REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Niewykorzystany urlop wypoczynkowy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Małgorzata Podgórska

REKLAMA

Pracodawca musi wypłacić pracownikowi ekwiwalent za niewykorzystany urlop, nawet wtedy gdy stosunek pracy został rozwiązany w trybie zwolnienia dyscyplinarnego.

Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę na czas nieokreślony za wypowiedzeniem. Przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia określają przepisy art. 52 (zwolnienie dyscyplinarne) i art. 53 (niezdolność do pracy wskutek choroby) Kodeksu pracy.

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA

Wadliwe rozwiązanie umowy o pracę uzasadnia żądanie pracownika przywrócenia przez sąd pracy na poprzednich warunkach bądź zasądzenia stosownego odszkodowania. A zatem przywrócenie może nastąpić w przypadku rozwiązania umowy o pracę w wyniku wypowiedzenia formalnie niezgodnego z prawem oraz wypowiedzenia niezgodnego z prawem z uwagi na brak zasadności wypowiedzenia umowy zawartej na czas nieokreślony.

Niezależnie jednak od naruszenia przez pracodawcę przepisów prawa pracy o wypowiadaniu umów o pracę każde złożone przez pracodawcę wypowiedzenie jest skuteczne, a jego następstwem jest rozwiązanie stosunku pracy. Wyjątek stanowi sytuacja, kiedy sąd pracy uzna wypowiedzenie umowy o pracę za bezskuteczne jeszcze przed terminem rozwiązania tej umowy.

Nabycie prawa do ekwiwalentu pieniężnego

W przypadku rozwiązania stosunku pracy i niewykorzystania z tego powodu urlopu wypoczynkowego nabytego w pełnym wymiarze pracownikowi przysługuje od dotychczasowego pracodawcy ekwiwalent za urlop proporcjonalnie do okresu u niego przepracowanego, nawet jeżeli rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło z naruszeniem przepisów prawa (art. 171 § 1 k.p.). Należy podkreślić, że z dniem rozwiązania stosunku pracy prawo pracownika do urlopu wypoczynkowego w naturze przekształca się w prawo do ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy (postanowienie SN z 14 maja 1998 r., I PKN 111/98).

Przykład

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Pracownica supermarketu, będąca w 4. miesiącu ciąży, została zwolniona z pracy 31 maja 2008 r. Pracodawca nie zapłacił ekwiwalentu za urlop, licząc się z tym, że zostanie przywrócona do pracy przez sąd i wtedy wykorzysta przysługujący urlop. Czy słusznie?

Nie. Pracownica z dniem rozwiązania umowy o pracę nabyła prawo do ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy i ma prawo domagać się jego zapłaty niezależnie od tego, czy zostanie przywrócona do pracy.

Nie ma zatem znaczenia sposób ustania stosunku pracy oraz czy pracownik w przyszłości w wyniku odwołania do sądu pracy zostanie przywrócony do pracy na poprzednich warunkach. Jedynymi przesłankami nabycia prawa do ekwiwalentu są rozwiązanie stosunku pracy i posiadanie niewykorzystanego urlopu.


Jeżeli należny ekwiwalent zostanie wypłacony w dniu rozwiązania umowy o pracę, a następnie sąd uwzględni żądanie pracownika i przywróci go do pracy, nie spowoduje to obowiązku zwrotu wypłaconego ekwiwalentu. Ponadto jeżeli należny ekwiwalent za urlop nie został pracownikowi wypłacony w dniu rozwiązania stosunku pracy, to mimo późniejszego przywrócenia go do pracy pracownik nie straci do niego prawa i może domagać się zapłaty (wyrok SN z 29 marca 2001 r., I PKN 336/00).

Przykład

Pracodawca wypowiedział pracownikowi biura rachunkowego umowę o pracę na czas nieokreślony z powodu nabycia uprawnień emerytalnych. Wypłacił należne świadczenia m.in. ekwiwalent za urlop wypoczynkowy w dniu rozwiązania umowy. Pracownik za 8 miesięcy został przywrócony do pracy. Po 2 dniach od uprawomocnienia się wyroku sądu zgłosił się do pracy. Pracodawca żąda zwrotu ekwiwalentu za urlop, twierdząc, że nienależnie go wypłacił, bo pracownika przywrócono do pracy w tym samym roku kalendarzowym i chce dokonać potrącenia z pensji. Czy może?

