REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odprawa czy odszkodowanie? Świadczenia dla pracownika w razie rozwiązania umowy o pracę

wypowiedzenie umowy o pracę dyscyplinarne zwolnienie dyscyplinarka dokument pracownik szef boss pracodawca strach rozpacz stres stress trauma tragedia dramat
Odprawa czy odszkodowanie? Świadczenia dla pracownika w razie rozwiązania umowy o pracę
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Pracownik ma prawo do odprawy pieniężnej w razie rozwiązania umowy o pracę w ramach zwolnienia grupowego i zwolnienia indywidualnego. Natomiast w razie skrócenia okresu wypowiedzenia przysługuje mu odszkodowanie.
rozwiń >

Pracodawcy zobowiązani do wypłaty odprawy pieniężnej

W razie rozwiązania umowy o pracę z tytułu:

REKLAMA

Autopromocja
  • zwolnienia grupowego,
  • zwolnienia indywidualnego 

pracownikom przysługuje odprawa pieniężna. Stanowi o tym ustawa o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (dalej zwana ustawą o zwolnieniach grupowych).

Odprawy wypłacają pracodawcy zatrudniający co najmniej 20 pracowników. Zwolnieni z tego obowiązku są tylko pracodawcy zatrudniający do 19 pracowników.

Kiedy zachodzi grupowe zwolnienie

Pracownikowi przysługuje odprawa pieniężna z tytułu zwolnienia grupowego, jeżeli rozwiązanie umowy o pracę następuje z przyczyn niedotyczących pracownika w trybie wypowiedzenia umowy przez pracodawcę lub za porozumieniem stron. 

Jeżeli w okresie nieprzekraczającym 30 dni zwolnienie grupowe obejmuje co najmniej:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • 10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników,
  • 10% pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 100, jednakże mniej niż 300 pracowników,
  • 30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 lub więcej pracowników

pracownikowi przysługuje odprawa pieniężna.

Powyższe liczby obejmują także pracowników, z którymi w ramach grupowego zwolnienia następuje rozwiązanie stosunków pracy z inicjatywy pracodawcy na mocy porozumienia stron, jeżeli dotyczy to co najmniej 5 pracowników.

Zwolnienie indywidualne z przyczyn niedotyczących pracownika

Odprawę pieniężną otrzyma także pracownik, którego stosunek pracy został rozwiązany w ramach zwolnienia indywidualnego. Odprawa będzie przysługiwać pracownikowi, jeżeli na podstawie ustawy o zwolnieniach grupowych pracodawca zatrudniający co najmniej 20 pracowników rozwiąże z nim umowę o pracę za wypowiedzeniem lub na mocy porozumienia stron. 

Należy pamiętać, że warunkiem uzyskania odprawy jest powód rozwiązania umowy o pracę wyłącznie z przyczyn niedotyczących pracownika (np. niekorzystna sytuacja finansowa pracodawcy lub ogłoszenie upadłości). Prawa do odprawy nie uzyska zatem pracownik, po którego stronie stoi przyczyna rozwiązania umowy o pracę (np. utrata zaufania do pracownika lub nieefektywność w pracy).

Wysokość odprawy pieniężnej w zależności od zakładowego stażu pracy

Wysokość należnej pracownikowi odprawy pieniężnej w przypadku rozwiązania umowy o pracę w ramach zwolnienia grupowego lub zwolnienia indywidualnego jest uzależniona od jego stażu pracy u danego pracodawcy. Do okresu zatrudnienia u danego pracodawcy należy wliczyć wszystkie okresy jego pracy, nawet jeśli wystąpiły między nimi przerwy. Do stażu pracy wlicza się także okres zatrudnienia w zakładzie pracy, który został przejęty przez obecnego pracodawcę na podstawie art. 23¹ Kodeksu pracy.

Zależność wysokości odprawy pieniężnej od zakładowego stażu pracy przedstawia tabela.

