Rewolucja na rynku pracy, dot. milionów pracujących

O sytuacji pracowników platformowych nie będą decydowały zautomatyzowane systemy, w tym sztuczna inteligencja, a człowiek - to bardzo ważne!

Dyrektywa zwiększy przejrzystość stosowania algorytmów w zarządzaniu zasobami ludzkimi: zautomatyzowane systemy będą monitorowane przez wykwalifikowany personel, a pracownicy będą mogli kwestionować zautomatyzowane decyzje. Pomoże też prawidłowo określać status zatrudnienia osób pracujących dla platform, a tym samym pozwoli im korzystać ze stosownych praw pracowniczych. Zakazuje ono również stosowania takich systemów, po to by przetwarzać niektóre rodzaje danych osobowych osób wykonujących pracę za pośrednictwem platform (np. danych biometrycznych czy danych o stanie emocjonalnym lub psychicznym).

Domniemanie istnienia stosunku pracy

Jak podaje Rada ds. Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Ochrony Konsumentów (EPSCO): główne elementy kompromisu dotyczą domniemania prawnego, które pomoże określać prawidłowy status zatrudnienia osób pracujących dla platform cyfrowych:

Domniemanie istnienia stosunku pracy - nie ma, ale będzie - jednak nie dla wszystkich! 

Aktualnie w polskim prawie pracy, przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. To są niezbędne przesłanki, aby można było mówić o stosunku pracy, tj. pracy wykonywanej np. w ramach umowy o pracę, a nie umów cywilnoprawnych - zlecenia, działa czy pracy w ramach B2B lub samozatrudnienia. Aktualnie w Kodeksie pracy istnieje przepis, który wskazuje, że zatrudnienie w warunkach określonych wyżej jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy. Nie jest dopuszczalne zastąpienie umowy o pracę umową cywilnoprawną przy zachowaniu warunków wykonywania pracy, o których mowa wyżej.

Od kiedy będzie obowiązywała dyrektywa w sprawie platform? Ile Polska ma czasu na ustanowienie nowych przepisów?

Uzgodniony tekst zostanie teraz zredagowany we wszystkich językach urzędowych i formalne przyjęty. Od tego momentu państwa członkowskie będą miały dwa lata na przeniesienie przepisów dyrektywy do prawa krajowego. Wydaje się więc, że w 2025 czy w 2026 r. będzie można spodziewać się polskich regulacji. My bez zbędnej zwłoki podejmiemy działania przygotowawcze do wdrożenia dyrektywy do prawa polskiego. Mając na uwadze wagę tej tematyki zainicjujemy dyskusję na wczesnym etapie prac w ramach Rady Dialogu Społecznego. Zapewni to transparentność i możliwość dyskusji w gronie partnerów społecznych. Liczę, że przyczyni się to do wypracowania optymalnych rozwiązań w zakresie swobody jaką dają nam przepisy tej dyrektywy - wskazuje Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, szefowa resortu Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.