Kto i za kogo płaci składki na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych

Wynagrodzenia

Podstawę prawną działania Funduszu stano­wi ustawa o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy.

Fundusz ma zabezpieczać roszczenia pracow­ników w razie niewypłacalności pracodawcy. Zaspokojeniu ze środków Funduszu podlegają należności z tytułu:

• wynagrodzenia za pracę,
• przysługujących pracownikowi na podstawie powszechnie obowiązujących przepisów prawa pracy:

- wynagrodzenia za czas niezawinionego przez pracownika przestoju, za czas niewykonywa­nia pracy (zwolnienia od pracy) i za czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy,

- wynagrodzenia za czas niezdolności pracow­nika do pracy wskutek choroby,

- wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynko­wego,

- odprawy pieniężnej przysługującej na pod­stawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowni­ków,

- ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczyn­kowy należny za rok kalendarzowy, w którym ustał stosunek pracy,

- odszkodowania za skrócony okres wypowie­dzenia umowy o pracę zawartej na czas nie­określony z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy albo z innych przyczyn niedotyczących pracowników,

- dodatku wyrównawczego przysługującego pracownikowi z tytułu przeniesienia do innej pracy w razie stwierdzenia u niego objawów wskazujących na powstawanie choroby zawo­dowej, a także pracownikowi, który stał się niezdolny do wykonywania dotychczasowej pracy wskutek wypadku przy pracy lub cho­roby zawodowej i nie został uznany za nie­zdolnego do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z FUS,

• składek na ubezpieczenia społeczne należ­nych od pracodawców na podstawie przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych.

Z Funduszu są także finansowane świadczenia na rzecz ochrony miejsc pracy, przysługujące w okre­sie przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy, zgodnie z ustawą o szczegól­nych rozwiązaniach związanych z ochroną miejsc pracy.

Regulacji dotyczących niewypłacalności praco­dawcy nie stosuje się do osób prawnych podle­gających obowiązkowi wpisu do rejestru stowa­rzyszeń, innych organizacji społecznych i zawo­dowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej wpisanych do reje­stru przedsiębiorców z tytułu wykonywania dzia­łalności gospodarczej, jednostek zaliczanych, na podstawie odrębnych przepisów, do sektora finan­sów publicznych, a także osób fizycznych prowa­dzących gospodarstwo domowe zatrudniających osoby wykonujące pracę zarobkową w tym gospo­darstwie.

Ubezpieczenia

FGŚP jest funduszem pozaubezpieczeniowym obsługiwanym przez ZUS. Płatnik obowiązkowo opłaca składki na FGŚP za pracowników zatrudnionych na podstawie:

• umowy o pracę,
• umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy doty­czące zlecenia,
• umowy o pracę nakładczą,
• innej niż stosunek pracy na rzecz pracodawcy będącego rolniczą spółdzielnią produkcyjną, spółdzielnią kółek rolniczych i innych spółdziel­ni rolnych.

Wysokość składki na Fundusz jest ustalana w ustawie budżetowej na dany rok kalendarzo­wy. Wynosi ona 0,10% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, bez sto­sowania kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru tych składek do 30-krotności przecięt­nego miesięcznego wynagrodzenia w gospodar­ce narodowej. Całość składki na FGŚP finansuje pracodawca.

Rekomendowany produkt: Prawo Pracy i ZUS

Pracodawcy nie opłacają tych składek m.in. za pra­cowników, którzy:

• powracają z urlopu macierzyńskiego, dodatko­wego urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego lub wychowawczego - przez okres 36 miesięcy,
• ukończyli 50. rok życia i w okresie 30 dni przed zatrudnieniem posiadali status osoby bezrobot­nej - przez okres 12 miesięcy,
• nie ukończyli 30. roku życia i zostali skierowani do pracy przez pup - przez okres 12 miesięcy,
• ukończyli wiek - 55 lat kobiety i 60 lat mężczyźni. Łączną kwotę składek na FGŚP płatnik rozlicza w deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA i opłaca na odrębne konto bankowe.