Praca w upały. Jakie są obowiązki pracodawców kiedy jest gorąco

• Praca w upały – konieczne zapewnienie dostępu do napojów
• Praca w upały – jakie prawa ma pracownik
• Praca w upały – chronić przed słońcem

Podczas upałów, kiedy zmieniają się warunki pracy, pracodawcom dochodzą nowe obowiązki. Określa je Kodeks pracy oraz rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów, kiedy temperatury na otwartej przestrzeni przekraczają 25 stopni Celsjusza, a w pomieszczeniach biurowych temperatura jest wyższa niż 28 stopni Celsjusza.

Praca w upały – konieczne zapewnienie dostępu do napojów

Przede wszystkim do obowiązku pracodawcy należy zapewnienie napojów pracownikom – mają być one zimne i dostępne przez cały dzień pracy. Ustawodawca nie określa konkretnej liczby napojów, a pracodawca może je dostarczać w dowolny sposób. Może np. ustawić dystrybutor z wodą lub wydawać wodę butelkowaną. W sytuacji, kiedy pracodawca nie zapewni pracownikom wody, jego działania będą zagrożone karą grzywny nałożoną przez Państwową Inspekcję Pracy.

– W czasie upałów oraz intensywnej pracy na zewnątrz łatwo o utratę elektrolitów z organizmu. Dobrą praktyką wśród pracodawców jest zapewnienie pracownikom możliwości ich uzupełnienia. Ma to wpływ nie tylko na lepsze nawodnienie, ale też zmniejsza uczucie wyczerpania czy zmęczenia – wskazuje Marta Wojewnik, dyrektor zarządzająca CWS Workwear, przewodnicząca Koalicji Bezpieczni w Pracy. – Oczywiście nie można przy tym zapominać o wodzie, odpowiednim płynem nawadniającym może okazać się woda wysokozmineralizowana – dodaje Marta Wojewnik. 

Według przepisów nie ma możliwości wypłacenia ekwiwalentu pieniężnego przy braku dostawy zimnych napojów. W przypadku osób pracujących w gorącym mikroklimacie pracodawca poza zimnymi napojami powinien również zapewnić im dostęp do nieodpłatnych posiłków. Co więcej pracodawca zobowiązany jest do zapewnienia 90 litrów wody każdemu pracownikowi w celach higienicznych.

Praca w upały – jakie prawa ma pracownik

Pracodawca powinien zadbać o komfort oraz dobre warunki pracy. Niekiedy konieczne jest wprowadzenie tymczasowych zasad pracy, należą do nich chociażby częstsze przerwy, skrócenie czasu pracy, zapewnienie klimatyzowanych pomieszczeń do odpoczynku, klimatyzatorów, a jeśli nie ma na to warunków – chociaż rolet na okna. 

– Podczas pracy w wysokich temperaturach łatwiej o szybsze zmęczenie i dekoncentrację. Takie warunki mogą okazać się niebezpieczne dla zdrowia, a niekiedy życia pracownika. Dobrym rozwiązaniem może okazać się wprowadzenie rotacji na stanowiskach pracy lub umożliwienie pracownikom wykonywania swoich obowiązków w chłodniejsze pory dnia – informuje Ewa Gawrysiak, Regional Manager CEE w TenCate Protective Fabrics.

Jeśli warunki pracy z racji upału zagrażają bezpieczeństwu pracownika albo innym pracownikom, ma on prawo do zaprzestania wykonywania swojej pracy. Szczególnie uprzywilejowane są w tym wypadku osoby młodociane (osoby, które nie ukończyły 18. roku życia, nie powinny pracować w temperaturach wyższych niż 30ºC) oraz kobiety w ciąży i karmiące piersią, a także osoby z chorobami serca i chore na inne przewlekłe choroby. 

Praca w upały – chronić przed słońcem

Długotrwałe oddziaływanie promieni UV może prowadzić do poważnych chorób, w tym czerniaka, czyli najgroźniejszego rodzaju raka skóry. Tym samym w przypadku pracy na zewnątrz kluczową i podstawową ochroną są filtry UV. Pracownicy narażeni na oddziaływanie promieni słonecznych powinni zostać wyposażeni także w odpowiednią odzież, jak i akcesoria. 

– Szkodliwe oddziaływanie promieniowania UV blokuje odpowiednia odzież ochronna. W przeciągu kilku ostatnich lat nastąpił w tej kwestii znaczny progres. Tym samym, podobnie jak krem przeciwsłoneczny, odzież chroniąca przed słońcem jest dostępna w różnych wariantach i można ją dopasować względem potrzeb – informuje Marta Wojewnik. Odzież o najniższym współczynniku tj. 2 odbija 50 proc. promieniowania ultrafioletowego. Natomiast współczynnik ochrony 40+ blokuje ponad 98 proc. promieniowania i stanowi doskonałą ochronę dla pracownika. W CWS posiadamy kolekcje z tym współczynnikiem. Warto wiedzieć, że wskazanej odzieży nie trzeba kupować, ale można również wypożyczyć, co jest szczególnie ważne w przypadku potrzeb sezonowych – dodaje Marta Wojewnik.

Najlepsza odzież ochronna to taka, która przystosowana jest do wysokich temperatur. Nie należy zmieniać jej na zwykłe koszulki z krótkim rękawem. Kluczową rolę ogrywają tkaniny z jakich jest ona wykonana.

– Obecnie na rynku dostępnych jest wiele tkanin, dzianin, polarów i miękkich powłok, które można mieszać i dopasowywać, jeśli chodzi o zapewnienie pracownikom opcji odzieży adekwatnej do temperatury. W trakcie upałów najlepiej sprawdzić się może ubranie wykonane nie z czystej bawełny, ale z mieszanki z poliestrem, który szybko wysycha i jest elastyczny lub z miękkiego i oddychającego włókna bio-celulozowego – mówi Ewa Gawrysiak. Odzież ochronna powinna być dobrana do specyfiki stanowiska. Każdy odczuwa temperaturę inaczej, warto więc zapewnić pracownikom możliwie dopasowane rodzaje odzieży ochronnej. Warto przeanalizować dostępne opcje i wybrać rozwiązanie spełniające wymagania związane z klimatem i temperaturą – dodaje Ewa Gawrysiak.

Pracodawca powinien zadbać także o akcesoria, przykładowo: okulary chroniące przed promieniowaniem, czapki z osłoną karku, chusty czy hełmy. Istotne jest także obuwie, które powinno zapewniać właściwy przepływ powietrza i być dostosowane do wysokich temperatur.

Wykonywanie nawet najprostszych obowiązków w upalne dni może być dla pracowników wyjątkowo trudne. Do roli pracodawcy, oprócz zadbania o bezpieczeństwo i komfort pracowników, należy również stała obserwacja i dopasowywanie działań do panujących warunków. Zlekceważenie ostrożności w pracy podczas upałów, zarówno przez pracodawców jak i pracowników, może mieć krótko- i długoterminowe skutki.