REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Niepełny etat a praca ponadwymiarowa - jak wynagradzać?

Niepełny etat a praca ponadwymiarowa - jak wynagradzać?
Niepełny etat a praca ponadwymiarowa - jak wynagradzać?
fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Niepełny etat a praca ponadwymiarowa - jak wynagradzać pracownika zatrudnionego na część etatu za pracę w godzinach ponadwymiarowych?

3/4 etatu i godziny ponadwymiarowe

PROBLEM

Autopromocja

Klient naszego biura rachunkowego zatrudnia pracownika na 3/4 etatu, wynagradzanego stałą stawką miesięczną. W kwietniu 2021 r. pracownik powinien przepracować 138 godzin, a przepracował dodatkowo 8 godzin ponad ustalony wymiar czasu pracy. Jak obliczyć rekompensatę za godziny ponadwymiarowe? - pyta Czytelniczka z Torunia.

RADA

Wynagrodzenie za godziny przekraczające ustalony w umowie wymiar czasu pracy, tj. godziny ponadwymiarowe, oblicza się, dzieląc wynagrodzenie przysługujące za ten wymiar przez nominalną liczbę godzin przewidzianą dla 3/4 etatu (168 godzin x ¾ etatu = 126 godzin). Tak ustaloną stawkę za 1 godzinę należy pomnożyć przez 8 godzin. Poza wynagrodzeniem zasadniczym godziny ponadwymiarowe mogą być opłacone 100% lub 50% dodatkiem. Jednak aby pracownik nabył do niego prawo, umowa o pracę musi zawierać stosowne zapisy.

UZASADNIENIE

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Co do zasady, za pracę w godzinach nadliczbowych, oprócz normalnego wynagrodzenia, przysługuje dodatek.

Dodatek za godziny ponadwymiarowe niepełnoetatowca w umowie o pracę

W przypadku pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy strony stosunku pracy ustalają w umowie o pracę dopuszczalną liczbę godzin pracy ponad określony w niej wymiar czasu pracy, których przekroczenie uprawnia zatrudnionego, oprócz normalnego wynagrodzenia, do dodatku jak za pracę w godzinach nadliczbowych w wysokości 50% lub 100%. Zapisy w umowie mogą określać np. dobowe lub tygodniowe liczby godzin, po przepracowaniu których pracownikowi będzie przysługiwał taki dodatek, np.: powyżej 6 godzin na dobę lub po przekroczeniu 30 godzin tygodniowo w przyjętym okresie rozliczeniowym (art. 151 § 5 Kodeksu pracy). O wyżej wymienionym ustaleniu pracodawcy powinni pamiętać również wtedy, gdy dochodzi do obniżenia wymiaru czasu pracownika uprzednio zatrudnionego na pełny etat. Przykładowo pracodawca pogarszający warunki zatrudnienia pracowników przez obniżenie im etatu, np. w związku z epidemią koronawirusa czy ubiegający się o wsparcie z tzw. tarczy antykryzysowej, powinien dokonać takiego określenia w indywidualnych porozumieniach z pracownikami lub w porozumieniu zawieranym ze stroną pracowniczą.

Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem brak porozumienia w zakresie określenia godzin, za które ma być wypłacony dodatek, powoduje, że pracownik zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy nie ma do niego prawa (wyrok Sądu Najwyższego z 4 kwietnia 2014 r., I PK 249/13, OSNP 2015/9/121).

Nieokreślenie w umowie o pracę godzin, których przekroczenie, w przypadku pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy, uprawnia go do dodatku jak za godziny nadliczbowe, powoduje, że pracownik ten nie ma prawa do takiego dodatku.

Wynagrodzenie i dodatek za godziny ponadwymiarowe

Za godziny ponadwymiarowe pracownik nabywa prawo do normalnego wynagrodzenia, które obejmuje zarówno wynagrodzenie zasadnicze wynikające ze stawki osobistego zaszeregowania, jak i dodatkowe składniki wynagrodzenia, jeżeli zgodnie z obowiązującymi w danym zakładzie pracy przepisami o wynagradzaniu, przysługują danemu pracownikowi. Wynagrodzenie to może obejmować m.in. dodatek funkcyjny, dodatek za staż pracy czy dodatek za pracę w warunkach szkodliwych. Do normalnego wynagrodzenia może też zostać zaliczona premia, jeżeli ma ona stały charakter i nie jest uzależniona od uzyskania konkretnych osiągnięć w pracy nieobjętych zadaniami wykonywanymi w godzinach nadliczbowych (wyrok Sądu Najwyższego z 3 czerwca 1986 r., I PRN 40/86, OSNC 1987/9/140).

