REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jakie przerwy przysługują pracownikowi niepełnosprawnemu

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Elżbieta Sadło

REKLAMA

Pracodawca, zatrudniający pracowników niepełnosprawnych, musi pamiętać o przepisach dających tej grupie pracowników specjalne uprawnienia, np. prawo do dodatkowej przerwy.

Osoby niepełnosprawne to grupa pracowników, która podlega szczególnej ochronie na mocy obowiązujących przepisów.

REKLAMA

Autopromocja

Jednym z podstawowych obowiązków pracodawców w tym zakresie jest zapewnienie wszystkim pracownikom prawa do wypoczynku. Odpowiednią regulację zawierają w tej kwestii przepisy dotyczące czasu pracy, w tym także przerw w pracy. W zależności od dobowego wymiaru czasu pracy, rodzaju pracy czy też innych okoliczności wskazanych w przepisach niepełnosprawnym pracownikom przysługują określone przerwy w pracy.

Dodatkowe przerwy od pracy

REKLAMA

Przepisy określające dodatkowe uprawnienia w zakresie stosunku pracy przysługujące osobom niepełnosprawnym zostały zawarte w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych; zwanej dalej ustawą o rehabilitacji.

Do dodatkowych uprawnień tej grupy pracowników należy zaliczyć m.in. przerwę w pracy (art. 17 ustawy o rehabilitacji). Wymiar przerwy to 15 minut i jest ona wliczana do czasu pracy. Przerwa może być wykorzystana na gimnastykę usprawniającą lub na jakąkolwiek formę wypoczynku. Przepis nie wskazuje szczegółowo dodatkowych warunków, których spełnienie uprawniałoby osoby niepełnosprawne do korzystania z tej przerwy.

Pracownik ma prawo do dodatkowej przerwy, gdy:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • jest osobą niepełnosprawną w sensie prawnym – tj. posiada orzeczenie potwierdzające niepełnosprawność,
  • jest pracownikiem w rozumieniu Kodeksu pracy,
  • przedstawi orzeczenie o niepełnosprawności pracodawcy.

Ani stopień niepełnosprawności, ani wymiar zatrudnienia nie mają wpływu na korzystanie z przerwy przez niepełnosprawnych pracowników. Nabycie prawa do przerwy nie jest także uzależnione od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy.

Inne przerwy od pracy

Pracownikom, których dobowy wymiar czasu pracy wynosi co najmniej 6 godzin, przysługuje prawo do przerwy w pracy w wymiarze co najmniej 15 minut. Przerwę tę wlicza się do czasu pracy (art. 134 k.p.). Jeśli dobowy wymiar czasu pracy danej osoby jest niższy, wówczas pracodawca jest zwolniony z dyspozycji przepisu art. 134 k.p. Należy także zauważyć, że przepis określa minimalny wymiar tej przerwy, a zatem istnieje możliwość, aby była dłuższa. W związku z powyższym nieustanowienie takiej przerwy bądź ustanowienie jej w niższym wymiarze niż 15 minut będzie stanowić naruszenie przepisów prawa pracy.

Wskazanie wymiaru przerwy powinno nastąpić w przepisach wewnętrznych obowiązujących u pracodawcy (np. w regulaminie pracy) bądź w umowie o pracę (czy też w informacji dodatkowej).

Przepis art. 134 k.p. znajduje zastosowanie do wszystkich osób będących pracownikami w rozumieniu art. 2 k.p., tj. osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, mianowania, wyboru, powołania, spółdzielczej umowy o pracę. Dotyczy to także osób niepełnosprawnych, bez względu na stopień niepełnosprawności. Wystarczy, że są oni pracownikami w rozumieniu Kodeksu pracy oraz ich dobowy wymiar czasu pracy wynosi nie mniej niż 6 godzin.


REKLAMA

Kolejną przerwę w pracy, z której na zasadach ogólnych mogą korzystać także pracownicy niepełnosprawni, określają przepisy § 7 rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe. Mianowicie, osobom pracującym przy obsłudze monitora ekranowego przysługuje co najmniej 5-minutowa przerwa, po każdej godzinie pracy przy obsłudze monitora. Jednak przerwa ta przysługuje jedynie tym pracownikom, którzy wykonują pracę związaną z obsługą monitora ekranowego co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy. Przerwy te są wliczane do czasu pracy pracownika, ale nie mogą być ze sobą łączone. Oznacza to, że pracownik powinien wykorzystać 5 minut przerwy po każdej godzinie pracy przy monitorze. Przepis wskazuje minimalny wymiar przerwy, a zatem pracodawca ma możliwość ustanowienia w swoim zakładzie pracy dłuższej przerwy w pracy z tego tytułu.

