Praca w upały. RPO o maksymalnej temperaturze w miejscach pracy

Maksymalnej dopuszczalna temperatura na stanowiskach pracy to temat pisma, jakie zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich Stanisław Trociuk skierował do minister rodziny i polityki społecznej Marleny Maląg. Prosi w nim o stanowisko oraz o informację, czy są planowane prace legislacyjne w tym zakresie.

Brak przepisów ws. maksymalnej temperatury

Powodem, dla którego zastępca RPO wystąpił w tej sprawie są – jak napisał – trafiające do Rzecznika skargi ws. niedostatecznych przepisów zapewniających pracownikom bezpieczne i higieniczne warunki pracy w związku z nieokreśleniem maksymalnych temperatur w miejscu pracy. Problematyka ta nabiera – zdaniem Stanisława Trociuka – szczególnego znaczenia w warunkach zmian klimatycznych, których konsekwencją są fale rekordowych upałów, mogących zagrażać życiu i zdrowiu.

Na pracodawcach spoczywa obowiązek organizowania pracy w sposób zmniejszający jej uciążliwość, także podczas upałów – wskazał Trociuk. Jednakże przepisy (z wyjątkiem regulujących pracę młodocianych), nie określają maksymalnej dopuszczalnej temperatury na stanowiskach pracy. Pracodawcy mają głównie obowiązek zapewnienia pracownikom napojów, gdy temperatura otoczenia przekracza 25°C przy pracy na otwartej przestrzeni lub na stanowiskach pracy, na których temperatura spowodowana warunkami atmosferycznymi przekracza 28 °C.

Przegrzanie miejsc pracy coraz powszechniejsze

Wielu pracowników nadal pracuje w budynkach bez klimatyzacji – wskazał zastępca RPO. Coraz wyższe temperatury latem sprawiają, że przegrzanych miejsc pracy jest coraz więcej. Zaliczają się do nich już nie tylko fabryki, czy place budów, ale również zaplecza restauracji, warsztaty, a nawet pomieszczenia biurowe, w których nie ma klimatyzacji.

Ze skarg wynika również, że częstym problemem jest niewłaściwe podejście pracodawców do warunków pracy. A sankcje, które grożą pracodawcom za naruszenie przepisów, nie spełniają swej roli. Stworzenie jasnych i precyzyjnych regulacji prawnych niewątpliwie przyczyniłoby się do poprawy sytuacji pracowników oraz ułatwiłoby egzekwowanie przestrzegania przepisów przez pracodawców.

Czy określenie maksymalnej temperatury jest możliwe

Jak wynika z doniesień medialnych, ostatnio problematyka ta jest również przedmiotem zainteresowania organizacji związkowych i na poziomie krajowym, i wspólnotowym.

Była też ona przedmiotem zorganizowanej 19 czerwca 2023 r. przez Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych debaty „Maksymalna temperatura w miejscu pracy – czy to możliwe?”, której uczestnikami byli przedstawiciele MRiPS, Centralnego Instytutu Ochrony Pracy oraz Państwowej Inspekcji Pracy. Efektem miała być zgoda uczestników co do tego, że „potrzebne są powszechnie obowiązujące normy prawne, powiązane z promowaniem dobrych praktyk, w poszczególnych branżach i w zależności od stanowiska pracy”. Problematyka ta jest już uregulowana w części państw Unii Europejskiej – podkreśla RPO.