REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Właściwość sądu w sprawach z zakresu prawa pracy

Agnieszka Zwolińska
Pracodawca powinien pamiętać, że ze względu na ochronę pracownika ograniczono swobodę stron w zakresie umownego określenia jurysdykcji dla stosunku pracy. Jeśli w umowie zostaną zawarte sprzeczne z prawem postanowienia w tym zakresie, nie wywołają one skutków prawnych.

Strony, zwierając umowę o pracę, często wskazują w niej sąd właściwy do rozstrzygania sporów wynikłych z tej umowy. Mogą określić jurysdykcję dla danej umowy, tzn. wskazać, którego państwa sąd będzie właściwy do rozstrzygania sporów powstałych w związku z nawiązaniem, realizacją czy rozwiązaniem umowy. Konstruując postanowienie umowne dotyczące jurysdykcji, warto zadać sobie pytanie, czy w konkretnym przypadku postanowienie to jest skuteczne. Zarówno przepisy prawa unijnego, jak i krajowego ograniczają swobodę stron w zakresie umownego określenia jurysdykcji dla stosunku pracy. Ograniczenia te podyktowane są potrzebą ochrony słabszej strony stosunku pracy – pracownika.

W jaki sposób w umowie zlecenia określić właściwość sądu >>

W prawie unijnym jurysdykcję dla umowy o pracę reguluje rozporządzenie 44/2001 (zwane dalej rozporządzeniem).

Pozwany ma miejsce zamieszkania w państwie członkowskim UE

Zasada ogólna wyrażona w art. 2 ust. 1 rozporządzenia brzmi, że osoba mająca miejsce zamieszkania w państwie członkowskim Unii (w przypadku rozporządzenia chodzi o państwa członkowskie UE z wyłączeniem Danii) może zostać pozwana, niezależnie od jej obywatelstwa, przed sąd państwa członkowskiego, w którym ma miejsce zamieszkania. Osoba ta może zostać pozwana przed sąd innego państwa członkowskiego UE niż państwo, w którym ma miejsce zamieszkania, tylko zgodnie z przepisami rozdziałów od drugiego do siódmego tego rozporządzenia (art. 3 ust. 1 rozporządzenia). Szczególne zasady określające jurysdykcję sądów w sprawach związanych z umową o pracę zawiera rozdział piąty rozporządzenia.

Autopromocja

ZFŚS 2023. Komentarz

Kup książkę:

ZFŚS 2023. Komentarz

Pozwany nie ma miejsca zamieszkania w państwie członkowskim UE

W związku z powyższymi regulacjami powstaje pytanie, czy rozporządzenie stosuje się w przypadku, gdy dana osoba nie ma miejsca zamieszkania w państwie członkowskim Unii. Odpowiedź na to pytanie znajduje się w art. 4 ust. 1 rozporządzenia. Przepis ten stanowi, że w sytuacji gdy pozwany nie ma miejsca zamieszkania w państwie członkowskim UE, jurysdykcję sądu każdego państwa członkowskiego określa co do zasady prawo krajowe tego państwa (w przypadku Polski – odpowiednie przepisy Kodeksu postępowania cywilnego).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Właściwość sądu w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych >>

Przykład

Autopromocja

Szkolenie: Wdrożenie KSeF w firmie lub biurze – krok po kroku

Zapisz się na

Szkolenie: Wdrożenie KSeF w firmie lub biurze – krok po kroku

Pracodawca z siedzibą w Polsce chce pozwać swojego pracownika, który ma miejsce zamieszkania na Ukrainie. W takiej sytuacji w celu ustalenia, czy pozew może skutecznie wnieść do sądu polskiego, pracodawca powinien sięgnąć do przepisów Kodeksu postępowania cywilnego dotyczących jurysdykcji (a nie do przepisów rozporządzenia), ponieważ pracownik nie ma miejsca zamieszkania w państwie członkowskim Unii.

Rozporządzenie przewiduje jednak wyjątki od art. 4 ust. 1. Stanowi m.in., że zasadę wyrażoną w tym przepisie stosuje się z zastrzeżeniem art. 23 rozporządzenia. Artykuł 23 ust. 1 rozporządzenia wskazuje natomiast, że jeżeli strony, z których przynajmniej jedna ma miejsce zamieszkania na terytorium państwa członkowskiego UE, uzgodniły, że sąd lub sądy danego państwa członkowskiego powinny rozstrzygać spór z określonego stosunku prawnego, to sąd lub sądy tego państwa członkowskiego mają jurysdykcję do rozstrzygania tych sporów.

Autopromocja

Termin na przejście z telepracy na pracę zdalną wygasa 7 października 2023 r.

