REKLAMA

Autopromocja

Świadczenia te przysługują wszystkim osobom objętym ubezpieczeniem społecznym w razie choroby i macierzyństwa, zwanym ubezpieczeniem chorobowym, określonym przepisami ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. 2009 r. nr 205, poz. 1585 z późn. zm.).

Do kręgu tych osób zalicza się m. in. osoby, które są objęte ubezpieczeniem chorobowym jako prowadzące działalność pozarolniczą oraz osoby z nimi współpracujące.

W przypadku niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową świadczenia z tego tytułu przysługują osobom objętym ubezpieczeniem społecznym w razie wypadków przy pracy i chorób zawodowych, zwanym ubezpieczeniem wypadkowym, określonym powołaną ustawą z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Od dnia 1 stycznia 2003 r. zasady wypłaty świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego są uregulowane przepisami ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. 2009 r. nr 167, poz. 1322 z późn. zm.).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Uprawnieni do świadczeń: osoby prowadzące działalność pozarolniczą oraz osoby współpracujące

Zgodnie z ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych za osobę prowadzącą działalność pozarolniczą uważa się:

1. osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych,

2. twórcę,

3. artystę,

4. osobę prowadzącą działalność:

- w zakresie wolnego zawodu w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku          dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne,

- z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych,

5. wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej,

6. osobę prowadzącą niepubliczną szkołę, placówkę lub ich zespół, na podstawie przepisów o systemie oświaty.

Za osobę współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się:

- małżonka,

- dzieci własne,

- dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione,

- rodziców,

- macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające,

jeżeli pozostają z tą osobą we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu działalności.

Nie jest osobą współpracującą osoba, z którą zawarto umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego.

Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe

Osoby prowadzące działalność pozarolniczą i osoby z nimi współpracujące, podlegające obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu, mogą zostać na swój wniosek objęte dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym.

Objęcie dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku o objęcie tym ubezpieczeniem, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek w tej sprawie został zgłoszony.

Jeżeli jednak zgłoszenie do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych zostanie dokonane w terminie 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczeń, a w przypadku twórców i artystów w ciągu 7 dni od dnia otrzymania decyzji Komisji do Spraw Zaopatrzenia Emerytalnego Twórców ustalającej datę rozpoczęcia wykonywania działalności twórczej lub artystycznej, objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku.

Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe ustaje od dnia wskazanego we wniosku o wyłączenie z ubezpieczenia, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został złożony.

Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe ustaje także z powodu niedotrzymania terminu opłacenia składek na to ubezpieczenie lub opłacenie tych składek w niższej wysokości niż należna. Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe ustaje bowiem od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki należnej na to ubezpieczenie.

Jeżeli jednak za część miesiąca (od pierwszego dnia miesiąca) ubezpieczony pobierał zasiłek z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, ubezpieczenie chorobowe ustaje od dnia następującego po dniu, za który zasiłek został wypłacony. W uzasadnionych przypadkach Zakład Ubezpieczeń Społecznych, na wniosek ubezpieczonego, może wyrazić zgodę na opłacenie składek po obowiązującym terminie.

Osobom, które przystąpiły do ubezpieczenia chorobowego przysługują następujące świadczenia pieniężne w razie choroby i macierzyństwa z ubezpieczenia chorobowego:

- zasiłek chorobowy,

- świadczenie rehabilitacyjne,

- zasiłek macierzyński,

- zasiłek opiekuńczy.

Osoby prowadzące działalność pozarolniczą oraz osoby z nimi współpracujące podlegają obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu.

W razie niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową osobom tym przysługują następujące świadczenia z tytułu choroby z ubezpieczenia wypadkowego:

- zasiłek chorobowy,

- świadczenie rehabilitacyjne.

Świadczenia ZUS w razie choroby i macierzyństwa 2012 – nowe zasady dokumentowania praw


Podstawa wymiaru zasiłków z ubezpieczenia chorobowego

Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego

Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu stanowi przeciętny miesięczny przychód za 12 miesięcy kalendarzowych nieprzerwanego ubezpieczenia poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.

Jeżeli ubezpieczenie trwało krócej niż 12 miesięcy kalendarzowych, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi przeciętny miesięczny przychód z faktycznego okresu ubezpieczenia, za pełne kalendarzowe miesiące ubezpieczenia.

