REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jakie mogą być skutki nieopłacania składek na ZUS

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Małgorzata Kozłowska

REKLAMA

Niesolidny płatnik, który zalega w płatnościach na rzecz ZUS, musi liczyć się z dotkliwymi sankcjami. Będzie musiał  nie tylko opłacić zadłużenie wraz z ustawowymi odsetkami, lecz również może zostać ukarany za wykroczenie lub nawet za przestępstwo.

Zadłużenie na rzecz ZUS skutkuje nie tylko zwiększeniem kosztów związanych z koniecznością uregulowania zadłużenia. Z czasem może doprowadzić nawet do upadku przedsiębiorstwa.

REKLAMA

Autopromocja

Odsetki za zwłokę

Od nieopłaconych w terminie składek należne są od płatnika odsetki za zwłokę na zasadach i w wysokości określonych w Ordynacji podatkowej (tzw. odsetki podatkowe). Odsetek nie nalicza się, jeśli ich wysokość nie przekroczyłaby 6,60 zł (art. 23 ust. 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zwanej dalej ustawą systemową). Obecnie odsetki od zaległości podatkowych wynoszą 14% (od 9 czerwca 2011 r.).

W jaki sposób można zaoszczędzić na składkach ZUS >>

WAŻNE!

W przypadku nieopłacenia składek w terminie należy uiścić odsetki, nawet jeżeli opóźnienie w opłaceniu składek jest niezawinione przez płatnika. Taką wykładnię potwierdził Sąd Najwyższy, który w wyroku z 9 maja 2007 r. uznał, że obowiązek zapłaty odsetek od nieuiszczonych w terminie składek na ubezpieczenia społeczne nie jest uzależniony od winy płatnika (I UK 362/06).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Opłata dodatkowa

W razie nieopłacenia składek lub opłacenia ich w zaniżonej wysokości ZUS może wymierzyć opłatę dodatkową do wysokości 100% nieopłaconych składek (art. 24 ust. 1 ustawy systemowej). Zastosowanie tej sankcji przez ZUS – w przeciwieństwie do odsetek za zwłokę – uzależnione jest od tego, czy opóźnienie było zawinione przez płatnika. Sąd Najwyższy w wyroku z 18 stycznia 2008 r. stwierdził, że do wymierzenia opłaty dodatkowej konieczne jest ustalenie winy płatnika składek w ich nieopłaceniu lub opłaceniu w zaniżonej wysokości (II UK 98/07). Inaczej powinien być traktowany płatnik, który opóźnia się z obowiązkiem opłacenia składek mimo dobrej kondycji ekonomicznej, a inaczej taki, który ma trudności finansowe. ZUS powinien brać pod uwagę dotychczasowy stosunek płatnika do obowiązku składkowego.

Nieopłacenie składek jako wykroczenie i przestępstwo

Nieopłacanie składek na ubezpieczenia społeczne w przewidzianym przepisami terminie jest wykroczeniem zagrożonym karą grzywny do 5000 zł (art. 98 ust. 1 pkt 1 ustawy systemowej). Ponadto Kodeks karny stanowi, że pracodawca złośliwie lub uporczywie naruszający prawa pracownika wynikające ze stosunku pracy lub ubezpieczenia społecznego podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.


Podwójne sankcje niezgodne z Konstytucją RP

REKLAMA

18 listopada 2010 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że przepisy dopuszczające wobec tej samej osoby fizycznej, za ten sam czyn dwa rodzaje sankcji – odpowiedzialność za wykroczenie oraz tzw. opłatę dodatkową – są niezgodne z Konstytucją RP. Zakwestionowane przepisy stwarzają stan prawny, w którym za ten sam czyn, polegający na nieopłaceniu składek pobieranych przez ZUS, na płatnika mogą spaść podwójne sankcje. ZUS może wymierzyć dodatkową opłatę w wysokości do 100% nieopłaconych składek. Niezależnie od tego sąd może ukarać płatnika karą grzywny w wysokości do 5000 zł. Jeżeli natomiast nieopłacenie przez płatnika składek doprowadziłoby do naruszenia praw pracownika, wynikających ze stosunku ubezpieczenia społecznego (np. prawa do pomocy medycznej lub prawa do emerytury bądź renty), płatnikowi – obok dodatkowej opłaty – mogłaby być wymierzona jedna z kar przewidzianych w art. 218 § 1 k.k. W ocenie Trybunału, tzw. dodatkowa opłata, mimo swojej nazwy, nie ma na celu zrekompensowania opóźnienia w opłaceniu składek – tę funkcję pełnią bowiem odsetki za zwłokę. Jest rodzajem kary administracyjnej, która pełni funkcję represyjno-prewencyjną i dyscyplinującą, zbliżoną do funkcji kar za wykroczenie lub przestępstwo.