Wysokość odprawy pieniężnej

Wysokość 

odprawy 

pieniężnej

Zakładowy 

staż 

pracy

1-miesięczne 

wynagrodzenie

krótszy niż

2 lata

2-miesięczne 

wynagrodzenie

od 2 lat 

do 8 lat

3-miesięczne 

wynagrodzenie

Ponad 

8 lat

Przepisy ustawy o zwolnieniach grupowych określają maksymalną wysokość odprawy pieniężnej. Jest ona ograniczona do kwoty 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę, obowiązującego w dniu rozwiązania stosunku pracy. Od 1 lipca 2024 r. obowiązuje minimalne wynagrodzenie za pracę w wysokości 4300 zł. Oznacza to, że pracownik, którego umowa o pracę rozwiąże się w okresie lipiec – grudzień 2024 r. otrzyma odprawę w maksymalnej wysokości wynoszącej 64500 zł.

Ważne

Maksymalna wysokość odprawy pieniężnej od lipca do grudnia 2024 r. wynosi 64500 zł.

Odszkodowanie z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę

REKLAMA

Kodeks pracy przyznaje pracownikowi prawo do odszkodowania, jeżeli pracodawca wypowiedział mu umowę o pracę zawartą na czas nieokreślony lub na czas określony z powodu ogłoszenia upadłości, likwidacji lub z innych przyczyn niedotyczących pracowników. Jest to możliwe, gdy pracodawca w celu wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę skróci okres 3-miesięcznego wypowiedzenia, najwyżej jednak do 1 miesiąca. 

W powyższej sytuacji pracownikowi przysługuje odszkodowaniew wysokości wynagrodzenia za pozostałą część okresu wypowiedzenia. Odszkodowanie należy wypłacić najpóźniej ostatniego dnia pracy.

Odszkodowanie za skrócenie okresu wypowiedzenia wylicza się na zasadach obowiązujących przy obliczaniu pieniężnego ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Oznacza to, że w odszkodowaniu należy uwzględnić:

  • stałe miesięczne składniki wynagrodzenia - w wysokości należnej w miesiącu nabycia prawa do odszkodowania,
  • składniki zmienne za okresy nie dłuższe niż 1 miesiąc – w przeciętnej wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie 3 miesięcy poprzedzających miesiąc nabycia prawa do odszkodowania (bez względu na okres, za jaki składniki te przysługują),
  • składniki wynagrodzenia za okresy dłuższe niż 1 miesiąc - w przeciętnej wysokości wypłaconej w okresie 12 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do odszkodowania (bez względu na okres, za jaki składniki te przysługują).

Pracodawca może ustalić w regulacjach zakładowych rozwiązania korzystniejsze dla pracowników niż przewidują to postanowienia Kodeksu pracy oraz innych ustaw i aktów wykonawczych. Z tego względu dopuszczalne jest przyznawanie wyższego odszkodowania za skrócenie okresu wypowiedzenia niż nakazują to powszechnie obowiązujące przepisy prawa pracy.

Procedura związana ze skróceniem okresu wypowiedzenia

Pracodawca składa oświadczenie o skróceniu okresu wypowiedzenia wraz z wypowiedzeniem umowy o pracę. Oświadczenie to nie może zostać przekazane pracownikowi w późniejszym terminie.

Okres, za który przysługuje odszkodowanie, wlicza się pracownikowi pozostającemu w tym okresie bez pracy do okresu zatrudnienia.

Informację o skróceniu okresu wypowiedzenia pracodawca zamieszcza w świadectwie pracy. 

Podstawa prawna:

  • art. 1, art. 8, art. 10 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (j.t. Dz.U. z 2024 r., poz. 61)
  • art. 361 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465 ze zm.)
  • § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (j.t. Dz.U. z 2017 r., poz. 927)
  • § 14–17 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz.U. Nr 2, poz. 14 ze zm.)
Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Obowiązkowe odpisy i dobrowolne zwiększenia na ZFŚS. Ile wynoszą w 2025 r. i w jakim terminie je wpłacić?

Do 31 maja 2025 r. pracodawca tworzący zakładowy fundusz świadczeń socjalnych musi wpłacić na rachunek funduszu kwotę stanowiącą co najmniej 75 proc. równowartości dokonanych odpisów. Pozostałą kwotę dokonanych odpisów i zwiększeń należy przekazać na rachunek bankowy ZFŚS w terminie do 30 września 2025 r. Jaka jest wysokość odpisów i zwiększeń na ZFŚS w 2025 r.?

