Kontrola u pracodawcy

Przepisy o kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy zawarte w rozdziale 5 (art. 77–84d) ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (zwanej dalej usdg) porządkują liczne regulacje prawne będące podstawą do kontrolowania przedsiębiorców i stanowią pewnego rodzaju katalog zasad ogólnych czynności kontrolnych.

Ważne jest, aby przedsiębiorcy w razie kontroli wiedzieli, jakiego rodzaju czynności mogą się spodziewać ze strony kontrolujących.

W kwestiach nieuregulowanych w rozdziale 5 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej zastosowanie mają przepisy ustaw szczególnych, które szczegółowo wskazują zakres przedmiotowy oraz organy upoważnione do przeprowadzenia kontroli. Warto także pamiętać, że zasady i tryb kontroli wynikające bezpośrednio z prawa wspólnotowego albo ratyfikowanych umów międzynarodowych, zgodnie z konstytucyjną hierarchią źródeł prawa, mogą odbiegać od tych, o których mówi przywołana ustawa.

Zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli

O zamiarze wszczęcia kontroli organ uprawniony jest zobowiązany poinformować przedsiębiorcę zawiadomieniem, wówczas kontrolę wszczyna się nie wcześniej niż po upływie 7 dni i nie później niż przed upływem 30 dni od dnia doręczenia tego zawiadomienia. Jedynie na wniosek przedsiębiorcy kontrolę można przyspieszyć i rozpocząć przed upływem 7 dni. Po upływie 30 dni od dnia zawiadomienia przeprowadzenie kontroli wymaga ponownego doręczenia zawiadomienia.

Jak skutecznie odwołać się od orzeczeń sądu pracy >>

Zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli nie jest konieczne, gdy:

• kontrola ma być przeprowadzona na podstawie bezpośrednio stosowanych przepisów powszechnie obowiązującego prawa wspólnotowego albo na podstawie ratyfikowanej umowy międzynarodowej;
• przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia, przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego popełnienia;
• kontrola jakości paliw jest przeprowadzana na postawie przepisów ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw;
• kontrola jest prowadzona w toku postępowania prowadzonego na podstawie przepisów ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów;
• przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpośrednim zagrożeniem życia, zdrowia lub środowiska naturalnego;
• przedsiębiorca nie ma adresu zamieszkania lub adresu siedziby lub doręczanie pism na podane adresy było bezskuteczne lub utrudnione;
• kontrola ma zostać przeprowadzona w przypadkach określonych w art. 282c Ordynacji podatkowej, czyli w szczególności:
  – dotyczy zasadności zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług,
  – ma być wszczęta na żądanie organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe,
  – dotyczy opodatkowania przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych,
  – dotyczy niezgłoszonej do opodatkowania działalności gospodarczej,
  – ma być podjęta na podstawie informacji uzyskanych na podstawie przepisów o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.