Rozwiązanie stosunku pracy. Czy możliwe jest skracanie i wydłużanie okresu wypowiedzenia umowy o pracę?

• Okres wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony i nieokreślony
• Wydłużanie okresu wypowiedzenia umowy o pracę
• Skrócenie okresu wypowiedzenia umowy o pracę
• Długość okresu wypowiedzenia inna niż kodeksowa

Okres wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony i nieokreślony

Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony i umowy o pracę zawartej na czas określony zależy od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy. Okres wypowiedzenia wynosi:

• 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy;
• 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy;
• 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.

W pewnych przypadkach Kodeks pracy dopuszcza zmianę długości ustawowych okresów wypowiedzenia. Możliwość taka dotyczy zarówno umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony, jak i umowy o pracę zawartej na czas określony.

Wydłużanie okresu wypowiedzenia umowy o pracę

Wydłużenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony lub określony można dokonać w przypadku, gdy pracownik jest zatrudniony na stanowisku związanym z odpowiedzialnością materialną za powierzone mienie. 

Postanowienie o wydłużeniu okresu wypowiedzenia musi zostać zawarte w umowie o pracę. Wówczas okres wypowiedzenia umowy o pracę w razie zatrudniania pracownika:

Autopromocja

Wypadki przy pracy. Procedury i świadczenia

Sprawdź

• przez okres krótszy niż 6 miesięcy wynosi 1 miesiąc (zamiast 2 tygodni);
• przez co najmniej 6 miesięcy, okres wypowiedzenia wynosi 3 miesiące (zamiast 1 miesiąca). 

Jak widać, przepisy Kodeksu pracy jasno precyzują, w jakich sytuacjach i na ile może być wydłużony okres wypowiedzenia. 

Skrócenie okresu wypowiedzenia umowy o pracę

Skrócenie okresu wypowiedzenia umowy o pracę może być dokonane:

• jednostronnie przez pracodawcę lub 
• na podstawie porozumienia stron stosunku pracy. 

Przepisy Kodeksu pracy stanowią, że pracodawca może jednostronnie skrócić okres wypowiedzenia wyłącznie z powodu:

Autopromocja

Podstawa wymiaru składek ZUS. Praktycznie rozliczenia

Sprawdź

• ogłoszenia upadłości lub likwidacji albo
• innych przyczyn niedotyczących pracownika.

W praktyce oznacza to, że skrócenie okresu wypowiedzenia umowy o pracę będzie dotyczyło przede wszystkim wypowiedzeń dokonywanych na podstawie ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (j.t. Dz.U. z 2024 r., poz. 61). Pracodawca może, w celu wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę, skrócić okres 3-miesięcznego wypowiedzenia, najwyżej do 1 miesiąca. Pracodawca nie może jednak skrócić okresu wypowiedzenia poniżej 1 miesiąca.

W powyższych przypadkach pracodawca powinien dokonać skrócenia okresu wypowiedzenia łącznie z wypowiedzeniem pracownikowi umowy o pracę. Skutkiem skrócenia okresu wypowiedzenia jest nabycie przez pracownika prawa do odszkodowania za pozostałą część okresu wypowiedzenia.

Skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę można również dokonać na podstawie porozumienia w tym zakresie, zawartego między pracodawcą a pracownikiem. W takim przypadku czas, o jaki skraca się okres wypowiedzenia, może być ustalony przez strony dowolnie. Nie ma w wówczas obowiązku zachowania jakiegokolwiek minimalnego okresu wypowiedzenia. Jednak w razie skrócenia w ten sposób okresu wypowiedzenia pracownik nie nabywa prawa do odszkodowania za czas, o jaki go skrócono.

Długość okresu wypowiedzenia inna niż kodeksowa

Strony umowy o pracę mogą pozostać przy podstawowych długościach okresów wypowiedzeń, bądź wydłużyć je lub skrócić we wskazanych przez Kodeks pracy granicach. 

Gdyby strony przewidziały w umowie inne niż kodeksowe (dłuższe lub krótsze) okresy wypowiedzenia, to ważność takich zapisów będzie musiała być każdorazowo weryfikowana, czy są korzystniejsze dla pracownika. Tylko w takim bowiem przypadku zapisy te będą ważne.

Podstawa prawna:

• art. 30 § 1, art. 32, art. 36, art. 36¹ ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465)