REKLAMA

Ubezpieczony, który prowadzi działalność pozarolniczą od 6 maja i podlega z tego tytułu ubezpieczeniu chorobowemu, stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w dniu 23 listopada. Do ustalenia podstawy wymiaru przysługującego ubezpieczonemu zasiłku chorobowego przyjęty zostanie przychód za pełne kalendarzowe miesiące ubezpieczenia, tj. za okres od czerwca do października Przeciętny miesięczny przychód stanowiący podstawę wymiaru zasiłku chorobowego oblicza się dzieląc przychód za ten okres przez 5.

Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego uwzględnia się kwoty stanowiące podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% tej podstawy wymiaru.

Uwzględnieniu podlega przychód uzyskany za okres nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, z tytułu którego przysługuje zasiłek. Za okres nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego uważa się także kolejne okresy podlegania ubezpieczeniu chorobowemu z tego samego tytułu trwające bez przerwy albo gdy przerwa przypada na dzień ustawowo wolny od pracy (np. kolejne okresy prowadzenia działalności pozarolniczej).

Jeżeli niezdolność do pracy powstała w pierwszym miesiącu kalendarzowym ubezpieczenia chorobowego, podstawę wymiaru zasiłku stanowi najniższa podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe za miesiąc, w którym powstało prawo do zasiłku, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% podstawy wymiaru składki na to ubezpieczenie.

Jeżeli ubezpieczenie powstało w trakcie miesiąca, a niezdolność do pracy powstała w miesiącu następnym, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi przychód z pierwszego niepełnego miesiąca kalendarzowego ubezpieczenia.

Jeżeli w okresie, z którego ustalana jest podstawa wymiaru zasiłku, przychód ubezpieczonego uległ zmniejszeniu wskutek niewykonywania działalności lub współpracy w okresie pobierania zasiłku chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego albo odbywania ćwiczeń wojskowych, przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego:

- wyłącza się przychód za miesiące, w których ubezpieczony wykonywał działalność lub współpracował przy prowadzeniu działalności przez mniej niż połowę miesiąca,

- przyjmuje się przychód za miesiące, w których ubezpieczony wykonywał działalność lub współpracował przy prowadzeniu działalności przez co najmniej połowę miesiąca.

Ubezpieczony podlegający ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu prowadzenia działalności pozarolniczej, w dniu 20 listopada stał się niezdolny do pracy z powodu choroby. Ustalając podstawę wymiaru przysługującego zasiłku chorobowego przyjmuje się przeciętny miesięczny przychód za okres 12 miesięcy kalendarzowych ubezpieczenia poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy, tj. za okres od listopada poprzedniego roku do października bieżącego roku. W tym okresie ubezpieczony pobierał zasiłek chorobowy od 16 stycznia do 18 marca oraz od 20 kwietnia do 19 maja.

Podstawę wymiaru zasiłku stanowi kwota przychodu za listopad i grudzień poprzedniego roku oraz za kwiecień, czerwiec, lipiec, sierpień, wrzesień i październik bieżącego roku, podzielony przez 8. W podstawie wymiaru zasiłku nie uwzględnia się przychodu za luty, w którym ubezpieczony przez cały miesiąc nie wykonywał działalności i otrzymał zasiłek chorobowy oraz za styczeń, marzec i maj, w których wykonywał działalność przez mniej niż połowę miesiąca.

Jeżeli w okresie, z którego ustalana jest podstawa wymiaru zasiłku, przychód ubezpieczonego w każdym miesiącu uległ zmniejszeniu z przyczyn wymienionych wyżej, przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przyjmuje się przychód za wszystkie miesiące.

W podstawie wymiaru zasiłku chorobowego uwzględnia się przychód w faktycznej wysokości, bez jego uzupełniania za okres pobierania zasiłku lub odbywania ćwiczeń wojskowych.

Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego nie może być wyższa niż 100% przeciętnego wynagrodzenia.

Kwota ta ustalana jest miesięcznie na okres trzech miesięcy, poczynając od trzeciego miesiąca kalendarzowego każdego kwartału.

Podstawa wymiaru świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku macierzyńskiego i zasiłku opiekuńczego

Zasady ustalania podstawy wymiaru zasiłku chorobowego stosuje się także przy ustalaniu podstawy wymiaru świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku macierzyńskiego i zasiłku opiekuńczego.

