REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Niewykorzystany urlop wypoczynkowy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Małgorzata Podgórska

REKLAMA

Pracodawca musi wypłacić pracownikowi ekwiwalent za niewykorzystany urlop, nawet wtedy gdy stosunek pracy został rozwiązany w trybie zwolnienia dyscyplinarnego.

Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę na czas nieokreślony za wypowiedzeniem. Przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia określają przepisy art. 52 (zwolnienie dyscyplinarne) i art. 53 (niezdolność do pracy wskutek choroby) Kodeksu pracy.

REKLAMA

REKLAMA

Wadliwe rozwiązanie umowy o pracę uzasadnia żądanie pracownika przywrócenia przez sąd pracy na poprzednich warunkach bądź zasądzenia stosownego odszkodowania. A zatem przywrócenie może nastąpić w przypadku rozwiązania umowy o pracę w wyniku wypowiedzenia formalnie niezgodnego z prawem oraz wypowiedzenia niezgodnego z prawem z uwagi na brak zasadności wypowiedzenia umowy zawartej na czas nieokreślony.

Niezależnie jednak od naruszenia przez pracodawcę przepisów prawa pracy o wypowiadaniu umów o pracę każde złożone przez pracodawcę wypowiedzenie jest skuteczne, a jego następstwem jest rozwiązanie stosunku pracy. Wyjątek stanowi sytuacja, kiedy sąd pracy uzna wypowiedzenie umowy o pracę za bezskuteczne jeszcze przed terminem rozwiązania tej umowy.

Nabycie prawa do ekwiwalentu pieniężnego

W przypadku rozwiązania stosunku pracy i niewykorzystania z tego powodu urlopu wypoczynkowego nabytego w pełnym wymiarze pracownikowi przysługuje od dotychczasowego pracodawcy ekwiwalent za urlop proporcjonalnie do okresu u niego przepracowanego, nawet jeżeli rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło z naruszeniem przepisów prawa (art. 171 § 1 k.p.). Należy podkreślić, że z dniem rozwiązania stosunku pracy prawo pracownika do urlopu wypoczynkowego w naturze przekształca się w prawo do ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy (postanowienie SN z 14 maja 1998 r., I PKN 111/98).

Przykład

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Pracownica supermarketu, będąca w 4. miesiącu ciąży, została zwolniona z pracy 31 maja 2008 r. Pracodawca nie zapłacił ekwiwalentu za urlop, licząc się z tym, że zostanie przywrócona do pracy przez sąd i wtedy wykorzysta przysługujący urlop. Czy słusznie?

Nie. Pracownica z dniem rozwiązania umowy o pracę nabyła prawo do ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy i ma prawo domagać się jego zapłaty niezależnie od tego, czy zostanie przywrócona do pracy.

Nie ma zatem znaczenia sposób ustania stosunku pracy oraz czy pracownik w przyszłości w wyniku odwołania do sądu pracy zostanie przywrócony do pracy na poprzednich warunkach. Jedynymi przesłankami nabycia prawa do ekwiwalentu są rozwiązanie stosunku pracy i posiadanie niewykorzystanego urlopu.


Jeżeli należny ekwiwalent zostanie wypłacony w dniu rozwiązania umowy o pracę, a następnie sąd uwzględni żądanie pracownika i przywróci go do pracy, nie spowoduje to obowiązku zwrotu wypłaconego ekwiwalentu. Ponadto jeżeli należny ekwiwalent za urlop nie został pracownikowi wypłacony w dniu rozwiązania stosunku pracy, to mimo późniejszego przywrócenia go do pracy pracownik nie straci do niego prawa i może domagać się zapłaty (wyrok SN z 29 marca 2001 r., I PKN 336/00).

Przykład

Pracodawca wypowiedział pracownikowi biura rachunkowego umowę o pracę na czas nieokreślony z powodu nabycia uprawnień emerytalnych. Wypłacił należne świadczenia m.in. ekwiwalent za urlop wypoczynkowy w dniu rozwiązania umowy. Pracownik za 8 miesięcy został przywrócony do pracy. Po 2 dniach od uprawomocnienia się wyroku sądu zgłosił się do pracy. Pracodawca żąda zwrotu ekwiwalentu za urlop, twierdząc, że nienależnie go wypłacił, bo pracownika przywrócono do pracy w tym samym roku kalendarzowym i chce dokonać potrącenia z pensji. Czy może?