Komu przysługuje renta wdowia i w jakiej wysokości? ZUS zaprasza na dyżur telefoniczny

Od 1 lipca 2025 r. osoby owdowiałe będą mogły pobierać swoją emeryturę oraz powiększyć ją o część renty rodzinnej po zmarłym małżonku. Alternatywnie będą mogły pobierać rentę rodzinną wraz z częścią swojej emerytury. Jak starać się o rentę wdowią odpowiedzą eksperci ZUS podczas dyżuru telefonicznego.

Komunikat ZUS: Wdrożenie nowej metryki programu Płatnik

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje o planowanym wdrożeniu nowej metryki 307 dla wersji 10.02.002 programu Płatnik.

Polacy żyją coraz dłużej - GUS opublikował tablicę średniego dalszego trwania życia. Czy ZUS przeliczy emerytury?

Nowa tablica średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn wskazuje, że Polacy żyją coraz dłużej. Czy warto składać wnioski o ponowne przeliczenie już otrzymywanej emerytury?

REKLAMA

Trwa nabór wniosków o świadczenie wychowawcze. Jak uniknąć przerwy w wypłatach 800 plus?

1 czerwca 2025 r. rozpocznie się nowy okres świadczeniowy w programie 800 plus. Wniosek o świadczenie wychowawcze można złożyć jedynie drogą elektroniczną. Jak można uniknąć przerwy w wypłacie świadczenia?

Jak prawidłowo usprawiedliwić nieobecności w pracy. Nieprzyjemne konsekwencje zaniedbania tego obowiązku

W razie nieobecności w pracy pracownik zobowiązany jest do jej usprawiedliwienia. W tym celu przepisy prawa pracy określają, jakie są przyczyny usprawiedliwiające nieobecność w pracy. Wymieniają też dowody, na podstawie których można usprawiedliwić nieobecność pracownika.

Zmiany w wynagrodzeniach 2025 i 2026 - transparentnie i jawnie

Do 7 czerwca 2026 roku Polska musi wdrożyć dyrektywę o jawności i przejrzystości wynagrodzeń. Przedsiębiorcy mają niewiele czasu na poważne zmiany w zakresie polityki płacowej. Nowe przepisy oznaczają bowiem konieczność przeprowadzenia wnikliwej analizy struktury płac w firmie, wprowadzenie nowych procedur dotyczących prawa do informacji o wynagrodzeniu i kryteriów ustalania jego wysokości. Choć prace nad ustawą wprowadzającą te przepisy nadal trwają, już teraz warto podjąć działania, które przygotują firmę na nową sytuację.

Najlepiej teraz złóż wniosek o rentę wdowią ERWD. Sprawdź, dlaczego

ZUS podpowiada, że teraz jest najlepszy czas na złożenie wniosku o rentę wdowią ERWD. Dlaczego? Dopiero połowa osób uprawnionych złożyła wniosek o rentę wdowią. Od stycznia były duże kolejki. Kolejna fala wniosków przewidywana jest w maju 2025 r.

REKLAMA

Trzynasta emerytura już we wtorek 1 kwietnia 2025 r.

Trzynasta emerytura trafi do emerytów już we wtorek 1 kwietnia 2025 r. Otrzyma ją 889 tys. osób. Kiedy będą kolejne wypłaty trzynastek? Czy można je dostać kilka razy? Czy każdy je otrzyma? Ile wynosi trzynastka w 2025 roku?

Dodatkowe pieniądze dla seniorów. 1 kwietnia pierwsze trzynastki wpłyną na konta emerytów i rencistów

Pierwszy termin wypłaty trzynastych emerytur przypada na wtorek, 1 kwietnia 2025 r. Trzynastki znajdą się na kontach seniorów razem z ich emeryturą lub rentą. Dodatkowe wypłaty przysługują w wysokości najniższej emerytury.

REKLAMA