Podstawę wymiaru świadczenia rehabilitacyjnego stanowi podstawa wymiaru zasiłku chorobowego. Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego jest waloryzowana dla potrzeb świadczenia rehabilitacyjnego od pierwszego dnia, od którego świadczenie rehabilitacyjne zostało przyznane. Waloryzacja polega na podwyższeniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego wskaźnikiem waloryzacji odpowiednim dla kwartału, w którym przypada pierwszy dzień świadczenia rehabilitacyjnego.

Wysokość wskaźnika waloryzacji podstawy wymiaru ogłaszana jest przez Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Monitorze Polskim, w terminie do ostatniego dnia każdego kwartału na kwartał następny.

Podstawa wymiaru świadczenia rehabilitacyjnego przysługującego za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego nie może być wyższa od 100% przeciętnego wynagrodzenia.

Kwota ta ustalana jest miesięcznie na okres trzech miesięcy, poczynając od trzeciego miesiąca kalendarzowego każdego kwartału.

Ponowne ustalanie podstawy wymiaru zasiłku

Podstawy wymiaru zasiłku zarówno tego samego rodzaju, jak i w przypadku zmiany rodzaju pobieranego zasiłku nie ustala się na nowo, jeżeli nie było przerwy między okresami pobierania zasiłku albo gdy przerwa między okresami pobierania zasiłku trwała krócej niż trzy miesiące kalendarzowe.

Osoba prowadząca działalność pozarolniczą, podlegająca z tego tytułu ubezpieczeniu chorobowemu, była niezdolna do pracy z powodu choroby w okresie od 22 lutego do 4 kwietnia. Podstawę wymiaru przysługującego ubezpieczonej zasiłku chorobowego stanowi przeciętny miesięczny przychód za okres od lutego poprzedniego roku do stycznia bieżącego roku. Ubezpieczona ponownie zachorowała 5 maja i była niezdolna do pracy do 3 czerwca. Ponieważ przerwa między okresami pobierania zasiłku chorobowego trwała krócej niż 3 miesiące kalendarzowe, podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonej od 5 maja nie oblicza się na nowo.

W dniu 2 października ubezpieczona urodziła dziecko. W związku z tym, że przerwa między okresami pobierania zasiłku chorobowego i zasiłku macierzyńskiego wynosiła trzy miesiące, podstawa wymiaru zasiłku macierzyńskiego powinna być ustalona na nowo. Będzie ją stanowił przeciętny miesięczny przychód ubezpieczonej za okres od października poprzedniego roku do września bieżącego roku.

Jeżeli poprzednio pobieranym świadczeniem było świadczenie rehabilitacyjne i w związku z tym podstawa wymiaru podlegała waloryzacji, podstawę wymiaru kolejnego zasiłku stanowi kwota przyjęta jako podstawa wymiaru świadczenia rehabilitacyjnego, tj. po waloryzacji.

Ubezpieczona, która jest osobą współpracującą z osobą prowadzącą działalność pozarolniczą, w okresie od 28 października do 15 listopada sprawowała opiekę nad chorym dzieckiem. W okresie od 11 lutego do 11 sierpnia (182 dni) pobierała zasiłek chorobowy. Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonej została ustalona z uwzględnieniem przychodu za okres od lutego poprzedniego roku do stycznia tego roku. Następnie ubezpieczonej przyznano świadczenie rehabilitacyjne od 12 sierpnia na okres dwóch miesięcy, do 10 października.

Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego dla celów obliczenia świadczenia rehabilitacyjnego podlegała waloryzacji wskaźnikiem waloryzacji obowiązującym w III kwartale bieżącego roku. Od 28 października ubezpieczona ma prawo do zasiłku opiekuńczego. Podstawy wymiaru zasiłku opiekuńczego nie ustala się ponownie. Jest to kwota, która stanowiła podstawę wymiaru przysługującego ubezpieczonej wcześniej świadczenia rehabilitacyjnego, tj. zwaloryzowana podstawa wymiaru zasiłku chorobowego
.


Zasady wypłaty zasiłków w razie choroby i macierzyństwa

Podmioty wypłacające

Prawo do świadczeń w razie choroby i macierzyństwa przysługujących osobom objętym ubezpieczeniem z tytułu prowadzenia działalności pozarolniczej lub współpracy przy jej prowadzeniu ustalają oraz świadczenia te wypłacają oddziały Zakładu Ubezpieczeń Społecznych właściwe według siedziby płatnika składek - za okres niezdolności do pracy przypadającej w czasie trwania ubezpieczenia oraz za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia (po zaprzestaniu prowadzenia działalności lub współpracy), jeżeli tytuł ubezpieczenia ustał w czasie pobierania zasiłku.

