REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Co w 2025 r. oznacza niepełnosprawność 01-U?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
2025, niepełnosprawność, 01-U, kod
Co w 2025 r. oznacza niepełnosprawność 01-U?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Istnieje łącznie 12 symboli poszczególnych przyczyn niepełnosprawności. Ten jeden kod: 01-U bardzo często pojawia się w orzeczeniach o niepełnosprawności. Kod 01-U często występuje też z innymi kodami, ze względu na znaczną ilość zaburzeń u osoby z niepełnosprawnościami.
rozwiń >

Co daje symbol niepełnosprawności?

Trzeba wiedzieć, że symbol przyczyny niepełnosprawności zawarty jest w orzeczeniu o danym stopniu niepełnosprawności (lekki, umiarkowany, znaczny). Taki symbol odzwierciedla rozpoznanie uszkodzenia lub choroby, która niezależnie od przyczyny jej powstania powoduje zaburzenia funkcji organizmu oraz ograniczenia w wykonywaniu czynności życiowych i aktywności społecznej dziecka. Takie system symboli pomaga w precyzyjnym określeniu rodzaju niepełnosprawności i potrzebnego wsparcia konkretnej osobie i jej rodzinie.

REKLAMA

Autopromocja

Jakie są kody niepełnosprawności?

Symbol przyczyny niepełnosprawności określa jaki rodzaj schorzenia i zaburzeń ma orzeczony dana osoba. Wyróżniamy łącznie 12 symboli/ kodów niepełnosprawności. Symbol przyczyny niepełnosprawności oznacza się następująco:

  • 01-U – upośledzenie umysłowe;
  • 02-P – choroby psychiczne;
  • 03-L – zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu;
  • 04-O – choroby narządu wzroku;
  • 05-R – upośledzenie narządu ruchu;
  • 06-E – epilepsja;
  • 07-S – choroby układu oddechowego i krążenia;
  • 08-T – choroby układu pokarmowego;
  • 09-M – choroby układu moczowo-płciowego;
  • 10-N – choroby neurologiczne;
  • 11-I – inne, w tym schorzenia: endokrynologiczne, metaboliczne, zaburzenia enzymatyczne, choroby zakaźne i odzwierzęce, zeszpecenia, choroby układu krwiotwórczego;
  • 12-C – całościowe zaburzenia rozwojowe.
Ważne

DO 3 SYMBOLI W ORZECZENIU O NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI

Orzeczenie o niepełnosprawności może zawierać do trzech symboli przyczyn niepełnosprawności, które w znacznym stopniu wpływają na funkcjonowanie organizmu. Ustawodawca wymaga, aby każdy symbol w orzeczeniu, niezależnie od innych, stanowił samodzielną przyczynę niepełnosprawności lub jej stopnia. Nie jest więc tak, że można mieć w orzeczeniu tylko jeden symbol, który odnosi się do niepełnosprawności, każdy z trzech symboli musi być powiązany z takim naruszeniem sprawności organizmu, które powoduje niepełnosprawność.

Co w 2025 r. oznacza niepełnosprawność 01-U?

Symbol 01-U to oznaczenie stosowane w polskim systemie orzecznictwa o niepełnosprawności, które wskazuje na upośledzenie umysłowe. Jest to jedna z dwunastu głównych kategorii niepełnosprawności uznawanych w Polsce. Symbol 01-U ma ogromne znaczenie przy ubieganiu się o wsparcie finansowe, możliwość korzystania z różnego rodzaju programów oraz wsparcia społecznego i rehabilitacji finansowanej z środków państwowych.

Przykład

Dla dzieci i młodzieży upośledzonych umysłowo bez względu na stopień upośledzenia organizuje się naukę i zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze, w szczególności w przedszkolach, szkołach, placówkach opiekuńczo--wychowawczych, ośrodkach rehabilitacyjno-wychowawczych, w domach pomocy społecznej i podmiotach leczniczych, a także w domu rodzinnym. Organizuje się również rehabilitację leczniczą, zawodową i społeczną. Rehabilitacja i zajęcia rewalidacyjno--wychowawcze są bezpłatne. Opieka niezbędna do prowadzenia rehabilitacji i zajęć rewalidacyjno-wychowawczych wchodzi w zakres tych czynności.

Na czym polega upośledzenie umysłowe?

Przyjęło się uważać, że tzw. upośledzenie umysłowe w stopniu lekkim odnosi się do osoby, która ma trudności z samodzielnością, komunikacją, z podjęciem pracy zarobkowej oraz z wykonywaniem zwykłych czynności dnia codziennego. Taka osoba, ma jednak kłopoty z nauką, myśleniem, rozumieniem, postrzeganiem otaczającej rzeczywistości oraz zapamiętywaniem, ponieważ najczęściej ma ona problemy z zaburzeniem motoryki oraz problemy z podzielnością uwagi. W konsekwencji taka niepełnosprawność intelektualna jest typem ograniczenia poznawczego. Najczęściej jest to trwały stan, który zaczyna się przed osiągnięciem 18. roku życia.

