Co w 2025 r. oznacza niepełnosprawność 01-U?

• Co daje symbol niepełnosprawności?
• Jakie są kody niepełnosprawności?
• Co w 2025 r. oznacza niepełnosprawność 01-U?
• Na czym polega upośledzenie umysłowe?
• Niepełnosprawność intelektualna: jakie świadczenia?
• Niepełnosprawność intelektualna - stopnie
• Jak uzyskać orzeczenie ze symbolem 01-U?
• Ochrona prawna dla osób upośledzonych umysłowo

Co daje symbol niepełnosprawności?

Trzeba wiedzieć, że symbol przyczyny niepełnosprawności zawarty jest w orzeczeniu o danym stopniu niepełnosprawności (lekki, umiarkowany, znaczny). Taki symbol odzwierciedla rozpoznanie uszkodzenia lub choroby, która niezależnie od przyczyny jej powstania powoduje zaburzenia funkcji organizmu oraz ograniczenia w wykonywaniu czynności życiowych i aktywności społecznej dziecka. Takie system symboli pomaga w precyzyjnym określeniu rodzaju niepełnosprawności i potrzebnego wsparcia konkretnej osobie i jej rodzinie.

Autopromocja

Jakie są kody niepełnosprawności?

Symbol przyczyny niepełnosprawności określa jaki rodzaj schorzenia i zaburzeń ma orzeczony dana osoba. Wyróżniamy łącznie 12 symboli/ kodów niepełnosprawności. Symbol przyczyny niepełnosprawności oznacza się następująco:

• 01-U – upośledzenie umysłowe;
• 02-P – choroby psychiczne;
• 03-L – zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu;
• 04-O – choroby narządu wzroku;
• 05-R – upośledzenie narządu ruchu;
• 06-E – epilepsja;
• 07-S – choroby układu oddechowego i krążenia;
• 08-T – choroby układu pokarmowego;
• 09-M – choroby układu moczowo-płciowego;
• 10-N – choroby neurologiczne;
• 11-I – inne, w tym schorzenia: endokrynologiczne, metaboliczne, zaburzenia enzymatyczne, choroby zakaźne i odzwierzęce, zeszpecenia, choroby układu krwiotwórczego;
• 12-C – całościowe zaburzenia rozwojowe.

Co w 2025 r. oznacza niepełnosprawność 01-U?

Symbol 01-U to oznaczenie stosowane w polskim systemie orzecznictwa o niepełnosprawności, które wskazuje na upośledzenie umysłowe. Jest to jedna z dwunastu głównych kategorii niepełnosprawności uznawanych w Polsce. Symbol 01-U ma ogromne znaczenie przy ubieganiu się o wsparcie finansowe, możliwość korzystania z różnego rodzaju programów oraz wsparcia społecznego i rehabilitacji finansowanej z środków państwowych.

Na czym polega upośledzenie umysłowe?

Przyjęło się uważać, że tzw. upośledzenie umysłowe w stopniu lekkim odnosi się do osoby, która ma trudności z samodzielnością, komunikacją, z podjęciem pracy zarobkowej oraz z wykonywaniem zwykłych czynności dnia codziennego. Taka osoba, ma jednak kłopoty z nauką, myśleniem, rozumieniem, postrzeganiem otaczającej rzeczywistości oraz zapamiętywaniem, ponieważ najczęściej ma ona problemy z zaburzeniem motoryki oraz problemy z podzielnością uwagi. W konsekwencji taka niepełnosprawność intelektualna jest typem ograniczenia poznawczego. Najczęściej jest to trwały stan, który zaczyna się przed osiągnięciem 18. roku życia.

Autopromocja

Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych

Sprawdź

Obok problemów zdrowotnych i rozwojowych, które występują w ogólnej populacji dzieci i młodzieży w wieku szkolnym (np.: choroby zakaźne wieku rozwojowego, choroby infekcyjne, wypadki i urazy) u uczniów niepełnosprawnych mogą występować problemy wynikające z rodzaju i stopnia niepełnosprawności oraz współistniejące z zaburzeniami warunkującymi niepełnosprawność (np. wady wrodzone, choroby genetyczne). Dlatego uczniowie niepełnosprawni mogą wymagać dodatkowych świadczeń zdrowotnych i pielęgnacyjnych w czasie nauki w szkole, wykonywanych przez pielęgniarkę, np. systematycznej kontroli zażywania leków, opieki w czasie napadu drgawek, zmiany pieluchy itp. Z tego względu, przepisami prawa określono, że świadczenia pielęgniarki albo higienistki szkolnej obejmują również sprawowanie opieki zdrowotnej nad uczniami z chorobami przewlekłymi i niepełnosprawnością, w tym realizacje świadczeń pielęgniarskich oraz wykonywanie zabiegów i procedur leczniczych koniecznych do wykonania u ucznia w szkole.

