Ile lat trzeba przepracować, żeby starać się o rentę?

• Kiedy renta z tytułu niezdolności do pracy
• Dla kogo renta z tytułu niezdolności do pracy
• Jaki staż uprawnia do renty
• Brak wymaganego stażu

Kiedy renta z tytułu niezdolności do pracy

Renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje osobie, którą uznano za całkowicie lub częściowo niezdolną do wykonywania pracy zarobkowej z powodu stanu zdrowia. 

Autopromocja

Osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy jest uznawana za całkowicie niezdolną do pracy.

Za częściowo niezdolną do pracy uznaje się natomiast osobę, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do wykonywania pracy zgodnej z posiadanymi przez nią kwalifikacjami.

Dla kogo renta z tytułu niezdolności do pracy

O tym, komu przysługuje renta z tytułu niezdolności do pracy decyduje ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j.t. Dz.U. z 2023 r., poz. 1251 ze zm.). Renta przysługuje ubezpieczonemu, który spełnia łącznie następujące warunki:

Autopromocja

Webinarium: Sygnaliści w dokumentacji pracodawcy – wzory prawidłowych zapisów

Sprawdź

• został uznany za niezdolnego do pracy,
• ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy, stosowny do wieku, w którym powstała niezdolność do pracy,
• niezdolność do pracy powstała w okresach ściśle określonych w ustawie (np. w okresie ubezpieczenia, zatrudnienia, pobierania zasiłku dla bezrobotnych, pobierania zasiłków z ubezpieczenia społecznego - chorobowego lub opiekuńczego - albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów).

Jednak warunek powstania niezdolności do pracy w czasie określonym ustawą nie obowiązuje w stosunku do osoby, która:

• została uznana za całkowicie niezdolną do pracy oraz
• spełnia warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego oraz
• legitymuje się co najmniej 20-letnim (w przypadku kobiety) i 25-letnim (w przypadku mężczyzny) okresem składkowym i nieskładkowym.

Jaki staż uprawnia do renty

Do przyznania renty wymagany jest odpowiedni okres składkowy i nieskładkowy uzależniony od wieku osoby, w jakim powstała niezdolność do pracy. Okres ten łącznie powinien wynosić:

• 1 rok - jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat,
• 2 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat,
• 3 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat,
• 4 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat,
• 5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.

Warunek wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego nie jest wymagany od ubezpieczonego, który stał się niezdolny do pracy z powodu skutków wypadku w drodze do pracy lub z pracy.

Okres pięciu lat w przypadku osób, u których niezdolność do pracy powstała po ukończeniu 30 roku życia, musi przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przypadającego przed dniem zgłoszenia wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy.

Brak wymaganego stażu

Co w przypadku, gdy ubezpieczony nie osiągnął wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, uzależnionego od wieku, w którym powstała niezdolność do pracy? W tej sytuacji warunek posiadania wymaganego okresu uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony:

• został zgłoszony do ubezpieczenia przed ukończeniem 18 lat albo 
• w ciągu 6 miesięcy po ukończeniu nauki w szkole ponadpodstawowej, ponadgimnazjalnej lub w szkole wyższej oraz do dnia powstania niezdolności do pracy miał, bez przerwy lub z przerwami nieprzekraczającymi 6 miesięcy, okresy składkowe i nieskładkowe.

Autopromocja

Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych

Sprawdź