Podstawą wymiaru dodatku jest wynagrodzenie pracownika wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną. Jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania, podstawę tę stanowi 60% wynagrodzenia (art. 1511 § 3 Kodeksu pracy).

Przez stawkę osobistego zaszeregowania należy rozumieć wynagrodzenie zasadnicze i dodatek funkcyjny (wyrok SN z 22 czerwca 2011 r., II PK 3/11, OSNP 2012/15-16/191). Sąd podkreślił w ww. wyroku, że dodatek funkcyjny w odróżnieniu m.in. od dodatku stażowego czy dodatku za pracę świadczoną w warunkach szkodliwych dla zdrowia, wiąże się bezpośrednio, tak jak wynagrodzenie zasadnicze, z funkcją wykonywaną przez pracownika. Prawo do dodatku funkcyjnego nie jest uzależnione od spełnienia przez pracownika określonych warunków.

Mimo iż wskazany wyrok dotyczy stawki osobistego zaszeregowania określonej w przepisach dotyczących przestoju, należy przyjąć, że może mieć zastosowanie do ustalania dodatku za godziny nadliczbowe, a tym samym za godziny ponadwymiarowe. Zatem bezpieczniej dla pracodawcy jest wliczyć dodatek funkcyjny, do którego pracownik ma prawo, do podstawy wymiaru dodatku za godziny ponadwymiarowe.

Pracownik zatrudniony na 5/8 etatu otrzymuje obok wynagrodzenia zasadniczego w wysokości 3800 zł dodatek funkcyjny w kwocie 200 zł. Podstawą do obliczenia zarówno wynagrodzenia, jak i dodatku za godziny ponadwymiarowe jest wynagrodzenie zasadnicze i dodatek funkcyjny, tj. 4000 zł.

Godzin, które zostały przepracowane przez pracownika ponad obowiązujący go limit, ale nie przekroczyły powszechnie obowiązujących norm czasu pracy, nie można zrekompensować czasem wolnym. Taka forma rekompensaty jest bowiem możliwa tylko w przypadku godzin nadliczbowych. Zatem za godziny ponadwymiarowe należy pracownikowi zapłacić.

Pracownik jest zatrudniony na 3/4 etatu w podstawowym systemie czasu pracy, od poniedziałku do piątku. Otrzymuje wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 3100 zł brutto. W kwietniu 2021 r. przepracował 134 godziny ze 126 godzin do przepracowania.

Wariant I

Umowa o pracę nie przewiduje prawa pracownika do dodatku za godziny ponadwymiarowe. Z tytułu pracy ponadwymiarowej zatrudniony ma prawo do wynagrodzenia, które należy obliczyć następująco:

3100 zł : 126 godz. = 24,60 zł (wynagrodzenie za 1 godzinę ponadwymiarową),

24,60 zł × 8 godz. = 196,80 zł (wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe).

Za kwiecień 2021 r. pracownikowi przysługuje wynagrodzenie za pracę w łącznej kwocie 3296,80 zł (3100 zł + 196,80 zł).

Wariant II

Umowa o pracę przewiduje, że pracownik ma prawo do dodatku za godziny ponadwymiarowe po przekroczeniu normy czasu pracy ustalonej dla niepełnego etatu. Przekroczenia w kwietniu 2021 r. miały miejsce w zwykłych dniach pracy pracownika i nie przypadały w porze nocnej. Z tytułu pracy ponadwymiarowej zatrudniony ma prawo do wynagrodzenia i 50% dodatku, które należy obliczyć następująco:

3100 zł : 126 godz. = 24,60 zł (wynagrodzenie za 1 godzinę ponadwymiarową),

24,60 zł × 8 godz. = 196,80 zł (wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe),

24,60 zł × 50% × 8 godz. = 98,40 zł (dodatek za godziny ponadwymiarowe).

Za kwiecień 2021 r. pracownikowi przysługuje wynagrodzenie za pracę w łącznej kwocie 3395,20 zł (3100 zł + 196,80 zł + 98,40 zł).

Podstawa prawna:

art. 81, art. 151 § 5, art. 1511, art. 1512 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2020 r. poz. 1320)

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Serwis Prawno-Pracowniczy
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Decyzja o potrzebie wsparcia – kto wydaje i ile się czeka?