Niepełnosprawność intelektualna: jakie świadczenia?

Wdrożenie na wczesnym etapie życia dziecka odpowiednich działań psychopedagogicznych stymulujących jego rozwój może pomóc mu w osiągnięciu niezależności i samodzielności w dorosłym życiu. Dzieci i młodzież z niepełnosprawnością intelektualną mają pełne prawo – na równi z innymi osobami ubezpieczonymi – do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, które obejmują zapobieganie chorobom, wykrywanie chorób, leczenie oraz zapobieganie pogłębianiu się niepełnosprawności. Świadczenia opieki zdrowotnej skierowane do dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną realizowane są również przez lekarza dentystę, pielęgniarkę podstawowej opieki zdrowotnej, położną podstawowej opieki zdrowotnej oraz pielęgniarkę środowiska nauczania i wychowania albo higienistkę szkolną.

Ministerstwo Zdrowia podejmuje działania, aby osoby z niepełnosprawnością intelektualną – zarówno dzieci, jak i dorośli – miały zapewnioną właściwą opiekę zdrowotną. Osobom z niepełnosprawnością intelektualną przysługuje nieodpłatnie szeroki zakres świadczeń opieki zdrowotnej dostosowanych do rodzaju i stopnia nasilenia niepełnosprawności. O wyborze rodzaju diagnostyki, leczenia oraz rehabilitacji w indywidualnych przypadkach decyduje każdorazowo zespół lekarzy oraz specjalistów (m.in. psycholog, logopeda, fizjoterapeuta) sprawujących bezpośrednią opiekę nad osobą z niepełnosprawnością intelektualną.

Niepełnosprawność intelektualna - stopnie

Niepełnosprawność intelektualna może być podzielona na stopnie:

Autopromocja

Podstawa wymiaru składek ZUS. Praktycznie rozliczenia

Sprawdź

• Lekki: częściowa samodzielność, potrzeba wsparcia w złożonych czynnościach
• Umiarkowany: ograniczona samodzielność, wymaga regularnego wsparcia
• Znaczny: wymagana stała opieka i pomoc w codziennym funkcjonowaniu

Jak uzyskać orzeczenie ze symbolem 01-U?

Proces uzyskania orzeczenia o niepełnosprawności 01-U rozpoczyna się od złożenia wniosku w powiatowym zespole ds. orzekania o niepełnosprawności. Do wniosku należy dołączyć dokumentację medyczną potwierdzającą niepełnosprawność intelektualną. Można go złożyć osobiście lub przez pełnomocnika. Komisja analizuje dokumentację, przeprowadza badanie i ocenia poziom funkcjonowania intelektualnego oraz społecznego. Decyzja wydawana jest na podstawie całościowej oceny stanu osoby, a czas oczekiwania wynosi od 30 do 60 dni, z możliwością wydłużenia w szczególnych przypadkach. Od decyzji można odwołać się w ciągu 14 dni. Warto przygotować aktualne badania psychologiczne i szczegółową dokumentację obejmującą historię leczenia oraz zabrać osobę wspierającą na komisję.

Ochrona prawna dla osób upośledzonych umysłowo

W razie stwierdzenia, że dobro osoby upośledzonej umysłowo wymaga jej ubezwłasnowolnienia, kierownik podmiotu leczniczego udzielającego świadczenia zdrowotnego w zakresie psychiatrycznej opieki zdrowotnej zawiadamia o tym prokuratora. Z kolei w razie stwierdzenia, że przedstawiciel ustawowy osoby upośledzonej umysłowo nie wykonuje należycie swoich obowiązków wobec tej osoby, kierownik podmiotu leczniczego udzielającego świadczenia zdrowotnego w zakresie psychiatrycznej opieki zdrowotnej zawiadamia o tym sąd opiekuńczy miejsca zamieszkania tej osoby.