Okresy składkowe i nieskładkowe - jak je udokumentować

Jak udokumentować okresy składkowe

Okresy zatrudnienia możesz udokumentować:

• zaświadczeniami od pracodawców,
• świadectwami pracy,
• legitymacją ubezpieczeniową z wpisami o zatrudnieniu.

Jeśli nie masz takich dokumentów, możesz przedstawić:

• umowy o pracę,
• opinie o pracy,
• wpisy w „książeczkowym” dowodzie osobistym,
• legitymacje służbowe,
• legitymacje związków zawodowych,
• pisma, które kierował do Ciebie pracodawca (np. o powołaniu, mianowaniu, zmianie angażu, przyznaniu nagrody),
• zeznania świadków.

Polecamy książkę: Nowe emerytury. Obowiązki pracodawcy po zmianach od 1 października 2017 r.

Zaświadczenie o okresie zatrudnienia może wystawić:

• pracodawca, na podstawie Twoich akt osobowych,
• prawny następca pracodawcy, na podstawie Twoich akt osobowych (art. 231 Kodeksu pracy),
• jednostka, która przechowuje dokumenty ze zlikwidowanego zakładu pracy.

Które okresy pracy możesz potwierdzić zeznaniami świadków

Jeśli nie masz dokumentów o okresach zatrudnienia, a zakład pracy został zlikwidowany i nie ma Twoich akt osobowych, niektóre okresy zatrudnienia możesz udowodnić zeznaniami świadków (najlepiej byłych współpracowników).

Dotyczy to okresów zatrudnienia:

• przed 15 listopada 1991 r.,
• po 15 listopada 1991 r., jeśli dokumenty zostały zniszczone wskutek powodzi w 1997 r. i 2010 r.,
• pracowników młodocianych zatrudnionych przed 1 stycznia 1975 r., gdy pracodawca nie ma dokumentacji z tego okresu i nie ma możliwości potwierdzenia, że z tymi pracownikami były zawierane umowy bądź gdy może potwierdzić zawieranie z nimi umów, ale nie może potwierdzić zatrudnienia konkretnego pracownika.

Zobacz również:

• Emerytura a działalność gospodarcza 2017
• Przejście na emeryturę w wieku 60 i 65 lat od 1 października 2017 r.

Które okresy ubezpieczenia może potwierdzić ZUS

ZUS może potwierdzić okresy ubezpieczenia przed 1999 r., jeśli były opłacone składki na ubezpieczenie społeczne.

Dotyczy to:

• osób, które były zatrudnione w gospodarstwach domowych i przy obsłudze prywatnych domów mieszkalnych od 1 lipca 1970 r.,
• pracowników nieuspołecznionych zakładów pracy, a od 1 stycznia 1990 r. pracowników zakładów pracy, które zatrudniały do 20 pracowników,
• osób, które prowadziły działalność na własny rachunek, i osób z nimi współpracujących,
• osób, które wykonywały wolny zawód, np.:
  • rzemieślników i osób, które z nimi współpracowały – od 1 lipca 1965 r.,
  • taksówkarzy – od 1 lipca 1969 r.,
  • prowadzących działalność handlowo-usługową – od 25 sierpnia 1973 r.,
  • twórców i artystów – od 1 stycznia 1974 r.,
  • adwokatów, którzy wykonywali zawód indywidualnie (poza zespołem) – od stycznia 1983 r.,
  • duchownych – od 1 lipca 1989 r.

Potwierdzimy okresy ubezpieczenia oraz podstawę wymiaru składek, jeśli w formularzu ZUS Rp-6 podasz:

• okres pracy, nazwę zakładu pracy lub nazwisko pracodawcy i adres byłego miejsca pracy oraz numer konta płatnika (NKP) – jeśli byłeś pracownikiem,
• okres, w którym była prowadzona działalność, i adres miejsca, w którym była prowadzona, numer NKP, adres ZUS, do którego były opłacane składki – jeśli prowadziłeś działalność, współpracowałeś przy jej prowadzeniu, byłeś twórcą, artystą lub wykonywałeś wolny zawód.

Jeśli pracodawca zatrudniał do 20 pracowników, powinien potwierdzić okres (okresy), za które po 28 lutego 1995 r. wypłacał wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy oraz jego kwotę. Nie mamy tych informacji.

Do wniosku o kapitał początkowy powinieneś dołączyć:

• poświadczoną przez pracodawcę lub naszego pracownika kserokopię książeczki wojskowej lub zaświadczenie z wojskowej komendy uzupełnień – jeśli pełniłeś zasadniczą służbę wojskową,
• świadectwo służby lub zaświadczenie odpowiednich organów, w których pełniłeś zawodowo służbę,
• zaświadczenie wystawione przez Instytut Pamięci Narodowej (IPN) – jeśli byłeś internowany na podstawie dekretu o stanie wojennym,
• zaświadczenie wystawione przez prezesa IPN lub prezesa sądu okręgowego – jeśli byłeś osadzony w więzieniu lub innym miejscu odosobnienia na terytorium RP po 31 grudnia 1956 r. za działalność polityczną,
• przetłumaczone przez tłumacza przysięgłego dokumenty, które potwierdzają zatrudnienie za granicą – jeżeli uzyskałeś status repatrianta,
• decyzję szefa Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych – jeżeli po 1956 r. pracowałeś na rzecz organizacji politycznych i związków zawodowych, które w tym okresie były nielegalne.

Jak udokumentować okresy nieskładkowe

Niektóre okresy nieskładkowe – np. okresy pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, zasiłku chorobowego lub opiekuńczego, urlopu wychowawczego – potwierdza pracodawca (lub prawny następca) w zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu albo w świadectwie pracy.

Okres nauki w szkole wyższej możesz udowodnić:

• zaświadczeniem z uczelni o ukończeniu studiów, okresie ich trwania i programowym wymiarze lub
• dyplomem, jeśli wynika z niego okres trwania studiów i ich programowy wymiar.

Jeżeli przed podjęciem zatrudnienia lub w okresie przerwy w zatrudnieniu wychowywałeś dziecko w wieku do lat 4, do wniosku o kapitał początkowy dołącz akt urodzenia dziecka oraz oświadczenie o sprawowaniu osobistej opieki nad dzieckiem.

Jeżeli wychowywałeś dziecko, na które przysługiwał zasiłek pielęgnacyjny, dołącz dodatkowo zaświadczenie, które potwierdza prawo do tego zasiłku.

Jeśli miałeś prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, do wniosku o ustalenie kapitału początkowego nie dołączaj dokumentów, które już złożyłeś przy ustalaniu renty.

Okresy składkowe i nieskładkowe możemy uwzględnić także na podstawie orzeczenia sądu.

Których okresów nie uwzględniamy przy ustalaniu kapitału początkowego

Przy obliczaniu kapitału początkowego nie uwzględnimy okresów, w których:

• prowadziłeś gospodarstwo rolne lub pracowałeś w tym gospodarstwie (tzw. okresów uzupełniających),
• pełniłeś zawodowo służbę w:
  • Policji (Milicji Obywatelskiej),
  • Straży Granicznej,
  • Służbie Więziennej,
  • Państwowej Straży Pożarnej,
  • Biurze Ochrony Rządu,
  • Urzędzie Ochrony Państwa (w organach bezpieczeństwa publicznego),

jeżeli:

• wstąpiłeś do służby przed 1999 r. i nadal w niej pozostajesz lub
• z tytułu służby masz ustalone prawo do emerytury na podstawie przepisów szczególnych o zaopatrzeniu emerytalnym.