Nie. Pracownikowi wypłacono ekwiwalent w dniu rozwiązania stosunku pracy, ponieważ nabył do niego prawo na podstawie art. 171 § 1 k.p. Nie ma również znaczenia, że nastąpiło przywrócenie w tym samym czy kolejnym roku kalendarzowym. Pracodawca nie może także dokonać potrącenia z wynagrodzenia, nie pozwalają na to bowiem przepisy działu III Kodeksu pracy.

Niezależnie od powyższego słuszny wydaje się pogląd, że pracownik przywrócony do pracy, który w dniu rozwiązania umowy otrzymał ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, może zawrzeć z pracodawcą porozumienie, na mocy którego dobrowolnie go zwróci, natomiast pracodawca umożliwi mu wykorzystanie urlopu w naturze. Należy zauważyć, że urlop wypoczynkowy ze względu na jego cel powinien być z reguły wykorzystywany w naturze, gdyż ma na celu odpoczynek oraz umożliwienie pracownikowi regeneracji sił.

Ekwiwalent za urlop wypoczynkowy za czas pozostawania bez pracy

Za okres pozostawania bez pracy, o którym mowa w art. 51 § 1 k.p., należy rozumieć okres nieświadczenia pracy u pracodawcy, który dokonał wypowiedzenia umowy o pracę z naruszeniem przepisów prawa. Przepis ten nie nakazuje uznania okresu pozostawania bez pracy, za który przyznano wynagrodzenie, za okres zatrudnienia, ale jedynie za okres podlegający wliczeniu do stażu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Nie jest zatem możliwe założenie, że pracownik przywrócony do pracy w okresie pozostawania bez pracy nabywa prawo do urlopu wypoczynkowego, a w przypadku niewykorzystania go do ekwiwalentu pieniężnego w dniu rozwiązania umowy po przywróceniu. Urlop wypoczynkowy jest prawem majątkowym polegającym na zwolnieniu pracownika od obowiązku wykonywania pracy w celu wypoczynku, przy jednoczesnym zapewnieniu przez ten czas wynagrodzenia. A zatem prawo to przysługuje jedynie osobie świadczącej pracę na podstawie stosunku pracy. Pracownik, z którym najpierw rozwiązano umowę o pracę, a następnie sądownie przywrócono do pracy, nie nabędzie prawa do urlopu wypoczynkowego za czas pozostawania bez pracy, a tym samym nie nabędzie prawa do ekwiwalentu, jeżeli umowa ponownie ulegnie rozwiązaniu (wyrok SN z 14 marca 2004 r., I PK 144/05).

Przykład

Pracownik sklepu został zwolniony 31 stycznia 2008 r. i następnie sądownie przywrócony do pracy w sierpniu. Zasądzono na jego rzecz wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy za 1 miesiąc. Pracownik stawił się do pracy 20 sierpnia 2008 r. Po przepracowaniu 1 miesiąca stosunek pracy uległ rozwiązaniu 20 września 2008 r. na mocy porozumienia stron. Czy pracownik ma prawo do ekwiwalentu za urlop za okres pozostawania bez pracy przed przywróceniem?

Nie. Za czas pozostawania bez pracy pracownik nie nabył prawa do urlopu, nie ma też prawa do ekwiwalentu za niewykorzystany urlop. Przysługuje mu jedynie ewentualnie prawo do niewykorzystanego urlopu za miesiąc przepracowany po przywróceniu do pracy, czyli za sierpień i wrzesień.

Podstawa prawna:

- postanowienie z 14 maja 1998 r. (I PKN 111/98, OSNP 1999/9/310),

- wyrok z 29 marca 2001 r. (I PKN 336/00, OSNP 2003/1/14),

- wyrok z 14 marca 2004 r. (I PK 144/05, OSNP 2007/5-6/68).

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Dłuższe urlopy jednak nie dla wszystkich lecz dla wybranych, czyli dla kododatkowe świadczenia. Nie będzie rewolucji w kodeksie pracy

Czas pracy skrócony do 35 godzin w tygodniu, a urlopy wydłużone z 20 dni i 26 dni do dni 35 – i to dla wszystkich. Takie niedawno były zapowiedzi odnośnie dwóch wielkich reform w kodeksie pracy. Rewolucje odwołane, o dłuższych urlopach należy zapomnieć. A krótszy tydzień pracy?

