Jak liczyć okres zwolnienia z opłacania składek na FP i FGŚP za pracownika, który po urlopie macierzyńskim był na urlopie wychowawczym

Jeżeli nie zajdą żadne zmiany we wnioskowanym okresie urlopu wychowawczego, będą Państwo zwolnieni z obowiązku opłacania składek na FP oraz FGŚP za pracownicę w okresach: od 1 marca do 30 czerwca 2011 r. oraz od 1 sierpnia 2012 r. do 31 marca 2015 r. Zwolnienie nie obejmuje jednak przychodów osiąganych z umowy zlecenia wykonywanej podczas urlopu wychowawczego.

UZASADNIENIE

Płatnik składek jest zwolniony z obowiązku opłacania składek na FP i FGŚP za pracowników, którzy wrócili do pracy po urlopie macierzyńskim, dodatkowym urlopie macierzyńskim lub urlopie wychowawczym. Okres zwolnienia wynosi 36 miesięcy. Zwolnienie trwa pełne 36 miesięcy kalendarzowych i rozpoczyna się od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpił powrót do pracy po urlopie, a kończy ostatniego dnia 36. miesiąca przysługującego zwolnienia.

Jeśli pracownica, która wróciła po urlopie macierzyńskim do pracy, po pewnym czasie rozpoczyna urlop wychowawczy, bieg 36-miesięcznego okresu zwolnienia z opłacania składek na FP oraz FGŚP zostaje zawieszony. Nie należy go liczyć od nowa począwszy od miesiąca powrotu do pracy po urlopie wychowawczym, jeśli obydwa urlopy zostały udzielone z tytułu opieki nad tym samym dzieckiem.

Zawieszenie biegu zwolnienia między okresami przebywania na urlopie macierzyńskim i urlopie wychowawczym również obejmuje pełne miesiące kalendarzowe. Rozpoczyna się pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pracownica zaczęła korzystać z urlopu wychowawczego, a kończy ostatniego dnia miesiąca, w którym wróciła z tego urlopu do pracy.

PRZYKŁAD

Pracownica wróciła z urlopu macierzyńskiego 20 lutego 2010 r. Od 21 czerwca 2010 r. rozpoczęła roczny urlop wychowawczy i wróciła do pracy 20 czerwca 2011 r. Następnie zwróciła się z wnioskiem o udzielenie kolejnej części urlopu wychowawczego na to samo dziecko od 18 lipca 2011 r. do 17 lipca 2012 r. Pracodawca jest zwolniony z opłacania za nią składek na FP i FGŚP w następujących okresach:

● od 1 marca do 30 czerwca 2010 r. (4 miesiące),

● od 1 lipca do 31 lipca 2011 r. (1 miesiąc) oraz

● od 1 sierpnia 2012 r. do 28 lutego 2015 r. (31 miesięcy).

W okresach od 1 lipca 2010 r. do 30 czerwca 2011 r. oraz od 1 sierpnia 2011 r. do 31 lipca 2012 r. bieg okresu zwolnienia został zawieszony na czas trwania urlopu wychowawczego pracownicy.

Przysługujący okres zwolnienia jest związany z okolicznością powrotu do pracy po urodzeniu dziecka. Jeżeli pracodawca wyczerpie łącznie 36 miesięcy zwolnienia z opłacania składek na FP i FGŚP, wówczas powrót pracownicy po wykorzystanej kolejnej części urlopu wychowawczego na to samo dziecko nie daje pracodawcy prawa do kolejnych 36 miesięcy zwolnienia.

WAŻNE!

Okres 36 miesięcy zwolnienia z opłacania składek na FP i FGŚP można liczyć od nowa po kolejnym urlopie macierzyńskim lub wychowawczym pracownicy, jeśli urlop ten został udzielony z tytułu opieki nad innym dzieckiem.

Zwolnienie z opłacania składek na FP i FGŚP przysługuje jedynie w odniesieniu do pracowników i ich przychodów z tytułu stosunku pracy. Nie ma ono zastosowania do osób wykonujących pracę na innej podstawie niż stosunek pracy. Nie ma znaczenia, czy taka umowa jest wykonywana dodatkowo w okresie urlopu wychowawczego wykorzystywanego po urlopie macierzyńskim czy w okresie pracy po powrocie z któregoś z tych urlopów.

Jeśli umowa zlecenia jest wykonywana dodatkowo przez czynnego pracownika (który nie przebywa na urlopie macierzyńskim ani wychowawczym), to mimo że do celów ubezpieczeń społecznych przychód z takiej umowy jest uznawany za przychód ze stosunku pracy – zgodnie z interpretacją ZUS – zwolnienie z opłacania składek na FP i FGŚP ma zastosowanie wyłącznie do przychodów ze stosunku pracy.

Jeśli natomiast umowa zlecenia jest wykonywana w okresie przebywania przez pracownicę na urlopie wychowawczym po wcześniejszym uzyskaniu prawa do zwolnienia ze składek na FP i FGŚP (w związku z powrotem z urlopu macierzyńskiego lub wychowawczego) – tak jak w przypadku Państwa pracownicy – to przychodu z umowy zlecenia nie należy uznawać za przychód ze stosunku pracy. Urlop wychowawczy to okres zawieszenia stosunku pracy. Jeśli w czasie przebywania na tym urlopie pracownik podpisze ze swoim pracodawcą umowę zlecenia, to taką umowę należy traktować jak zawartą z zewnętrznym zleceniobiorcą, a nie z własnym pracownikiem. Tym samym składki na FP oraz FGŚP należy opłacić od całego przychodu uzyskanego na podstawie umowy zlecenia – oczywiście tylko wówczas, gdy zostaną spełnione ogólne przesłanki przesądzające o konieczności ich opłacenia. Podstawowym kryterium warunkującym opłacenie obydwu tych składek jest to, by umowa zlecenia objęta była obowiązkiem ubezpieczeń emerytalnego i rentowych. Dodatkowo warunkiem powstania obowiązku opłacania:

• składki na FP jest wysokość uzyskanego przychodu – składka na FP jest należna, gdy podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe za dany miesiąc jest co najmniej równa kwocie minimalnego wynagrodzenia za pracę (lub 80% minimalnego wynagrodzenia w przypadku pracowników w pierwszym roku pracy),
• składki na FGŚP jest, by pracodawca był przedsiębiorcą i posiadał zdolność upadłościową.

Podstawa prawna

• art. 104, art. 104a ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415 ze zm.),
• art. 9a ustawy z 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz.U. Nr 158, poz. 1121 ze zm.),
• art. 8 ust. 2a, art. 18 ust. 1a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.).