Urlop wypoczynkowy 2025 i 2026 [dla pracownika poniżej i powyżej 18 roku życia, w wieku emerytalnym, osób niepełnosprawnych]

• Prawo do urlopu wypoczynkowego i jego wymiar
• Pierwszy urlop wypoczynkowy na specyficznych zasadach
• Wymiar urlopu wypoczynkowego osoby niepełnosprawnej
• Wymiar urlopu wypoczynkowego pracownika w wieku emerytalnym
• Urlop dla pracownika podnoszącego kwalifikacje zawodowe

Prawo do urlopu wypoczynkowego i jego wymiar

Przepisy prawa pracy zapewniają pracownikom coroczny, nieprzerwany i płatny urlop wypoczynkowy. Jego wymiar zależy od ogólnego stażu pracy pracownika, Można uznać, że wpływ na wymiar urlopu ma także wykształcenie pracownika, bowiem do okresu, od którego zależy wymiar urlopu, zalicza się także okres nauki.

Autopromocja

Wymiar urlopu wypoczynkowego pracownika zatrudnionego na pełen etat wynosi:

• 20 dni – jeżeli jego ogólny staż pracy jest krótszy niż 10 lat;
• 26 dni - jeżeli jego staż pracy wynosi co najmniej 10 lat.

Dla pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy wymiar urlopu podlega proporcjonalnemu obniżeniu.

Pracodawca jest obowiązany udzielić pracownikowi urlopu wypoczynkowego w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik uzyskał do niego prawo. Na wniosek pracownika urlop może być podzielony na części. W takim jednak przypadku co najmniej jedna część wypoczynku powinna trwać nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych.

Autopromocja

Urlopy wypoczynkowe. Ustalanie wymiaru, udzielanie i rozliczanie

Sprawdź

Pierwszy urlop wypoczynkowy na specyficznych zasadach

Podjęcie pierwszej w życiu pracy najczęściej oznacza, że pracownik nie ma stażu pracy. W takim przypadku obowiązują specyficzne zasady nabywania prawa do urlopu i określania jego wymiaru.

Pracownik nabywa prawo do urlopu wypoczynkowego z upływem każdego miesiąca pracy. Wymiar urlopu za każdy miesiąc wynosi 1/12 wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku.

Wymiar urlopu wypoczynkowego osoby niepełnosprawnej

Pracownicy niepełnosprawni mają prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 10 dni. Również w przypadku osób niepełnosprawnych wymiar urlopu zależy od ogólnego stażu pracy. Tak więc, uwzględniając urlop dodatkowy, pracownik niepełnosprawny ma prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze wynoszącym w sumie:

Autopromocja

Praca zdalna. Obowiązki i uprawnienia pracowników i pracodawców

Książka z plakatem w prezencie

Sprawdź

• 30 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat;
• 36 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.

Dodatkowy urlop wypoczynkowy nie przysługuje jednak pracownikowi uprawnionemu do urlopu wypoczynkowego w wymiarze przekraczającym 26 dni roboczych lub do urlopu dodatkowego na podstawie odrębnych przepisów. Jeżeli wymiar urlopu dodatkowego jest niższy niż 10 dni roboczych, zamiast tego urlopu przysługuje urlop dodatkowy należny osobie niepełnosprawnej w wymiarze 10 dni.

Wymiar urlopu wypoczynkowego pracowników młodocianych

Autopromocja

Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych

Sprawdź

Prawo do urlopu wypoczynkowego w jeszcze wyższym wymiarze mają pracownicy młodociani. W ich przypadku wymiar urlopu jest jednak zróżnicowany w zależności od roku nauki i wieku młodocianego.

Pracownik młodociany uzyskuje prawo do urlopu w wymiarze 12 dni roboczych z upływem 6 miesięcy od rozpoczęcia pierwszej pracy. Natomiast z upływem roku pracy nabywa on prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 26 dni roboczych. Obydwa wymiary urlopu ulegają sumowaniu i po roku pracownik młodociany jest uprawniony do 38 dni urlopu wypoczynkowego.

Wraz z wiekiem, wymiar urlopu pracownika młodocianego ulega zmniejszeniu. W roku kalendarzowym, w którym kończy 18 lat, ma on prawo do urlopu w wymiarze 20 dni roboczych, jeżeli prawo do urlopu uzyskał przed ukończeniem 18 lat.

Wymiar urlopu wypoczynkowego pracownika w wieku emerytalnym

Pracownikom w wieku emerytalnym przysługuje urlop wypoczynkowy w takim samym wymiarze, jak innym pracownikom zatrudnionym na etacie.

Jeżeli stosunek pracy przyszłego emeryta ustaje w roku kalendarzowym, to pracownikowi przysługuje urlop wypoczynkowy w wymiarze proporcjonalnym do okresu przepracowanego u pracodawcy w roku ustania stosunku pracy.

Urlop dla pracownika podnoszącego kwalifikacje zawodowe

Jak już powiedziano, do stażu pracy, od którego zależy wymiar urlopu wypoczynkowego, wlicza się także okres nauki. Być może z tego powodu w praktyce można spotkać się z opinią, że dodatkowy urlop przysługuje również pracownikom uczącym się, np. na studiach. Otóż pracownikom podnoszącym kwalifikacje zawodowe przysługuje urlop szkoleniowy, którego nie należy mylić z urlopem wypoczynkowym. Wymiar urlopu szkoleniowego uzależniony jest od formy, w jakiej pracownik podnosi swoje kwalifikacje. Urlop szkoleniowy przysługuje w wymiarze:

6 dni – dla pracownika przystępującego do egzaminów eksternistycznych;

6 dni – dla pracownika przystępującego do egzaminu maturalnego;

6 dni – dla pracownika przystępującego do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie lub egzaminu zawodowego;

Autopromocja

Zatrudnianie cudzoziemców. Procedury i rozliczenia

Sprawdź

21 dni w ostatnim roku studiów – na przygotowanie pracy dyplomowej oraz przygotowanie się i przystąpienie do egzaminu dyplomowego.

Urlopu szkoleniowego udziela się pracownikowi, który podnosi kwalifikacje zawodowe z inicjatywy pracodawcy (lub za jego zgodą) i które będą przydatne pracodawcy.