REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odpowiedzialność za wykroczenia

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Anna Stykowska-Sikora

REKLAMA

Do najczęstszych wykroczeń przeciwko prawom pracownika należy zawieranie umów cywilnoprawnych w warunkach, w których powinna być zawarta umowa o pracę. Grzywna za wykroczenia przeciwko prawom pracownika wynosi od 1000 do 30 000 zł.

Wykroczeniem jest zawinione popełnienie czynu społecznie szkodliwego zabronionego przez ustawę pod groźbą kary. Należy podkreślić, że wykroczeniem jest tylko ten czyn, co do którego uznano, że jest społecznie szkodliwy. W postanowieniu z 10 czerwca 2003 r. Sąd Najwyższy podkreślił, że czyn wyczerpujący znamiona wykroczenia o subminimalnym stopniu społecznej szkodliwości nie traci cech wykroczenia. Ustalenie, że stopień społecznej szkodliwości wykroczenia jest znikomy, rzutuje co najwyżej na rodzaj i rozmiar reakcji organu orzekającego w stosunku do obwinionego (II KK 87/03).

REKLAMA

Wykroczenie można popełnić zarówno umyślnie (gdy sprawca ma zamiar popełnienia czynu zabronionego), jak i nieumyślnie (gdy sprawca nie ma zamiaru popełnienia wykroczenia, ale popełnia je bezpodstawnie, przypuszczając, że tego uniknie, oraz wówczas gdy sprawca możliwości popełnienia czynu zabronionego nie przewiduje, choć powinien i może ją przewidzieć), chyba że ustawa przewiduje odpowiedzialność tylko za wykroczenie umyślne.

Regulacje zawarte w części ogólnej Kodeksu wykroczeń stosuje się do wykroczeń przewidzianych w innych ustawach, jeżeli ustawy te nie zawierają przepisów odmiennych.

Do ustaw, które wskazują katalog wykroczeń przeciwko prawom pracownika, zalicza się m.in.:

  • Kodeks pracy - (dział trzynasty - odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko prawom pracownika),
  • ustawę z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (art. 12a DzU z 1996 r. nr 70, poz. 335 ze zm.,
  • ustawę z 24 czerwca 1983 r. o społecznej inspekcji pracy (art. 22 - DzU nr 35, poz. 163),
  • ustawę z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (art. 119-124 - DzU z 2008 r. nr 69, poz. 415 ze zm.),
  • ustawę z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (art. 98 - DzU z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm.).

Postępowanie

REKLAMA

W sprawach o wykroczenia orzekają sądy, które rozpatrują te sprawy w dwóch instancjach. W pierwszej instancji właściwy jest sąd rejonowy, w drugiej zaś - sąd okręgowy, na podstawie odpowiednio art. 9 i 14 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia (dalej powołany jako k.p.w.). Środkami odwoławczymi są apelacja i zażalenie. Kasację do Sądu Najwyższego może wnieść wyłącznie Minister Sprawiedliwości, Prokurator Generalny lub Rzecznik Praw Obywatelskich.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Podkreślenia wymaga fakt, że w sprawach o wykroczenia przeciwko prawom pracownika sąd orzeka na podstawie wniosku złożonego przez inspektora pracy, który działa w takim postępowaniu jako oskarżyciel publiczny (w momencie wstąpienia do postępowania wszczętego przez inspektora pracy prokuratora udział inspektora jest wyłączony).

Stąd też inspektor pracy został wyposażony w wiele uprawnień, do których należy m.in.:

  • prawo przesłuchiwania świadków,
  • prawo przesłuchania osoby, co do której istnieje uzasadniona podstawa do sporządzenia przeciwko niej wniosku o ukaranie,
  • dokonywanie oględzin i przeszukania,
  • dokonywanie okazania osoby w celu rozpoznania,
  • wzywanie do wydania lub okazania dokumentu lub przedmiotu mającego znaczenie dowodowe dla sprawy,
  • powoływanie i przesłuchiwanie biegłych.

WAŻNE!

Inspektor pracy może również sam nałożyć grzywnę w drodze mandatu karnego, jeżeli uważa, że kara ta będzie wystarczająca.