Nie. Pracownikowi wypłacono ekwiwalent w dniu rozwiązania stosunku pracy, ponieważ nabył do niego prawo na podstawie art. 171 § 1 k.p. Nie ma również znaczenia, że nastąpiło przywrócenie w tym samym czy kolejnym roku kalendarzowym. Pracodawca nie może także dokonać potrącenia z wynagrodzenia, nie pozwalają na to bowiem przepisy działu III Kodeksu pracy.

Niezależnie od powyższego słuszny wydaje się pogląd, że pracownik przywrócony do pracy, który w dniu rozwiązania umowy otrzymał ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, może zawrzeć z pracodawcą porozumienie, na mocy którego dobrowolnie go zwróci, natomiast pracodawca umożliwi mu wykorzystanie urlopu w naturze. Należy zauważyć, że urlop wypoczynkowy ze względu na jego cel powinien być z reguły wykorzystywany w naturze, gdyż ma na celu odpoczynek oraz umożliwienie pracownikowi regeneracji sił.

Ekwiwalent za urlop wypoczynkowy za czas pozostawania bez pracy

Za okres pozostawania bez pracy, o którym mowa w art. 51 § 1 k.p., należy rozumieć okres nieświadczenia pracy u pracodawcy, który dokonał wypowiedzenia umowy o pracę z naruszeniem przepisów prawa. Przepis ten nie nakazuje uznania okresu pozostawania bez pracy, za który przyznano wynagrodzenie, za okres zatrudnienia, ale jedynie za okres podlegający wliczeniu do stażu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Nie jest zatem możliwe założenie, że pracownik przywrócony do pracy w okresie pozostawania bez pracy nabywa prawo do urlopu wypoczynkowego, a w przypadku niewykorzystania go do ekwiwalentu pieniężnego w dniu rozwiązania umowy po przywróceniu. Urlop wypoczynkowy jest prawem majątkowym polegającym na zwolnieniu pracownika od obowiązku wykonywania pracy w celu wypoczynku, przy jednoczesnym zapewnieniu przez ten czas wynagrodzenia. A zatem prawo to przysługuje jedynie osobie świadczącej pracę na podstawie stosunku pracy. Pracownik, z którym najpierw rozwiązano umowę o pracę, a następnie sądownie przywrócono do pracy, nie nabędzie prawa do urlopu wypoczynkowego za czas pozostawania bez pracy, a tym samym nie nabędzie prawa do ekwiwalentu, jeżeli umowa ponownie ulegnie rozwiązaniu (wyrok SN z 14 marca 2004 r., I PK 144/05).

Przykład

Pracownik sklepu został zwolniony 31 stycznia 2008 r. i następnie sądownie przywrócony do pracy w sierpniu. Zasądzono na jego rzecz wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy za 1 miesiąc. Pracownik stawił się do pracy 20 sierpnia 2008 r. Po przepracowaniu 1 miesiąca stosunek pracy uległ rozwiązaniu 20 września 2008 r. na mocy porozumienia stron. Czy pracownik ma prawo do ekwiwalentu za urlop za okres pozostawania bez pracy przed przywróceniem?

Nie. Za czas pozostawania bez pracy pracownik nie nabył prawa do urlopu, nie ma też prawa do ekwiwalentu za niewykorzystany urlop. Przysługuje mu jedynie ewentualnie prawo do niewykorzystanego urlopu za miesiąc przepracowany po przywróceniu do pracy, czyli za sierpień i wrzesień.

Podstawa prawna:

- postanowienie z 14 maja 1998 r. (I PKN 111/98, OSNP 1999/9/310),

- wyrok z 29 marca 2001 r. (I PKN 336/00, OSNP 2003/1/14),

- wyrok z 14 marca 2004 r. (I PK 144/05, OSNP 2007/5-6/68).

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe przepisy o rynku pracy i zatrudnianiu cudzoziemców od 1 czerwca 2025. Co się zmienia?