To oznacza, że ten oddział Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, który rozpoczął wypłatę zasiłku w czasie ubezpieczenia kontynuuje wypłatę także za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia.

Jeżeli niezdolność do pracy powstanie po zakończeniu tytułu ubezpieczenia, prawo do zasiłku ustala oraz zasiłek wypłaca oddział Zakładu Ubezpieczeń Społecznych właściwy według miejsca zamieszkania.

Terminy wypłat zasiłków chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego oraz świadczenia rehabilitacyjnego

Zasiłek chorobowy, macierzyński, opiekuńczy oraz świadczenie rehabilitacyjne wypłacane są bieżąco, po stwierdzeniu uprawnień.

Zasiłki są wypłacane nie później niż w ciągu 30 dni od złożenia przez ubezpieczonego wszystkich dokumentów niezbędnych do stwierdzenia uprawnień do zasiłku.

Jednym z elementów niezbędnych do stwierdzenia uprawnień do zasiłku jest opłacenie przez osobę prowadzącą działalność składek na ubezpieczenie chorobowe za miesiąc, w którym powstało prawo do zasiłku.

Jeżeli Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nie dotrzyma tych terminów, zobowiązany jest do wypłaty odsetek za zwłokę w wysokości określonej przepisami Kodeksu cywilnego. Liczy się je od dnia następnego po dniu, w którym upływa termin wypłaty świadczenia, za każdy dzień zwłoki.

Przedawnienie roszczeń do zasiłków chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego oraz świadczenia rehabilitacyjnego

Prawo do zasiłków chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego oraz świadczenia rehabilitacyjnego przedawnia się po upływie sześciu miesięcy od ostatniego dnia okresu, za który zasiłek przysługuje.

Jeżeli niezgłoszenie roszczenia o wypłatę zasiłku nastąpiło z przyczyn niezależnych od ubezpieczonego, termin przedawnienia liczy się od dnia, w którym przeszkoda uniemożliwiająca zgłoszenie roszczenia ustała.

W przypadku gdy Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił ubezpieczonemu wypłaty zasiłku z powodu ustania ubezpieczenia chorobowego, np. w wyniku opłacenia składki na ubezpieczenie chorobowe po terminie, a ubezpieczony występuje do oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z wnioskiem o wyrażenie zgody na opłacenie składek po terminie, wniosek ten jest traktowany jako ponowny wniosek o wypłatę zasiłku.

Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku w tej sprawie, zasiłek będzie w takim przypadku przysługiwał, jeżeli prawo do niego nie uległo przedawnieniu.

Osoba prowadząca działalność pozarolniczą podlega ubezpieczeniom społecznym z tego tytułu, w tym ubezpieczeniu chorobowemu, od 1 stycznia poprzedniego roku. Składka na ubezpieczenie chorobowe za styczeń bieżącego roku została opłacona po obowiązującym terminie, w związku z czym osoba ta nie podlega ubezpieczeniu chorobowemu od 1 stycznia. Ponownie do ubezpieczenia chorobowego osoba ta przystąpiła w dniu 1 lutego. Osoba ta była niezdolna do pracy w okresie od 20 do 28 lutego. Za okres niezdolności do pracy nie otrzymała zasiłku chorobowego, ponieważ okres podlegania ubezpieczeniu chorobowemu po przerwie w ubezpieczeniu trwającej dłużej niż 30 dni był krótszy niż 90 dni.

W dniu 10 kwietnia bieżącego roku osoba prowadząca działalność pozarolniczą wystąpiła do dyrektora oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z wnioskiem o wyrażenie zgody na opłacenie po terminie składek za styczeń bieżącego roku. Zgoda taka została wyrażona. W związku z tym, że od ostatniego dnia niezdolności do pracy z powodu choroby (od 28 lutego) do dnia wystąpienia o przywrócenie ciągłości ubezpieczenia (10 kiwietnia) nie upłynęło sześć miesięcy, zasiłek chorobowy za okres od 20 do 28 lutego zostanie wypłacony.

Jeżeli niewypłacenie zasiłku w całości lub w części spowodowane zostało błędem oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, prawo do zasiłku przedawnia się po upływie trzech lat.