Kary finansowe

Kodeks wykroczeń przewiduje za wykroczenia karę grzywny w wysokości od 20 zł do 5000 zł, chyba że ustawa szczególna stanowi inaczej.

Ustawa z 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy, która weszła w życie 1 stycznia 2007 r., wprowadza wyższe granice grzywny za wykroczenia z art. 281-283 k.p., określając ją w przedziale od 1000 zł do 30 000 zł.

W postępowaniu mandatowym w sprawach, w których oskarżycielem publicznym jest właściwy organ Państwowej Inspekcji Pracy, można nałożyć grzywnę w wysokości do 2000 zł.

Jeżeli ukarany co najmniej dwukrotnie za wykroczenie przeciwko prawom pracownika określone w Kodeksie pracy popełnia w ciągu 2 lat od dnia ostatniego ukarania takie wykroczenie, właściwy organ Państwowej Inspekcji Pracy może w postępowaniu mandatowym nałożyć grzywnę w wysokości do 5000 zł.


Wykroczenia przeciwko prawom pracownika

Do podstawowych wykroczeń przeciwko prawom pracownika należy:

  • zawieranie umów cywilnoprawnych w warunkach, w których zgodnie z art. 22 § 1 k.p. powinna być zawarta umowa o pracę,
  • niepotwierdzanie na piśmie zawartej z pracownikiem umowy o pracę,
  • wypowiadanie lub rozwiązywanie z pracownikiem stosunku pracy bez wypowiedzenia, naruszające w sposób rażący przepisy prawa pracy,
  • stosowanie wobec pracowników innych kar niż przewidziane w przepisach prawa pracy o odpowiedzialności porządkowej pracowników,
  • naruszanie przepisów o czasie pracy lub przepisów o uprawnieniach pracowników związanych z rodzicielstwem i zatrudnianiu młodocianych,
  • nieprowadzenie dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akt osobowych pracowników,
  • pozostawianie dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akt osobowych pracowników w warunkach grożących uszkodzeniem lub zniszczeniem,
  • niewypłacanie w ustalonym terminie wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia przysługującego pracownikowi albo uprawnionemu do tego świadczenia członkowi rodziny pracownika,
  • bezpodstawne obniżanie wysokości wynagrodzenia lub świadczenia albo dokonywanie bezpodstawnych potrąceń,
  • nieudzielanie przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego lub bezpodstawnie obniżanie wymiaru tego urlopu,
  • niewydawanie pracownikowi świadectwa pracy,
  • niewykonywanie podlegającego wykonaniu orzeczenia sądu pracy lub ugody zawartej przed komisją pojednawczą lub sądem pracy,
  • nieprzestrzeganie przepisów lub zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
  • wyposażenie stanowiska pracy w maszyny i inne urządzenia techniczne, które nie spełniają wymagań dotyczących oceny zgodności,
  • • dostarczanie pracownikowi środków ochrony indywidualnej, które nie spełniają wymagań dotyczących oceny zgodności,
  • niewykonanie w wyznaczonym terminie podlegającego wykonaniu nakazu organu Państwowej Inspekcji Pracy,
  • utrudnianie działalności organu Państwowej Inspekcji Pracy, w szczególności uniemożliwianie prowadzenia wizytacji zakładu pracy lub nieudzielanie informacji niezbędnych do wykonywania jej zadań,
  • dopuszczanie do wykonywania pracy lub innych zajęć zarobkowych przez dziecko, które nie ukończyło 16. roku życia, bez zezwolenia właściwego inspektora pracy.

Podstawa prawna:

  • art. 281, 282, 283 Kodeksu pracy,
  • art. 9 i 14 ustawy z 24 sierpnia 2001 r. - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (DzU nr 133, poz. 848 ze zm.),
  • ustawa z 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (DzU nr 89, poz. 589 ze zm.),
  • wyrok SN z 10 czerwca 2003 r. (II KK 87/03, niepubl.).
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wypadki przy pracy 2024 [GUS]

Wypadki przy pracy w 2024 roku - jakie są statystyki GUS? Okazuje się, że liczba wypadków ogółem spada, ale rośnie liczba wypadków ciężkich i śmiertelnych. Jakie jest wskaźnik wypadkowości?

