Czy od honorarium z tytułu przeniesienia praw autorskich należy opłacać składki

Od umowy o dzieło, która została zawarta z osobą niezwiązaną ze spółką, nie należy opłacać żadnych składek. Natomiast od umowy zawartej z własnym pracownikiem należy naliczać składki na ubezpieczenia na zasadach obowiązujących pracowników. Podstawą wymiaru składek będzie suma przychodów z umowy o pracę i umowy o dzieło.

Autopromocja

UZASADNIENIE

Składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne muszą być opłacane od przychodów, które zostały wymienione w art. 6 ustawy systemowej jako tytuły do ubezpieczeń społecznych. Przepis ten nie wymienia umów o dzieło. Zatem wykonawcy umowy o dzieło nie należy zgłaszać do ubezpieczeń społecznych ani opłacać za niego składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, gdyż wypłata honorarium z tego tytułu nie stanowi podstawy wymiaru składek. Nie ma przy tym znaczenia, czy jej efektem będzie dzieło chronione prawem autorskim.

PRZYKŁAD

Autopromocja

Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych

Sprawdź

Firma zawarła umowę o dzieło z osobą, z którą dotychczas nie współpracowała. Przedmiotem umowy jest sporządzenie materiałów reklamowych. W umowie strony zawarły postanowienie o przeniesieniu na nabywcę autorskiego prawa majątkowego. Od honorarium uzyskanego z tytułu przeniesienia autorskich praw majątkowych na nabywcę nie należy opłacać składek.

Inaczej jest w przypadku, gdy umowa o dzieło:

• została zawarta między pracodawcą a pracownikiem,
• jest wykonywana na rzecz pracodawcy, mimo że została zawarta z innym podmiotem niż pracodawca.

Ustawa systemowa rozszerza bowiem pojęcie pracownika o wykonawcę umowy o dzieło zawartą/wykonywaną w tych okolicznościach. W takim przypadku umowę o dzieło (i inne umowy cywilnoprawne) należy traktować do celów ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego jak umowę o pracę (art. 8 ust. 2a ustawy systemowej).

Autopromocja

Podstawa wymiaru składek ZUS. Praktycznie rozliczenia

Sprawdź

Podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracownika są wszystkie wypłaty, które w myśl ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych są przychodem osiąganym z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy (art. 18 ust. 1 i art. 4 pkt 9 ustawy systemowej w zw. z art. 12 ust. 1 updof). Ponieważ umowę o dzieło w tym przypadku powinni Państwo traktować jak umowę o pracę, to osiągnięty z niej przychód będzie stanowił przychód ze stosunku pracy.

Gdy wykonanie dzieła jest przedmiotem umowy o pracę, od wynagrodzenia z tytułu przeniesienia praw autorskich do niego na pracodawcę należy odprowadzić składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

Autopromocja

Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych

Sprawdź

PRZYKŁAD

Firma zatrudnia informatyka na podstawie umowy o pracę. Do jego obowiązków należy m.in. tworzenie programów komputerowych. Firma, poza wynagrodzeniem, wypłaca pracownikowi również honorarium za przeniesienie na firmę praw autorskich do programów. W takiej sytuacji podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracownika jest suma przychodów z umowy o pracę i wynagrodzenia za przeniesienie praw autorskich wypłacanego na podstawie zawartej umowy o dzieło.

Należy rozróżnić jeszcze jedną sytuację – gdy pracownik sprzedaje pracodawcy prawa do dzieła, którego wytworzenie nie było przedmiotem żadnej umowy (czyli gdy sprzedaje prawa do gotowego dzieła). Wówczas mamy do czynienia z przewidzianą w przepisach prawa autorskiego umową o przeniesienie majątkowych praw autorskich lub umową o korzystanie z utworu, która nie rodzi samoistnie obowiązku ubezpieczeń społecznych ani ubezpieczenia zdrowotnego – nawet jeśli umowa została zawarta między pracodawcą a pracownikiem.

WAŻNE!

Od honorarium uzyskanego na podstawie umowy o przeniesienie praw autorskich do gotowego dzieła, którego pracownik nie wykonał na polecenie pracodawcy, nie należy opłacać składek.

PRZYKŁAD

Pracownik zatrudniony na stanowisku księgowego w firmie outsourcingowej świadczącej usługi księgowe, napisał komputerowy program księgowy, a następnie zaproponował odsprzedanie programu pracodawcy. W celu dokonania transakcji strony zawarły umowę o przeniesienie autorskich praw majątkowych. Honorarium wypłacone z tytułu przeniesienia praw autorskich do gotowego dzieła nie stanowi podstawy wymiaru składek.

Podstawa prawna

• art. 8 ust. 2a, art. 18 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.),
• art. 1 ust. 1 i ust. 2, art. 41 ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 ze zm.),
• § 1, § 2 pkt 29 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U. Nr 161, poz. 1106 ze zm.),
• art. 12 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2010 r. Nr 51, poz. 301 ze zm.).