Zmiany w przepisach BHP od 2026 czy 2027 roku? Temperatury progowe i czasowe wstrzymanie pracy

Będą zmiany w przepisach BHP. Dotyczą pracy w wysokich temperaturach. Wprowadza się temperatury progowe, po przekroczeniu których pracodawca ma obowiązek wprowadzenia działań ograniczających obciążenie cieplne, np. krótszy czas pracy, przerwy w pracy czy praca zdalna. Przy najwyższych temperaturach praca zostanie czasowo wstrzymana.

Przy jakich temperaturach pracodawca zapewnia wodę i napoje? Czy w pracy musi być klimatyzacja?

Praca w wysokich temperaturach jest szczególnie uciążliwa, a nawet może zagrażać zdrowiu i życiu pracowników. Przy jakich temperaturach pracodawca zapewnia wodę i napoje? Czy w pracy musi być klimatyzacja? Poznaj aktualnie obowiązujące przepisy BHP.

Sprzedaż w 2030 r. czyli kompetencje przyszłości. Jaki musi być handlowiec za 5 lat?

Sprzedaż dynamicznie się zmienia. Bywa, że klient kończy rozmowę z handlowcem w środku ofertowej formułki. Dziś, a jeszcze bardziej za 5 lat, klienci potrzebują rozmowy, zrozumienia, uważnego słuchania i pomocy. Coraz ważniejsza jest uczciwość i działanie zgodnie z wartościami. O czym dziś musi wiedzieć handlowiec, aby w 2030 r. posiadał wszystkie wymagane kompetencje?

REKLAMA

Przeniesienie pracownika do innego działu. Co z wypowiedzeniem zmieniającym i odprawą?

W praktyce może się zdarzyć, iż pracodawca przenosi pracownika do innego działu, aby uniknąć zwolnień. Jak dokonać tego zgodnie z prawem? Kiedy nie jest potrzebne wypowiedzenie zmieniające? Czy przenoszonemu pracownikowi trzeba wypłacić odprawę?

Ekstremalne temperatury zmniejszają wydajność pracy

Z powodu upałów w Chinach, Hiszpanii, Włoszech i Grecji PKB może spaść o blisko 1 pkt proc. - wynika z raportów ekspertów Allianz Trade. Ekstremalne temperatury maja duży wpływ na wydajność pracy.

Realia pracy tymczasowej. Co liczy się dziś dla firm i kandydatów? [Badanie]

Na rynku pracy, gdzie coraz trudniej o trwałość i przewidywalność, głos pracowników oraz pracodawców staje się jednym z najczulszych barometrów zmian. Job Impulse co roku bada poziom satysfakcji obu tych grup. Najnowsze wyniki wskazują, że oczekiwania wobec agencji dynamicznie rosną: firmy domagają się sprawnych, natychmiastowych rekrutacji, ale przy zachowaniu wysokiej jakości procesów i maksymalnym ograniczeniu rotacji. Z kolei pracownicy tymczasowi coraz wyraźniej sygnalizują potrzebę stabilności, poszerzania systemu benefitów, a także obsługi formalności online.

Lipiec 2025 – dni wolne, godziny pracy

Lipiec 2025 – dni wolne od pracy i godziny pracy. To najbardziej zapracowany miesiąc w roku. Jaki jest wymiar czasu pracy w lipcu? Czy kalendarz dni wolnych od pracy przewiduje święta w tym miesiącu?

REKLAMA

Zmiany w umowach o pracę: dodatkowe koszty dla pracodawcy bo część umów musi przejść przez tłumacza przysięgłego

W III kwartale 2025 r. obowiązują już cztery istotne i nowe ustawy w obszarze prawa pracy. Przyglądamy się jednej z nich w zakresie zmian w zatrudnieniu jakie weszły na skutek tych nowych regulacji. Chodzi o istotną instytucję bo o umowę o pracę! To dokument, który ma kluczowe znaczenie dla stosunku pracy. Zmiany, które zaszły w umowach o pracę są naprawdę znaczące i co gorsza generują koszty dla pracodawców. Pocieszające jest jednak to, że zmiany dotyczą tylko wybranych grup pracowników, nie wszystkich zatrudnionych osób.

Wyzwania dla pracodawców w zakresie wynagrodzeń. Zmiany pomogą zmniejszyć rotację pracowników

Połowa polskich pracowników uważa, że zarabia za mało. To powód dużej rotacji pracowników. Jakie wyzwania stoją przed pracodawcami? Co muszą zmienić, aby zmniejszyć rotację w firmie?

REKLAMA