Czy pracodawcy grozi areszt za niewykonanie wyroku sądu pracy

Tak. Wyrok nakazujący sprostowanie świadectwa pracy pracownika może wykonać wyłącznie pracodawca. Egzekucję takiego wyroku prowadzi sąd, a nie komornik. Środkami, które mają skłonić pracodawcę do wykonania wyroku, są grzywny nakładane przez sąd. W przypadku ich niezapłacenia, sąd może je zamienić na areszt.

UZASADNIENIE

 W przedstawionej sytuacji wyrok o sprostowanie świadectwa pracy jest już prawomocny i wykonalny. Wykonalności wyroku nie uchyla złożenie wniosku o przywrócenie terminu do złożenia apelacji. Dopiero bowiem od dnia, w którym sąd przywróciłby ten termin lub uwzględnił wniosek o wstrzymanie wykonalności orzeczenia, pracownik nie mógłby domagać się sprostowania świadectwa pracy na podstawie wyroku sądu.

Żadna inna osoba nie może zostać zobowiązana przez sąd do sprostowania za pracodawcę świadectwa pracy. Świadectwa pracy nie może za pracodawcę sprostować także sąd.

Jeśli wyrok sądu nie zostanie wykonany dobrowolnie przez pracodawcę, to na wniosek pracownika zostanie przeprowadzona kilkuetapowa procedura mająca na celu wymuszenie jego wykonania.

Etap I. Składanie wyjaśnień

Po złożeniu wniosku egzekucyjnego (w sprawie wykonania wyroku przez pracodawcę) sąd wysłuchuje pracownika (wierzyciela) i pracodawcę (dłużnika). W postępowaniu egzekucyjnym takie wysłuchanie może nastąpić również w formie pisemnej. Po otrzymaniu wezwania do złożenia wyjaśnień na piśmie, takie wyjaśnienia należy złożyć przedstawiając wszystkie zarzuty wobec wniosku pracownika. Jednak skutecznym zarzutem nie może być złożony wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia apelacji. Dłużnik może przede wszystkim zarzucać to, że wyrok już wykonał, czyli wydał pracownikowi sprostowane świadectwo pracy.

Etap II. Wyznaczenie terminu na wykonanie wyroku

Jeżeli sąd, po wysłuchaniu stron, stwierdzi, że czynność, którą ma wykonać dłużnik (w omawianym przypadku pracodawca), czyli sprostowanie świadectwa pracy, nie została wykonana, wyznaczy mu termin do jej wykonania. Sąd jednocześnie zagrozi pracodawcy grzywną na wypadek niesprostowania świadectwa pracy. Jedyną możliwością uchronienia się od grzywny jest od tego momentu wykonanie wyroku, czyli wydanie pracownikowi sprostowanego świadectwa pracy.

Etap III. Nałożenie grzywny

Jeżeli, mimo zagrożenia grzywną, w terminie wyznaczonym przez sąd pracodawca w dalszym ciągu nie wykonuje wyroku, podjęcie dalszych czynności przez sąd, zmuszających pracodawcę do wykonania wyroku, wymaga wniosku pracownika. Po jego złożeniu sąd nałoży grzywnę i wyznaczy kolejny termin do wykonania czynności (sprostowania świadectwa pracy), tym razem bez wysłuchania stron. Wniosek ten pracownik może ponawiać, jeżeli mimo wyznaczania kolejnych terminów i nakładania kolejnych grzywien pracodawca w dalszym ciągu odmawia wykonania wyroku.

Grzywna orzeczona jednym postanowieniem nie może przekroczyć 1 tys. zł. Ograniczenie to przestaje obowiązywać, jeżeli trzykrotne wymierzenie grzywny okazało się nieskuteczne. Od tego momentu sąd może nakładać grzywny w wyższej wysokości. Suma tych grzywien nie może jednak przekroczyć 100 tys. zł.

PRZYKŁAD

Pracodawca z powodu poważnego konfliktu z pracownikiem sprzeciwiał się wydaniu mu sprostowanego świadectwa pracy. Sąd nałożył na niego 3 grzywny w łącznej kwocie 2,5 tys. zł, których pracodawca nie zapłacił. Czwarta grzywna wyniosła już 40 tys. zł. Pracodawca, obawiając się zapłaty tak dużej kwoty, wydał sprostowane świadectwo pracy. Wszystkie niezapłacone grzywny ulegną umorzeniu i nie będą ściągnięte, ponieważ nie są one karą, tylko środkiem przymusu.

Etap IV. Zamiana grzywny na areszt

Każdorazowo wymierzając grzywnę sąd orzeka na wypadek jej niezapłacenia zamianę grzywny na areszt. Przyjmuje się, że jeden dzień aresztu jest równoważny grzywnie w kwocie od 5 zł do 150 zł (art. 1053 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego). Jednak ogólny czas trwania aresztu nie może w tej samej sprawie przekroczyć 6 miesięcy.

PRZYKŁAD

Pracodawca odmawia sprostowania świadectwa pracy 3 pracownikom, którzy wykonanie tego obowiązku egzekwują przed sądem. Maksymalny wymiar aresztu w każdej ze spraw jest liczony oddzielnie.

Areszt, podobnie jak grzywna, nie jest karą, dlatego wykonanie czynności przez dłużnika lub zgłoszenie gotowości wykonania czynności spowoduje zwolnienie z aresztu. Gdy dłużnik zgłosi gotowość wykonania wyroku, sąd wyznacza mu termin do jego wykonania. Jeśli jednak dłużnik go nie zachowa, sąd na wniosek wierzyciela zarządzi ponownie wykonanie aresztu do końca wyznaczonego poprzednio terminu.

Podstawa prawna

• art. 760 § 2, art. 1050, art. 1052–1054 Kodeksu postępowania cywilnego.