Obok problemów zdrowotnych i rozwojowych, które występują w ogólnej populacji dzieci i młodzieży w wieku szkolnym (np.: choroby zakaźne wieku rozwojowego, choroby infekcyjne, wypadki i urazy) u uczniów niepełnosprawnych mogą występować problemy wynikające z rodzaju i stopnia niepełnosprawności oraz współistniejące z zaburzeniami warunkującymi niepełnosprawność (np. wady wrodzone, choroby genetyczne). Dlatego uczniowie niepełnosprawni mogą wymagać dodatkowych świadczeń zdrowotnych i pielęgnacyjnych w czasie nauki w szkole, wykonywanych przez pielęgniarkę, np. systematycznej kontroli zażywania leków, opieki w czasie napadu drgawek, zmiany pieluchy itp. Z tego względu, przepisami prawa określono, że świadczenia pielęgniarki albo higienistki szkolnej obejmują również sprawowanie opieki zdrowotnej nad uczniami z chorobami przewlekłymi i niepełnosprawnością, w tym realizacje świadczeń pielęgniarskich oraz wykonywanie zabiegów i procedur leczniczych koniecznych do wykonania u ucznia w szkole.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Niepełnosprawność intelektualna: jakie świadczenia?

Wdrożenie na wczesnym etapie życia dziecka odpowiednich działań psychopedagogicznych stymulujących jego rozwój może pomóc mu w osiągnięciu niezależności i samodzielności w dorosłym życiu. Dzieci i młodzież z niepełnosprawnością intelektualną mają pełne prawo – na równi z innymi osobami ubezpieczonymi – do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, które obejmują zapobieganie chorobom, wykrywanie chorób, leczenie oraz zapobieganie pogłębianiu się niepełnosprawności. Świadczenia opieki zdrowotnej skierowane do dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną realizowane są również przez lekarza dentystę, pielęgniarkę podstawowej opieki zdrowotnej, położną podstawowej opieki zdrowotnej oraz pielęgniarkę środowiska nauczania i wychowania albo higienistkę szkolną.

Ministerstwo Zdrowia podejmuje działania, aby osoby z niepełnosprawnością intelektualną – zarówno dzieci, jak i dorośli – miały zapewnioną właściwą opiekę zdrowotną. Osobom z niepełnosprawnością intelektualną przysługuje nieodpłatnie szeroki zakres świadczeń opieki zdrowotnej dostosowanych do rodzaju i stopnia nasilenia niepełnosprawności. O wyborze rodzaju diagnostyki, leczenia oraz rehabilitacji w indywidualnych przypadkach decyduje każdorazowo zespół lekarzy oraz specjalistów (m.in. psycholog, logopeda, fizjoterapeuta) sprawujących bezpośrednią opiekę nad osobą z niepełnosprawnością intelektualną.

Niepełnosprawność intelektualna - stopnie

Niepełnosprawność intelektualna może być podzielona na stopnie:

  • Lekki: częściowa samodzielność, potrzeba wsparcia w złożonych czynnościach
  • Umiarkowany: ograniczona samodzielność, wymaga regularnego wsparcia
  • Znaczny: wymagana stała opieka i pomoc w codziennym funkcjonowaniu

Jak uzyskać orzeczenie ze symbolem 01-U?

Proces uzyskania orzeczenia o niepełnosprawności 01-U rozpoczyna się od złożenia wniosku w powiatowym zespole ds. orzekania o niepełnosprawności. Do wniosku należy dołączyć dokumentację medyczną potwierdzającą niepełnosprawność intelektualną. Można go złożyć osobiście lub przez pełnomocnika. Komisja analizuje dokumentację, przeprowadza badanie i ocenia poziom funkcjonowania intelektualnego oraz społecznego. Decyzja wydawana jest na podstawie całościowej oceny stanu osoby, a czas oczekiwania wynosi od 30 do 60 dni, z możliwością wydłużenia w szczególnych przypadkach. Od decyzji można odwołać się w ciągu 14 dni. Warto przygotować aktualne badania psychologiczne i szczegółową dokumentację obejmującą historię leczenia oraz zabrać osobę wspierającą na komisję.

Ochrona prawna dla osób upośledzonych umysłowo

W razie stwierdzenia, że dobro osoby upośledzonej umysłowo wymaga jej ubezwłasnowolnienia, kierownik podmiotu leczniczego udzielającego świadczenia zdrowotnego w zakresie psychiatrycznej opieki zdrowotnej zawiadamia o tym prokuratora. Z kolei w razie stwierdzenia, że przedstawiciel ustawowy osoby upośledzonej umysłowo nie wykonuje należycie swoich obowiązków wobec tej osoby, kierownik podmiotu leczniczego udzielającego świadczenia zdrowotnego w zakresie psychiatrycznej opieki zdrowotnej zawiadamia o tym sąd opiekuńczy miejsca zamieszkania tej osoby.