Rekrutacja smart. Jak wykorzystać AI, by zatrudniać lepiej, szybciej i bardziej fair?

Rekrutacja smart to nowoczesne podejście do zatrudniania oparte na danych, analityce i sztucznej inteligencji, zamiast na deklaracjach z CV czy subiektywnych ocenach. Technologia umożliwia obiektywną i powtarzalną ocenę dopasowania do roli, wspierając bardziej sprawiedliwe i efektywne decyzje rekrutacyjne. Warto zatem odejść od bezkrytycznej wiary w CV czy testów osobowości i stworzyć kandydatom warunki do pokazania, co naprawdę potrafią. To nie futurystyczna wizja, ale konieczność w obliczu przeciążenia informacyjnego i rosnących wyzwań na rynku pracy.

Problemy z zasiłkami przedsiębiorców. ZUS odmawia wypłaty. Rzecznik MŚP interweniuje

Do końca 2021 roku brak opłaty składki chorobowej w terminie albo opłacenie jej w niepełnej wysokości skutkowało automatyczną utratą ubezpieczenia chorobowego przez przedsiębiorcę. Obecnie przepisy zostały zmienione i nie dochodzi do tego, jeśli niedopłata wynosi do 1% minimalnego wynagrodzenia. Aktualnie, mimo zmiany przepisów, ZUS odmawia wypłaty świadczeń zasiłkowych, gdy przedsiębiorcy nie podlegali ubezpieczeniu chorobowemu w okresie przed 2022 r. Rzecznik MŚP interweniuje.

Pilotaż 4-dniowego tygodnia pracy: wyjaśnienia, konsultacje, wyniki analiz, przedstawiciel MŚP w zespole

Rusza pilotaż 4-dniowego tygodnia pracy. Rzecznik MŚP prosi o wyjaśnienia w tej sprawie. Apeluje również o gruntowne konsultacje i wyniki analiz dotyczące skróconego tygodnia pracy. Postuluje o włączenie przedstawiciela Rzecznika MŚP do zespołu ds. skróconego czasu pracy.

REKLAMA

Zmiany w zawodzie psychologa 2025: jest projekt ustawy

Będą duże zmiany w zawodzie psychologa. Jest projekt ustawy o zawodzie psychologa oraz samorządzie psychologów. Aktualne przepisy są niezgodne z prawem. Co się zmieni?

ZUS: renta wdowia 2025. Komu się należy i jaka jest wysokość świadczenia? [WNIOSEK]

Seniorzy wciąż pytają komu w 2025 r. należy się renta wdowia. ZUS tłumaczy, ile wynosi świadczenie, jakie są warunki i jak złożyć wniosek. Czy można dorabiać do renty wdowiej?

Do 31 maja 2025 r. odpis na ZFŚS. Ile wynosi?

Pierwszą ratę odpisu na ZFŚS należy przekazać do końca maja 2025 roku (31 maja – sobota). Ile wynosi odpis na ZFŚS w 2025 roku? Kiedy trzeba wpłacić drugą ratę?

Pracujący, bezrobotni i bierni zawodowo. GUS opublikował wyniki wstępne BAEL w I kwartale 2025 r.

Główny Urząd Statystyczny opublikował wyniki wstępne Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) w I kwartale 2025 r. Wyniki te odnoszą się do ludności przebywającej lub zamierzającej przebywać na terenie kraju przez co najmniej 12 miesięcy, zamieszkałej w gospodarstwach domowych.

REKLAMA

Work-life balance wciąż wyzwaniem polskich mam

Im starsze dziecko, tym większe zaangażowanie kobiet w nieodpłatną pracę opiekuńczą. Chociaż rośnie udział ojców, to nadal jest on niewielki, zwłaszcza w opiece nad starszymi dziećmi. Takie wnioski płyną z raportu przygotowanego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych i Fundację Share the Care.

Czerwiec 2025: kalendarz do druku [PDF]

Pobierz kalendarz czerwca 2025 do druku z miejscem na notatki. Czerwiec 2025 roku zawiera dwa święta ustawowo wolne od pracy. W tym miesiącu jest również Dzień Dziecka i Dzień Ojca. Najważniejsze daty już są zaznaczone. Wydrukuj i dopisz ważne notatki.

REKLAMA