Interpretacje przepisów ubezpieczeniowych

System ubezpieczeń społecznych podobnie jak prawo podatkowe jest w Polsce na tyle skomplikowany, że przedsiębiorcy mają często poważne wątpliwości, jak stosować w praktyce przepisy ubezpieczeniowe. Już prawie od roku, tj. od 20 września 2008 r., płatnicy składek, wzorem interpretacji podatkowych, mogą jednak składać wnioski o pisemne interpretacje dotyczące stosowania przepisów w zakresie składek na ubezpieczenia społeczne lub ubezpieczenie zdrowotne.

Kto może wystąpić z wnioskiem

Z wnioskiem o wydanie pisemnej interpretacji może wystąpić wyłącznie przedsiębiorca, tj. osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną – wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą.

Kto rozstrzyga sprawy o nieprzekazywanie składek>>

Stąd też z wnioskiem może wystąpić m.in.:

• spółka jawna,

• spółka partnerska,

• spółka komandytowa,

• spółka z o.o. lub akcyjna,

• wspólnik spółki cywilnej jako przedsiębiorca.

Prawa do złożenia wniosku nie ma natomiast:

• osoba kontynuująca opłacanie składek,

• osoba chcąca rozpocząć prowadzenie działalności, która nie została jeszcze wpisana do ewidencji działalności gospodarczej,

• wspólnik spółki jawnej, partnerskiej, komandytowej lub wspólnik jednoosobowej spółki z o.o., niebędący samodzielnym przedsiębiorcą,

• spółka cywilna.

---

Zakres zapytania

Przedsiębiorca może wystąpić do ZUS i NFZ z żądaniem udzielenia pisemnej interpretacji tylko tych przepisów, z których wynika dla niego obowiązek świadczenia odpowiednio składek na ubezpieczenia społeczne lub ubezpieczenie zdrowotne.

Do przepisów, z których wynika obowiązek opłacania przez przedsiębiorcę składek na ubezpieczenia społeczne, zalicza się przede wszystkim:

• ustawę z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm.);

• rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU nr 161, poz. 1106 ze zm.);

• ustawę z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2008 r. nr 164, poz. 1027 ze zm.).

Przedsiębiorca nie uzyska pisemnej interpretacji w zakresie tych przepisów, które regulują prawo do świadczeń z ubezpieczeń społecznych, tj. w zakresie przepisów:

• ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2004 r. nr 39, poz. 353 ze zm.),

• ustawy z 25 czerwca 1999 r. o ubezpieczeniu społecznym w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2005 r. nr 31, poz. 267 ze zm.).

Wymogi wniosku

Pisemne interpretacje ZUS wydaje tylko w indywidualnych sprawach przedsiębiorców. Wniosek o wydanie pisemnej interpretacji może dotyczyć zarówno zaistniałego stanu faktycznego, jak i zdarzenia przyszłego. We wniosku przedsiębiorca jest obowiązany przede wszystkim przedstawić stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe (stąd też o wiążącą interpretację może zwrócić się również płatnik składek, który będzie zobowiązany w przyszłości naliczyć składki od przychodu i od interpretacji uzależnia swoje działania), a ZUS lub NFZ powinien udzielić pisemnej interpretacji. Niezbędnym wymogiem jest również wskazanie przez przedsiębiorcę własnego stanowiska w sprawie, tj. własnej interpretacji przepisów, którą uważa za prawidłową.