Nienależnie pobrane zasiłki chorobowy, macierzyński, opiekuńczy oraz świadczenie rehabilitacyjne

Za kwoty nienależnie pobranych świadczeń uważa się:

1. świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenie była pouczona o braku prawa do ich pobierania,

2. świadczenia przyznane lub wypłacone na podstawie nieprawdziwych zeznań lub fałszywych dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd organu wypłacającego świadczenia przez osobę pobierającą świadczenia.

Osoba, która pobrała nienależne świadczenie zobowiązana jest do jego zwrotu wraz z odsetkami w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego.

Jeżeli jednak osoba pobierająca świadczenie zawiadomiła Zakład Ubezpieczeń Społecznych o zajściu okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty, a mimo to świadczenia były nadal wypłacane, kwoty nienależnie pobranych świadczeń podlegają zwrotowi bez odsetek za zwłokę.

Jeżeli pobranie nienależnych świadczeń przez osobę współpracującą z osobą prowadzącą działalność pozarolniczą zostało spowodowane przekazaniem przez płatnika składek nieprawdziwych danych mających wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość, obowiązek zwrotu tych świadczeń obciąża osobę prowadzącą działalność pozarolniczą jako płatnika składek.

Nienależnie pobranych świadczeń nie można dochodzić za okres dłuższy niż ostatnie 3 lata.

Jeżeli jednak osoba pobierająca świadczenia zawiadomiła podmiot wypłacający te świadczenia o zajściu okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty, a mimo to świadczenia były nadal wypłacane, można żądać zwrotu nienależnie pobranych świadczeń za okres nie dłuższy niż ostatnich 12 miesięcy.

Kwoty nienależnie pobranych świadczeń, ustalone prawomocną decyzją oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, podlegają potraceniu z bieżąco przysługujących świadczeń, a jeżeli prawo do świadczeń nie istnieje, ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym.

Należności z tytułu nienależnie pobranych świadczeń ulegają przedawnieniu po upływie 10 lat, licząc od dnia uprawomocnienia się decyzji ustalającej należność.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych może odstąpić od żądania zwrotu nienależnie pobranych świadczeń w całości lub w części, odroczyć termin ich płatności albo rozłożyć je na raty, jeżeli:

- zachodzą szczególnie uzasadnione okoliczności lub

- kwota nienależnie pobranych świadczeń nie przewyższa kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym w administracji (aktualnie 8,80 zł).

Tryb odwoławczy

Ubezpieczony może wystąpić z wnioskiem do oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o ustalenie uprawnień do zasiłku w formie decyzji. Od decyzji tej przysługuje ubezpieczonemu odwołanie do sądu rejonowego - sądu (wydziału) pracy i ubezpieczeń społecznych.

Odwołanie to wnosi się za pośrednictwem oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, który wydał decyzję na piśmie lub do protokołu sporządzonego przez ten oddział, w terminie jednego miesiąca od dnia doręczenia decyzji.

Od wyroku sądu rejonowego przysługuje odwołanie do sądu okręgowego, które powinno być wniesione w terminie dwóch tygodni (14 dni).

Podstawa prawna:

- Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm.);

- Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. 2010 nr 77, poz. 512 ze zm.)

- Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. 2007 r. nr 155, poz. 1095 ze zm.);

- Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. 2009 r. nr 167, poz. 1322 ze zm.);

- Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 kwietnia 2012 r. w sprawie określenia dowodów stanowiących podstawę przyznania i wypłaty zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2012 r. poz. 444);

- Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 27 lipca 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu wystawiania zaświadczeń lekarskich, wzoru zaświadczenia lekarskiego i zaświadczenia lekarskiego wydanego w wyniku kontroli lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. nr 65, poz. 741 ze zm.);

- Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 27 lipca 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy oraz formalnej kontroli zaświadczeń lekarskich (Dz.U. nr 65, poz. 743);

- Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 24 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad oraz trybu uznawania zdarzenia za wypadek w drodze do pracy lub z pracy, sposobu jego dokumentowania, wzoru karty wypadku w drodze do pracy lub z pracy oraz terminu jej sporządzania (Dz.U. nr 237, poz. 2015 ze zm.);

- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (Dz. U. nr 105, poz. 869);

- Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 1 sierpnia 2002 r. w sprawie sposobu dokumentowania chorób zawodowych i skutków tych chorób (Dz.U. nr 132, poz. 1121);

- Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie trybu uznawania zdarzenia powstałego w okresie ubezpieczenia wypadkowego za wypadek przy pracy, kwalifikacji prawnej zdarzenia, wzoru karty wypadku i terminu jej sporządzenia (Dz.U. nr 236, poz. 1992);

- Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 31 grudnia 2004 r. w sprawie zwrotu kosztów przejazdu osób wezwanych do osobistego stawiennictwa przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. 2005 r. nr 6, poz. 47).

