Wychowawczy nie zawsze uchroni przed zwolnieniem

Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie od dnia złożenia przez pracownika wniosku o udzielenie urlopu wychowawczego do dnia zakończenia tego urlopu (art. 186 § 1 k.p.). W czasie urlopu pracownik jest zwolniony z obowiązku wykonywania pracy i nie pobiera wynagrodzenia. Nie można więc wypowiedzieć pracownikowi umowy o pracę z powodu np. nieprawidłowego wykonywania obowiązków, opieszałości, spóźnień czy konfliktów ze współpracownikami.

W czasie urlopu wychowawczego pracownik ma prawo podjąć pracę zarobkową u dotychczasowego pracodawcy, ale powinna ona odbywać się na innej podstawie prawnej i innych zasadach (art. 186² § 1 k.p.). Nieprawidłowe wykonywanie pracy na rzecz własnego pracodawcy nie może być w takim przypadku przyczyną wypowiedzenia.

Ochrona pracownika przed rozwiązaniem stosunku pracy kończy się w 2 przypadkach:

• w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy,

• gdy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.

Zakończenie działalności pracodawcy

Pierwsze z wymienionych wyżej przyczyn rozwiązania - a właściwie wypowiedzenia - stosunku pracy w czasie urlopu wychowawczego: upadłość lub likwidacja są typowymi przyczynami niezależnymi od pracownika, na które praktycznie nie ma on wpływu. Upadłość jako taka nie oznacza jednak zawsze zakończenia działalności pracodawcy. Zgodnie z art. 267 i nast. ustawy z 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze (DzU nr 60, poz. 535 ze zm.) w obecnych przepisach istnieje możliwość ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia układu z wierzycielami. Wówczas upadły pracodawca nie kończy działalności, ale kontynuuje ją, przeprowadzając jednocześnie restrukturyzację (rozłożenie długów na raty, konwersję ich na udziały lub akcje itp.). Z tym może wiązać się także restrukturyzacja zatrudnienia. Upadłość daje wówczas możliwość rozwiązywania stosunków pracy z osobami na urlopach wychowawczych. Również likwidacja każdego innego pracodawcy (zakończenie działalności gospodarczej, rozwiązanie spółki) powoduje zakończenie stosunku pracy. Warto wspomnieć, że jest tu mowa o likwidacji pracodawcy. Jeżeli pracodawcą jest część większego podmiotu (jednostka organizacyjna), to jej likwidacja również powoduje rozwiązanie stosunku pracy z osobami na urlopach wychowawczych.

Przykład

W związku z pogarszającymi się wynikami finansowymi w jednym z regionów zarząd banku P. zdecydował o zmianach organizacyjnych. Najmniej rentowne oddziały banku w regionie pomorskim - w miejscowościach P. i H. zostały zlikwidowane. Zgodnie ze statutem banku oddziały lokalne pełniły funkcję pracodawców (ich dyrektorzy mieli kompetencje do zawierania i rozwiązywania umów o pracę). Wobec likwidacji oddziałów każdy z dyrektorów wypowiedział umowy o pracę wszystkim pracownikom likwidowanych oddziałów. W oddziale w H. były zatrudnione 2 pracownice, a w oddziale w P. - 1 pracownik, którzy korzystali z urlopów wychowawczych. Wobec likwidacji pracodawcy wszystkim tym osobom doręczono wypowiedzenia.