W sytuacji gdy niepełnosprawna pracownica powróciła do pracy po urodzeniu dziecka i nadal karmi je piersią, może korzystać z przerwy określonej w art. 187 k.p. Przepis ten stanowi, że pracownica, która wykonuje pracę przez co najmniej 4 godziny dziennie oraz karmi piersią jedno dziecko, ma prawo do dwóch 30-minutowych przerw w pracy, a w przypadku karmienia więcej niż jednego dziecka przysługują jej dwie przerwy po 45 minut każda. Przerwy te są wliczane do czasu pracy. Przepis ten pozwala pracownicom na łączenie dwóch przerw w jedną – muszą jednak wystąpić do pracodawcy z odpowiednim wnioskiem.

Kolejną przerwę przewiduje w art. 202 § 31 k.p. w stosunku do młodocianych, w tym także osób z orzeczoną niepełnosprawnością. Przepis ten wskazuje, że jeśli dobowy wymiar czasu pracy młodocianego przekracza 4,5 godziny, wówczas pracodawca ma obowiązek wprowadzić przerwę w wymiarze 30 minut, która jest wliczana do czasu pracy. Przerwa ta jest niepodzielna i jednorazowo musi wynosić 30 minut.

Sposób wykorzystania przerwy

Osoby niepełnosprawne mogą wykorzystać dodatkową przerwę wynikającą z art. 17 ustawy o rehabilitacji łącznie z przerwą przysługującą na podstawie art. 134 k.p. (wówczas przerwa wynosiłaby co najmniej 30 minut) albo oddzielnie, jako dwie przerwy. Jeśli natomiast osoba niepełnosprawna zatrudniona jest w wymiarze czasu pracy wynoszącym 5 godzin dziennie, wówczas będzie mogła korzystać jedynie z przerwy przewidzianej w art. 17 ustawy o rehabilitacji.

Osoby niepełnosprawne, które są pracownikami w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy, mogą na zasadach ogólnych korzystać ze wszystkich przerw w pracy przewidzianych w przepisach prawa pracy, lecz na podstawie art. 17 ustawy o rehabilitacji dysponują ponadto dodatkowymi 15 minutami na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek. Korzystanie z przerw w pracy możliwe jest dopiero po spełnieniu warunków przewidzianych w obowiązujących przepisach.

Przykład

Biuro rachunkowe zatrudnia panią Magdę, która jest osobą niepełnosprawną w stopniu znacznym, w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku sekretarki. Korzysta ona ze skróconej normy czasu pracy. Z uwagi na to, że warunkiem korzystania z co najmniej 15-minutowej przerwy określonej w art. 134 k.p. jest co najmniej 6-godzinny dobowy wymiar czasu pracy, pani Magda może korzystać z tej przerwy, gdyż jej dobowy wymiar czasu pracy wynosi nie więcej niż 7 godzin. Ponadto jako osobie niepełnosprawnej przysługuje jej dodatkowo 15 minut przerwy z art. 17 ustawy o rehabilitacji. Przerwy te może wykorzystać łącznie bądź każdą z nich oddzielnie. Dodatkowo jako pracownik, którego stanowisko pracy jest wyposażone w monitor ekranowy, korzysta także z 5-minutowej przerwy po każdej godzinie pracy przy monitorze.

Podstawa prawna:

  • art. 2, 134, art. 202 § 31 Kodeksu pracy,
  • art. 17 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (DzU z 2011 r. nr 127, poz. 721 ze zm.),
  • § 7 rozporządzenia MPiPS z 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (DzU nr 148, poz. 973).
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Prawne wymogi automatyzacji. Co może zrobić AI, a co nadal wymaga pracy człowieka? AI Act od 2026 roku - co nowe przepisy zmienią w biznesie?

Wraz z dynamicznym rozwojem narzędzi opartych na sztucznej inteligencji pojawia się pytanie o granice ich stosowania w kontekście odpowiedzialności prawnej. Choć Polska nie posiada jeszcze kompleksowej regulacji dotyczącej AI, to już dziś na gruncie obowiązujących przepisów prawa cywilnego, prawa pracy, RODO czy kodeksu cywilnego można ocenić, co wolno, a czego nie wolno automatyzować. Uwagę przedsiębiorców i prawników coraz bardziej przyciąga także unijne rozporządzenie w sprawie sztucznej inteligencji (AI Act), które wejdzie w życie w 2026 roku i wprowadzi kategoryzację systemów AI, nakładając ścisłe wymogi na te uznane za wysokiego ryzyka.