Trybunał Konstytucyjny odroczył utratę mocy obowiązującej przepisów na maksymalny dopuszczalny czas – 18 miesięcy. Zalecił jednak sądom uwzględnianie wyroku w bieżącej działalności orzeczniczej. Niekonstytucyjny przepis utraci moc obowiązującą 31 maja 2012 r.

Egzekucja

Stosownie do treści art. 24 ust. 2 ustawy systemowej należności z tytułu składek, czyli składki oraz odsetki za zwłokę, koszty egzekucyjne, koszty upomnienia i dodatkowa opłata, nieopłacone w terminie, podlegają ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji lub egzekucji sądowej.

Zwrot nienależnie opłaconych składek >>

Egzekucja administracyjna jest prowadzona przez dyrektora oddziału ZUS lub naczelnika urzędu skarbowego. Natomiast organem egzekucyjnym w zakresie egzekucji sądowej jest komornik sądowy.

W celu zabezpieczenia należności z tytułu składek ZUS może ustanowić hipotekę przymusową oraz zastaw skarbowy na majątku dłużnika.

Inne sankcje

Zaległości składkowe mogą mieć również dalekosiężne skutki. Ustawa o Krajowym Rejestrze Sądowym przewiduje, że na wniosek wierzyciela posiadającego tytuł wykonawczy wystawiony przeciwko osobie fizycznej wpisuje się do rejestru dłużników niewypłacalnych dłużnika, który w terminie 30 dni od daty wezwania do spełnienia świadczenia nie zapłacił należności stwierdzonych tytułem wykonawczym. ZUS jako wierzyciel może również zgłosić wniosek o ogłoszenie upadłości dłużnika, który jest niewypłacalny. Ponadto na wniosek ZUS sąd upadłościowy może także orzec wobec dłużnika zakaz prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu, na okres od 3 do 10 lat (art. 373 ust. 1 i art. 376 ust. 1 Prawa upadłościowego i naprawczego).

Podstawa prawna:

  • art. 23 ust. 1 i 1a, art. 24 ust. 1 i 2, art. 26 ust. 2 i 4, art. 27 ust. 1 i 2, art. 66 ust. 4, art. 98 ust. 1 pkt 1 ustawy z 13 października 1998 r. systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm.),
  • art. 17 § 3 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia,
  • art. 218 § 1 Kodeksu karnego,
  • art. 19 § 1 i 4 ustawy z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (DzU z 2005 r. nr 229, poz. 1954 ze zm.),
  • art. 20 ust. 1, art. 373 ust. 1, art. 376 ust. 1 ustawy z 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze (DzU z 2009 r. nr 175, poz. 1361 ze zm.),
  • art. 56 ustawy z 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2007 r. nr 168, poz. 1186 ze zm.),
  • obwieszczenie Ministra Finansów z 10 czerwca 2011 r. w sprawie stawki odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych oraz obniżonej stawki odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych (MP nr 50, poz. 557).

Orzecznictwo:

  • wyrok TK z 18 listopada 2010 r. (P 29/09, DzU nr 225, poz. 1474),
  • wyrok SN z 9 maja 2007 r. (I UK 362/06, OSNP 2008/11–12/175),
  • wyrok SN z 18 stycznia 2008 r. (II UK 98/07, OSNP 2009/5–6/73).
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe przepisy o rynku pracy i zatrudnianiu cudzoziemców od 1 czerwca 2025. Co się zmienia?

