Kiedy powstaje i wygasa obowiązek ubezpieczenia?

Okres podlegania ubezpieczeniom jest ustalony dla każdego tytułu do ubezpieczeń. Moment powstania i wygaśnięcia ubezpieczenia zależy od tego, co jest podstawą do objęcia ubezpieczeniami.

Przedstawiona poniżej tabela definiuje okres podlegania ubezpieczeniom poszczególnych osób. Okres obowiązkowego objęcia ubezpieczeniami społecznym i może się zmienić, jeżeli powstanie dodatkowy tytuł do ubezpieczeń społecznych, a więc kiedy nastąpi zbieg tytułów do ubezpieczeń.

Zobacz: Pracownik - kogo obejmuje ten tytuł i jakim ubezpieczeniom taka osoba podlega?

TYTUŁ UBEZPIECZENIA	OKRES PODLEGANIA UBEZPIECZENIOM
Pracownicy	od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia ustania stosunku pracy
Osoby wykonujące pracę nakładczą	od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia umowy
Zleceniobiorcy wykonujący pracę na podstawie umów agencyjnych, umów zleceń lub innych umów o świadczenie usług, do których zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia	od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia umowy
Członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych	Od dnia rozpoczęcia wykonywania pracy na rzecz spółdzielni do dnia zakończenia jej wykonywania
Osoby prowadzące działalność pozarolniczą	od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej (obowiązujących od 20.09.2008 r.).
Osoby współpracujące	od dnia rozpoczęcia współpracy do dnia zakończenia tej współpracy
Posłowie i senatorowie	od dnia nabycia prawa do uposażenia do dnia utraty tego prawa
Stypendyści sportowi	od dnia spełnienia warunków do objęcia ubezpieczeniami społecznymi do dnia zaprzestania spełniania tych warunków
Skazani lub tymczasowo aresztowani	od dnia rozpoczęcia wykonywania pracy do dnia zakończenia wykonywania pracy
Bezrobotni	od dnia nabycia prawa do zasiłku, świadczenia integracyjnego lub stypendium do dnia utraty do nich prawa
Osoby pobierające stypendium	od dnia nabycia prawa do stypendium do dnia utraty prawa do niego
Duchowni	od dnia przyjęcia do stanu duchownego do dnia wystąpienia z tego stanu
Alumni seminariów duchownych, nowicjusze, postulanci i junioryści	od dnia ukończenia 25 roku życia
Żołnierze niezawodowi w służbie czynnej (z wyłączeniem żołnierzy pełniących służbę wojskową w charakterze kandydata na żołnierza zawodowego oraz żołnierzy pełniących okresową służbę wojskową) oraz żołnierze odbywający służbę zastępczą	od dnia powołania lub skierowania do tej służby do dnia zwolnienia z tej służby
Funkcjonariusze Służby Celnej	od dnia nawiązania stosunku służbowego do dnia zwolnienia ze służby
Osoby przebywające na urlopach wychowawczych lub pobierające zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego	od dnia spełnienia warunków do objęcia ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi do dnia zaprzestania spełniania tych warunków
Osoby pobierające świadczenie socjalne wypłacane w okresie urlopu oraz osoby pobierające zasiłek socjalny wypłacany na czas przekwalifikowania zawodowego i poszukiwania nowego zatrudnienia, a także osoby pobierające wynagrodzenie przysługujące w okresie korzystania ze świadczenia górniczego albo w okresie korzystania ze stypendium na przekwalifikowanie	od dnia nabycia prawa do świadczenia socjalnego, zasiłku socjalnego, wynagrodzenia przysługującego w okresie świadczenia górniczego lub w okresie stypendium na przekwalifikowanie do dnia utraty tego prawa
Pobierający stypendium słuchacze Krajowej Szkoły Administracji Publicznej	od dnia uzyskania statusu słuchacza do dnia utraty tego statusu
Osoby pobierające świadczenie szkoleniowe po ustaniu zatrudnienia	od dnia nabycia prawa do świadczenia szkoleniowego do dnia utraty tego prawa
Osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne	przez okres niezbędny do uzyskania okresu ubezpieczenia – składkowego i nieskładkowego – odpowiednio 20- letniego przez kobietę i 25-letniego przez mężczyznę, jednak nie dłużej niż przez 20 lat
Osoby przystępujące dobrowolnie do ubezpieczeń	od dnia wskazanego we wniosku o objęcie tymi ubezpieczeniami, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony, do: dnia wskazanego we wniosku o wyłączenie z tych ubezpieczeń, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został złożony, pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki należnej na te ubezpieczenia, dnia ustania tytułu podlegania tym ubezpieczeniom. Opłacenie składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe lub chorobowe po terminie lub opłacenie jej w niepełnej wysokości za dany miesiąc powoduje ustanie ubezpieczenia z mocy ustawy dla osób zgłaszających się samodzielnie do tych ubezpieczeń.