    Decyzja ustalająca poziom potrzeby wsparcia jest niezbędna dla osoby niepełnosprawnej do uzyskania świadczenia wspierającego. Kto wydaje decyzję o potrzebie wsparcia i ile się czeka? Gdzie złożyć wniosek?

    Pracownicy domowi i globalny kryzys opiekuńczy nad osobami niepełnosprawnymi i starszymi

    Rośnie globalne zapotrzebowanie na płatną opiekę, czy to nad osobami starszymi czy nad osobami niepełnosprawnymi. Coraz więcej państw na całym świecie, w tym szczególnie w UE boryka się z kryzysem opiekuńczym. Międzynarodowa Organizacja Pracy (MOP) szacuje, że kobiety stanowią trzy czwarte z 75,6 miliona pracowników domowych na całym świecie. Konieczne jest zapewnienie im ochrony w zatrudnieniu, w tym ochrony ubezpieczeniowej. MOP alarmuje o implementację przepisów. Praca domowa jest w dalszym ciągu niedoceniana i niedostrzegana oraz że w znacznej części jest wykonywana przez kobiety i dziewczęta, z których wiele jest migrantkami lub członkami społeczności znajdujących się w trudnej sytuacji i które są w szczególny sposób narażone na łamanie praw człowieka i pracownika, molestowanie seksualne czy dyskryminację. Czas to zmienić!

    Kolejne podwyżki w budżetówce. Jakie będą wynagrodzenia pracowników podmiotów leczniczych?

    Wzrosną wynagrodzenia pracowników podmiotów leczniczych. Minimalne kwoty wynagrodzenia zasadniczego tych pracowników będą wynosiły od 4190 zł do 4640 zł. Natomiast maksymalne kwoty wynagrodzenia zasadniczego będą wynosiły od 6000 zł do 12720 zł.

    Wysoko wrażliwi w pracy i biznesie - przepis na sukces z 6 składników

    Wysoko wrażliwi w pracy i biznesie nie mają łatwo. Mogą jednak przekuć swoją ponadprzeciętną wrażliwość w atut. Oto przepis na sukces dla osób wysoko wrażliwych od psycholog Aleksandry Kolińskiej. Potrzebujesz tylko 6 składników.

    REKLAMA

    Podwyżki w budżetówce. Nowelizacja przepisów o wynagradzaniu pracowników administracji rządowej i innych jednostek

    Szykują się podwyżki dla kolejnych grup pracowników budżetówki. Do wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów trafił zapis o kolejnym projekcie rozporządzenia. Chodzi o rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie zasad wynagradzania pracowników niebędących członkami korpusu służby cywilnej zatrudnionych w urzędach administracji rządowej i pracowników innych jednostek.

    Zmotywowani do działania pracownicy to jeden z kluczowych sposobów budowania konkurencyjności na rynku
    Rozliczanie freelancera – praktyczne przykłady

    Rozliczanie freelancera przy umowie zlecenie i umowie o dzieło - jak to zrobić? Na co zwrócić uwagę przy corocznym rozliczeniu podatkowym? Jak rozliczać podatkowo freelancera z zagranicy?

    Nieobecność w pracy. Jak pracownik powinien usprawiedliwić nieobecność w pracy

    Pracownik, który nie stawi się do pracy, zobowiązany jest do usprawiedliwienia swojej nieobecności. Przepisy określają, jakie przyczyny usprawiedliwiają nieobecność w pracy. Jednak pracodawca może uznać także inne przyczyny wskazane przez pracownika i usprawiedliwić jego nieobecność w pracy.

    REKLAMA

    Czy będą zmiany w Kodeksie pracy? Trwają prace nad wydłużeniem urlopu macierzyńskiego

    Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, szefowa MRPiPS, zadeklarowała, że w maju ma być gotowy projekt ustawy wydłużającej urlop macierzyński. Powinien on być fakultatywny, nieprzymusowy, udzielany na wniosek i płatny w 100 proc. podstawy wymiaru zasiłku.

    Limit zwolnienia lekarskiego w roku

    Limit zwolnienia lekarskiego w roku - ile maksymalnie można przebywać na L4? Po zasiłku chorobowym przysługuje świadczenie rehabilitacyjne. Ile wynosi i jakie dokumenty trzeba przedstawić, aby je uzyskać?

    REKLAMA