Pracodawcy dotychczas zatrudniający pracowników na podstawie umów o telepracę powinni wdrożyć wobec nich nowe zasady.

Praca zdalna. Praktyczny komentarz z przykładami + wzory dokumentów online

Przykład

Przedsiębiorca mający siedzibę w Polsce zawarł umowę-zlecenie z przedsiębiorcą z USA. W umowie tej wskazano, że sądami właściwymi do rozstrzygania sporów wynikłych z zawartej umowy są sądy polskie. W związku z tym na podstawie art. 23 ust. 1 rozporządzenia sąd polski jest właściwy do rozstrzygnięcia tych sporów. A zatem polski przedsiębiorca może na podstawie zawartej umowy pozwać kontrahenta niemającego miejsca zamieszkania w Polsce przed sąd polski.

W podanym przykładzie wskazano na umowę-zlecenie między przedsiębiorcami. Zakres zastosowania art. 23 rozporządzenia ze względu na potrzebę ochrony pracownika został zmodyfikowany, jeśli chodzi o jurysdykcję dla umowy o pracę. Na mocy art. 23 ust. 5 rozporządzenia umowa jurysdykcyjna nie wywołuje skutku prawnego, jeżeli jest sprzeczna z art. 21 rozporządzenia.

Umowa o właściwość miejscową sądu pracy >>

Odstąpienie od stosowania przepisów rozporządzenia 44/2001

Strony umowy mogą odstąpić od stosowania przepisów rozporządzenia określających jurysdykcję dla umowy o pracę, pod warunkiem że:

  • umowa taka została zawarta po wdaniu się w spór lub
  • umowa taka przyznaje pracownikowi prawo do wytoczenia powództwa przed sąd innego państwa niż wskazane w rozdziale piątym rozporządzenia.

Poniższy przykład ilustruje w praktyce zastosowanie tej regulacji (art. 21 rozporządzenia).

Przykład

Pracodawca z siedzibą w Niemczech zatrudnia do pracy na terytorium Polski osobę, która ma miejsce zamieszkania w Polsce. W umowie o pracę wskazano, że wszelkie spory powstałe w związku z umową o pracę rozstrzygają wyłącznie sądy niemieckie. Pracownik chce pozwać pracodawcę o zaległe wynagrodzenie za godziny nadliczbowe przed sąd polski.

Powstaje pytanie, czy pracownik może to skutecznie zrobić, mimo że w umowie o pracę wskazano na jurysdykcję sądu niemieckiego.

Po pierwsze, należy ustalić, czy w opisanej sytuacji znajdzie zastosowanie rozporządzenie. Pozwany pracodawca ma siedzibę w jednym z państw członkowskich Unii, a więc stosuje się przepisy rozporządzenia.

Po drugie, trzeba określić, czy postanowienie umowy o jurysdykcji sądów niemieckich jest skuteczne. Na podstawie art. 23 ust. 1 rozporządzenia strony mogą w umowie ustalić sąd właściwy do rozstrzygania sporów wynikłych z danego stosunku prawnego. Biorąc jednak pod uwagę charakter stosunku prawnego, z którego wyniknął spór (spór z umowy o pracę), zastosowanie art. 23 ust. 1 zależy od zgodności umowy z art. 21 rozporządzenia. Jeżeli w umowie strony nie wskazałyby wyłącznej jurysdykcji sądu niemieckiego, pracownik mógłby wytoczyć powództwo przed sąd państwa członkowskiego, w którym pracodawca ma siedzibę (sąd niemiecki) albo przez sąd państwa członkowskiego, w którym zwykle pracownik wykonuje pracę (sąd polski) – art. 19 rozporządzenia. W związku z tym wskazanie w umowie wyłącznej jurysdykcji sądów niemieckich prowadzi do ograniczenia prawa pracownika do wytoczenia powództwa. W podanym przykładzie postanowienie umowne dotyczące jurysdykcji jest niezgodne z art. 21 rozporządzenia, a w konsekwencji nie wywołuje skutku prawnego. Pracownik może więc pozwać pracodawcę zarówno przed sąd polski, jak i niemiecki, mimo że w umowie o pracę wskazano na jurysdykcję wyłączną sądów niemieckich.

Podstawa prawna:

  • rozporządzenie Rady 44/2001 z 22 grudnia 2000 r. w sprawie jurysdykcji oraz uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych (DzUrz WE L 21 z 16.01.2001 r., s. 1, DzUrz UE Polskie wydanie specjalne 2004, rozdz. 19, t. 4, s. 42).
Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Cyberbezpieczeństwo. Co dziesiąty pracownik używa tego samego hasła ponad piętnaście razy

    84% firm korzysta z menedżerów haseł, ale mimo to 54% pracowników zapisuje je również w plikach tekstowych na komputerze. Co więcej, prawie 90% używa tego samego hasła wielokrotnie. Hakerzy atakują nie tylko duże firmy. 58% ataków dotyka firmy zatrudniające mniej niż tysiąc pracowników.