Wypadki przy pracy 2024 [GUS]

Wypadki przy pracy w 2024 roku - jakie są statystyki GUS? Okazuje się, że liczba wypadków ogółem spada, ale rośnie liczba wypadków ciężkich i śmiertelnych. Jakie jest wskaźnik wypadkowości?

Rekrutacja smart. Jak wykorzystać AI, by zatrudniać lepiej, szybciej i bardziej fair?

Rekrutacja smart to nowoczesne podejście do zatrudniania oparte na danych, analityce i sztucznej inteligencji, zamiast na deklaracjach z CV czy subiektywnych ocenach. Technologia umożliwia obiektywną i powtarzalną ocenę dopasowania do roli, wspierając bardziej sprawiedliwe i efektywne decyzje rekrutacyjne. Warto zatem odejść od bezkrytycznej wiary w CV czy testów osobowości i stworzyć kandydatom warunki do pokazania, co naprawdę potrafią. To nie futurystyczna wizja, ale konieczność w obliczu przeciążenia informacyjnego i rosnących wyzwań na rynku pracy.

Problemy z zasiłkami przedsiębiorców. ZUS odmawia wypłaty. Rzecznik MŚP interweniuje

Do końca 2021 roku brak opłaty składki chorobowej w terminie albo opłacenie jej w niepełnej wysokości skutkowało automatyczną utratą ubezpieczenia chorobowego przez przedsiębiorcę. Obecnie przepisy zostały zmienione i nie dochodzi do tego, jeśli niedopłata wynosi do 1% minimalnego wynagrodzenia. Aktualnie, mimo zmiany przepisów, ZUS odmawia wypłaty świadczeń zasiłkowych, gdy przedsiębiorcy nie podlegali ubezpieczeniu chorobowemu w okresie przed 2022 r. Rzecznik MŚP interweniuje.

REKLAMA

Pilotaż 4-dniowego tygodnia pracy: wyjaśnienia, konsultacje, wyniki analiz, przedstawiciel MŚP w zespole

Rusza pilotaż 4-dniowego tygodnia pracy. Rzecznik MŚP prosi o wyjaśnienia w tej sprawie. Apeluje również o gruntowne konsultacje i wyniki analiz dotyczące skróconego tygodnia pracy. Postuluje o włączenie przedstawiciela Rzecznika MŚP do zespołu ds. skróconego czasu pracy.

Zmiany w zawodzie psychologa 2025: jest projekt ustawy

Będą duże zmiany w zawodzie psychologa. Jest projekt ustawy o zawodzie psychologa oraz samorządzie psychologów. Aktualne przepisy są niezgodne z prawem. Co się zmieni?

ZUS: renta wdowia 2025. Komu się należy i jaka jest wysokość świadczenia? [WNIOSEK]

Seniorzy wciąż pytają komu w 2025 r. należy się renta wdowia. ZUS tłumaczy, ile wynosi świadczenie, jakie są warunki i jak złożyć wniosek. Czy można dorabiać do renty wdowiej?

Do 31 maja 2025 r. odpis na ZFŚS. Ile wynosi?

Pierwszą ratę odpisu na ZFŚS należy przekazać do końca maja 2025 roku (31 maja – sobota). Ile wynosi odpis na ZFŚS w 2025 roku? Kiedy trzeba wpłacić drugą ratę?

REKLAMA

Pracujący, bezrobotni i bierni zawodowo. GUS opublikował wyniki wstępne BAEL w I kwartale 2025 r.

Główny Urząd Statystyczny opublikował wyniki wstępne Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) w I kwartale 2025 r. Wyniki te odnoszą się do ludności przebywającej lub zamierzającej przebywać na terenie kraju przez co najmniej 12 miesięcy, zamieszkałej w gospodarstwach domowych.

Work-life balance wciąż wyzwaniem polskich mam

Im starsze dziecko, tym większe zaangażowanie kobiet w nieodpłatną pracę opiekuńczą. Chociaż rośnie udział ojców, to nadal jest on niewielki, zwłaszcza w opiece nad starszymi dziećmi. Takie wnioski płyną z raportu przygotowanego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych i Fundację Share the Care.

REKLAMA