Od 1 czerwca 2025 r. wchodzą w życie dwie kluczowe ustawy reformujące polski rynek pracy i zasady zatrudniania cudzoziemców. Nowe przepisy zmienią sposób rejestracji bezrobotnych, zniosą ograniczenia wiekowe i wprowadzą nowoczesne narzędzia informatyczne. Co dokładnie się zmienia i kogo dotyczą nowe regulacje?

Debata. Syndrom oszustki - między sukcesem a wątpliwościami

To będzie jedno z najważniejszych spotkań w naszym studio, transmitowane w czasie rzeczywistym na stronie infor.pl.

Ile godzin tygodniowo pracuje się w UE? Najmniej w Holandii, najwięcej w Grecji, Bułgarii i Polsce

Według danych Eurostatu pracownicy w Unii Europejskiej pracowali średnio 36 godzin w tygodniu. Okazuje się, że w Polsce było to znacznie więcej. Gdzie odnotowano najdłuższe, a gdzie najkrótsze tygodnie pracy?

Jakie kody uprawniają do wyższego dofinansowania PFRON? [KWOTY 2025]

Kwota dofinansowania, jaką może uzyskać pracodawca, zależy nie tylko od stopnia niepełnosprawności, ale również od rodzaju schorzenia. Czy pojawią się kolejne kody uprawniające do wyższego dofinansowania? Jakie kwoty obowiązują w 2025 r.?

REKLAMA

Kapitał początkowy można przeliczyć. To klucz do wyższej emerytury!

Kapitał początkowy to odtworzona wartość składek emerytalnych z okresu przed 1 stycznia 1999 roku, kiedy składki nie były przypisane do indywidualnych kont. Bez kapitału początkowego Twoja emerytura może być znacznie niższa. Sprawdź, jak go wyliczyć i jakie dokumenty są potrzebne, by nie stracić pieniędzy.

Menadżerowie wysokiego szczebla chcą się dogadywać mimo barier budowanych przez przywódców świata

Menadżerowie i światowy biznes stoi w obliczu rosnącej niestabilności – od napięć geopolitycznych i przesunięcia wpływów globalnych, po coraz bardziej spolaryzowaną scenę międzynarodową. Mimo to, wielu menedżerów najwyższego szczebla wciąż wykazuje wiarę w trwałość dotychczasowych struktur i scenariuszy współpracy.

Pracodawco! Nie zawsze możesz zlecić dodatkowe zadania pracownikowi

Podpisując umowę o pracę, strony zawierają dwustronne zobowiązanie - pracownik obliguje się do świadczenia określonej w umowie pracy, a pracodawca do wypłacania pracownikowi uzgodnionego wynagrodzenia. W praktyce jednak wielu pracodawców wychodzi z założenia, że skoro to oni płacą, to mogą zlecać swoim podopiecznym różnorodne zadania, również te wykraczające poza ustalony zakres obowiązków.

Jawność wynagrodzeń w Polsce: Sejm uchwalił nowelizację Kodeksu pracy. Co się zmieni dla pracodawców i kandydatów do pracy?

Nowelizacja Kodeksu pracy uchwalona przez Sejm wprowadza obowiązek informowania kandydatów do pracy o wynagrodzeniu w procesie rekrutacji. Eksperci podkreślają jednak, że to dopiero początek drogi do pełnej jawności płac w Polsce.

REKLAMA

Aplikacja mZUS zyskuje popularność – już ponad 700 tys. użytkowników w całej Polsce

Aplikacja mobilna mZUS, dostępna na smartfony z systemem Android i iOS, przekroczyła próg 700 tysięcy użytkowników. Umożliwia szybki i wygodny dostęp do usług Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, takich jak składanie wniosków o 800+, „Dobry Start” czy rezerwacja e-wizyt.

Coraz więcej seniorów wybiera przelew zamiast gotówki. Już 80% świadczeń ZUS trafia na konta bankowe

W marcu 2025 roku aż 80 proc. emerytów i rencistów otrzymywało świadczenia ZUS przelewem na konto bankowe. Choć coraz więcej osób rezygnuje z gotówki, część seniorów nadal wybiera wizytę listonosza – z powodów praktycznych i społecznych.

REKLAMA