Źródło: Zakład Ubezpieczeń Społecznych

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne
Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Święta w 2025 r. przypadające w sobotę. Kiedy pracownik otrzyma dzień wolny za święto w sobotę?

Każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w dniu innym niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin. Czy oznacza to, że za święto przypadające w sobotę należy udzielić innego dnia wolnego od pracy? Czy w 2025 r. będą święta w sobotę?

Opieka 75+: MRPiPS zapewnia, że program będzie kontynuowany w 2025 r.

Program „Opieka 75+” w 2025 r. będzie kontynuowany – zapewnia Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Celem programu jest zwiększenie dostępności do usług opiekuńczych, w tym specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób w wieku 75 lat i więcej. Planowane jest doprecyzowanie niektórych założeń programu.

Cyfryzacja HR: E-podpis ułatwia dostosowanie się do nowych przepisów

Od 1 stycznia 2025 r. zmieni się minimalne wynagrodzenie za pracę. Dla działów HR oznacza to konieczność podpisania w krótkim czasie wielu aneksów do umów o pracę. Najnowsze badania przeprowadzone przez KIR pokazują, że e-podpis może znacząco usprawnić pracę kadrowców.

Czy 1 grudnia to niedziela handlowa?

Czy 1 grudnia to niedziela handlowa? Czy w najbliższą niedzielę zrobimy zakupy? 

REKLAMA

Zakaz handlu w niedziele: Czy będzie trzecia niedziela handlowa w grudniu? Jest zapowiedź złożenia poprawki w Senacie

Od 2025 roku Wigilia będzie dniem wolnym od pracy dla wszystkich pracowników. Jednak dla pracowników handlu trzy niedziele poprzedzające Boże Narodzenie mają być dniami roboczymi. Czy będzie poprawka do nowelizacji wprowadzającej dzień wolny w Wigilię?

Dofinansowanie wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych. Znowu przesunięto okres, od którego wsparcie będzie obowiązywać

W Sejmie trwają prace nad projektem nowelizacji ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Zmiana ma dotyczyć podwyższenia wysokości miesięcznego dofinansowania do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego.

Nie mam już urlopu, a potrzebuję wziąć wolne. Co zrobić?

Zbliża się koniec roku kalendarzowego. Niektórzy pracownicy nie mają już urlopu wypoczynkowego. Co mogą zrobić w sytuacji, gdy potrzebują wziąć wolne od pracy? Podpowiadamy kilka rozwiązań z Kodeksu pracy.

Nowelizacja Kodeksu pracy: Wydłużony urlop macierzyński dla rodziców dzieci przedwcześnie urodzonych oraz hospitalizowanych

27 listopada 2024 r. Sejm znowelizował Kodeks pracy. Nowelizacja wydłuży urlop macierzyński rodzicom wcześniaków oraz dzieci wymagających hospitalizacji po urodzeniu. Prawo do urlopu będą mieli także prawni opiekunowie, rodzice zastępczy czy adopcyjni.

REKLAMA

Raport: 75 proc. działów HR wykorzystuje sztuczną inteligencję co najmniej raz w tygodniu

Raport: 75 proc. działów HR w firmach deklaruje, że korzysta z generatywnej sztucznej inteligencji co najmniej raz w tygodniu. Rosnące zainteresowanie AI wśród menedżerów i pracowników odpowiedzialnych za zarządzanie zasobami ludzkimi to nie tylko specyfika amerykańskiego rynku. Badania przeprowadzone w Polsce wskazują na podobny trend.

14 zasad prawa pracy [LISTA]. Jeśli pracujesz lub zatrudniasz, musisz znać je wszystkie

Prawo pracy to przepisy Kodeksu pracy oraz innych ustaw i aktów wykonawczych, które określają przede wszystkim prawa i obowiązki pracowników i pracodawców. Jako pracownik lub pracodawca musisz znać 14 podstawowych zasad prawa pracy uregulowanych w Kodeksie pracy. Oto lista.

REKLAMA