Ważne

Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego osoby upośledzonej umysłowo niezdolnej do wyrażenia zgody lub stosunku do przyjęcia do szpitala psychiatrycznego i leczenia następuje po uzyskaniu zgody sądu opiekuńczego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania tej osoby.

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wysokość wynagrodzenia i rodzaj przysługujących benefitów są dla Zetek najważniejszym miernikiem ich wartości

Pracownicy z pokolenia Z przywiązują dużą wagę do wysokości wynagrodzenia i dodatkowych świadczeń z umowy o pracę ze względów nie tylko materialnych. Bezpieczne ekonomicznie i spokojne życie to oczywiście ważna dla nich wartość. Jednak wysokość pensji i inne benefity są jednocześnie miernikiem poczucia własnej wartości, a może nawet i szacunku do nich.

Wsparcie finansowe z ZUS wypłacane z emeryturą lub rentą. Komu przysługuje ryczałt energetyczny?

Ryczałt energetyczny to specjalny dodatek do emerytur i rent. Jest on przeznaczony dla osób, które potrzebują wsparcia w pokrywaniu kosztów zużycia energii elektrycznej. Świadczenie jest wypłacane przez ZUS.

Seniorzy nadal aktywni zawodowo. Dlaczego opłaca się pracować osobom w wieku emerytalnym?

ZUS podaje, że wzrasta liczba pracujących osób w wieku emerytalnym. Aktywnych zawodowo seniorów w zeszłym roku było aż 872,6 tys. Kiedy opłaca się dalsza praca?

Dobrostan zaczyna się w pracy. Znaczenie integracji życia zawodowego i osobistego dla kondycji psychicznej pracowników

Coraz więcej firm przekonuje się, że dbałość o dobrostan pracowników nie jest tylko modnym hasłem, ale realnym czynnikiem wpływającym na zaangażowanie, zaufanie i wyniki biznesowe. Na znaczeniu zyskuje także integracja życia zawodowego i osobistego. Jak zatem stworzyć kulturę organizacyjną, w której pracownicy mają przestrzeń do dbania o swoje zdrowie psychiczne?

REKLAMA

Osoby niepełnosprawne: Co się należy za I, II i III stopień niepełnosprawności?

Zgodnie z ustawą o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych wyróżniamy trzy stopnie niepełnosprawności: lekki, umiarkowany i znaczny. Osoby, które uzyskają orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, będą mieć dostęp do najszerszej gamy form wsparcia oraz ulg.

Uprawnienia pracownika a staż pracy

Od stażu pracy – zarówno zakładowego, jak i ogólnego – zależne są uprawnie pracownicze. Obecnie do stażu pracy wlicza się okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. Takie rozwiązanie krzywdzi pracowników, którzy oprócz zatrudnienia na umowę o pracę prowadzili np. działalność gospodarczą czy świadczyli pracę jako zleceniobiorcy. Projektowana nowelizacja Kodeksu pracy ma zmienić zasady obliczania stażu pracy.

Urlop regeneracyjny dla każdego pracownika? Dla kogo i kiedy można skorzystać z tego wolnego?

Pewna grupa zawodowa ma możliwość korzystania z urlopu regeneracyjnego po spełnieniu odpowiednich warunków. Czy urlop regeneracyjny będzie dostępny dla każdego pracownika? Polacy należą do najbardziej zapracowanych społeczeństw w Unii Europejskiej. Sprawdź, kto i na jakich zasadach może skorzystać z tego urlopu.

Czy praca zdalna rzeczywiście osłabia nasze szanse na awans? [KOMENTARZ EKSPERCKI]

Najnowsze badanie niemieckiego Instytutu Nauk Ekonomicznych i Społecznych (WSI) wzbudziło szeroką dyskusję na temat konsekwencji pracy zdalnej dla ścieżki kariery. Czy praca zdalna rzeczywiście osłabia nasze szanse na awans?

REKLAMA

270 dni na zasiłku chorobowym. W jakiej wysokości jest wypłacany?

Zasiłek chorobowy przysługuje za czas choroby ubezpieczonego, potwierdzonej zwolnieniem lekarskim. Maksymalny okres wypłaty zasiłku wynosi 182 dni, a w przypadku ciąży i gruźlicy 270 dni. W jakiej wysokości wypłacany jest zasiłek chorobowy?

Webinar: Jawność i równość wynagrodzeń – co czeka pracodawców? + certyfikat gwarantowany

Praktyczny webinar „Jawność i równość wynagrodzeń – co czeka pracodawców?” poprowadzą partnerki w kancelarii GKR Legal: Renata Bugiel i Justyna Burska. Uczestnicy dowiedzą się, jak zaplanować i efektywnie przeprowadzić w firmie wdrożenie przepisów Dyrektywy o przejrzystości wynagrodzeń.

REKLAMA