Od 1 czerwca 2025 r. wchodzą w życie dwie kluczowe ustawy reformujące polski rynek pracy i zasady zatrudniania cudzoziemców. Nowe przepisy zmienią sposób rejestracji bezrobotnych, zniosą ograniczenia wiekowe i wprowadzą nowoczesne narzędzia informatyczne. Co dokładnie się zmienia i kogo dotyczą nowe regulacje?

Debata. Syndrom oszustki - między sukcesem a wątpliwościami

To będzie jedno z najważniejszych spotkań w naszym studio, transmitowane w czasie rzeczywistym na stronie infor.pl.

Ile godzin tygodniowo pracuje się w UE? Najmniej w Holandii, najwięcej w Grecji, Bułgarii i Polsce

Według danych Eurostatu pracownicy w Unii Europejskiej pracowali średnio 36 godzin w tygodniu. Okazuje się, że w Polsce było to znacznie więcej. Gdzie odnotowano najdłuższe, a gdzie najkrótsze tygodnie pracy?

Jakie kody uprawniają do wyższego dofinansowania PFRON? [KWOTY 2025]

Kwota dofinansowania, jaką może uzyskać pracodawca, zależy nie tylko od stopnia niepełnosprawności, ale również od rodzaju schorzenia. Czy pojawią się kolejne kody uprawniające do wyższego dofinansowania? Jakie kwoty obowiązują w 2025 r.?

REKLAMA

Kapitał początkowy można przeliczyć. To klucz do wyższej emerytury!

Kapitał początkowy to odtworzona wartość składek emerytalnych z okresu przed 1 stycznia 1999 roku, kiedy składki nie były przypisane do indywidualnych kont. Bez kapitału początkowego Twoja emerytura może być znacznie niższa. Sprawdź, jak go wyliczyć i jakie dokumenty są potrzebne, by nie stracić pieniędzy.

Menadżerowie wysokiego szczebla chcą się dogadywać mimo barier budowanych przez przywódców świata

Menadżerowie i światowy biznes stoi w obliczu rosnącej niestabilności – od napięć geopolitycznych i przesunięcia wpływów globalnych, po coraz bardziej spolaryzowaną scenę międzynarodową. Mimo to, wielu menedżerów najwyższego szczebla wciąż wykazuje wiarę w trwałość dotychczasowych struktur i scenariuszy współpracy.

Pracodawco! Nie zawsze możesz zlecić dodatkowe zadania pracownikowi

Podpisując umowę o pracę, strony zawierają dwustronne zobowiązanie - pracownik obliguje się do świadczenia określonej w umowie pracy, a pracodawca do wypłacania pracownikowi uzgodnionego wynagrodzenia. W praktyce jednak wielu pracodawców wychodzi z założenia, że skoro to oni płacą, to mogą zlecać swoim podopiecznym różnorodne zadania, również te wykraczające poza ustalony zakres obowiązków.

Jawność wynagrodzeń w Polsce: Sejm uchwalił nowelizację Kodeksu pracy. Co się zmieni dla pracodawców i kandydatów do pracy?

Nowelizacja Kodeksu pracy uchwalona przez Sejm wprowadza obowiązek informowania kandydatów do pracy o wynagrodzeniu w procesie rekrutacji. Eksperci podkreślają jednak, że to dopiero początek drogi do pełnej jawności płac w Polsce.

REKLAMA

Aplikacja mZUS zyskuje popularność – już ponad 700 tys. użytkowników w całej Polsce

Aplikacja mobilna mZUS, dostępna na smartfony z systemem Android i iOS, przekroczyła próg 700 tysięcy użytkowników. Umożliwia szybki i wygodny dostęp do usług Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, takich jak składanie wniosków o 800+, „Dobry Start” czy rezerwacja e-wizyt.

Coraz więcej seniorów wybiera przelew zamiast gotówki. Już 80% świadczeń ZUS trafia na konta bankowe

W marcu 2025 roku aż 80 proc. emerytów i rencistów otrzymywało świadczenia ZUS przelewem na konto bankowe. Choć coraz więcej osób rezygnuje z gotówki, część seniorów nadal wybiera wizytę listonosza – z powodów praktycznych i społecznych.

REKLAMA