Dni wolne w święta dla pracowników innych wyznań

Dni wolne od pracy są zagwarantowane przepisami ustawy z 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy.

Wskazane w tej ustawie dni wolne pokrywają się albo ze świętami państwowymi, albo ze świętami katolickimi. Niemniej jednak wolne w tych dniach mają wszyscy pracownicy, bez względu na wyznawaną religię. Oznacza to, że w święta Bożego Narodzenia wolne będzie miał również pracownik, który nie jest wyznania rzymskokatolickiego. Pracodawca wiedząc o tym, nie może polecić mu pracy w te dni na normalnych zasadach. Dla takiego pracownika będzie to również praca w święto, którą należy zrekompensować przez udzielenie innego dnia wolnego od pracy do końca okresu rozliczeniowego. Jeżeli taka rekompensata nie jest możliwa – pracownikowi należy wypłacić dodatek do wynagrodzenia w wysokości 100% wynagrodzenia (czyli w przypadku pracownika wynagradzanego stawką godzinową – 100% stawki godzinowej za każdą godzinę pracy w święto). Niezależnie od tego, czy pracownik w święto pracował 1 czy 8 godzin, i tak należy mu się cały dzień wolny.

Dni wolne od pracy - święta w 2011 r. >>

WAŻNE!

Jeżeli dzień wolny z tytułu święta przypada w niedzielę, to w kwestii rekompensaty należy zastosować zasady obowiązujące przy rekompensacie pracy w niedzielę.

Inne wyznania a okresy rozliczeniowe

Pracownicy należący do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego mają prawo do zwolnienia od pracy bez prawa do wynagrodzenia w celu obchodzenia świąt prawosławnych w dniach:

• 7 stycznia – pierwszy dzień Bożego Narodzenia,
• 8 stycznia – drugi dzień Bożego Narodzenia,
• 19 stycznia – Chrzest Pański,
• 7 kwietnia – Zwiastowanie Najświętszej Maryi Panny,
• drugi dzień Wielkiej Nocy,
• 19 sierpnia – Przemienienie Pańskie,
• 28 sierpnia – Zaśnięcie Najświętszej Maryi Panny (art. 14 ustawy o stosunku Państwa do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego).

Można założyć, że pracownik, który należy do Kościoła Prawosławnego, wolałby mieć wolne od pracy 7 i 8 stycznia, zamiast 25 i 26 grudnia. Pracodawca może się zgodzić na taką zamianę tylko pod jednym warunkiem, że grudzień i styczeń to miesiące jednego okresu rozliczeniowego.

Zwolnienia od pracy >>

Przykład

Małżeństwo należące do Kościoła Prawosławnego pracuje w 2 różnych firmach. Pracownik pracuje w firmie A., w której obowiązują 3-miesięczne okresy rozliczeniowe, pokrywające się z kwartałami w ramach jednego roku kalendarzowego. Natomiast pracownica pracuje w firmie B., która ma 2-miesięczne okresy rozliczeniowe rozpoczynające się na przełomie roku, czyli grudzień i styczeń danego roku są w tym samym okresie rozliczeniowym. W obu zakładach pracy istnieje konieczność pracy przez 7 dni w tygodniu. Oboje zwrócili się do swoich pracodawców o udzielenie im wolnego 7 i 8 stycznia, w zamian oferując przyjście do pracy 25 i 26 grudnia. Obaj pracodawcy zgodzili się, niemniej u każdego kwestia rozliczenia tych dni będzie wyglądała inaczej. W zakładzie pracy A. pracodawca, polecając pracownikowi przyjście do pracy 25 i 26 grudnia, powinien jeszcze do końca miesiąca udzielić pracownikowi innych 2 dni wolnych lub zapłacić za dodatkową pracę. Nie może tych dni pracy zrekompensować wolnym 7 i 8 stycznia, gdyż dla niego grudzień i styczeń to dwa różne okresy rozliczeniowe. Natomiast w przypadku zakładu pracy B. pracodawca może pozwolić sobie na to, aby pracownica pracowała 25 i 26 grudnia, a następnie udzielić jej wolnego 7 i 8 stycznia, gdyż wszystkie te dni mieszczą się w ramach jednego okresu rozliczeniowego.

Prawo do dni wolnych w inne dni niż święta rzymskokatolickie

W Polsce obowiązuje zasada wolności sumienia i wyznania. Gwarantuje ona, że osoby należące do kościołów i innych związków wyznaniowych, których święta religijne nie są dniami ustawowo wolnymi od pracy, mogą na własną prośbę uzyskać zwolnienie od pracy lub nauki na czas niezbędny do obchodzenia tych świąt zgodnie z wymogami wyznawanej przez siebie religii.

WAŻNE!

Pracownikowi wnoszącemu o udzielenie wolnego w dniu, który jest dla niego świętem, a nie pokrywa się z dniami wolnymi ustawowo, pracodawca powinien go udzielić.

Pracownik, który o takie dni wolne zawnioskuje, musi liczyć się z obowiązkiem ich odpracowania, bez prawa do dodatkowego wynagrodzenia za pracę w dni ustawowo wolne od pracy lub pracę w godzinach nadliczbowych.

Zwolnienia od pracy z powodu świąt religijnych >>

Pracownik, który chce obchodzić swoje święta niepokrywające się z dniami ustawowo wolnymi od pracy, musi złożyć do pracodawcy stosowny wniosek w terminie przypadającym co najmniej na 7 dni przed datą zwolnienia. Pracodawca, godząc się na takie rozwiązanie, powinien jednocześnie zawiadomić pracownika o warunkach odpracowania takiego dnia najpóźniej na 3 dni przed świętem będącym przedmiotem wniosku.

Może zdarzyć się i tak, że święta religijne pracownika wypadają cyklicznie w określonym dniu każdego tygodnia czy miesiąca. W takiej sytuacji pracodawca i pracownik powinni ustalić indywidualny rozkład czasu pracy, który pozwoli pracownikowi na obchodzenie świąt bez konieczności składania każdorazowo wniosku o udzielenie wolnego na każdy tydzień.

Podstawa prawna:

• art. 151¹ § 1 pkt 1, art. 151¹¹ Kodeksu pracy,
• art. 1 ust. 1, art. 42 ust. 1 i 3 ustawy z 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (DzU z 2005 r. nr 231, poz. 1965 ze zm.),
• art. 14 ustawy z 4 lipca 1991 r. o stosunku Państwa do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego (DzU nr 66, poz. 287 ze zm.),
• art. 1 ustawy z 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy (DzU z 1951 r. nr 4, poz. 28 ze zm.),
• § 1 rozporządzenia Ministrów Pracy i Polityki Socjalnej oraz Edukacji Narodowej z 11 marca 1999 r. w sprawie zwolnień od pracy lub nauki osób należących do kościołów i innych związków wyznaniowych w celu obchodzenia świąt religijnych niebędących dniami ustawowo wolnymi od pracy (DzU nr 26, poz. 235).