    Szukasz pracy w Łodzi i okolicach? Zobacz aktualne oferty!

    Praca w Łodzi. Stopa bezrobocia w Łódzkiem jest na poziomie 5,5 proc., zaś w samej Łodzi – 4,5 proc. Gdzie obecnie brakuje pracowników? Jakie benefity oferują firmy, aby zachęcić do pracy właśnie u nich? 

    Kto obiecuje pracownikom najwyższe zarobki? Który komitet wyborczy?

    Większość ogólnopolskich komitetów wyborczych w swoich programach przedstawia propozycje dotyczące polskiego systemu podatkowego. Eksperci sprawdzili, ile zarobiliby pracownicy, gdyby w życie weszły zmiany proponowane przez komitety wyborcze PiS, KO, Konfederacji i Bezpartyjnych Samorządowców.

    Cyfryzacja. Sześć na dziesięć polskich firm używa elektronicznych dokumentów, ale większość nie rezygnuje z papieru

    Polskie firmy coraz częściej wdrażają nowoczesne rozwiązania usprawniające ich pracę, ale cyfryzacja biznesu w większości przypadków nadal nie obejmuje całej organizacji. 59 proc. firm wykorzystuje w codziennej pracy elektroniczny obieg dokumentów, jednak tylko 27 proc. scyfryzowało wszystkie obszary swojej działalności. 54 proc. ankietowanych nie widzi potrzeby wdrażania elektronicznego obiegu dokumentów, 28 proc. wskazuje na zbyt wysokie koszty działania, a 17 proc. na niewystarczające wewnętrzne zasoby IT. 

    REKLAMA

    Praca cudzoziemców. MRiPS o niedoborach kadrowych i napływie cudzoziemców na rynek pracy

    Nasz rynek pracy od lat boryka się z niedoborami kadrowymi i dlatego napływ cudzoziemców nie powoduje wzrostu bezrobocia wśród Polaków – podało Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej. W ostatnich tygodniach pojawiło się wiele przekłamań dotyczących pracy cudzoziemców w Polsce, które uderzają przede wszystkim w uczciwych pracodawców. Kłamliwa i pozbawiona merytoryki narracja opozycji powoduje – twierdzi resort Marleny Maląg – że wiele branż dotknie problem braku pracowników.

    Czy za studenta płaci się składki na ZUS

    Studenci szukają pracy nie tylko w wakacje, które właśnie kończą, ale i w trakcie roku akademickiego. Studenci do ukończenia 26. roku życia są chętnie zatrudniani na podstawie umowy zlecenia. Wiąże się to ze sporymi oszczędnościami dla zleceniodawcy. Jakimi? Odpowiadamy. 

    Polacy nie boją się utraty pracy?

    Polacy nie boją się utraty pracy? CBOS poinformowało, że we wrześniu wzrosło poczucie bezpieczeństwa zatrudnienia. Kto czuje się najbardziej stabilnie?  

    SoDA Conference 2023: Jakie wyzwania czekają polski sektor IT w 2024 roku

    Nowe wyzwania i pojawiające się możliwości to „stałe” elementy w niezwykle zmiennym świecie biznesu, a sektor technologiczny nie jest w tym odosobniony. Po stronie wyzwań należy wskazać przede wszystkim czynniki ekonomiczne i geopolityczne, ale również wspomniana AI, budząca też obawy wśród pracowników. W jaki optymalny sposób wykorzystać nowe możliwości, jakie daje nam technologia i zminimalizować wpływ czynników negatywnych na rozwój polskiego IT? Jak adaptować się do zmian? Gdzie szukać nowych możliwości na zbudowanie solidnego i konkurencyjnego biznesu IT? Te oraz wiele innych tematów będzie omawianych już na początku października, podczas zbliżającej się SoDA Conference 2023.

    REKLAMA

    Działalność gospodarcza a rynek pracy: Jak przedsiębiorczość wpływa na zatrudnienie

    Rynek pracy i działalność gospodarcza są nierozerwalnie związane ze sobą. Przedsiębiorcy odgrywają kluczową rolę w tworzeniu miejsc pracy, stymulowaniu wzrostu gospodarczego i kształtowaniu struktury rynku pracy. 

    Płaca godziwa

    Płaca godziwa, znana również jako sprawiedliwa płaca, jest jednym z kluczowych elementów rynku pracy i sprawiedliwości społecznej. To pojęcie odnosi się do wynagrodzenia, które jest uczciwe, adekwatne i zapewnia pracownikom godne warunki życia. 

    REKLAMA